ECLI:NL:GHARL:2023:8170

• Datum uitspraak: 28 september 2023
• Publicatiedatum: 28 september 2023
• Zaaknummer: 200.324.431
• Instantie: Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Personen- en familierecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: J.H. Lieber; R. Prakke-Nieuwenhuizen; E. de Boer
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vergoeding voor aanvangswerkzaamheden opvolgend mentor

In deze zaak heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 28 september 2023 uitspraak gedaan in hoger beroep over de vergoeding voor aanvangswerkzaamheden van een opvolgend mentor. De procedure is gestart door [verzoekster] B.V., die in hoger beroep is gekomen van een beschikking van de kantonrechter van de rechtbank Overijssel, waarin werd bepaald dat de opvolgend mentor geen kosten in rekening mocht brengen voor aanvangswerkzaamheden. De kantonrechter had eerder [naam1], handelend onder de naam [naam2], ontslagen als mentor en [verzoekster] B.V. benoemd als opvolgend mentor, met ingang van 1 januari 2023.

Het hof heeft vastgesteld dat de opvolgend mentor recht heeft op een vergoeding voor aanvangswerkzaamheden, zoals vastgelegd in de Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren. De relevante wetgeving, artikel 1:460 lid 2 van het Burgerlijk Wetboek, stelt dat de mentor aanspraak heeft op beloning volgens de regels die door de Minister van Veiligheid en Justitie zijn vastgesteld. De Regeling, die per 1 januari 2015 van kracht is, bepaalt dat de kantonrechter de beloning van de mentor vaststelt en dat er in bepaalde gevallen een beloning voor aanvangswerkzaamheden kan worden toegekend.

Het hof heeft de eerdere beslissing van de kantonrechter vernietigd en bepaald dat [verzoekster] B.V. recht heeft op de in de Regeling genoemde beloning voor aanvangswerkzaamheden van € 586,-. Deze uitspraak is gedaan in het openbaar en is uitvoerbaar bij voorraad. De beslissing van het hof is in lijn met een eerdere uitspraak van de Hoge Raad van 23 juni 2023, waarin werd geoordeeld dat ook opvolgende bewindvoerders recht hebben op een adequate beloning voor aanvangswerkzaamheden, ongeacht de reden van opvolging.

Uitspraak

GERECHTSHOF ARNHEM-LEEUWARDEN

locatie Arnhem

afdeling civiel recht

zaaknummer gerechtshof 200.324.431

(zaaknummer rechtbank Overijssel 10033952)

beschikking van 28 september 2023

inzake

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

[verzoekster] B.V.,

gevestigd in [vestigingsplaats] ,
verzoekster in hoger beroep,

verder te noemen: [verzoekster] ,

advocaat: mr. WM.A. Knobben te Nijverdal.

Als belanghebbende is aangemerkt:

[de rechthebbende] ,

wonende op een geheim adres,

verder te noemen: rechthebbende.

1. De procedure bij de rechtbank

Het hof verwijst voor de procedure bij de rechtbank naar de beschikking van de kantonrechter (rechtbank Overijssel, team toezicht -bewindsbureau, locatie Enschede) van

19 december 2022, uitgesproken onder voormeld zaaknummer, hierna ook te noemen: de bestreden beschikking.

2. De procedure bij het hof

Het hof heeft op 16 maart 2023 het beroepschrift met producties ontvangen.

3. Feiten

3.1

Bij beschikking is ten behoeve van rechthebbende een mentorschap ingesteld.

[naam1] , handelend onder de naam [naam2] was mentor. [naam2] heeft de kantonrechter verzocht om hem als mentor te ontslaan met benoeming van [verzoekster] als opvolgend mentor. Het betreft dus een ontslag en opvolging op eigen verzoek.

3.2

Bij de bestreden beschikking heeft de kantonrechter, voor zover hier van belang:

- op eigen verzoek, met ingang van 1 januari 2023, [naam1] , handelend onder de naam [naam2] ontslagen als mentor;

- met ingang van 1 januari 2023 benoemd tot opvolgend mentor: [verzoekster] B.V.;

- bepaald dat geen kosten in rekening mogen worden gebracht voor de aanvangswerkzaamheden;

- bepaald dat de mentor voor zijn/haar overige werkzaamheden en voor de met het mentorschap gemoeide kosten de in de Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren vastgestelde forfaitaire tarieven, ten laste van het vermogen van de rechthebbende mag brengen.

4. Omvang van het geschil

[verzoekster] is met drie grieven in hoger beroep gekomen van de bestreden beschikking. [verzoekster] verzoekt de bestreden beschikking te vernietigen en te bepalen dat zij als opvolgend mentor aanspraak maakt op de vergoeding voor het verrichten van de aanvangswerkzaamheden, althans een zodanig uitspraak te doen als het hof juist acht.

5. De motivering van de beslissing

5.1

In geschil is of in de situatie(s) dat een mentor op eigen verzoek wordt ontslagen, de opvolgend mentor aanspraak kan maken op een vergoeding voor aanvangskosten en zo ja, voor welk bedrag. De beslissing van de kantonrechter komt erop neer dat de opvolgend mentor deze vergoeding niet ontvangt.

5.2

In artikel 1:460 lid 2 van het Burgerlijk Wetboek (BW) is bepaald dat de mentor aanspraak heeft op beloning overeenkomstig de regels die daaromtrent bij regeling van Onze Minister van Veiligheid en Justitie zijn vastgesteld. Per 1 januari 2015 geldt de Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren van de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie van 4 november 2014, nr. 577811 (hierna: de Regeling).

5.3

Op grond van artikel 4 lid 1 van de Regeling stelt de kantonrechter die de mentor, bedoeld in artikel 452, zevende lid, van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek, benoemt, diens beloning vast overeenkomstig het bepaalde in het tweede tot en met vierde lid. In artikel 4 lid 4 van de Regeling is bepaald dat de kantonrechter naast de jaarbeloning in voorkomende gevallen een beloning voor aanvangswerkzaamheden toekent.

5.4

Uit (de toelichting bij) de Regeling volgt dat uitgangspunt is dat de beloning voor de mentorschap voor rekening komt van de rechthebbende. Indien de rechthebbende de kosten van de beloning zelf niet kan dragen, komen die kosten in aanmerking voor vergoeding uit de bijzondere bijstand. Voor het jaar 2023 bedraagt de in de Regeling neergelegde beloning voor aanvangswerkzaamheden € 586,-.

5.5

De Hoge Raad heeft in zijn uitspraak van 23 juni 2023 ^[1] over de beloning voor aanvangswerkzaamheden van een bewindvoerder als volgt geoordeeld.

“Uit de toelichting op de Regeling beloning blijkt (a) dat de regeling als bindend instrument is ingevoerd om de rechtsverscheidenheid terug te dringen die tot dan toe gold; (b) dat uitgangspunt van de regeling is dat de bewindvoerder adequaat wordt beloond voor de uitoefening van zijn taken; (c) dat aan de regeling een forfaitair systeem ten grondslag ligt, waarbij de beloning geldt als een gemiddelde, met als doel de administratieve afhandeling te vereenvoudigen en de regeldruk voor bewindvoerders en de rechterlijke macht te verminderen. (hof: de Hoge Raad verwijst in de hier opgenomen voetnoot 3 naar: Toelichting, Stcrt. 10 november 2014, nr. 32149, p. 6.)

Hieruit volgt dat ook een opvolgende bewindvoerder recht heeft op een adequate beloning voor aanvangswerkzaamheden die hij moet verrichten. Ook volgt hieruit dat bij de toekenning van die beloning en de bepaling van de hoogte daarvan rechtsverscheidenheid moet worden voorkomen, en dat is gekozen voor een forfaitair systeem omdat dit eenvoudig is te hanteren en leidt tot een gemiddeld genomen adequate beloning. Met deze uitgangspunten strookt, mede gezien de omstandigheid dat de wetgever geen onderscheid heeft gemaakt tussen aanvangswerkzaamheden die een bewindvoerder aan het begin van een bewind moet verrichten en aanvangswerkzaamheden die een opvolgende bewindvoerder tijdens dat bewind moet verrichten, dat ook de eerste werkzaamheden van een opvolgende bewindvoerder vallen onder de reikwijdte van het begrip ‘aanvangswerkzaamheden’ in art. 3 lid 5, onder a, Regeling beloning. Dit geldt ongeacht de reden van de opvolging van de voormalige bewindvoerder en ongeacht wie het ontslag heeft verzocht”.

5.6

Het hof is van oordeel dat voornoemde uitspraak van de Hoge Raad ook geldt voor de aanvangsvergoeding voor mentoren. Gelet daarop heeft [verzoekster] als opvolgend mentor aanspraak op een volledige vergoeding voor aanvangswerkzaamheden.

6. De slotsom

Op grond van hetgeen hiervoor is overwogen, slagen de grieven. Het hof zal de bestreden beschikking, voor zover aan zijn oordeel onderworpen, vernietigen en beslissen als volgt.

7. De beslissing

Het hof, beschikkende in hoger beroep:

vernietigt de beschikking van de beschikking van de kantonrechter (rechtbank Overijssel, team toezicht - bewindsbureau, locatie Enschede) van 19 december 2022, voor zover aan het oordeel van het hof onderworpen, en in zoverre opnieuw beschikkende:

bepaalt dat de opvolgend mentor aanspraak kan maken op de in artikel 4 lid 4, onder a, in de Regeling genoemde beloning voor aanvangswerkzaamheden van € 586,-;

verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad.

Deze beschikking is gegeven door mrs. J.H. Lieber, R. Prakke-Nieuwenhuizen en

E. de Boer, bijgestaan door mr. I.T.M.W. Smulders-Jacobs als griffier, en is op 28 september 2023 uitgesproken in het openbaar in tegenwoordigheid van de griffier.