Uitspraak
RECHTBANK DEN HAAG
Zittingsplaats Utrecht Bestuursrecht zaaknummer: NL22.22896
uitspraak van de enkelvoudige kamer in de zaak tussen
[eiser], eiser V-nummer: [V-nummer]
(gemachtigde: mr. E.G. Grigorjan),
en
de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, verweerder (gemachtigde: mr. C.W.M. van Breda).
Procesverloop
Bij brief van 8 november 2022 heeft verweerder aan (de gemachtigde van) eiser laten weten dat de uiterste overdrachtsdatum van eiser naar Italië wordt verlengd tot achttien maanden.
Eiser heeft tegen deze brief beroep ingesteld.
De rechtbank heeft het beroep, tezamen met de zaak NL22.22897, op 29 november 2022 op zitting behandeld. Eiser is verschenen, bijgestaan door zijn gemachtigde. Als tolk is verschenen M.D.M. Metry. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door zijn gemachtigde.
Overwegingen
Feitelijke situatie
1. Verweerder heeft op 5 september 2022 de aanvraag van eiser tot het verlenen van een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd niet in behandeling genomen1 op de grond dat Italië, op grond van de Dublinverordening2, verantwoordelijk is voor de behandeling daarvan. Eiser heeft hiertegen beroep ingesteld bij de rechtbank. Op 13 oktober 2022 heeft de rechtbank Den Haag, zittingsplaats ’s-Hertogenbosch het beroep van eiser ongegrond verklaard. Eiser heeft geen hoger beroep ingesteld tegen deze uitspraak. Met de uitspraak van de rechtbank staat de verantwoordelijkheid van Italië dus in rechte vast.
2. De overdracht van eiser stond gepland op 25 oktober 2022. Verweerder heeft de overdrachtstermijn echter verlengd tot achttien maanden, omdat eiser is ondergedoken. Deze
1. Artikel 30, eerste lid, van de Vreemdelingwet 2000 (Vw).
2 Verordening (EU) nr. 604/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2013.
verlenging heeft verweerder per brief op 25 oktober 2022 aan de Italiaanse autoriteiten meegedeeld. Verweerder heeft eiser met de brief van 8 november 2022 van deze verlenging op de hoogte gesteld. Eiser is het niet eens met de verlenging van de overdrachtstermijn en heeft beroep ingesteld tegen de brief van verweerder van 8 november 2022.
Ontvankelijkheid
3. De vraag die eerst voorligt is of de brief van verweerder van 8 november 2022 aangemerkt kan worden als besluit als bedoeld in artikel 1:3 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb), waartegen eiser beroep in kan stellen bij de rechtbank.
4. Eiser stelt zich op het standpunt dat de brief van verweerder van 8 november 2022 gezien moet worden als besluit waartegen beroep kan worden ingesteld. Met deze brief is eiser voor het eerst in kennis gesteld van de verlenging van de overdrachtstermijn. Met de verlenging van de overdrachtstermijn blijft de Dublinverordening op eiser van toepassing en neemt Nederland de asielaanvraag van eiser niet in behandeling.
5. Verweerder stelt zich op het standpunt dat de brief van 8 november 2022 geen besluit is. De brief van 8 november 2022 bevat enkel een (feitelijke) mededeling dat de overdrachtstermijn is verlengd waardoor Italië langer verantwoordelijk blijft voor het in behandeling nemen van de aanvraag. Dat Italië verantwoordelijk is vloeit voort uit het overdrachtsbesluit dat op 13 oktober 2022 in rechte is komen vast te staan.
6. De rechtbank is van oordeel dat het verlengen van de overdrachtstermijn (de brief van 25 oktober 2022) een besluit is in de zin van artikel 1:3 van de Awb3. Deze verlenging is namelijk op een rechtsgevolg gericht. De verzoekende lidstaat, in dit geval Nederland, blijft bij de verlenging van de overdrachtstermijn namelijk bevoegd om eiser over te dragen aan een andere lidstaat, in dit geval Italië. Wordt deze overdrachtstermijn niet verlengd, dan gaat de verantwoordelijkheid voor de behandeling van de asielaanvraag over op de verzoekende lidstaat. Verweerder kan eiser dan dus niet meer overdragen aan Italië.
De brief van 8 november 2022 waarin verweerder aan eiser meedeelt dat de overdrachtstermijn is verlengd, vormt de bekendmaking van het besluit tot verlenging. Eiser kan worden ontvangen in zijn beroep.
Onderduiken
7. Eiser stelt zich op het standpunt dat de overdrachtstermijn in zijn geval niet verlengd kon worden, omdat er geen sprake was van onderduiken als in artikel 29, tweede lid, van de Dublinverordening. Bij onderduiken moet het namelijk gaan om een gedraging waarmee eiser doelbewust zijn overdracht tracht te vermijden. In de situatie van eiser was daar geen sprake van. Eiser was op de opvanglocatie aanwezig en had geen intentie om onder te duiken. Medewerkers van Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COa) hebben tegen eiser gezegd dat hij op zijn kamer moest blijven. Daar was hij dan ook de hele tijd aanwezig, getuigen kunnen dit bevestigen. Verder heeft eiser ook een loopbrief overgelegd waarin staat dat hij zich op 25 oktober 2022 wederom heeft gemeld in Ter Apel. Het is onduidelijk waaruit blijkt dat eiser zou zijn ondergedoken.
3 Zie de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) van 14 december 2022, ECLI:NL:RVS:2022:3630.
8. In het besluit van 8 november 2022 heeft verweerder geen standpunt ingenomen ten aanzien van het onderduiken, maar heeft enkel meegedeeld dat de overdrachtstermijn is verlengd. Verweerder heeft zich op zitting op het standpunt gesteld dat de overdrachtstermijn op goede gronden is verlengd en verwijst daarbij naar paragraaf C1/2.6 van de Vreemdelingencirculaire 2000 (Vc) en de toelichting daarop in de WBV 2020/22. In situaties als die van eiser neemt verweerder aan dat een vreemdeling zich opzettelijk heeft onttrokken aan de overdracht en daarmee is ondergedoken. Dat geldt ook wanneer de vreemdeling slechts tijdelijk uit beeld is geweest bij verweerder. Verweerder is daarbij ook van mening dat het begrip onderduiken ruimer gezien moet worden en verwijst daarbij naar paragraaf 50 tot en met 70 van het arrest Jawo4. Eiser was op de hoogte van de datum en het tijdstip van de overdracht, maar de onttrekking van eiser aan de overdracht heeft geleid tot het niet doorgaan van de overdracht, waardoor verweerder eiser als ondergedoken aan kan merken.
9. De rechtbank oordeelt als volgt. Het door verweerder op zitting ingenomen standpunt kan geen stand houden. De ABRvS heeft in haar uitspraak van 14 december 20225 geoordeeld dat het beleid van verweerder dat is neergelegd in paragraaf C1/2.6 en de WBV 2020/22 niet in lijn is met het arrest Jawo. In dit beleid staat namelijk dat als een vreemdeling zich aan de uitvoering van de overdracht heeft onttrokken hij daarmee is ondergedoken als hij niet verschijnt voor de geplande overdracht. Dat geldt ook als hij slechts tijdelijk uit beeld is en de geplande overdracht om die reden geen doorgang kan vinden. In het arrest Jawo staat juist dat voor onderduiken is vereist dat een vreemdeling doelbewust buiten het bereik van de autoriteiten blijft. In de situatie van eiser bieden de in het dossier bevindende stukken onvoldoende aanknopingspunten voor de stelling dat eiser doelbewust buiten het bereik van de autoriteiten is gebleven. Hij stelt op 25 oktober 2022 op de opvanglocatie aanwezig te zijn geweest en hij heeft zich op die dag opnieuw gemeld bij de opvanglocatie in Ter Apel. Getuigen hebben op zitting verklaard dat hij op 25 oktober 2022 op de opvanglocatie aanwezig was. Uit de stukken blijkt niet dat dit niet klopt. De enkele omstandigheid dat eiser volgens verweerder niet heeft meegewerkt aan de overdracht omdat hij niet heeft voldaan aan de daarvoor gemaakte afspraken, is - wat hier verder ook van zij - onvoldoende om aan te nemen dat eiser is ondergedoken. Verweerder had de uiterste overdrachtsdatum daarom niet mogen verlengen. De beroepsgrond slaagt.
Conclusie
10. Het beroep is gegrond.
11. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.518,- (1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting, met een waarde per punt van
€ 759,- en een wegingsfactor 1).
4 ECLI:EU:C:2019:218.
Beslissing
De rechtbank:
- verklaart het beroep gegrond;
- draagt verweerder op eiser in de nationale procedure op te nemen;
- veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiser tot een bedrag van € 1.518,-.
Deze uitspraak is gedaan door mr. B. Fijnheer, rechter, in aanwezigheid van mr. E. Mulder, griffier.
De uitspraak is uitgesproken in het openbaar en bekendgemaakt op:
21 december 2022
Documentcode: [documentcode]
Rechtsmiddel
Tegen deze uitspraak kan hoger beroep worden ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State binnen één week na de dag van bekendmaking.