ECLI:NL:RBAMS:2009:BK1816

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
30 september 2009
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
424734 / FA RK 09-2687
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Afwijzing verzoek tot wijziging van de voornaam Jeanne in Jeanne d'Arc

In deze zaak heeft de Rechtbank Amsterdam op 30 september 2009 uitspraak gedaan over een verzoek tot wijziging van de voornaam van verzoekster, die haar voornaam 'Jeanne' wilde wijzigen in 'Jeanne d'Arc'. Verzoekster stelde dat haar ouders haar deze naam bewust hadden willen geven, omdat Jeanne d'Arc een historische figuur is die voor vrijheid heeft gestreden. De ambtenaar van de burgerlijke stand had echter geweigerd deze naam op te nemen bij de geboorteaangifte in januari 1945, uit angst voor mogelijke repercussies van de Duitse bezetter. Verzoekster voelde zich benadeeld omdat haar officiële naam niet overeenkwam met hoe zij in het dagelijks leven werd genoemd.

De rechtbank heeft in haar beoordeling gekeken naar de wettelijke vereisten voor een voornaamswijziging, zoals vastgelegd in artikel 1:4 lid 4 van het Burgerlijk Wetboek. De rechtbank oordeelde dat de door verzoekster aangevoerde gronden niet voldoende zwaarwichtig waren om het verzoek toe te wijzen. De rechtbank benadrukte dat de ambtenaar van de burgerlijke stand alleen voornamen kan weigeren die ongepast zijn of overeenkomen met bestaande geslachtsnamen, tenzij deze ook gebruikelijke voornamen zijn. De rechtbank concludeerde dat 'd'Arc' een buitenlandse geslachtsnaam is en niet als gebruikelijke voornaam in Nederland wordt erkend.

Uiteindelijk heeft de rechtbank het verzoek tot wijziging van de voornaam afgewezen, met de overweging dat de naam 'd'Arc' niet voldoet aan de criteria voor een voornaamswijziging. De beslissing werd genomen door rechter mr. E.E.V. Lenos, in aanwezigheid van griffier H. Hendriks, en werd openbaar uitgesproken. De rechtbank heeft de zaak behandeld met gesloten deuren, waarbij verzoekster en haar advocaat aanwezig waren, maar de ambtenaar niet ter zitting verscheen.

Uitspraak

beschikking
RECHTBANK AMSTERDAM
Sector Civiel
zaaknummer / rekestnummer: 424734 / FA RK 09-2687
Beschikking van 30 september 2009 betreffende wijziging van de voornamen
in de zaak van:
Jeanne Maria [geslachtsnaam],
wonende te [plaatsnaam],
verzoekende partij,
advocaat mr. B.E.M. van Kessel te Amsterdam.
Als belanghebbende is aangemerkt:
de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente [plaatsnaam],
zetelende te [plaatsnaam],
hierna te noemen: de ambtenaar.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de stukken.
De zaak is behandeld ter terechtzitting met gesloten deuren van 19 augustus 2009.
Gehoord zijn: verzoekster en haar advocaat.
De ambtenaar heeft meegedeeld niet ter zitting te zullen verschijnen.
Het verzoek en de beoordeling:
Het verzoek strekt ertoe dat de rechtbank de wijziging van één of meer voornamen zal gelasten als bedoeld in artikel 1: 4 lid 4 van het Burgerlijk Wetboek. Verzoekster wenst dat haar eerste voornaam “Jeanne” wordt gewijzigd in “Jeanne d’Arc” zodat haar voornamen zullen zijn “Jeanne d'Arc Maria.” Zij heeft aangevoerd dat haar ouders haar bewust de voornaam “Jeanne d'Arc” hebben willen geven omdat deze historische persoon voor vrijheid en tegen vreemde overheersing heeft gevochten. Verzoekster heeft van haar vader vernomen dat de ambtenaar ter gelegenheid van de aangifte van haar geboorte in januari 1945 heeft geweigerd deze voornamen op te nemen, uit angst voor de bezettende Duitse macht, die dit als provocatie zou kunnen opvatten. Verzoekster heeft het steeds als een onrecht ervaren dat zij in de registers van de burgerlijke stand anders staat vermeld dan dat zij in het dagelijks leven wordt genoemd. Zij sluit zich aan bij de inhoud van de brief van de ambtenaar van 13 augustus 2009.
De ambtenaar heeft bij faxbericht van 13 augustus 2009 aan de rechtbank onder meer het volgende meegedeeld: “In het bijzonder heb ik onderzocht of de voornaam d'Arc mogelijk een bestaande geslachtsnaam is. Voorzover ik heb kunnen nagaan is dat niet het geval. In ieder geval komt de geslachtsnaam in [plaatsnaam] niet voor.
In het verleden golden strikte regels voor het geven van voornamen. Vóór 1970 werden afwijkende voornamen veelal niet geaccepteerd. Dat de voornaam d’Arc destijds niet werd aanvaard is alleen al daarom heel geloofwaardig. Sinds een aantal jaren is er echter een grote mate van vrijheid bij het toekennen van voornamen. Zou nu een kind geboren worden dat de voornamen Jeanne d’Arc Maria zou krijgen, dan zou ik daartegen geen bezwaar hebben.” In verband hiermee heeft de ambtenaar de rechtbank laten weten geen bezwaar te hebben tegen toewijzing van het onderhavige verzoek.
Beoordeling
Voor toewijzing van een verzoek tot voornaamswijziging is allereerst vereist dat de door verzoekster aangevoerde gronden voor voornaamswijziging voldoende zwaarwichtig zijn om haar verzoek toe te wijzen. (Hof Amsterdam 11 maart 2002, LJN: AE7126). De rechtbank is van oordeel dat de gronden in het onderhavige geval voldoende zwaarwichtig zijn.
Voorts dient de rechtbank te toetsen aan de criteria genoemd in het tweede lid van artikel 1:4 BW: De ambtenaar van de burgerlijke stand weigert in de geboorteakte voornamen op te nemen die ongepast zijn, of overeenstemmen met bestaande geslachtsnamen tenzij deze tevens gebruikelijke voornamen zijn. De rechtbank verstaat onder ‘geslachtsnamen’ in dit wetsartikel een Nederlandse of een in Nederland als zodanig bekende buitenlandse geslachtsnaam (Rechtbank 's-Gravenhage 24 april 1970, LJN: AC5022).
De rechtbank is van oordeel dat het verzoek dient te worden afgewezen en overweegt daartoe als volgt. Uitgangspunt van de rechtbank is dat d’Arc een in Nederland als zodanig bekende buitenlandse geslachtsnaam is, reeds omdat de historische persoon Jeanne d’Arc, naar wie betrokkene is vernoemd, deze naam als geslachtsnaam heeft. De rechtbank kan de ambtenaar niet volgen waar deze schrijft dat d’Arc geen bestaande geslachtsnaam is omdat hij in [plaatsnaam] niet voorkomt. Dat de geslachtsnaam in [plaatsnaam] niet voorkomt is naar het oordeel van de rechtbank niet doorslaggevend, dit temeer nu de historische persoon Jeanne d’Arc - ook in Nederland - zeer algemene bekendheid geniet.
Vervolgens dient de vraag te worden beantwoord of de buitenlandse geslachtsnaam d’Arc tevens een gebruikelijke voornaam is, in welk geval het verzoek zou kunnen worden toegewezen. Door verzoekster is echter niet gesteld dat d’Arc als voornaam in Nederland gebruikelijke is terwijl de rechtbank daarvan evenmin is gebleken.
Het verzoek zal op grond van bovenstaande worden afgewezen.
De beslissing:
De rechtbank:
- wijst het verzoek af.
Deze beschikking is gegeven door mr. E.E.V. Lenos, rechter, en in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van H. Hendriks, griffier, op 30 september 2009..