ECLI:NL:PHR:2017:1116

Parket bij de Hoge Raad

Datum uitspraak
4 juli 2017
Publicatiedatum
23 oktober 2017
Zaaknummer
16/02995
Instantie
Parket bij de Hoge Raad
Type
Conclusie
Rechtsgebied
Strafrecht
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vernietiging en terugwijzing van niet-ontvankelijk verklaring in hoger beroep wegens onjuiste volmacht

In deze zaak heeft de Hoge Raad zich gebogen over de ontvankelijkheid van een hoger beroep dat door de verdachte was ingesteld. De verdachte was niet-ontvankelijk verklaard door het hof Arnhem-Leeuwarden, omdat de schriftelijke bijzondere volmacht die was ingediend niet voldeed aan de eisen van artikel 450, derde lid, van het Wetboek van Strafvordering (Sv). De Hoge Raad oordeelt dat het hof ten onrechte heeft geoordeeld dat de volmacht geen adres voor de toezending van de appeldagvaarding bevatte. De Hoge Raad verwijst naar eerdere jurisprudentie waarin is vastgesteld dat een kantooradres van de advocaat kan worden aangemerkt als een adresopgave door de verdachte. De Hoge Raad benadrukt het belang van de juiste interpretatie van de volmacht en de voorwaarden waaraan deze moet voldoen. De conclusie van de Advocaat-Generaal was dat de volmacht niet aan de eisen voldeed, maar de Hoge Raad heeft deze conclusie verworpen. De zaak wordt terugverwezen naar het hof voor verdere behandeling, waarbij de Hoge Raad de eerdere uitspraak vernietigt. De zaak illustreert de noodzaak voor advocaten om zorgvuldig om te gaan met de vereisten voor volmachten in strafzaken, om te voorkomen dat cliënten onterecht niet-ontvankelijk worden verklaard in hun hoger beroep.

Conclusie

Nr. 16/02995
Zitting: 4 juli 2017 (bij vervroeging)
Mr. P.C. Vegter
Conclusie inzake:
[verdachte]
De verdachte is bij arrest van 18 maart 2016 door het hof Arnhem-Leeuwarden, zittingsplaats Arnhem, niet-ontvankelijk verklaard in zijn hoger beroep.
Het cassatieberoep is ingesteld namens de verdachte en mr. P.T. Pel, advocaat te Hattem, heeft één middel van cassatie voorgesteld.
Het
middelklaagt dat het hof het hoger beroep van verdachte ten onrechte niet-ontvankelijk heeft verklaard omdat de schriftelijke bijzondere volmacht volgens het hof niet voldoet aan de eisen van art. 450, derde lid, Sv.
Het arrest van het hof houdt - voor zover hier van belang - het volgende in:

Ontvankelijkheid van het hoger beroep
Op 8 september 2014 heeft de griffie van de rechtbank Gelderland een akte rechtsmiddel opgemaakt, gericht tegen het vonnis van de rechtbank, op verzoek van mr P.T. Pel.
Aan de akte rechtsmiddel is een schriftelijke bijzondere volmacht om namens de verdachte het hoger beroep in te stellen gehecht.
Op grond van artikel 450 lid 3 van het Wetboek van Strafvordering (hierna: Sv) dient in een dergelijke bijzondere volmacht te zijn opgenomen de mededeling:
1. dat de advocaat bepaaldelijk is gevolmachtigd tot het instellen van hoger beroep;
2. dat de verdachte instemt met het door de medewerker ter griffie aanstonds in ontvangst nemen van de oproeping voor de terechtzitting in hoger beroep; en
3. een adres van de verdachte voor toezending van een afschrift van de appeldagvaarding.
Bij gebrek daaraan kan het hoger beroep niet ontvankelijk worden verklaard. (HR 22 december 2009, LJN BJ7810).
Er bestaat onvoldoende grond voor een niet-ontvankelijkverklaring van het appel indien sprake is van één of meer verzuimen maar ter terechtzitting in hoger beroep de verdachte of een door hem op de voet van artikel 279 Sv gemachtigd raadsman is verschenen, die verklaart dat aan de verlening van de onvolkomen volmacht de wens van de verdachte ten grondslag heeft gelegen om op rechtsgeldige wijze hoger beroep te doen instellen (o.a. HR 20 maart 2012, LJN BV6999, HR 29 januari 2013, LJN BY8897).
In de onderhavige bijzondere volmacht is niet voldaan aan het onder 3 vermelde.
Ter terechtzitting in hoger beroep is de verdachte niet verschenen. Wel is verschenen mr. P.T. Pel. Daarnaar gevraagd heeft de raadsman te kennen gegeven niet uitdrukkelijk te zijn gevolmachtigd door de verdachte om namens deze op te treden.
Het hof zal de verdachte gelet op het voorgaande niet-ontvankelijk verklaren in het door hem ingestelde hoger beroep.”
5. Bij de aan de Hoge Raad toegezonden stukken bevindt zich een op 8 september 2014 opgemaakte appelakte waarbij een ambtenaar van de griffie van de rechtbank Gelderland, daartoe gemachtigd blijkens een aan de akte gehechte brief, welke dient te worden beschouwd als bijzondere volmacht, verklaarde namens verdachte hoger beroep in te stellen tegen het eindvonnis van de politierechter. Aan deze akte is een faxbericht gehecht dat het volgende inhoudt:
“Geachte heer, mevrouw,
In dezen treed ik op voor [verdachte], geboren op [geboortedatum]/1966.
In bovengenoemde zaak is dd. 25/08/2014 onder bovengenoemd parketnummer tegen cliënt een strafvonnis gewezen door de Politierechter van uw Rechtbank. Cliënt wenst tegen dit strafvonnis appel in te stellen.
Ondergetekende verklaart hierbij bepaaldelijk te zijn gevolmachtigd tot het instellen van het appel.
Ondergetekende verleent hierbij volmacht aan iedere medewerker van de strafgriffie van de Rechtbank Gelderland, locatie Zutphen, tot het instellen van bovengenoemd appel.
Indien en voor zover vereist, wordt hierbij verklaard dat cliënt instemt met de wijze van ontvangst van de akte van uitreiking als bedoeld in art. 450 lid 3 Sv.
Afschrift van de dagvaarding kan worden verzonden aan bovengenoemd kantooradres.”
6. Vooropgesteld dient te worden dat de Hoge Raad in zijn arrest van 22 december 2009 (ECLI:NL:HR:2009:BJ7810, NJ 2010, 102 m.nt. Borgers) eisen heeft geformuleerd waaraan een schriftelijke volmacht van een advocaat aan een griffiemedewerker om namens de verdachte hoger beroep in te stellen dient te voldoen. Die volmacht moet inhouden:
(i) de verklaring van de advocaat dat hij door de verdachte bepaaldelijk is gevolmachtigd tot het instellen van hoger beroep (art. 450, eerste lid sub a, Sv);
(ii) de verklaring van de advocaat dat de verdachte instemt met het door de medewerker ter griffie aanstonds in ontvangst nemen van de oproeping voor de terechtzitting in hoger beroep (art. 450, derde lid, Sv); en
(iii) het adres dat door de verdachte is opgegeven voor de toezending van het afschrift van de appeldagvaarding (art. 450, derde lid, Sv). [1]
7. Voorts geldt dat in zaken waarin ter terechtzitting in hoger beroep noch de verdachte noch een door hem op de voet van art. 279 Sv gemachtigde raadsman is verschenen, in de regel het door een advocaat door middel van een schriftelijke volmacht aan een griffiemedewerker ingestelde beroep niet-ontvankelijk dient te worden verklaard indien die volmacht niet aan alle voormelde voorwaarden voldoet. [2] De vraag die in deze zaak aan de orde wordt gesteld is of de vermelding van het kantooradres van de raadsman van de verdachte in voormelde brief bezwaarlijk anders kan worden verstaan dan als de opgave van een adres door de verdachte als bedoeld in art. 450, derde lid, Sv?
8. Een brief van een raadsman aan de griffier houdende een schriftelijke volmacht met een soortgelijke mededeling zoals hier was eveneens aan de orde in het arrest van uw Raad van 1 juli 2014, ECLI:NL:HR:2014:1589. De laatste zin luidde: “Ik verzoek mij een afschrift van de 'akte instellen rechtsmiddel' te doen toekomen. De oproeping kan te zijner tijd eveneens aan mijn kantooradres worden verzonden.” De klacht dat hiermee sprake was van de opgave van een adres als bedoeld in art. 588a, eerste lid aanhef en onder c, Sv waaraan mededelingen over de strafzaak kunnen worden toegezonden, werd verworpen. Opmerkelijk is dat de Hoge Raad daarbij in aanmerking nam dat voormelde brief − in strijd met het derde lid van art. 450 Sv − niets inhoudt omtrent de instemming van de verdachte met het door de griffiemedewerker aanstonds in ontvangst nemen van de oproeping noch omtrent een adres van de verdachte voor de ontvangst van een afschrift van de dagvaarding.
9. De hiervoor onder 5 weergegeven brief houdende de schriftelijke volmacht vermeldt niet een
door verdachte opgegeven adresvoor de toezending van het afschrift van de dagvaarding. Enkel is vermeld dat een afschrift van de dagvaarding naar het kantooradres van de raadsman kan worden verzonden. In de brief zou bijvoorbeeld vermeld kunnen worden: verdachte heeft mij, zijn raadsman, opgegeven dat een afschrift van de dagvaarding gezonden kan worden aan (volgt adres). De slotzin van de onder 5 weergegeven brief biedt geen duidelijkheid over de vraag of het de verdachte is die het adres heeft opgegeven. De in het middel vervatte klacht dat het hof in zijn oordeel tot uitdrukking heeft gebracht dat geen adres is opgegeven, dan wel dat geen eigen adres van verdachte is opgegeven, berust aldus op een onjuiste lezing van het bestreden arrest. Gelet hier op is het oordeel van het hof dat “in de onderhavige bijzondere volmacht [niet] is voldaan aan het onder 3 vermelde” onjuist noch onbegrijpelijk.
10. Het
middelis tevergeefs voorgesteld.
11. Ambtshalve heb ik geen gronden aangetroffen die tot vernietiging van de bestreden uitspraak aanleiding behoren te geven.
12. Deze conclusie strekt tot verwerping van het beroep.
De Procureur-Generaal
bij de Hoge Raad der Nederlanden
AG

Voetnoten

1.HR 22 december 2009, ECLI:NL:HR:2009:BJ7810,
2.HR 20 maart 2012, ECLI:NL:HR:2012:BV6999,