Uitspraak
RECHTBANK DEN HAAG
1.De procedure
- de dagvaarding van 27 november 2020;
- de akte producties namens Netsmart;
- de conclusie van antwoord met producties;
- het tussenvonnis van 9 maart 2022 waarin een mondelinge behandeling is bevolen;
- de akte overleggen aanvullende producties, namens Netsmart;
- de akte overlegging producties voor comparitie, namens de Stichting;
- de mondelinge behandeling die op 16 mei 2022 heeft plaatsgevonden.
2.De feiten
service providerop de telecommunicatiemarkt. Zij werkt als tussenpersoon tussen enerzijds leveranciers (
content providers) die via telecommunicatie inhoud leveren, zoals informatie, beeldmateriaal, TV, spelletjes, chatberichten, geluidmateriaal (waaronder
ringtones) en andere producten, en anderzijds in Nederland actieve telecomaanbieders (zoals Vodafone, KPN, T-Mobile, TeIe2 en Ziggo).
operators(Vodafone, KPN en T-Mobile), de dienstverleners (of
gateways; partijen die de betaling technisch mogelijk maken) en de
content providers(partijen die diensten aanbieden). De Stichting heeft tot doel door zelfregulering de belangen van consumenten te beschermen in de markt voor SMS- en mobiele internetdiensten. De Stichting heeft de “Gedragscode voor Betaalde SMS- en Mobiel Internet Diensten” (hierna: de Gedragscode) opgesteld.
operators.
Artikel 34 Commissie Handhaving
Regeling verwerking persoonsgegevens ter uitvoering van de Gedragscode voor betaalde SMS- en Mobiel Internet Diensten’. Bijlage 11-1 bevat een omschrijving van de verwerking van persoonsgegevens door de partijen bij de Gedragscode ten behoeve van de uitvoering daarvan. De regeling van bijlage 11 is op die verwerkingen van toepassing. Artikel 2 lid 3 van bijlage 11 luidde na de wijziging van de Gedragscode per 1 juli 2019 als volgt:
De in Bijlage 11-1 opgenomen verwerkingen worden noodzakelijk geacht voor de bescherming en behartiging van (i) het algemene belang dat gediend is bij de bescherming van consumenten tegen misleidende handelspraktijken bij het aanbieden en leveren van SMS- en Mobiel lnternet Diensten en bij het handhaven van de Gedragscode en (ii) het individuele belang van Eindgebruikers om de rechten die zij op grond van de Gedragscode te kunnen uitoefenen en vinden in enkele gevallen daarnaast hun grondslag in een door de Eindgebruiker gegeven toestemming.”
content providersom te borgen dat eindgebruikers actief instemming verlenen voor het verstrekken van loggegevens aan het Loket in het kader van het toezicht onder de Gedragscode:
De in Bijlage 11-1 opgenomen verwerkingen worden noodzakelijk geacht voor (i) de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van consumenten en marktdeelnemers bij het tegengaan van misleidende handelspraktijken bij het aanbieden en leveren van SMS- en Mobiel Internet Diensten, (ii) het daaruit voortvloeiende belang van een effectieve handhaving van de Gedragscode en effectief toezicht op de naleving van de Gedragscode door het Loket, en (iii) het individuele belang van Eindgebruikers om de rechten die zij op grond van de Gedragscode hebben te kunnen uitoefenen”.
content providers) op basis van vastgestelde indicatoren worden ingedeeld in risicocategorieën voor wat betreft hun frauderisico. In het voorjaar van 2020 is uitvoering gegeven aan deze bepaling en zijn de
content providersingedeeld in risicocategorieën, waarbij categorie 1 duidt op een laag risico en categorie 3 op een hoog risico. Vanaf maart, respectievelijk december 2020 laten Vodafone en T-Mobile een
content providerdie is ingedeeld in categorie 3 niet meer toe op hun netwerk. Bij KPN was fraude al veel moelijker door een extra stap in het aanmeldproces.
content providers. Uiteindelijk heeft het Loket tegen tien content
providersdie klant zijn van Netsmart, waaronder [A] , een verzoek tot handhaving ingediend. Deze
content providersworden verdacht van het afsluiten van abonnementen zonder tussenkomst of instemming van de eindgebruikers, dus door automatisch abonnementen te zetten via een hack. De aldus geabonneerde gebruikers betalen vervolgens via hun telefoonrekening € 5 per week voor abonnementsdiensten waarvoor zij zich niet hebben opgegeven.
logsopgevraagd die persoonsgegevens bevatten in de vorm van unieke telefoonnummers (MSISDN’s). Netsmart maakte in eerste instantie bezwaar tegen het verzoek deze gegevens aan te leveren, maar is hiertoe op 6 november 2019 wel overgegaan.
content provider[A] . Netsmart heeft deze loggegevens verstrekt. Op 6 februari 2020 heeft het Loket Netsmart bericht dat zij ook de MSISDN’s nodig had. Daarbij heeft het Loket het volgende aan Netsmart geschreven:
As I know delivering personal data is a concern, 1 have requested this log file without the msisdn. Unfortunately this does not give me enough information to complete the investigation.
- artikel 11 lid 14 wordt overtreden omdat de anti-fraude oplossing die Netsmart heeft geïmplementeerd niet marktconform is. Daarnaast is ook het niet aanleveren van inzicht in de effectiviteit van de anti-fraude oplossing en het niet geven van inzicht op transactiebasis in strijd met dit artikel;
- artikel 19, lid 5, sub a, en artikel 33, lid 4, van de Gedragscode worden volgens het Loket overtreden omdat Netsmart verzuimt te melden dat diverse Content Providers een ongeloofwaardig aantal abonnees inschrijven per dag. Het Loket voert aan dat Netsmart na klachten van Vodafone zelfs Content Providers heeft afgesloten, maar nog meldt zij geen uitzonderlijk gedrag op haar netwerk;
- artikel 33, lid 10, van de Gedragscode wordt overtreden omdat Netsmart weigert loggegevens op te leveren en zich verschuilt achter de AVG;
- artikel 36, lid 4, sub a, van de Gedragscode wordt overtreden omdat Netsmart de ingehouden gelden niet correct uitvoert en weigert een overzicht van de ingehouden gelden te verstrekken.
De Commissie is, gelet op al hetgeen hiervoor is overwogen, van oordeel dat er sprake is van een Ernstige Overtreding nu Netsmart onvoldoende heeft gemonitord en gebleken afwijkingen niet aan het Loket heeft gemeld. Bovendien heeft Netsmart onvoldoende meegewerkt aan het verstrekken van gegevens, heeft Netsmart geen inzage geboden in de ingehouden gelden en geen inzicht geboden in het antifraude systeem. Hierdoor wordt het Loket de mogelijkheid ontnomen om tijdig in te grijpen waardoor fraude niet of met vertraging wordt gedetecteerd en aangepakt. De Commissie is van oordeel dat deze handelwijze Eindgebruikers schaadt en de branche als geheel. Gelet op het voorgaande - en in aanmerking genomen de sancties in andere zaken - legt de Commissie ingevolge artikel 35, lid 4, sub b, van de Gedragscode aan Netsmart een boete op van in totaal €75.000,-. De kosten van de behandeling van dit verzoek komen voor rekening van Netsmart, als hierna vermeld.”
3.Het geschil
In het voorwaardelijke incident
4.De beoordeling
In het voorwaardelijke incident
- geen onafhankelijke geschilbeslechters;
- strijd met legaliteitsbeginsel; en
- voorbijgaan aan essentiële verweren en schending van de opdracht.
content provideren dat zij niet op individueel niveau (per transactie) hoefde te rapporteren. Dit bezwaar heeft Netsmart ook bij de Commissie naar voren gebracht.
real timeinzage dient te worden gegeven in actuele en historische resultaten per
content providermet “
minimaal inzicht in Tijdstip van de transactie” en “
reden van afkeuring”. Volgens de Commissie blijkt hieruit voldoende dat gegevens op individueel niveau moeten worden aangeleverd, ondanks de omstandigheid dat in het artikel ook het meervoud “transacties” wordt gebruikt. Het is niet aan de rechtbank het oordeel van de Commissie in volle omvang opnieuw te beoordelen. De rechtbank is van oordeel dat de Commissie haar oordeel op dit punt heeft gemotiveerd en dat deze motivering, gelet op de bewoordingen van artikel 11 lid 14 niet onbegrijpelijk is. Dat geldt ook als de rechtbank meeweegt dat Netsmart de Commissie er in haar verweerschrift op heeft gewezen dat de uitleg voor haar niet duidelijk was. Van strijd met het legaliteitsbeginsel in die zin dat Netsmart is veroordeeld voor overtreding van een niet in de Gedragscode opgenomen regel is dan ook geen sprake.
Artikel 19, lid 5, luidt:
want anders valt niet te verklaren dat zij de dienst — met vergaande consequenties voor haar klant — schorste.” Vervolgens heeft zij Netsmart beboet omdat zij dit uitzonderlijke gedrag niet onverwijld heeft gemeld. Daarbij heeft de Commissie niet alleen gewezen op artikel 19 lid 5 van de Gedragscode maar ook naar artikel 33 lid 4 dat bepaalt dat overtredingen van een Partij bij de Gedragscode bij het loket moeten worden gemeld.
service providersverkrijgen van de telecomaanbieders - zoals mobiele telefoonnummers - op grond van de Gedragscode uitsluitend mag als dat nodig is voor de levering van de dienst aan de eindgebruiker of als deze daarvoor expliciet voorafgaande toestemming heeft verleend.
dat in artikel 33 lid 10 van de Gedragscode is voorzien in een systeem waarbij de Content Providers borgen dat Eindgebruikers ermee hebben ingestemd dat de in dat artikellid bedoelde gegevens aan het Loket kunnen worden verstrekt. Vastgesteld wordt dat Netsmart de Gedragscode heeft ondertekend en dus met de inhoud ervan heeft ingestemd. Los daarvan wordt overwogen dat Netsmart thans
service providerals verwerker op eigen gezag op een andere juridische basis alsnog de gegevens aan het Loket mag verstrekken, zoals Netsmart stelt onder 5.3.1. onder (a) van de dagvaarding of van een situatie waarbij persoonsgegevens zijn verwerkt ongeacht of de eindgebruiker daarvoor toestemming heeft gegeven zoals Netsmart stelt onder 5.3.1. onder (b) van de dagvaarding. Netsmart heeft immers ook niet gesteld dat zij bij de Commissie heeft aangevoerd dat de betreffende eindgebruikers waarvan het Loket gegevens had gevraagd, hadden geweigerd om hun toestemming hiervoor te geven. Deze niet gestelde omstandigheid hoefde de Commissie in haar overwegingen niet mee te nemen.
content providermoet controleren of de toestemming niet is ingetrokken. Ook hoeft de rechtbank niet in te gaan op de vraag of, als om toestemming wordt gevraagd, dan later de gegevens alsnog op een andere grondslag mogen worden gegeven, ongeacht of de toestemming is gegeven of niet.
double opt-inniet eenvoudig is om instemming van de eindgebruikers te vragen en dat Netsmart terecht aangeeft dat dit in de praktijk niet gebeurde. Deze brief dateert van na de datum van het Bindend Advies, 29 juni 2020. Ook doet deze brief niet af aan de conclusie van de Commissie dat Netsmart zich in de Bindend Advies procedure niet specifiek op het ontbreken van toestemming voor het geven van de negen MSISDN’s heeft beroepen. Dit heeft zij ook in deze procedure niet gesteld, noch is dit anderszins gebleken.
operatorscontractueel gebonden aan de Gedragscode waarin de boete is opgenomen. De door de Commissie opgelegde boete kwalificeert feitelijk als een contractuele boete. In de stellingen van Netsmart op dit punt ziet de rechtbank geen rechtvaardiging voor een ander oordeel.
voor de lol” aan een bindend advies procedure verbindt en dat zij de bindend advies procedure niet als vrijwillig heeft ervaren en daarbij gewezen op het verplichte karakter van de handhavingsprocedure. Dit is te weinig om op basis daarvan te kunnen oordelen dat van een niet vrijwillige afstand van behandeling door een bij wet ingesteld gerecht sprake is.