Uitspraak
Rechtbank DEN HAAG
Team belastingrecht
zaaknummers: SGR 21/1179, SGR 21/1180 en SGR 21/1181
uitspraak van de enkelvoudige kamer van 25 mei 2022 in de zaken tussen
[eiseres] B.V., gevestigd te [vestigingsplaats], eiseres
(gemachtigde: mr. S.M. Bothof),
en
de inspecteur van de Belastingdienst, verweerder
en
de Staat der Nederlanden, de Minister voor Rechtsbescherming, de Minister.
Procesverloop
Verweerder heeft aan eiseres een naheffingsaanslag belasting van personenauto's en motorrijwielen (Bpm) opgelegd ter zake van de registratie van een Audi A1 (de Audi) en twee Volkswagen Golf 1.6 TDI’s (kenteken [kentekennummer 1], VW1 en kenteken [kentekennummer 2], VW2). Daarbij is belastingrente in rekening gebracht.
Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar van 11 maart 2020 de naheffingsaanslag gehandhaafd.
Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld bij rechtbank Zeeland-West-Brabant. Rechtbank Zeeland-West-Brabant heeft drie zaaknummers toegekend en de zaken op 8 januari 2021 ter verdere behandeling en beslissing verwezen naar deze rechtbank. De zaken zijn door rechtbank Den Haag geregistreerd onder zaaknummer SGR21/1179 (de Audi), SGR 21/1180 (VW1) en SGR 21/1181 (VW2).
Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 14 april 2022.
Namens eiseres is de gemachtigde verschenen. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. [A] en mr. [B].
Overwegingen
Feiten
1. Eiseres heeft op 4 juli 2017 aangifte Bpm gedaan ter zake van de registratie van de Audi. De datum van eerste toelating van de Audi is 31 maart 2017; de kilometerstand op het moment van aangifte bedraagt 10 kilometer. De aangegeven en betaalde Bpm bedraagt € 1.288.
2. Eiseres heeft op 25 januari 2018 aangifte Bpm gedaan ter zake van de registratie van twee Volkswagens, VW1 en VW2. De datum van eerste toelating van VW1 en VW2 is 17 januari 2018; de kilometerstand op het moment van aangifte bedraagt voor beide auto’s ongeveer 10 km. De aangegeven en betaalde Bpm bedraagt voor beide auto’s afzonderlijk € 4.387.
3. Eiseres heeft aangifte gedaan voor gebruikte auto’s en heeft de vermindering van de waarde van de Audi, VW1 en VW2 als bedoeld in artikel 10, lid 2, van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (Wet Bpm) bepaald met behulp van koerslijsten.
4. De naheffingsaanslag Bpm is opgelegd naar een bedrag van € 5.721. Daarbij zijn de auto’s aangemerkt als nieuw en is voor VW1 en VW2 het tarief voor 2018 toegepast. De in rekening gebrachte belastingrente bedraagt € 164.
Geschil5. In geschil is of de naheffingsaanslag terecht en naar een juist bedrag is opgelegd. Het geschil spitst zich toe op de vragen of de auto’s terecht als nieuw zijn aangemerkt en of terecht het tarief voor 2018 is toegepast.
6. Eiseres stelt zich op het standpunt dat de naheffingsaanslag ten onrechte is opgelegd. Volgens eiseres zijn de auto’s ten onrechte als nieuw aangemerkt en dient voor VW1 en VW2 het tarief voor 2017 te worden toegepast.
7. Verweerder stelt zich op het standpunt dat de naheffingsaanslag terecht en naar een juist bedrag is opgelegd.
Beoordeling van het geschil
8. De rechtbank stelt voorop dat de CO2-uitstoot van personenauto’s voor de heffing van Bpm het uitgangspunt vormt. De waarde van de auto’s gaat pas een rol spelen op het moment dat de auto’s niet als nieuw, maar als gebruikt moeten worden aangemerkt en er op de voet van artikel 10, leden 1 en 2, van de Wet Bpm een vermindering kan worden toegepast. Voor het antwoord op de vraag of deze vermindering kan worden toegepast, is beslissend in welke staat (nieuw of gebruikt) de personenauto verkeert op het tijdstip van de registratie van die personenauto in het kentekenregister.
9. Gelet op het arrest van de Hoge Raad van 21 september 2018 [1] en het daarin genoemde arrest van de Hoge Raad van 27 januari 2017 [2] , moet onder een nieuwe personenauto worden verstaan een auto die na de vervaardiging ervan niet of nauwelijks in gebruik is geweest. Als een auto niet nieuw is, is deze gebruikt. De bewijslast ter zake rust op eiseres.
10. Een auto met een kilometerstand onder de 1.000 dient in beginsel als nieuw te worden aangemerkt, tenzij andere gebruikssporen dan de kilometerstand er toe leiden dat de auto als gebruikt moet worden aangemerkt. Het gaat dan om sporen die maken dat de modale consument de auto niet langer als “nieuw” aanvaard. [3] De Audi, VW 1 en VW 2 hebben een kilometerstand van 10 kilometer. Voorts is gesteld noch gebleken dat bij de auto’s sprake is van schade ten gevolge van gebruik of gebruikssporen. De rechtbank kan de stelling van eiseres dat de auto’s als gebruikt moeten worden aangemerkt dan ook niet volgen.
11. Eiseres stelt dat ter zake van VW 1 en VW 2 ten onrechte Bpm is geheven naar het in 2018 geldende tarief omdat deze auto’s een datum eerste toelating hebben die is gelegen in de eerste twee maanden van 2018. Volgens eiseres kan op grond van de artikelen 10b en 16a van de Wet Bpm en analoog aan artikel 110 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) een beroep worden gedaan op het tarief van 2017.
12. Artikel 10b, eerste lid van de Wet Bpm luidt:
“Indien het bedrag van de belasting op enig tijdstip sinds eerste ingebruikneming van een gebruikt motorrijtuig, ingevolge de wettelijke bepalingen met betrekking tot de maatstaf van heffing en het tarief zoals die op dat tijdstip golden, lager is dan het bedrag van de belasting ingevolge artikel 9, na toepassing van artikel 9b, kan, in afwijking van artikel 10, eerste lid, dat lagere bedrag aan belasting worden toegepast.”
13. Artikel 16a, eerste lid, van de Wet Bpm luidt:
“In geval van een verhoging van de in artikel 9 opgenomen tarieven wordt voor een ‘personenauto die, een motorrijwiel dat of een bestelauto die voorafgaande aan het tijdstip waarop de verhoging in werking treedt, in het kentekenregister is ingeschreven zonder tenaamstelling, de belasting berekend op de voet van artikel 9, zoals dat luidde voor de inwerkingtreding, mits de tenaamstelling plaatsvindt binnen twee maanden na de inwerkingtreding. Indien de tenaamstelling plaatsvindt nadat deze twee maanden zijn verstreken, wordt de belasting berekend op de voet van artikel 9, zoals dat luidt nadat de verhoging in werking is getreden.”
14. Zoals hiervóór overwogen kunnen VW1 en VW2 niet als gebruikte motorrijtuigen worden aangemerkt. Voorts is gesteld noch gebleken dat de auto’s reeds in 2017 zonder tenaamstelling zijn ingeschreven in het kentekenregister. Daarom kan het historische tarief van 2017 niet op grond van artikel 10b of artikel 16a van de Wet Bpm worden toegepast. Ook een beroep op artikel 110 VWEU kan niet slagen. De Hoge Raad heeft in zijn arrest van 1 mei 2020 [4] geoordeeld dat voor in Nederland nog niet geregistreerde nieuwe motorrijtuigen geldt dat geen Bpm is geheven, zodat Bpm bij de mededinging tussen die motorvoertuigen geen rol kan spelen.
15. Eiseres heeft geen afzonderlijke beroepsgronden aangevoerd tegen de in rekening gebrachte belastingrente. Dat in strijd met enige regel van geschreven of ongeschreven recht rente in rekening is gebracht, is gesteld noch gebleken.
16. Gelet op het voorgaande dienen de beroepen ongegrond te worden verklaard.
17. Eiseres heeft verzocht om vergoeding van immateriële schade ontstaan door termijnoverschrijding. Bij de beoordeling van de vraag of de redelijke termijn is overschreden, moet worden aangesloten bij de uitgangspunten die zijn neergelegd in het arrest van de Hoge Raad van 22 april 2005. [5] Behoudens in geval van bijzondere omstandigheden wordt een periode van twee jaar voor de bezwaar- en beroepsfase in dit verband als redelijk beschouwd. Hiervan komt een half jaar toe aan de bezwaarfase.
18. Verweerder heeft het bezwaarschrift ontvangen op 9 oktober 2019 en heeft op
11 maart 2020 uitspraak op bezwaar gedaan. Vervolgens is door de rechtbank op 25 mei 2022 uitspraak gedaan. Vanaf het indienen van het bezwaarschrift tot de uitspraakdatum is een periode van twee jaar en ruim 7 maanden verstreken, zodat sprake is van overschrijding van de redelijke termijn van de bezwaar- en beroepsfase met ruim 7 maanden. De rechtbank ziet geen aanleiding voor verlenging van de redelijke termijn. Omdat de zaken van eiseres tegelijkertijd zijn behandeld en in hoofdzaak betrekking hebben op hetzelfde onderwerp, wordt per fase van de procedure voor die zaken gezamenlijk slechts eenmaal het tarief van € 500 per half jaar gehanteerd. [6] Aan eiseres komt daarom een schadevergoeding toe van € 1.000 (€ 500 per overschrijding van (een gedeelte van) een half jaar). De termijnoverschrijding dient te worden toegerekend aan de beroepsfase.
11 maart 2020 uitspraak op bezwaar gedaan. Vervolgens is door de rechtbank op 25 mei 2022 uitspraak gedaan. Vanaf het indienen van het bezwaarschrift tot de uitspraakdatum is een periode van twee jaar en ruim 7 maanden verstreken, zodat sprake is van overschrijding van de redelijke termijn van de bezwaar- en beroepsfase met ruim 7 maanden. De rechtbank ziet geen aanleiding voor verlenging van de redelijke termijn. Omdat de zaken van eiseres tegelijkertijd zijn behandeld en in hoofdzaak betrekking hebben op hetzelfde onderwerp, wordt per fase van de procedure voor die zaken gezamenlijk slechts eenmaal het tarief van € 500 per half jaar gehanteerd. [6] Aan eiseres komt daarom een schadevergoeding toe van € 1.000 (€ 500 per overschrijding van (een gedeelte van) een half jaar). De termijnoverschrijding dient te worden toegerekend aan de beroepsfase.
Proceskosten
19. De rechtbank ziet wegens de overschrijding van de redelijke termijn aanleiding voor een proceskostenvergoeding voor de beroepsfase. Voor de vaststelling van de vergoeding van de kosten van de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand merkt de rechtbank onderhavige zaken aan als samenhangend nu de zaken gelijktijdig door de rechtbank zijn behandeld, in deze zaken door dezelfde persoon rechtsbijstand is verleend en zijn werkzaamheden in elk van de zaken nagenoeg identiek zijn geweest. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 541 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 541 en een wegingsfactor 0,5). De rechtbank is uitgegaan van een wegingsfactor 0,5 omdat de kostenvergoeding alleen wordt toegekend vanwege de overschrijding van de redelijke termijn en sprake is van drie samenhangende zaken. Van overige voor vergoeding in aanmerking komende kosten is de rechtbank niet gebleken.
Beslissing
De rechtbank:
- verklaart de beroepen ongegrond;
- veroordeelt de Staat der Nederlanden tot vergoeding van immateriële schade tot een bedrag van € 1.000;
- veroordeelt de Staat der Nederlanden in de proceskosten van eiseres tot een bedrag van € 541;
- draagt de Staat der Nederlanden op van het door eiseres betaalde griffierecht € 354 aan haar te vergoeden.
Deze uitspraak is gedaan door mr. E. Kouwenhoven, rechter, in aanwezigheid van mr. T. Blauw, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 25 mei 2022.
griffier rechter
Afschrift verzonden aan partijen op:
Rechtsmiddel
Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na verzending hoger beroep instellen bij het gerechtshof Den Haag (team belastingrecht), Postbus 20302,
2500 EH Den Haag.