Uitspraak
RECHTBANK AMSTERDAM
1.[eiser]
1.De procedure
- het tussenvonnis van 18 maart 2020;
- het proces-verbaal van comparitie van 22 september 2020 en de daarin genoemde akte en producties;
- de brief van mr. Bakers van 7 oktober 2020 met opmerkingen over het proces-verbaal van comparitie;
- de brief van mr. Peters van 13 oktober 2020 met opmerkingen over het proces-verbaal van comparitie.
2.De feiten
private equityinvesteerder.
redressement judiciaire, een aan surseance van betaling verwante procedure. De Franse bewindvoerder heeft bieders uitgenodigd om voor 22 oktober 2018 een bod uit te brengen op de activa van [Franse vennootschap] . Als geen tijdige biedingen zouden worden gedaan, zou [Franse vennootschap] failliet worden verklaard. De termijn om een bod uit te brengen is later verlengd tot 27 november 2018.
due diligenceonderzoek uitgevoerd naar de [Groep] . Op 10 januari 2019 heeft SI c.s. [eiser] bericht dat het
due diligenceonderzoek gereed was en op 14 en 23 januari 2019 hebben [betrokkene] en [eiser] gesproken over de uitkomsten van dit onderzoek. Op 28 januari 2019 heeft Standard Investment Management B.V. aan [eiser] een brief gestuurd. Deze brief houdt onder meer het volgende in:
- een verklaring voor recht dat [eiser] c.s. de Term Sheet rechtsgeldig per datum van de dagvaarding heeft ontbonden, althans dat de Term Sheet bij in deze procedure te wijzen vonnis wordt ontbonden; en
- hoofdelijke veroordeling van SI c.s., althans veroordeling in gelijke delen, tot betaling van € 13.541.500 plus € 33.575,25 inzake betaalde boeterente, waarvan te betalen € 410.000 aan [eiser] en € 13.165.075,25 aan [eiseres] , dan wel schadevergoeding op te maken bij staat;
- een verklaring voor recht dat SI c.s. toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van de Term Sheet; en
- hoofdelijke veroordeling van SI c.s., althans veroordeling in gelijke delen, tot betaling van € 13.541.500 plus € 33.575,25 inzake betaalde boeterente, waarvan te betalen € 410.000 aan [eiser] en € 13.165.075,25 aan [eiseres] , dan wel schadevergoeding op te maken bij staat;
- een verklaring voor recht dat SI c.s. de onderhandelingen met [eiser] c.s. over het sluiten van een overeenkomst ten aanzien van de Nederlandse activiteiten van de [Groep] in strijd met de redelijkheid en billijkheid heeft afgebroken; en
- hoofdelijke veroordeling van SI c.s., althans veroordeling in gelijke delen, tot betaling van € 13.541.500 plus € 33.575,25 inzake betaalde boeterente, waarvan te betalen € 410.000 aan [eiser] en € 13.165.075,25 aan [eiseres] , dan wel schadevergoeding op te maken bij staat;
due dilligenceonderzoek, af te breken. Van onverschuldigde betaling is geen sprake, mede omdat de door [eiser] c.s. uitgevoerde werkzaamheden onderdeel uitmaakten van diens werkzaamheden voor de Franse bewindvoerder, waarvoor [eiser] c.s. een vergoeding ontving. SI c.s. betwist ongerechtvaardigd te zijn verrijkt.
4.De beoordeling
Haviltex-maatstaf).
due dilligencezou uitvoeren. Ook dit duidt erop dat de (beoogde) transactie nog niet volledig is overeengekomen met het sluiten van de Term Sheet.
due diligenceonderzoek aanleiding zou vormen om voor een activatransactie te gaan. [eiser] c.s. heeft ter zitting erkend dat partijen bij het sluiten van de Term Sheet nog geen overeenstemming hadden over de omvang van de over te nemen passiva. Bij een overnameovereenkomst als door partijen beoogd vormt hetgeen door de koper wordt overgenomen, de aandelen, dan wel de activa en passiva, in de regel een van de essentiële onderdelen van de overeenkomst. Nu partijen daarover nog geen overeenstemming hadden bereikt kan [eiser] c.s., mede in het licht van de in de vorige rechtsoverweging genoemde omstandigheden, niet worden gevolgd in zijn stelling dat met de Term Sheet reeds de verplichting is ontstaan om de (beoogde) transactie tot stand te brengen.
due diligenceonderzoek, maakt dat niet anders. Nu het ging om een transactie die uit verschillende onderdelen bestond, te weten enerzijds de overname van [Franse vennootschap] en anderzijds de overname van de [Groep] , mocht nadat [Franse vennootschap] was overgenomen in beginsel worden verwacht dat ook de daarmee samenhangende andere onderdelen van de Term Sheet zouden worden uitgevoerd. In zoverre behoefde het afgesproken
due diligenceonderzoek niet aan het bij [eiser] c.s. gewekte vertrouwen dat een overeenkomst tot stand zou komen in de weg te staan. Anders gezegd: [eiser] mocht verwachten dat het
due diligenceonderzoek niet gericht zou zijn op de vraag of de transactie ook wat de [Groep] betreft door zou gaan, maar op de vraag op welke manier die zou worden uitgevoerd.
due diligenceonderzoek feiten en omstandigheden naar voren zouden kunnen zijn gekomen, die – nu de voorgenomen transactie nog niet definitief was overeengekomen – aan SI c.s. gerechtvaardigd aanleiding zou kunnen geven tot heronderhandeling.
due diligenceonderzoek een alternatief voorstel gedaan dat sterk afweek van de uitgangspunten uit de Term Sheet, in het bijzonder het voorstel dat [eiser] niet meer in dienst zou treden en een forse aanpassing van de aandelenverhouding in het nadeel van [eiser] c.s. Bovendien zou [eiser] c.s. geen zeggenschap meer krijgen over zijn aandelenbelang doordat zijn aandelen via een STAK zou worden gehouden. Dat is een forse koerswijziging ten opzichte van de oorspronkelijke uitgangspunten in de Term Sheet. SI c.s. heeft ter rechtvaardiging van die koerswijziging ter zitting met name aangevoerd dat zij uit de bevindingen uit het
due diligenceonderzoek de gevolgtrekking heeft moeten maken dat de heer [eiser] c.q. [eiser] c.s. onbetrouwbaar is (geweest) en zij om die reden [eiser] c.s. meer op afstand wilde zetten. Van belang is derhalve of de door SI c.s. aangevoerde concrete bevindingen uit het onderzoek deze conclusie rechtvaardigen.
- de ‘net debt’ van de [Groep] bleek substantieel hoger dan het in de Term Sheet genoemde bedrag van € 280.000;
- [eiser] bleek zelf helemaal niets in [Groep] te hebben geïnvesteerd en zelfs voor meer dan € 1.000.000 aan die onderneming te hebben onttrokken;
- De door [eiser] c.s. genoemde IE-rechten bleken niet te bestaan, niet op naam van de [Groep] te staan en/of niet van waarde. [eiser] c.s. bleek slechts een gebruiksrecht te hebben op de technische tekeningen voor een onderdeel van de Franse fabriek, en deze bleken bovendien niet noodzakelijk voor het exploiteren daarvan;
- Het contract met Coca Cola bleek niet verbonden met de [Groep] maar rechtstreeks met de Franse fabriek;
- [eiser] c.s. had een lopende internationale arbitrageprocedure verzwegen waarin de wederpartij voor meer dan USD 1.000.000 vorderde van een van de vennootschappen binnen de [Groep] .
due diligenceonderzoek bepaalde cijfers anders bleken dan waarvan in de Term Sheet werd uitgegaan, wil niet zonder meer zeggen dat dit de uitgangspunten in de Term Sheet zo wezenlijk aantastte. dat dit tot een sterk (ten nadele van [eiser] c.s.) gewijzigd voorstel moest leiden, waarbij [eiser] ‘op afstand’ werd gezet. SI c.s. had naar aanleiding van de bevindingen ten aanzien van de schuldenpositie van de [Groep] bijvoorbeeld als pre-completion verplichting in de overnamecontracten kunnen opnemen dat [eiser] c.s. die schuldenpositie in overeenstemming zou brengen met de uitgangspunten uit de Term Sheet. Ook op vele andere manieren had met de gebleken grotere schuldenlast in de uiteindelijke wederzijdse verplichtingen rekening kunnen worden gehouden, zonder dat de uitgangspunten van de Term Sheet (te weten een overname van zowel [Franse vennootschap] als de [Groep] ) geweld werd aangedaan.
due diligenceonderzoek dat [eiser] in de aan de onderhandelingen voorafgaande jaren geld aan de [Groep] zou hebben onttrokken. Gesteld noch gebleken is [eiser] c.s. daarover onjuiste mededelingen aan SI c.s. zou hebben gedaan. Ter zitting is namens SI c.s. aangevoerd dat zij het opmerkelijk vindt dat [eiser] geld aan de onderneming bleek te hebben onttrokken, omdat hij had aangegeven niet in de nieuw op te zetten onderneming te kunnen investeren. Wat daar ook van zij, dat maakt nog niet dat het onttrekken van geld van diens onderneming zonder meer als aan [eiser] (c.s.) te verwijten handeling moet worden aangemerkt, nu hem dat in beginsel vrij staat. Evenmin brengt dat feit met zich dat [eiser] onjuiste uitlatingen zou hebben gedaan over zijn mogelijkheden om in de nieuwe onderneming te investeren, mede gezien het feit dat [eiser] daarover heeft verklaard dat hij de onttrokken gelden in vastgoed had geïnvesteerd en hij daarom niet vrijelijk over de gelden kon beschikken, hetgeen onvoldoende door SI c.s. is betwist.
due diligenceonderzoek met SI c.s. heeft gedeeld. Weliswaar is niet op voorhand uitgesloten dat het bestaan van de arbitrageprocedure SI c.s. gerechtvaardigd aanleiding had kunnen geven om terzake deze procedure in de nog uit te onderhandelen contractsdocumentatie nadere zekerheden te bedingen, bijvoorbeeld in de vorm van garanties en vrijwaringen, uit het feit dat [eiser] c.s. het bestaan van de procedure in het kader van het
due diligenceonderzoek bekend heeft gemaakt volgt dat niet kan worden geoordeeld dat [eiser] c.s. op dit punt onbetrouwbaar is gebleken.
due diligenceonderzoek zowel afzonderlijk als tezamen onvoldoende zijn om tot het oordeel te komen dat [eiser] (c.s.) onbetrouwbaar is geweest. Uit het voorgaande volgt weliswaar dat de bevindingen uit het onderzoek aanleiding konden geven om op bepaalde punten verder te onderhandelen, maar deze geven geen rechtvaardiging voor het loslaten van de uitgangspunten uit de Term Sheet en het doen van een daarvan zeer sterk (ten nadele van [eiser] c.s.) afwijkend voorstel. SI c.s. kan dan ook niet gevolgd worden in haar stelling dat niet zij, maar [eiser] c.s. de onderhandelingen heeft afgebroken. Het stond [eiser] c.s. vrij om het sterk afwijkende voorstel niet te accepteren en hij was evenmin gehouden dit voorstel als uitgangspunt voor verdere onderhandelingen te nemen. Door het presenteren van dit voorstel heeft SI c.s. de uitgangspunten van de Term Sheet ten onrechte verlaten en daarmee is zij het geweest die in feite de onderhandelingen heeft afgebroken.
due diligenceonderzoek weliswaar onvoldoende waren om tot een sterk afwijkend alternatief voorstel te komen, maar dat niet onaannemelijk is dat partijen de bevindingen uit het onderzoek hadden betrokken in verdere onderhandelingen (met de Term Sheet als uitgangspunt), en dat [eiser] c.s. op sommige punten water bij de wijn had moeten doen. De hypothetische situatie waarin [eiser] c.s. zou hebben verkeerd als SIF III de onderhandelingen niet op onaanvaardbare wijze had afgebroken, is dus niet gelijk aan de (eveneens hypothetische) situatie waarin partijen een transactie zouden zijn overeengekomen die precies de uitgangspunten in de Term Sheet volgt.
due diligenceonderzoek, is onvoldoende zeker dat deze schuld, en de rente daarover, door SIF III zou worden overgenomen. Deze schadepost wordt daarom afgewezen.
due diligenceonderzoek niet van belang is, omdat dat onderzoek zag op de [Groep] en niet op [eiser] c.s.
7.712,00(2,0 punten × tarief € 3.856,00)