Uitspraak
HET GERECHT IN EERSTE AANLEG VAN DE NEDERLANDSE ANTILLEN zittingsplaats Curaçao
Registratienummer: EJ501/2009
Datum uitspraak: 25 januari 2010
Beschikkingnummer:
BESCHIKKING
inzake
[verzoekende partij]
te Curaçao
verzoekende partij
hierna te noemen [verzoekende partij]
gemachtigden mr.dr. D.A.A. Boersema en mr. W. ten Veen
tegen
de stichting Stichting Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Dr. D.R. Capriles
te Curaçao
verwerende partij
hierna te noemen de Capriles Kliniek
gemachtigde mr. L.N. Asjes
<b>De procedure</b>
Voor de loop van het geding verwijst het Gerecht naar de volgende stukken:
- het verzoekschrift van 8 oktober 2009, met producties,
- het verweerschrift, met één productie,
- de akte vermeerdering van eis, met één productie,
- de aantekeningen van de griffier van de op 10 december 2009 gehouden mondelinge behandeling en de bij die gelegenheid door de gemachtigde van [verzoekende partij] voorgedragen en overgelegde pleitnotities.
<b>De feiten</b>
Als enerzijds gesteld en anderzijds erkend, dan wel niet of onvoldoende betwist en/of op grond van de onweersproken inhoud van de producties, staat tussen partijen het volgende vast:
a. [verzoekende partij] is met ingang van 20 juli 2007 in tijdelijke dienst getreden van de Capriles Kliniek.
b. Per 1 juni 2009 is de arbeidsovereenkomst van [verzoekende partij] omgezet in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. [verzoekende partij] vervult de functie van Coördinator Arbeid & Trainingscentrum.
c. De op 11 juni 2009 door partijen ondertekende arbeidsovereenkomst bevat -onder meer- de volgende bepalingen:
<i><b>“Artikel 1 Functie, Duur en Taken</b>
e. De werknemer valt onder de werkingssfeer van de Collectieve Arbeidsovereenkomst van de Stichting Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Dr. D.R. Capriles en is deze C.A.O. alsmede de daaruit voortvloeiende organisatiereglement (is) overeenkomstig volledig van toepassing op de werknemer.
<b>Artikel 5 Pensioenvoorziening</b>
U wordt deelgenoot van het Algemeen Pensioenfonds Nederlandse Antillen (APNA) conform de Pensioenlandsverordening overheidsdienaren (P.B.1997 no. 312).”</i>
d. De Collectieve Arbeidsovereenkomst van de Stichting Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis D.R. Capriles (hierna: de CAO) bevat -onder meer- de volgende bepalingen:
“(…)
<i><b>37. Ziektekostenverzekering</b>
3. De werkgever heeft voor de werknemers van wie het inkomen boven de voor de SVB geldende loongrens ligt, een particuliere verzekering afgesloten voor een tweede klasse behandeling voor wat betreft de hospitalisatie en de specialistische zorg. (…)
6. De aanschafkosten van een bril komen voor rekening van de werkgever conform de in het Organisatiereglement vermelde voorwaarden.
7. De werkgever sluit ten gunste van de werknemers een aanvullende verzekering af voor tandheelkundige behandeling. De verzekeringskosten zijn voor rekening van de werkgever.
8. De aanschaf- en/of vervangingskosten voor kunstledematen, protheses, steun- en gehoorapparaten komen voor rekening van de werkgever voor zover de noodzaak ervan een gevolg is van een beroepsziekte en/of bedrijfsongeval.
<b>41. Pensioenvoorziening</b>
De werknemer is ingevolge zijn arbeidsovereenkomst lid van het Algemeen Pensioenfonds van de Nederlandse Antillen indien en voor zolang hij behoort tot een toegelaten categorie in de zin van het reglement van dat fonds en het overige in of in verband met dat reglement bepaalde zich niet tegen zijn lidmaatschap verzet. (…)”</i>
e. [verzoekende partij] is op 2 juli 2007 in Nederland in het huwelijk getreden met mevrouw [echtgenote] (hierna: [echtgenote]).
f. Het huwelijk tussen [verzoekende partij] en [echtgenote] is op 26 augustus 2007 ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand van het Eilandgebied Curaçao.
g. In de Basisadministratie Persoonsgegevens van het Eilandgebied Curaçao is [echtgenote] ingeschreven als gehuwd met [verzoekende partij].
h. [verzoekende partij] en [echtgenote] hebben twee minderjarige kinderen.
i. Op de loonslip van [verzoekende partij] staat -onder meer- vermeld:
<i>“Burgerlijke staat: Gehuwd
Gehuwden aftrek: Nee”</i>
j. Bij Landsbesluit van 13 oktober 2003 (PB 2003, 108) wordt de Capriles Kliniek aangewezen als lichaam waarvan het personeel wordt aangemerkt als overheidsdienaar in de zin van de Pensioenlandsverordening overheidsdienaren.
k. Bij brief van 6 mei 2009 heeft (de adjunct-directeur van) APNA het volgende aan [verzoekende partij] geschreven:
<i>“In uw aanmeldingsformulier vermeldt u dat u gehuwd bent met mevrouw Sophie C. [echtgenote]. Zoals u bekend, kent de Nederlandse Antillen het huwelijk tussen personen van hetzelfde geslacht niet. Naar Nederlands-Antilliaans burgerlijk recht (artikel 1:30 BW) kan een huwelijk slechts bestaan tussen een man en een vrouw. Onze Pensioenlandsverordening overheidsdienaren (…) gaat voor de bepaling van de rechten van nabestaanden van een deelgenoot van dit begrip uit. Om deze reden kunnen wij uw echtgenote niet als medeverzekerde registreren.
De Pensioenlandsverordening overheidsdienaren kent het zogeheten partnerpensioen ook niet, zodat wij uw echtgenoot ook niet op grond van dat begrip kunnen registreren.”</i>
l. Bij brief van 23 juni 2009 heeft de Capriles Kliniek het volgende aan [verzoekende partij] geschreven:
<i>“Tot onze spijt dienen wij u helaas te informeren dat we uw partner mevrouw S.C. [echtgenote] en haar kind[kind] na 1 augustus 2009, helaas niet voor ziektekosten kunnen verzekeren.
Hier bestaat noch algemeen juridisch noch aan de hand van onze CAO enige basis voor.”</i>
<b>Het verzoek</b>
[verzoekende partij] verzoekt, na vermeerdering van haar eis, dat het Gerecht bij beschikking, uitvoerbaar bij voorraad:
1. de Capriles Kliniek zal bevelen [verzoekende partij] voor ziektekosten, zoals bedoeld in de arbeidsovereenkomst, te verzekeren en verzekerd te houden voor de duur van de arbeidsovereenkomst, als gehuwd;
2. de Capriles Kliniek zal bevelen de inschrijving van [verzoekende partij] als gehuwd bij het APNA zeker te stellen, dan wel de pensioenrechten van [verzoekende partij] zodanig te verzekeren en verzekerd te houden, dat de voor haar daaruit voortvloeiende voordelen ten minste gelijk zijn aan die van inschrijving bij het APNA als gehuwd;
3. de Capriles Kliniek zal bevelen [verzoekende partij] in het genot te stellen van de overige rechten, zoals die op grond van de CAO gelden voor gehuwde werknemers;
4. de Capriles Kliniek zal veroordelen tot het vergoeden van de door [verzoekende partij] geleden schade en nog te lijden schade, op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet;
5. de Capriles Kliniek zal bevelen bij de bepaling van de hoogte van de door [verzoekende partij] verschuldigde loonbelasting haar recht op gehuwdenaftrek in rekening te brengen;
6. de Capriles Kliniek eveneens zal veroordelen tot het vergoeden van de door [verzoekende partij] geleden en nog te lijden schade door het op onrechtmatige wijze niet in rekening brengen en gebracht hebben van haar recht op gehuwdenaftrek bij de bepaling van de door haar verschuldigde loonbelasting, op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet;
7. de Capriles Kliniek zal veroordelen in de kosten van deze procedure, de kosten van rechtskundige bijstand daaronder begrepen.
[verzoekende partij] heeft het volgende -verkort weergegeven- aan haar verzoek ten grondslag gelegd:
Voor de privaatrechtelijke werking van artikel 40 van het Statuut voor het Koninkrijk (het Statuut) geldt dat ook voor het Nederlands-Antilliaanse recht het in Nederland tussen [verzoekende partij] en [echtgenote] gesloten huwelijk op basis van de daarvan opgemaakte akte voor privaatrechtelijke verhoudingen bindende kracht heeft en dat [verzoekende partij] en [echtgenote] binnen de Nederlands-Antilliaanse rechtsorde in die zin gelden als gehuwd en als elkaars echtgenoten.
Bij de arbeidsovereenkomst tussen [verzoekende partij] en de Capriles Kliniek en de daarop van toepassing zijnde CAO gaat het om een privaatrechtelijke verhouding.
De Capriles Kliniek is gehouden tot een arbeidrechtelijke bejegening van [verzoekende partij] als gehuwd en zij dient haar als zodanig voor ziektekosten en pensioenrechten te verzekeren en haar het genot te verschaffen van de overige rechten op dezelfde voet als werknemers die samenleven in een huwelijk van personen van verschillend geslacht.
Een weigering van het APNA om [verzoekende partij] in te schrijven als gehuwd kan door de Capriles Kliniek niet aan [verzoekende partij] worden tegengeworpen.
De Capriles Kliniek is gehouden voor een inschrijving van [verzoekende partij] als gehuwd bij het
APNA zorg te dragen. Indien dat in de verhouding tussen de Capriles Kliniek en het APNA op verzet stuit van de kant van het APNA, dan dient de Capriles Kliniek daar het APNA op aan te spreken. Zij kan de gevolgen niet afwentelen op [verzoekende partij]. In dat geval dient de Capriles Kliniek ten minste zorg te dragen voor een pensioenverzekering voor [verzoekende partij] die haar dezelfde voordelen oplevert als inschrijving bij het APNA als gehuwd haar zou opleveren.
Uit de loonslip van [verzoekende partij] blijkt dat haar burgerlijke staat wordt aangegeven als “gehuwd”, maar tegelijk wordt daarin ook bepaald dat zij niet in aanmerking komt voor de gehuwdenaftrek. De Capriles Kliniek is gehouden bij de inhouding van de loonbelasting het recht op gehuwdenaftrek in rekening te brengen. Door dat niet te doen handelt de Capriles Kliniek onrechtmatig jegens [verzoekende partij].
Door de onrechtmatige niet-nakoming van de arbeidsovereenkomst door de Capriles Kliniek heeft [verzoekende partij] schade geleden en lijdt zij nog steeds schade. Zij heeft voor haar echtgenote en voor één van haar kinderen op een andere wijze moeten voorzien in de verzekering van ziektekosten, terwijl geen aanspraken op pensioenrechten voor haar echtgenote konden worden opgebouwd.
<b>Het verweer</b>
De Capriles Kliniek heeft het verzoek gemotiveerd bestreden. Zij heeft daartoe het volgende -verkort- aangevoerd:
Op grond van de CAO heeft de Capriles Kliniek jegens [verzoekende partij] <u>als werknemer</u> de verplichting op zich genomen om haar tegen ziektekosten te verzekeren. De Capriles Kliniek is die verplichting nagekomen. De Capriles Kliniek heeft geen enkele verplichting jegens [verzoekende partij] om haar als gehuwd in te schrijven voor een ziektekostenverzekering en/of [echtgenote] en haar kind tegen ziektekosten te verzekeren.
De Capriles Kliniek en de vakbond hebben met inachtneming van artikel 1:30 BWNA in de CAO de definities Gezin (<u>wettige</u> echtgenoot), Kinderen en Levensgezel afgesproken.
Ingevolge de arbeidsovereenkomst is met [verzoekende partij] overeengekomen dat de werknemer
([verzoekende partij]) met betrekking tot haar pensioenvoorziening deelgenoot wordt van het APNA, conform de Pensioenlandsverordening overheidsdienaren. Voorts bepaalt artikel 41 van de CAO dat <u>de werknemer</u> ingevolge zijn arbeidsovereenkomst lid is van het APNA, indien en voor zolang <u>hij</u> behoort tot een toegelaten categorie in de zin van het reglement van dat fonds en het overige in of in verband met dat reglement bepaalde zich niet tegen zijn lidmaatschap verzet.
Het APNA heeft [verzoekende partij] tot deelgenoot toegelaten. Hiermee heeft de Capriles Kliniek voldaan aan de met [verzoekende partij] overeengekomen arbeidsvoorwaarde.
De Capriles Kliniek is geen enkele verplichting jegens [verzoekende partij] aangegaan om bij te dragen in de premie voor haar pensioenopbouw <u>als gehuwd</u>.
Van geleden of nog te lijden schade is geen sprake. Van enige onrechtmatige niet-nakoming van de arbeidsovereenkomst door de Capriles Kliniek is evenmin sprake.
<b>De beoordeling van het geschil</b>
1. [verzoekende partij] heeft haar vordering gebaseerd op de arbeidsovereenkomst en op de CAO, die op de arbeidsrelatie tussen partijen eveneens van toepassing is.
2. Allereerst moet daarom worden vastgesteld welke rechten [verzoekende partij] als werkneemster en welke verplichtingen de Capriles Kliniek als werkgeefster op grond van deze beide overeenkomsten heeft.
3. De arbeidsovereenkomst bevat geen bepaling voor de ziektekostenverzekering. Met betrekking tot de ziektekostenverzekering is het bepaalde bij artikel 37 lid 3 CAO van toepassing, waarin is bepaald dat de werkgever voor de daarin bedoelde werknemers een ziektekostenverzekering heeft afgesloten.
4. Artikel 1 van de CAO definieert de werknemer als <i>“Het personeelslid, dat ingevolge mondelinge en/of schriftelijke arbeidsovereenkomst conform artikel 1613a van het Burgerlijk Wetboek onder de werkingssfeer van deze overeenkomst valt.”</i>
5. Artikel 1613a BW definieert de arbeider als degene die zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, arbeid te verrichten.
6. Het op de ziektekostenverzekering betrekking hebbende artikel 37 CAO bevat geen bepaling op grond waarvan de werkgever is verplicht de daarin genoemde verzekeringen en/of voorzieningen voor <u>het gezin</u> van de werknemer te treffen. Dit artikel spreekt immers alleen over de <i>“werknemer”</i>.
7. Nu is vastgesteld dat in de arbeidsovereenkomst noch in de CAO een bepaling is opgenomen op grond waarvan de Capriles Kliniek verplicht is ook voor de echtgenoot van [verzoekende partij] een ziektekostenverzekering af te sluiten en voorts gesteld noch gebleken is dat de Capriles Kliniek wel ziektekostenverzekeringen afsluit voor echtgenoten van andere werknemers, moet de vordering met betrekking tot de ziektekostenverzekering worden afgewezen. Ook het bepaalde bij artikel 1614y BWNA kan geen soelaas bieden, nu niet gezegd kan worden dat een werkgever in het algemeen verplicht is om een ziektekostenverzekering voor de echtgenoten van haar werknemers af te sluiten. Het Gerecht komt op grond van het vorenstaande op dit onderdeel niet toe aan een oordeel over de consequenties van het bepaalde bij artikel 40 Statuut voor de onderhavige ziektekostenverzekering.
8. Voorts moet worden beoordeeld of de Capriles Kliniek op grond van de arbeidsovereenkomst en/of de CAO verplicht is [verzoekende partij] als gehuwd te doen aanmerken voor de pensioenvoorziening.
9. Ook voor de pensioenvoorziening geldt dat noch in artikel 5 van de arbeidsovereenkomst noch in artikel 41 CAO wordt gesproken over de echtgenoot en/of het gezin van de werknemer. In beide artikelen wordt slechts de werknemer genoemd.
10. Niettemin is het, met het oog op een mogelijke nabestaandenuitkering aan [echtgenote] van belang dat [verzoekende partij] voor de pensioenvoorziening als gehuwd wordt aangemerkt.
11. Ook voor de fiscale verwerking van de gegevens van [verzoekende partij] en haar overige rechten als bedoeld in de artikelen 35, 38, 39 en 40 CAO is het in haar belang als gehuwd te worden geregistreerd.
12. Voor de pensioenvoorziening, de genoemde fiscale verwerking en de onder 11. bedoelde rechten rust op grond van het bepaalde bij artikel 1614y BWNA op de Capriles Kliniek als werkgever de plicht om de juiste gegevens van [verzoekende partij] aan de betrokken instanties op te geven.
13. De vraag die daarom thans moet worden beantwoord is of de Capriles Kliniek in de privaatrechtelijke verhouding tussen partijen jegens [verzoekende partij] discriminatoir en dus onrechtmatig handelt door [verzoekende partij] voor de pensioenvoorziening, de genoemde fiscale verwerking en de onder 11. bedoelde rechten niet als gehuwd aan te merken.
14. Bij de beantwoording van die vraag stelt het Gerecht het volgende voorop:
Het concordantiebeginsel dat in artikel 39 van het Statuut uitdrukking heeft gevonden, brengt met zich dat het burgerlijk recht zoveel mogelijk op overeenkomstige wijze wordt geregeld. Waar in een of meer delen van het Koninkrijk fundamenteel verschillende maatschappelijke opvattingen heersen aangaande een bepaald onderdeel van dat recht, zoals ten aanzien van de vraag of personen van hetzelfde geslacht met elkaar kunnen huwen, blijven de verschillende delen van het Koninkrijk bevoegd dat onderdeel van het recht in verschillende zin in hun wetgeving te regelen. In zoverre bestaat er ruimte voor, mede door de verschillende culturen in de Koninkrijksdelen ingegeven, verscheidenheid. Echter, het verband van het Koninkrijk, zoals dat in het Statuut vorm heeft gekregen, brengt óók mee dat alle delen van het Koninkrijk de gevolgen van die verscheidenheid dienen te aanvaarden, hetgeen betekent dat zij binnen hun eigen rechtsorde de rechtskracht en daarmee de rechtsgevolgen van elkaars rechterlijke uitspraken en authentieke akten moeten aanvaarden, ook indien die rechtsgevolgen niet aansluiten bij de plaatselijke opvattingen. Op dit punt laat het Statuut met artikel 40 geen ruimte.
(HR 13 april 2007, LJN: AZ7095)
15. Indien de Capriles Kliniek niet gehouden zou zijn [verzoekende partij] voor de pensioen-voorziening, de genoemde fiscale verwerking en de onder 11. bedoelde rechten als gehuwd aan te merken, dan zou dit betekenen dat de erkenning van het huwelijk van [verzoekende partij] en [echtgenote] door de inschrijving van de huwelijksakte in de registers van de burgerlijke stand, in de privaatrechtelijke relatie tussen partijen zonder gevolgen zou blijven. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van het concordantiebeginsel.
16. Dat concordantiebeginsel brengt naar het oordeel van het Gerecht daarom voor de Capriles Kliniek als werkgever de plicht mee [verzoekende partij] als gehuwd aan te merken voor de pensioenvoorziening, de genoemde fiscale verwerking en de onder 11. bedoelde rechten. Voor zover de Capriles Kliniek dat niet doet, handelt zij in strijd met het bepaalde bij artikel 1614y BWNA en derhalve onrechtmatig jegens [verzoekende partij].
17. Ten aanzien van de pensioenvoorziening is gebleken dat wel is getracht [verzoekende partij] als gehuwd bij het APNA aan te melden, maar dat het APNA heeft geweigerd [verzoekende partij] als gehuwd te registreren.
18. Gelet op deze omstandigheid is het niet zinvol om de Capriles Kliniek te bevelen de inschrijving van [verzoekende partij] bij het APNA als gehuwd zeker te stellen.
19. Daarom zal de Capriles Kliniek worden bevolen overeenkomstig hetgeen [verzoekende partij] onder 2. subsidiair heeft verzocht.
20. Wat de verzochte verwijzing naar de schadestaatprocedure betreft, is onvoldoende aannemelijk geworden dat [verzoekende partij] schade lijdt of heeft geleden.
21. Ten aanzien van de pensioenvoorziening zal de consequentie van het te geven bevel immers (moeten) zijn dat [verzoekende partij] vanaf de datum van indiensttreding als gehuwd moet worden aangemerkt. Het is daarom niet aannemelijk dat [verzoekende partij] wat de pensioenvoorziening betreft schade lijdt of zal lijden.
22. Voorts zal een onjuiste inhouding van loonbelasting bij de definitieve aangifte en aanslag voor de inkomstenbelasting hersteld (moeten) worden, zodat ook wat dit betreft geen schade is te verwachten. Dit geldt temeer nu onvoldoende gebleken is dat [verzoekende partij], doordat thans maandelijks teveel loonbelasting wordt ingehouden, extra kosten heeft moeten maken.
23. Wat de onder 11. bedoelde rechten betreft, is onvoldoende gebleken dat zich reeds één van de in de betrokken artikelen genoemde situaties heeft voorgedaan waardoor [verzoekende partij] schade zou hebben geleden.
24. Op grond van het vorenstaande zal het verzochte onder 2. subsidiair, 3. en 5. worden toegewezen. Voor het overige wordt het verzoek afgewezen.
25. Partijen worden over en weer in het ongelijk gesteld. Daarom zullen de proceskoten tussen hen worden gecompenseerd.
<b>Beslissing</b>
Het Gerecht:
Beveelt de Capriles Kliniek de pensioenrechten van [verzoekende partij] zodanig te verzekeren en verzekerd te houden, dat de voor [verzoekende partij] daaruit voortvloeiende voordelen ten minste gelijk zijn aan die van inschrijving bij het APNA als gehuwd.
Beveelt de Capriles Kliniek om [verzoekende partij] in het genot te stellen van de overige rechten, zoals die op grond van de CAO gelden voor gehuwde werknemers.
Beveelt de Capriles Kliniek bij de bepaling van de hoogte van de door [verzoekende partij] verschuldigde loonbelasting haar recht op gehuwdenaftrek in rekening te brengen.
Verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad.
Bepaalt dat iedere partij de eigen kosten draagt.
Wijst af het meer of anders verzochte.
Deze beschikking is gegeven door mr. F.J.P. Veenhof, rechter in voormeld Gerecht en uitgesproken op de openbare terechtzitting van bovengenoemde datum in tegenwoordigheid van de griffier.