ECLI:NL:GHAMS:2025:1041

Uitspraak

Afdeling strafrecht

Parketnummer: 23-002602-23

Datum uitspraak: 18 februari 2025

TEGENSPRAAK

Verkort arrest van het gerechtshof Amsterdam gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Noord-Holland van 21 september 2023 in de strafzaak onder parketnummer

15-029532-19 tegen:

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] ( [geboorteland] ) op [geboortedag] 1977,

adres: [adres] .

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van

4 februari 2025 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422, tweede lid, van het Wetboek van Strafvordering, naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in eerste aanleg.

De verdachte heeft hoger beroep ingesteld tegen voormeld vonnis.

Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen de raadsvrouw naar voren heeft gebracht.

Tenlastelegging

Aan de verdachte is tenlastegelegd dat:

1.
hij op of omstreeks 5 februari 2019 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer, en/of Amsterdam en/of Assen, althans in Nederland, (een) voorwerp(en) (te weten:

- een contant geldbedrag van (ongeveer) 13.445 euro en/of

- een personenvoertuig (merk Volkswagen, type Golf) (met een (aanschaf)waarde van 11.650 euro) en/of

- twee horloges (van de merken Cartier en/of Breitling) (met een (totale) (geschatte) waarde van (ongeveer) 8.000 euro (zie proces-verbaal met kenmerk AMB-006) en/of

- 43 stuks, althans een aantal, designer- en/of merkartikelen) (met een (totale) (geschatte) waarde van (ongeveer) 16.969 euro (zie processtuk met kenmerk IBN-001-04 en AMB-003) heeft verworven, voorhanden gehad, overgedragen en/of omgezet en/of van die/dat/een voorwerp(en) (te weten dat/die (voornoemde) geldbedrag en/of personenvoertuig en/of horloges en/of designer- en/of merkartikelen), gebruik heeft gemaakt en/of de werkelijke aard en/of de herkomst en/of de vindplaats en/of de vervreemding en/of de verplaatsing heeft verborgen en/of verhuld en/of heeft verborgen en/of verhuld wie de rechthebbende was en/of wie die/dit (voornoemde) voorwerp(en) voorhanden had, terwijl hij wist, althans redelijkerwijs had moeten vermoeden, dat die/dit voorwerp(en) - onmiddellijk of middellijk - (mede) afkomstig waren/was uit enig (eigen) misdrijf;
2.
hij op of omstreeks 5 februari 2019 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer, althans in Nederland, opzettelijk, niet heeft voldaan aan zijn verplichting tot het doen van (schriftelijke) (volledige en/of juiste) aangifte, zoals bedoeld in artikel 3 van de Verordening (EU) 2018/1672 van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 23 oktober 2018 betreffende de controle van liquide middelen die de Unie binnenkomen of verlaten en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1889/2005, immers heeft hij toen en daar geen of onvolledige of onjuiste aangifte gedaan, terwijl hij die Unie verliet en liquide middelen ten bedrage van EUR 10.000,- of meer vervoerde, te weten een geldbedrag van (in totaal) 13.375 euro.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zal het hof deze verbeterd lezen. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.

Vonnis waarvan beroep

Het vonnis waarvan beroep zal worden vernietigd, omdat het hof tot een (iets) andere bewezenverklaring komt dan de rechtbank.

Bewijsoverweging

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat het hof het vonnis van de rechtbank bevestigt. De raadsman heeft zich ten aanzien van de bewezenverklaring van de feiten gerefereerd aan het oordeel van het hof.

Het hof zal moeten vaststellen of de aangedragen feiten en omstandigheden van dien aard zijn dat deze een vermoeden van een criminele herkomst van de goederen rechtvaardigen. In casu heeft de verdachte geprobeerd op 5 februari 2019 van Nederland naar Suriname te vliegen. Bij een douanecontrole wordt bij de verdachte een bedrag van € 13.445,00 aan contanten aangetroffen, terwijl hij aanvankelijk verklaart met slechts € 9.000,00 in contanten te reizen. Daarnaast wordt in de bagage van de verdachte een groot aantal merkartikelen aangetroffen en is hij in het bezit van twee horloges van de merken Cartier en Breitling. Een dag na zijn aanhouding wordt de Volkswagen Golf van de verdachte in beslag genomen, waarvan later blijkt dat de verdachte de koopprijs van de auto, € 11.650,00, contant aan de autoverkoper heeft betaald. De verdachte heeft in het Douanekantoor van Schiphol verklaard als schoonmaker € 1.300,00 tot € 1.400,00 per maand te verdienen. Op basis van deze feiten en omstandigheden, in onderling verband en samenhang bezien, is naar het oordeel van het hof sprake van een gerechtvaardigd vermoeden van witwassen.

Dat betekent dat van de verdachte een concrete, min of meer verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring mag worden verlangd dat de bij de verdachte aangetroffen goederen en het geldbedrag niet van misdrijf afkomstig zijn.

De verdachte heeft ter terechtzitting in eerste aanleg verklaard dat hij inkomsten heeft uit een familiebedrijf in Suriname, dat het Cartier horloge tweedehands was en dat hij zijn kleding in de aanbieding kocht. Hij heeft verder aangegeven er niets meer over te willen verklaren. Ter terechtzitting in hoger beroep is de verdachte niet verschenen, terwijl hij van de zitting op de hoogte was. Hetgeen de verdachte heeft verklaard kan dan ook niet gelden als een concrete, min of meer verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring voor de herkomst van de aangetroffen goederen en het geldbedrag. Het vorenstaande leidt tot de conclusie dat de verdachte het witwasvermoeden niet heeft ontzenuwd.

Op grond hiervan kan het naar het oordeel van het hof niet anders zijn dan dat de goederen en het geldbedrag onmiddellijk of middellijk uit enig misdrijf afkomstig zijn en dat de verdachte dat wist. Daarmee is het onder feit 1 tenlastegelegde witwassen bewezen. Uit de inhoud van de bewijsmiddelen volgt ook dat het onder feit 2 tenlastegelegde is bewezen.

Bewezenverklaring

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat:

1.
hij omstreeks 5 februari 2019 in Nederland voorwerpen te weten:

- een contant geldbedrag van 13.445 euro en

- een personenvoertuig merk Volkswagen, type Golf en

- twee horloges van de merken Cartier en Breitling en

- 43 stuks designer- en/of merkartikelen

heeft voorhanden gehad, terwijl hij wist dat die voorwerpen - onmiddellijk of middellijk - (mede) afkomstig waren uit enig misdrijf;

2.
hij op 5 februari 2019 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer, opzettelijk niet heeft voldaan aan zijn verplichting tot het doen van aangifte, zoals bedoeld in artikel 3 van de Verordening (EU) 2018/1672 van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 23 oktober 2018 betreffende de controle van liquide middelen die de Unie binnenkomen of verlaten en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1889/2005, immers heeft hij toen en daar geen aangifte gedaan, terwijl hij die Unie verliet en liquide middelen ten bedrage van EUR 10.000,- of meer vervoerde, te weten een geldbedrag van in totaal 13.375 euro.

Hetgeen onder 1 en 2 meer of anders is tenlastegelegd, is niet bewezen. De verdachte moet hiervan worden vrijgesproken.

Het bewezenverklaarde is gegrond op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat, zoals deze na het eventueel instellen van beroep in cassatie zullen worden opgenomen in de op te maken aanvulling op dit arrest.

Strafbaarheid van het bewezenverklaarde

Geen omstandigheid is aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde uitsluit, zodat dit strafbaar is.

Het onder 1 bewezenverklaarde levert op:

witwassen.

Het onder 2 bewezenverklaarde levert op:

opzettelijke overtreding van artikel 10:1, lid 4, van de Algemene Douanewet.

Strafbaarheid van de verdachte

De verdachte is strafbaar, omdat geen omstandigheid aannemelijk is geworden die de strafbaarheid ten aanzien van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde uitsluit.

Oplegging van straffen

De rechtbank heeft de verdachte voor het in eerste aanleg onder feit 1 en feit 2 bewezenverklaarde veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie maanden, met aftrek van de tijd die de verdachte in voorarrest heeft doorgebracht, alsmede beslist tot verbeurdverklaring van de op de beslaglijst genoemde voorwerpen.

De advocaat-generaal heeft gevorderd dat de verdachte zal worden veroordeeld tot dezelfde straffen als door de rechter in eerste aanleg opgelegd.

De raadsvrouw heeft verzocht geen gevangenisstraf maar een taakstraf op te leggen. Zij heeft daartoe aangevoerd dat het om een oudere zaak gaat, de oriëntatiepunten de mogelijkheid openlaten voor het opleggen van een taakstraf, de gevangenissen overvol zitten en de redelijke termijn is overschreden. Daarnaast dient rekening te worden gehouden met de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, te weten de zorg voor zijn kinderen en zijn werk.

Het hof heeft in hoger beroep de op te leggen straffen bepaald op grond van de ernst van de feiten en de omstandigheden waaronder deze zijn begaan en gelet op de persoon van de verdachte. Het hof heeft daarbij in het bijzonder het volgende in beschouwing genomen.

De verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan het witwassen van voorwerpen met een totale (aanschaf)waarde van zo’n € 50.000,00. Het bij de verdachte aangetroffen geldbedrag en de hoeveelheid onder hem aangetroffen luxegoederen, zoals bewezenverklaard, duiden op een patroon van (strafbaar) handelen. Dit patroon is niet anders te zien dan dat de verdachte als uitgangspunt onverschillig is ten aanzien van de criminele herkomst van gelden en voorwerpen. Het hof slaat in dit verband ook acht op de uit het dossier volgende omstandigheid dat de verdachte betrokkenheid lijkt te hebben bij een milieu dat zich bezighoudt met internationale drugsmisdrijven.

Daarnaast heeft de verdachte opzettelijk geen aangifte gedaan bij de douane van het feit dat hij tenminste € 13.375,00 aan contant geld bij zich had. Door aldus te handelen heeft de verdachte de controle door de autoriteiten op de uitvoer van liquide middelen ontdoken. Uit het feitencomplex dat de verdachte wordt nagedragen, blijkt het belang van dergelijke controles. De verdachte heeft gepoogd de ontdekking te voorkomen van het contante geld dat hij met zich voerde.

Nu de verdachte niet ter zitting in hoger beroep is verschenen om inzicht te geven in zijn gedragingen, heeft hij het hof er niet van kunnen overtuigen dat hij lering heeft getrokken uit het op zijn gedragingen volgende strafproces.

Alles afwegende en met name gelet op de ernst van de gedragingen, de waarde van de witgewassen voorwerpen en het belang van norminprenting is het hof van oordeel dat een hogere straf dan in eerste aanleg is opgelegd, is aangewezen. In dit oordeel ligt besloten dat het hof geen ruimte ziet voor een andere straf dan een vrijheidsbenemende straf in de vorm van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Ook hetgeen de raadsvrouw in het kader van de strafmaat heeft aangevoerd, brengt het hof niet tot een ander oordeel.

In beginsel acht het hof een gevangenisstraf van vier maanden passend en geboden. Het hof stelt vast dat het recht van de verdachte om binnen een redelijke termijn te worden berecht, als bedoeld in artikel 6 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM), is geschonden. Als uitgangspunt geldt dat de berechting van de zaak in eerste aanleg steeds behoort te zijn afgerond met een einduitspraak binnen twee jaren. Op 5 februari 2019, de datum waarop de verdachte in verzekering is gesteld, is de redelijke termijn aangevangen. De rechtbank heeft op 21 september 2023 vonnis gewezen. Hieruit volgt dat in eerste aanleg de redelijke termijn is overschreden met ruim twee jaren en zeven maanden. De mate van dat tijdsverloop valt niet aan de verdediging toe te rekenen. De overschrijding van de redelijke termijn zal het hof in de gevangenisstraf compenseren, in die zin dat van de op te leggen gevangenisstraf één maand gevangenisstraf voorwaardelijk wordt opgelegd met een proeftijd van twee jaren.

Beslag

Onder de verdachte zijn de volgende voorwerpen in beslag genomen en nog niet teruggegeven:

1. EUR (ibg 05-02-2019);

2 1 STK Koffer (108134: omschrijving: Luis Vuitton);

3 1 STK Rugzak (10813: omschrijving: Luis Vuitton);

4 1 STK Tas (108137: omschrijving: Luis Vuitton);

5 1 STK Toilettas (108138: omschrijving: Luis Vuitton);

6 1 PR Schoenen (108140: omschrijving: Luis Vuitton);

7 1 STK Riem (108141: omschrijving: Luis Vuitton);

8 1 PR Schoenen (108142: omschrijving: Luis Vuitton);

9 1 STK Pet (108143: omschrijving: Gucci);

10 1 PR Schoenen (108144: omschrijving: Grijs, merk: Gucci);

11 1 PR Schoenen (108145: omschrijving: Wit, merk: Gucci);

12 1 PR Slippers (108147: omschrijving: Gucci);

13 1 STK Riem (108148: omschrijving: Groen / Rood, merk: Gucci);

14 1 STK Riem (108149: omschrijving: Bruin, merk: Gucci);

15 1 STK Riem (108150: omschrijving: Zwart, merk: Gucci);

16 1 STK Riem (108151: omschrijving: Zwart, merk: Gucci);

17 1 PR Schoenen (108153: omschrijving: Valentino);

18 1 PR Schoenen (108154: omschrijving: Louboutin);

19 1 PR Schoenen (108155: omschrijving: Nike);

20 1 STK Koptelefoon (10815: omschrijving: Beats by Dre);

21 1 STK Pet (108157: omschrijving: DSQ2);

22 1 PR Slippers (108158: omschrijving: Dsquared2);

23 1 STK Broek (108159: omschrijving: Dsquared2);

24 1 STK T-shirt (108160: omschrijving: Dsquared2);

25 1 STK T-shirt (108161: omschrijving: Dsquared2);

26 1 STK T-shirt (108162: omschrijving: Dsquared2);

27 1 stk overhemd (108163: omschrijving: Jeans, merk: Dsquared2);

28 1 STK Broek (108164: omschrijving: Grijs, merk: Dsquared2);

29 1 STK Broek (108165: omschrijving: Zwart, merk: Dsquared2);

30 1 STK Broek (108166: omschrijving: Blauw, merk: Dsquared2);

31 1 STK Broek (108167: omschrijving: Blauw, merk: Dsquared2);

32 1 STK Broek (108168: omschrijving: Blauw, merk: Dsquared2);

33 1 STK Broek (108169: omschrijving: Grijs, merk: Dsquared2);

34 1 STK Poloshirt (108170: omschrijving: Versace);

35 1 STK T-shirt (108171: omschrijving: Kenzo Paris);

36 1 STK Poloshirt (108172: omschrijving: Stone Island);

37 1 STK Poloshirt (108173: omschrijving: Stone Island);

38 1 STK Poloshirt (108174: omschrijving: Hugo Boss);

39 1 STK Poloshirt (108175: omschrijving: Hugo Boss);
40 1 STK Overhemd (108176: omschrijving: Dolce & Gabbana);

41 1 STK Overhemd (108177: omschrijving: Dolce & Gabbana);

42 1 STK Overhemd (108178: omschrijving: Kenzo Paris);

43 1 STK Zwembroek (108179: omschrijving: Lacoste);

44 1 STK Zwembroek (108180: omschrijving: Lacoste);

45 1 STK Horloge (108127: omschrijving: Breitling);

46 1 STK Horloge (108128: omschrijving: Cartier);

47 1 STK Personenauto (108187: [kenteken] ; omschrijving: grijs, merk: Volkswagen).

Het hof is van oordeel dat deze voorwerpen aan de verdachte toebehoren en dat deze als bijkomende straf verbeurd moeten worden verklaard. Het bewezenverklaarde is begaan met betrekking tot deze voorwerpen. Bij de beslissing tot verbeurdverklaring heeft het hof rekening gehouden met de draagkracht van de verdachte.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

De op te leggen straffen zijn gegrond op de artikelen 14a, 14b, 14c, 33, 33a en 420bis van het Wetboek van Strafrecht en artikel 10:1 van de Algemene douanewet.

BESLISSING

Het hof:

Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:

Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan.

Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.

Verklaart het onder 1 en 2 bewezenverklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.

Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
4 (vier) maanden.

Bepaalt dat een gedeelte van de gevangenisstraf, groot
1 (één) maand, niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten omdat de verdachte zich voor het einde van een proeftijd van
2 (twee) jaaraan een strafbaar feit heeft schuldig gemaakt.

Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Verklaart verbeurdde in beslag genomen, nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten: