ECLI:NL:RBAMS:2022:5580

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling Publiekrecht

Teams Strafrecht

Parketnummer: 13/269309-21

Datum uitspraak: 27 september 2022

Vonnis van de rechtbank Amsterdam, meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken, in de zaak tegen:

[verdachte] ,

geboren in [geboorteplaats] op [geboortedag] 2001,

wonende op het adres [adres] , [woonplaats] .

1.Onderzoek ter terechtzitting

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de zitting van 13 september 2022. De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie,

mr. F.R. Bons, en van wat verdachte en zijn advocaat mr. T. den Haan naar voren hebben gebracht. De zaak is tegelijk op de zitting behandeld met die tegen medeverdachte [medeverdachte] (parketnummer 13/272409-21). De rechtbank doet vandaag in beide zaken uitspraak.

2.Beschuldiging

Verdachte wordt kort gezegd beschuldigd van het op 18 juni 2021 in Amsterdam samen met een ander

van de vrijheid beroven van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] ;

openlijk geweld plegen tegen [slachtoffer 1] , waardoor [slachtoffer 1] letsel heeft;

bedreigen van [slachtoffer 1] door tegen hem te zeggen “als je gek doet, dan ga je kogels eten” en “de auto gaat in de fik gestoken worden”;

stelen van de bankpas en identiteitskaart van [slachtoffer 1] met (bedreiging met) geweld.

De tenlastelegging staat in bijlage I.

3.Waardering van het bewijs

3.1.

Standpunt van het Openbaar Ministerie

De officier van justitie vindt dat verdachte moet worden vrijgesproken van de diefstal van de pinpas en het identiteitsbewijs van [slachtoffer 1] , De vrijheidsberoving en het daarbij gepleegde geweld kunnen worden bewezen. Voor het bewijs daarvan verwijst de officier van justitie naar de verklaringen van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] , die worden ondersteund door de bevindingen van de politie ter plaatse en de beelden bij het tankstation. Ook de bedreiging kan worden bewezen. De verklaring van [slachtoffer 1] daarover wordt ondersteund door de verklaring van [slachtoffer 2] .

3.2.

Standpunt van de verdediging

De advocaat stelt zich op het standpunt dat verdachte moet worden vrijgesproken van de diefstal, de bedreiging en de vrijheidsberoving van [slachtoffer 2] . Voor deze feiten is onvoldoende bewijs. Van het letsel van [slachtoffer 1] kan niet worden vastgesteld dat dat door toedoen van verdachte is ontstaan. Verdachte moet van dit onderdeel worden vrijgesproken.

3.3.

Oordeel van de rechtbank

De rechtbank vindt niet bewezen dat verdachte [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] heeft bedreigd (feit 3) of dat hij spullen van [slachtoffer 1] heeft gestolen (feit 4). Daarvan wordt hij dus vrijgesproken. De wederrechtelijke vrijheidsberoving en de openlijke geweldpleging vindt de rechtbank bewezen.

De rechtbank stelt op grond van de bewijsmiddelen in bijlage II het volgende vast. Op 18 juni 2021 rijdt [slachtoffer 1] samen met [slachtoffer 2] in zijn auto naar het Shell tankstation aan de [adres]. Daar komen verschillende mannen op [slachtoffer 1] af, onder wie ook [verdachte] en [medeverdachte] . Als [slachtoffer 1] op de bestuurdersstoel zit wordt het portier opengedaan door een van deze mannen. [verdachte] geeft [slachtoffer 1] dan eerst een soort karatetrap en daarna nog een trap van buiten de auto. [medeverdachte] staat op dat moment naast [verdachte] bij het geopende autoportier. Ook maakt [verdachte] een slaande beweging in de richting van [slachtoffer 1] . Vervolgens wordt [slachtoffer 1] de auto ingeduwd en moet hij op de achterbank gaan zitten. Ook [slachtoffer 2] moet op de achterbank gaan zitten, anders zou ze aan haar haren de auto uitgetrokken worden, zo werd gezegd. Als [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] achterin de auto zitten stapt [verdachte] aan de bestuurderskant in. [medeverdachte] stapt in aan de bijrijderskant. De auto heeft alleen twee voorportieren. [verdachte] rijdt verder het industrieterrein op. Daar stappen [verdachte] en [medeverdachte] uit de auto. De auto wordt omsingeld door een groep mannen. [slachtoffer 1] krijgt vuistslagen in het gezicht, terwijl hij in de auto zit. Hij is door meerdere mannen geslagen. [verdachte] en [medeverdachte] rijden hierna met [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] naar de Westlandgracht. [slachtoffer 2] vraagt of zij uit mag stappen en dat mag. Dat doet zij en zij belt de politie. Als de politie ter plaatse is zien zij dat [medeverdachte] in de auto zit op de bestuurdersplaats, [verdachte] op de bijrijdersplaats en [slachtoffer 1] op de achterbank. Ook zien zij dat [slachtoffer 1] bloedt uit zijn neus.

Wederrechtelijke vrijheidsberoving (feit 1)

Op basis van het voorgaande vindt de rechtbank bewezen dat er voor [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] feitelijk geen mogelijkheid was om de auto te verlaten. Door het gebruikte geweld tegen [slachtoffer 1] en de grote groep die erbij betrokken was, zijn zij gedwongen achterin te gaan zitten. Beiden zitten vervolgens op de achterbank en kunnen de auto niet uit zonder dat de personen op de voorstoelen uitstappen, omdat de auto alleen twee voorportieren heeft. De personen op de voorstoelen zijn [verdachte] en [medeverdachte] . Dat [slachtoffer 2] op enig moment de auto wel mocht verlaten, doet niet af aan de omstandigheid dat zij in eerste instantie gedwongen is op de achterbank te gaan zitten en de auto niet uit kon.

Openlijke geweldpleging (feit 2)

Het tankstation en het industrieterrein zijn openbare plekken, voor iedereen vrij toegankelijk. Daarmee vindt de rechtbank bewezen dat het geweld ‘openlijk’ is gepleegd. Dat [slachtoffer 1] daarbij in een auto zat doet daar niet aan af, omdat het geweld tegen [slachtoffer 1] in de auto, door meerdere personen, van buiten de auto waarneembaar moet zijn geweest. [verdachte] en [medeverdachte] maakten deel uit van de groep die het geweld tegen [slachtoffer 1] pleegde. Bij het tankstation heeft [verdachte] zelf ook geweld tegen [slachtoffer 1] gebruikt. Op het industrieterrein is niet duidelijk wie precies het geweld hebben gepleegd. Omdat [verdachte] en [medeverdachte] vanaf de Shell steeds aanwezig zijn geweest, samen [slachtoffer 1] naar het industrieterrein hebben gereden en vervolgens – na het geweld – weer met hem zijn weggereden, vindt de rechtbank dat sprake is van geweld dat door meerdere mensen is gepleegd en waaraan verdachte een actieve en eigen bijdrage heeft geleverd, waardoor hij ook verantwoordelijk is voor het geweld dat door anderen uit de groep tegen [slachtoffer 1] is gepleegd. Verdachte heeft die groep getalsmatig versterkt en daarvan en van het geweld geen afstand genomen. Sterker nog; hij heeft zelf geweld gebruikt tegen [slachtoffer 1] . Omdat de rechtbank niet kan bewijzen dat de geweldshandeling van verdachte het letsel bij [slachtoffer 1] heeft veroorzaakt, wordt hij voor het deel “met letsel als gevolg” vrijgesproken.

Bedreiging (feit 3)

[slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] hebben verklaard dat [slachtoffer 1] tijdens het rijden is bedreigd, maar niet door wie. De rechtbank kan dus niet vaststellen dat het verdachte is geweest die de bedreigende teksten heeft gezegd. Ook voor medeplegen van de bedreiging vindt de rechtbank dat er onvoldoende bewijs is, omdat er geen aanknopingspunten zijn voor de opzet van de één op de bedreiging door de ander. Verdachte wordt hiervan dus vrijgesproken.

Diefstal (feit 4)

De rechtbank vindt de diefstal niet bewezen, omdat alleen [slachtoffer 1] daarover verklaart. Alleen die verklaring is op basis van de wet onvoldoende voor een bewezenverklaring. Verdachte wordt hiervan dus vrijgesproken.

4.Bewezenverklaring

De rechtbank vindt op grond van de bewijsmiddelen in bijlage II bewezen dat verdachte:

feit 1:

op 18 juni 2021 te Amsterdam tezamen en in vereniging met een ander opzettelijk [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] wederrechtelijk van de vrijheid heeft beroofd door:

die [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] te dwingen achterin een personenauto (merk Fiat) plaats te laten nemen,
te zeggen dat die [slachtoffer 2] anders aan haar haren de auto uitgetrokken zou worden,
zelf op de bestuurdersstoel en passagiersstoel plaats te nemen en
met die [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] weg te rijden;

feit 2:

op 18 juni 2021 te Amsterdam openlijk, te weten op de Anthony Fokkerweg 8 en een industrieterrein in Amsterdam, in vereniging geweld heeft gepleegd tegen [slachtoffer 1] :

die [slachtoffer 1] trappen tegen zijn lichaam te geven en
die [slachtoffer 1] vuistslagen tegen zijn gezicht te geven.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten staan, zijn deze verbeterd. Verdachte is hierdoor niet in de verdediging geschaad.

5. Motivering van de straf

5.1.

Eis van de officier van justitie

De officier van justitie vindt dat het volwassenenstrafrecht toegepast moet worden. Verdachte staat al ruim een jaar onder een schorsingstoezicht, dat nog liep tijdens het plegen van de feiten in deze zaak. Er is sprake van een zorgelijke ontwikkeling waarbij verdachte geweld lijkt te gebruiken als rechtvaardigingsmiddel. Ondanks een eerdere cognitieve vaardigheden training is verdachte toch weer in herhaling gevallen. De officier van justitie vindt dat verdachte moet worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van negen maanden waarvan drie maanden voorwaardelijk. Daaraan zou een proeftijd van twee jaar moeten worden verbonden met de bijzondere voorwaarden van een meldplicht, een ambulante behandelverplichting en een contactverbod met [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] .

5.2.

Standpunt van de verdediging

De advocaat verzoekt bij de strafoplegging rekening te houden met de jonge leeftijd van verdachte destijds. Een eventuele onvoorwaardelijke gevangenisstraf zou niet langer moeten zijn dan het voorarrest, zodat verdachte niet terug hoeft naar de gevangenis. Daarnaast zou een voorwaardelijk deel met bijzondere voorwaarden kunnen worden opgelegd eventueel aangevuld met een taakstraf.

5.3.

Oordeel van de rechtbank

De rechtbank heeft bij de keuze tot het opleggen van een gevangenisstraf en bij de vaststelling van de duur daarvan in het bijzonder het volgende laten meewegen.

Verdachte heeft met zijn mededaders de slachtoffers met geweld van hun vrijheid beroofd. Dit moet voor hen angstaanjagend zijn geweest; door een groep mannen gedwongen te worden achterin een auto te gaan zitten en naar een afgelegen plek gereden te worden. Zij hadden geen idee wat er ging komen en hoelang het zou gaan duren. Dat dit voorval een enorm impact op de slachtoffers heeft gehad blijkt wel uit het feit dat [slachtoffer 1] geen aangifte wilde doen, omdat hij bang was voor de mogelijke gevolgen daarvan. Het moge duidelijk zijn dat verdachte een grove inbreuk heeft gemaakt op de lichamelijke en geestelijke integriteit van beide slachtoffers. Deze voor de slachtoffers akelige situatie is door de politie beëindigd, niet door verdachte. Het gebruik van geweld in een groep op een openbare plek zorgt ervoor dat onschuldige voorbijgangers ongevraagd geconfronteerd kunnen worden met dit geweld, waardoor ook zij zich minder veilig voelen.

Verdachte was destijds negentien. Hij was dus officieel volwassen, maar nog erg jong. De rechtbank heeft gekeken of er aanleiding is om hem volgens het jeugdstrafrecht te berechten. De reclassering heeft geadviseerd om het volwassenenstrafrecht toe te passen, omdat verdachte zich naar zijn kalenderleeftijd gedraagt en in staat wordt geacht om zijn gedrag te organiseren en de risico's van zijn gedrag en handelen in te schatten. De rechtbank volgt dit advies en past het volwassenenstrafrecht toe.

Voor het bepalen van de straf heeft de rechtbank gekeken naar de afspraken die de rechtbanken onderling over straffen hebben gemaakt en naar straffen die in soortgelijke zaken worden opgelegd. Op basis daarvan neemt de rechtbank als uitgangspunt een gevangenisstraf van acht maanden.

In de jonge leeftijd van verdachte en het advies van de reclassering ziet de rechtbank aanleiding om een deel van die straf voorwaardelijk op te leggen. Verdachte heeft in het kader van een andere zaak onder reclasseringstoezicht gestaan. Hij heeft in dat kader deelgenomen aan een Cova-training. Ook heeft de reclassering geprobeerd verdachte te motiveren risico’s te vermijden, zoals zijn eigen bedrijf in het bezorgen van (onder andere) lachgas. Volgens de reclassering heeft dit nog onvoldoende effect gehad. De rechtbank hoopt dat verdachte met verdere begeleiding door de reclassering buiten de gevangenis zijn leven kan beteren.

Als bijzondere voorwaarde legt de rechtbank verdachte een ambulante behandelverplichting op. Verdachte staat op dit moment op de wachtlijst voor een behandeling bij De Waag en het is belangrijk dat hij deze behandeling volgt om beter te leren zijn agressie te beheersen. Daarnaast legt de rechtbank ook de andere voorwaarden op die de reclassering heeft geadviseerd; een meldplicht bij de reclassering en een contactverbod met de slachtoffers.

De rechtbank legt verdachte een gevangenisstraf op van acht maanden, waarvan drie maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaar en genoemde bijzondere voorwaarden.

6.Toepasselijke wettelijke voorschriften

De op te leggen straf is gegrond op de artikelen 14a, 14b, 14c, 47, 57, 63, 141, 282 van het Wetboek van Strafrecht.

7.Beslissing

De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot de volgende beslissing.

Verklaart het onder 3 en 4 tenlastegelegde niet bewezen en spreekt verdachte daarvan vrij.

Verklaart bewezen dat verdachte het onder 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan zoals hiervoor in rubriek 4 is vermeld.

Verklaart niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor is bewezen verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.

Het bewezenverklaarde levert op:

feit 1:

medeplegen van opzettelijk iemand wederrechtelijk van de vrijheid beroven, meermalen gepleegd;

feit 2:

openlijk in vereniging geweld plegen tegen personen.

Verklaart het bewezene strafbaar.

Verklaart verdachte,
[verdachte], daarvoor strafbaar.

Veroordeelt verdachte tot een
gevangenisstrafvan
8 (acht) maanden.

Beveelt dat de tijd die door veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en in voorlopige hechtenis is doorgebracht bij de tenuitvoerlegging van die straf in mindering gebracht zal worden.

Beveelt dat een gedeelte, groot
3 (drie) maanden, van deze gevangenisstraf
niet tenuitvoergelegd zal worden, tenzij later anders wordt gelast.

Stelt daarbij een proeftijd van
2 (twee) jaarvast.

De tenuitvoerlegging kan worden gelast als de veroordeelde zich voor het einde van de proeftijd schuldig maakt aan een strafbaar feit.

De tenuitvoerlegging kan ook worden gelast als de veroordeelde gedurende de proeftijd de hierna vermelde bijzondere voorwaarden niet naleeft.

Stelt als bijzondere voorwaarden dat de veroordeelde:

zich meldt bij Reclassering Nederland, Wibautstraat 12 in Amsterdam. Veroordeelde werkt mee aan het toezicht en de begeleiding door de reclassering, zolang de reclassering dat nodig vindt. Hieronder valt ook het meewerken aan huisbezoeken;
zich laat behandelen door de Forensische Polikliniek De Waag of een soortgelijke zorgverlener, te bepalen door de reclassering. De behandeling duurt de hele proeftijd of zoveel korter als de reclassering nodig vindt. Veroordeelde houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorgverlener geeft voor de behandeling;
op geen enkele wijze - direct of indirect - contact heeft of zoekt met de slachtoffers, [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] , zolang het Openbaar Ministerie dit verbod nodig vindt.

Geeft aan de reclassering de opdracht als bedoeld in artikel 14c, zesde lid, van het Wetboek van Strafrecht toezicht te houden op de naleving van de voorwaarden en de veroordeelde ten behoeve daarvan te begeleiden.

Voorwaarden daarbij zijn dat de veroordeelde gedurende de proeftijd:

ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit medewerking zal verlenen aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage aanbiedt;
medewerking verleent aan het reclasseringstoezicht, bedoeld in artikel 14c, zesde lid, van het Wetboek van Strafrecht, daaronder begrepen de medewerking aan huisbezoeken en het zich melden bij de reclassering zo vaak en zo lang als de reclassering dit noodzakelijk acht.

Heft op het geschorste bevel tot voorlopige hechtenis.

Dit vonnis is gewezen door

mr. J. Huber, voorzitter,

mrs. E.G.M.M. van Gessel en B. Kuppens, rechters,

in tegenwoordigheid van mr. K.P. Jit, griffier,

en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 27 september 2022.