ECLI:NL:RBDHA:2015:2026

• Datum uitspraak: 27 februari 2015
• Publicatiedatum: 26 februari 2015
• Zaaknummer: AWB - 14 _ 9650
• Instantie: Rechtbank Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: N. Djebali
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Herziening studiefinanciering naar norm van thuiswonende studerende na huisbezoek

In deze zaak heeft eiseres, een studente, bezwaar gemaakt tegen een besluit van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, waarbij haar studiefinanciering werd herzien van de norm voor uitwonende naar die voor thuiswonende studenten. De rechtbank Den Haag heeft op 27 februari 2015 uitspraak gedaan in deze bodemzaak, die begon met een besluit van 13 oktober 2014, waarin het bezwaar van eiseres ongegrond werd verklaard. Eiseres had eerder studiefinanciering ontvangen op basis van het GBA-adres, maar na een huisbezoek door controleurs werd geconcludeerd dat zij niet op dat adres woonde. De rechtbank heeft het procesverloop en de argumenten van beide partijen zorgvuldig overwogen. Eiseres was in persoon aanwezig, bijgestaan door haar gemachtigde, en de zitting vond plaats op 3 februari 2015. De rechtbank oordeelde dat de bewijslast voor de stelling dat eiseres niet op het GBA-adres woonde, bij de verweerder lag. De rechtbank concludeerde dat de beschikbare onderzoeksgegevens onvoldoende waren om te stellen dat eiseres niet op het GBA-adres woonde. De rechtbank heeft het beroep gegrond verklaard, het bestreden besluit vernietigd en het primaire besluit herroepen, waarbij de studiefinanciering over de periode van 1 januari 2013 tot 1 juli 2014 werd hersteld. Tevens werd verweerder veroordeeld tot het betalen van de proceskosten aan eiseres.

Uitspraak

Rechtbank DEN HAAG

Bestuursrecht

zaaknummer: SGR 14/9650

uitspraak van de enkelvoudige kamer van 27 februari 2015 in de zaak tussen

[eiseres] wonende te [plaats], eiseres

(gemachtigde mr. R.G. van der Laan)

en

de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, verweerder.

Procesverloop

Eiseres heeft tegen het hierna onder 3 te noemen besluit bezwaar gemaakt.
Verweerder heeft bij besluit van 13 oktober 2014 het bezwaar ongegrond verklaard.

Eiseres heeft hiertegen beroep ingesteld.

Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 3 februari 2015.

Eiseres is in persoon verschenen, bijgestaan door gemachtigde en vergezeld van haar zus [zus]. Namens verweerder is verschenen [gemachtigde].

Overwegingen

Feiten

1. Bij besluit van 18 januari 2013 is aan eiseres voor het jaar 2013 studiefinanciering toegekend naar de norm van uitwonende studerende. Het aan de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) opgegeven woonadres is[adres] te [woonplaats].

Op dit adres staat eiseres sinds 3 december 2012 ingeschreven in het Basisregister personen (hierna: GBA-adres).

2. Op 17 april 2014 is door de controleurs [controleur 1] en [controleur 2] in het kader van een controle een huisbezoek uitgevoerd op voornoemd adres. Van dit huisbezoek is een rapport opgemaakt op 20 april 2014.

3. Bij bericht van 20 juni 2014 is de hoogte van de studiefinanciering van eiseres per 1 januari 2013 aangepast naar de norm van thuiswonende studerende. De teveel uitgekeerde studiefinanciering ad € 3.538,62 wordt verrekend met de nog door eiseres te ontvangen studiefinanciering.

Geschil 4. In geschil is of verweerder terecht de studiefinanciering van eiseres vanaf 1 januari 2013 heeft omgezet naar de norm van thuiswonende studerende.

Beoordeling van het geschil

5. Artikel 1.5 van de Wet studiefinanciering 2000 (Wsf 2000) luidde ten tijde van belang en voor zover hier van belang:

“Voor het normbedrag voor een uitwonende studerende komt in aanmerking de studerende die voldoet aan de volgende verplichtingen:

a. de studerende woont op het adres waaronder hij in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens staat ingeschreven, en

b. het woonadres van de studerende is niet het adres waaronder zijn ouders of een van hen in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens staat of staan ingeschreven.”

5.1.

Artikel 9.9. luidde ten tijde van belang:
“Niet voldoen aan verplichtingen artikel 1.5 door studerende

1. Indien een studerende het normbedrag voor een uitwonende studerende toegekend heeft gekregen maar niet heeft voldaan aan de verplichtingen, bedoeld in artikel 1.5, kan Onze Minister hem een bestuurlijke boete opleggen van ten hoogste 50 procent van het bedrag dat van de studerende in verband daarmee wordt teruggevorderd bij een herziening.

2. De herziening vindt plaats met ingang van de dag waarop de studerende zijn laatste adreswijziging heeft doen inschrijven in de gemeentelijke basisadministratie persoons- gegevens.

(…).”

6. De rechtbank stelt voorop dat de herziening van de toegekende studiefinanciering naar de norm voor een thuiswonende studerende een voor eiser belastend besluit betreft. De rechtbank is van oordeel dat het in dat geval aan verweerder is om de nodige kennis omtrent de relevante feiten te vergaren. De bewijslast met betrekking tot de stelling dat eiser niet woonachtig is op het GBA-adres waarop hij staat ingeschreven rust dan ook in eerste instantie op verweerder en niet op eiseres. Indien op grond van de door verweerder gepresenteerde feiten aannemelijk is dat eiseres niet woont op het adres waarop zij in de GBA staat ingeschreven, dan ligt het op de weg van eiseres de onjuistheid daarvan met tegenbewijs, berustend op objectieve en verifieerbare gegevens, aannemelijk te maken.

De vraag of eiseres woont op het adres waarop zij staat ingeschreven dient te worden beantwoord aan de hand van de feitelijke omstandigheden.

7. Verweerder heeft aan het besluit ten grondslag gelegd een rapportage, opgemaakt op 20 april 2014 door [controleur 1] en [controleur 2], controleurs.

Als conclusie vermeldt deze rapportage:

“De student woont niet op het geregistreerde GBA-adres.”

Ter onderbouwing voor deze conclusie geven de controleurs de volgende argumenten:

“Op het GBA-adres zijn geen schoolboeken/schriften en administratie aangetroffen.

Ook is nagenoeg geen post van studente aanwezig. Behalve een tandenborstel zijn geen verzorgingsspullen aangetroffen, terwijl de hoofdbewoonster verklaart dat de studente veel make-up spullen gebruikt. Op het GBA-adres wordt een geringe hoeveelheid kleding aangetroffen met een afwijkende maat dan de maat van de hoofdbewoonster. Hierbij is niet vastgesteld dat dit kleding van studente betreft.”

8. Naar het oordeel van de rechtbank bieden de beschikbare onderzoeksgegevens geen toereikende feitelijke grondslag voor de conclusie dat eiseres niet woonde op het GBA-adres. Door de hoofdbewoonster, de zus van eiseres, is van begin af aan verklaard dat eiseres vijf dagen in de week bij haar slaapt. De rest van de week verblijft eiseres bij haar ouders of vriendinnen. Eiseres maakt doordeweeks huiswerk bij haar ouders en de was brengt zij twee keer per week naar haar ouders. Deze omstandigheden bieden een verklaring voor de afwezigheid van boeken en schriften en de geringe hoeveelheid kleding. Daarbij komt dat de kleding die is aangetroffen verschillende maten, small/medium en xl, betrof. Naar de rechtbank ter zitting heeft kunnen vaststellen verschillen eiseres en haar zus zodanig van postuur dat die maten verklaarbaar zijn. De controleurs hebben verzuimd om verder onderzoek hiernaar te doen. Dat er geen afzonderlijke verzorgingsproducten zijn aangetroffen die direct tot eiseres herleidbaar waren, is in een situatie waarbij twee zussen in een klein appartement een slaap-en badkamer delen niet ongewoon. Voorstelbaar is dat eiseres en haar zus dergelijke spullen gezamenlijk gebruiken. Voorts heeft eiseres verklaard dat zij haar make-up spullen altijd bij zich draagt, hetgeen evenmin ongebruikelijk is.

9. Gelet op het voorgaande heeft verweerder onvoldoende aannemelijk gemaakt dat eiseres niet het grootste deel van de week bij haar zus slaapt. Verweerder heeft aldus niet voldaan aan de hierboven onder 6 genoemde bewijslast. Nu artikel 1.5 van de Wsf 2000 aan het begrip ‘wonen’ geen bijzondere eisen stelt, moet het ervoor worden gehouden dat eiseres aangezien zij vijf dagen per week slaapt op het GBA-adres in die zin op dat adres woont.

10. Gelet op het voorgaande zal het beroep gegrond worden verklaard en zal het bestreden besluit worden vernietigd. De rechtbank zal ter finale beslechting het primaire besluit van 20 juni 2014 herroepen voor zover daarbij de studiefinanciering over de periode van 1 januari 2013 tot 1 juli 2014 is herzien en een bedrag van € 3.538,62 is teruggevorderd, alsmede bepalen dat deze uitspraak in de plaats treedt van het vernietigde bestreden besluit.

Proceskosten

11. De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiseres in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.461 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 487 en een wegingsfactor 1).

Omdat aan eiseres een toevoeging is verleend, moet verweerder de proceskostenvergoeding betalen aan de rechtsbijstandverlener.

Beslissing

De rechtbank:

- verklaart het beroep gegrond;

- vernietigt de beslissing op bezwaar;

- herroept het besluit van 20 juni 2014 en bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van het vernietigde bestreden besluit;

- veroordeelt verweerder de proceskosten tot een bedrag van € 1.461 aan eiseres te voldoen;

- gelast dat verweerder het door eiseres betaalde griffierecht van € 45 aan haar vergoedt.

Deze uitspraak is gedaan door mr. dr. N. Djebali, rechter, in aanwezigheid van

mr. P.C. Stroebel, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 27 februari 2015.

griffier rechter

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na verzending van de uitspraak hoger beroep instellen bij de Centrale Raad van Beroep, Postbus 16002, 3500 DA Utrecht.