ECLI:NL:RBLIM:2023:6895

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK LIMBURG

Burgerlijk recht

Zittingsplaats Maastricht

Zaaknummer: 9209760 / CV EXPL 21-2396

Vonnis van de kantonrechter van 22 november 2023

in de zaak van:

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie],

wonende te [woonplaats] ,
eiseres in conventie,

verweerster in reconventie,

gemachtigde: [naam gemachtigde] ,

tegen:

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie], handelend onder de naam [handelsnaam] ,

wonende en zaak doende te [woonplaats] ,

gedaagde in conventie,

eiser in reconventie,

gemachtigde: mr. S.X.J. Zuidema.

Partijen worden hierna ‘ [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] ’ en ‘ [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] ’ genoemd.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

het tussenvonnis van 30 november 2022
de brief van [naam gemachtigde] van 9 september 2023 met productie 41
de mondelinge behandeling op 20 september 2023.

1.2.

Ten slotte is bepaald dat er een vonnis zal worden uitgesproken.

2.De feiten

2.1.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft in 2019 een bestaande woning gekocht (hierna: de woning). Zij wilde de woning laten renoveren.

2.2.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft een architect in de arm genomen en een advertentie op Werkspot geplaatst. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft op die advertentie gereageerd.

2.3.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft samen met [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] de architect bezocht. Daarbij is gesproken over hoe de woning er na de renovatie uit zou kunnen gaan zien.

2.4.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft daarna besloten voorlopig af te zien van een gehele renovatie van de woning en [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] gevraagd om eerst een offerte uit te brengen voor het renoveren van de badkamer.

2.5.

Eind maart 2019 heeft [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] daarvoor een eerste offerte uitgebracht. Op 4 mei 2019 volgde een tweede offerte.

2.6.

In de tweede offerte zijn bijkomende, nieuwe werkzaamheden opgenomen. Ook wordt daarin niet langer uitgegaan van het betegelen van de wanden van de badkamer, maar van het aanbrengen van wandpanelen van het merk Fibo-Trespo (hierna: de wandpanelen).

2.7.

De offerte bestaat uit een lijst met door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] te gebruiken (installatie)materialen inclusief prijs, een beschrijving van de uit te voeren werkzaamheden en de daarvoor door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] te betalen prijs van € 12.981,12 inclusief btw.

2.8.

De werkzaamheden zijn als volgt omschreven:

“
Slopen van een complete badkamer en wc op eerste verdieping en doorgang van woonruimte naar keuken

Wand keuken gedeelte open maken en de tussenmuur voor uitbreiding badkamer

Keuken demonteren wel eventueel bewaren en plaatsen voor noodkeuken

Afvoeren van sloop

werkzaamheden

Opzetten van cellenbeton wand van uitbreiding

Freezen van leiding /afvoer en stroompunten

Inzetten van leiding/afvoer en stroom punten

Opzetten van aqua stuc gehele badkamer

Inzetten van drain en leggen van zandcementdekvloer

Installatie van inbouwreservoir met afwerking ook op eerste verdieping

Dicht zetten met kimband en afdicht pasta

Het aanzetten van regelwerk voor de fibo trespo wandpanelen met isolatie voor badruimte en wc

Het afkitten van hoeklijsten van fibo trespo wandpanelen

Regelwerk voor plafond en aanleg stroompunten

Installatie van sanitair en badmeubels en wc meubel

De complete badkamer en wc worden afgewerkt en gebruiksklaar afgeleverd.”

Verder vermeldt de offerte:

“
Komt deze offerte tot een contractering dan vragen wij een aanbetaling van 25% van het totaal bedraag

Gaarne te voldoen voor de eerste werkzaamheden”

2.9.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft de offerte op 5 mei 2019 via een e-mail aan [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] geaccepteerd. Daarna hebben [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] ( [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] ) en [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] ( [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] ) via WhatsApp diezelfde dag de volgende berichten uitgewisseld:

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] :
Je had in de offerte wel gewone vloerverwarming meegenomen?

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] :
Zal ik even terug moeten kijken

Ik dacht elektrische

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] :
Oke dat is prima…sommige technische termen zijn onbekend

Voor mij iig

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] :
Ik pak een altijd met thermostaat met timer

Is altijd handig voor de klant

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] :
Kende ik niet :)

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] :
Ok maar u heeft ook een gewone CV radiator erbij

Warm genoeg

Bij elke vloerverwarming moet je altijd bijverwarmen

Of het nu elektrisch of CV is

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] :
Vooral ik…koukleum.

2.10.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft op 6 mei 2019 een aanbetaling gedaan van € 3.245,28.

2.11.

Op 20 mei 2019 heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] gevraagd om een planning omdat zij vijf weken later naar de woning wilde verhuizen. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft op 21 mei 2019 geantwoord:

“
Ik zal deze week alles op een lijst zetten , die 5 weken zorgen wij dat de wc en badkamer helemaal klaar is .

Komt allemaal goed”

2.12.

Op 11 juni 2019 heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] twee facturen van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] voor in totaal € 5.826,04 voldaan.

2.13.

Op 26 juni 2019 is [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] verhuisd. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] was op dat moment nog niet klaar met zijn werkzaamheden.

2.14.

In een e-mail van 13 juli 2019 heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] in gebreke en aansprakelijk gesteld voor gevolgschade door het niet klaar zijn van de werkzaamheden en het niet aanleggen van vloerverwarming. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] tot 20 juli 2019 de tijd gegeven de werkzaamheden af te maken. In de e-mail staat onder meer:

“
Ook heeft u, wat mijn uitdrukkelijke wens is geweest, geen vloerverwarming aangelegd. Ik heb U zelfs in whatsapp daar nog naar gevraagd. U gaf ook daar aan dat dit in uw prijs inbegrepen zat. Er is geen vloerverwarming aanwezig.

(…)

“
Mocht dit dan[op 20 juli 2019, ktr]
nog steeds niet gedaan zijn verklaar ik onze samenwerking nietig en breng ik alle u alle door mij gemaakte kosten en nog te maken kosten vanwege vervangende werkzaamheden uit te voeren door anderen, tevens in rekening.”

2.15.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] onder meer laten weten het zeer te betreuren dat hij zijn werkzaamheden niet op tijd af had, maar dat het aanleggen van vloerverwarming niet tot de overeengekomen werkzaamheden behoorde en dat hij daarover op 5 mei 2019 enkel advies had gegeven.

2.16.

Namens [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] zijn de werkzaamheden voortgezet tot medio augustus 2019. Zelf is [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] na 20 juli 2019 niet meer in de woning geweest.

2.17.

Op 23 juli 2019 heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] een vierde factuur van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] voor een bedrag van € 3.245,28 voldaan.

2.18.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] op 7 augustus 2019 factuur met nummer 2019-0026 gestuurd voor een bedrag van € 3.439,20 inclusief btw. Onderaan de factuur staat:

“
Dit is de eind factuur na dat u een aanbetaling

tussentijdse rekening

en een derde voorlopige rekenig

heeft voldaan .

Is dit een eind rekening.”

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft deze factuur niet voldaan.

2.19.

Op 2 september 2019 heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] een e-mail gestuurd met als onderwerp ‘Nogmaals kosten Donald’.

2.20.

Op 10 september 2019 heeft [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] daarop als volgt gereageerd:

“Wil graag voor wat onkosten opdraaien , maar de lijst wat u mij toedient ga ik niet mee akkoord .

We kunnen een compromie sluiten over de kosten

We horen graag van u”

2.21.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft een dag later als volgt gereageerd:

“U vermeldt in uw antwoord dat u het niet eens bent met de onkosten welke wij hebben moeten maken, en waarvan wij tot op heden nog steeds hinder van ondervinden, en nog steeds kosten moeten maken vanwege uw wanprestatie.

Graag ontvang ik derhalve een antwoord waarmee precies u het niet eens bent. U heeft toegezegd om de kosten te vergoeden.

Ondanks mijn sommatie en als gevolg daarvan de nietigverklaring, heeft u daar zelf, als geheel eindverantwoordelijke, geen of nauwelijks gehoor aan gegeven.

In de bijlage een aantal foto’s waaruit duidelijk blijkt dat u wanprestaties en ondeugdelijk werk heeft verricht.”

2.22.

Op 20 september 2019 heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] in een e-mail gevraagd of de wandpanelen volgens de voorschriften waren verwerkt, met name het afkitten daarvan. Daarin staat ook dat de vloertegels niet goed vlak gelegd zijn, dat het water daarop niet goed afloopt, dat op diverse plaatsen kitwerk ontbreekt en dat de toiletten te laag zijn geplaatst.

2.23.

Bij brief van 2 oktober 2019 met als onderwerp ‘herstelwerk’ heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] onder meer het volgende geschreven:

“Gedurende de periode mei – augustus 2019 voerde u voor mij werk uit. Helaas was het resultaat van het werk niet goed. Ik heb U dit meerdere malen medegedeeld, zowel mondeling als schriftelijk, alsmede zijn er afspraken met u gemaakt inzake de door mij gemaakte kosten vanwege uw niet goed uitgevoerde werkzaamheden.

U hebt het werk niet hersteld en/of zoals het hoort, fatsoenlijk afgemaakt.

[volgen klachten, ktr]

Wat verwacht ik van u?

Ik heb U meerdere malen verzocht uw werkzaamheden naar behoren af te maken, dit heb ik onder andere gedaan via email van begin/medio juli 2019. U heeft daar voor een deel gehoor aan gegeven, echter U weigert tot op heden eens te komen kijken naar het eindresultaat. Ergo, U weigert met mij te communiceren, vanwege het feit, dat zoals U dat zelf heeft aangegeven, “U zich zo schaamt voor uw nalatigheid”. Uw werkzaamheden zouden immers op 26 juni 2019 al gereed zijn.

Ik vroeg u om de (herstel)werkzaamheden uit te voeren. En ik verwachtte dat u hiervoor op korte termijn een afspraak met mij zou hebben gemaakt. Inmiddels is het 2 oktober 2019, bijna 3 maanden na de geplande oplevering. U bent in gebreke, en ik heb het recht om onze overeenkomst te ontbinden. Ik heb inmiddels een substantieel bedrag aan U betaald. Onze onkosten zijn inmiddels hoger dan de eindnota welke U heeft opgemaakt en welke u naar mij gestuurd heeft.

Voor eventuele schade, en herstelschade door het niet goed uitgevoerde werk houd ik u (wederom) aansprakelijk. In de bijlage stuur ik U een schatting van de door mij te maken herstelkosten. Dit is nog een schatting, aangezien ik de juiste prijzen nog niet in mijn bezit heb.

Ik verwacht van U dat U mij een voorschot betaald voor deze kosten. Dit voorschotbedrag ad. Euro 3.900,00 kunt U overmaken naar mijn rekening (…)

Indien wij niet samen tot een oplossing kunnen komen zal ik een melding doen bij ConsuWijzer, het consumentenloket van de ACM, alsmede bij Werkspot, de website waar U contacten en contracten benaderd. (…)

Ik vertrouw erop dat het niet zo ver hoeft te komen, ik vertrouw er op dat er spoedige en naar ons aller tevredenheid een oplossing door U geboden wordt.”

2.24.

Hierna is er contact geweest tussen [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] en mr. Boumans, kantoorgenoot van mr. Zuidema.

2.25.

[bedrijfsnaam] heeft op 30 oktober 2019 aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] een offerte uitgebracht met als onderwerp ‘Herstel werken badkamer’.

2.26.

Bij brief van 11 november 2019 aan [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] nieuwe klachten gemeld en hem verzocht een voorschot op door haar te maken kosten te voldoen van € 11.282,40.

2.27.

De gemachtigde [naam gemachtigde] van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft aan mr. Boumans bij brief van

29 november 2019 verzocht een voorstel te doen om tot een oplossing van het gerezen geschil te komen.

2.28.

Mr. Boumans heeft namens [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] erkend dat een aantal deadlines niet door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] is gehaald, dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] echter ook nog een grote hoeveelheid arbeid moet factureren, er nog een factuur van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] openstaat en dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] bereid is met gesloten beurzen het geheel af te wikkelen, dit zonder aansprakelijkheid te erkennen en onder voorbehoud van rechten en weren.

2.29.

Op enig moment na 22 december 2019 heeft [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] een factuur met kenmerk 2019-0025 en datum 26 juli 2019 opgemaakt voor een bedrag van € 2.767,23 inclusief btw. Naast materialen staan daarop de volgende werkzaamheden vermeld:

“
Plaatsen van een nood keuken

regel werk isolatie wand hoek opstelling

dichtzetten van wand

primeren van wanden

stuccen van wand

afwerken van nood oplossingen”

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft deze factuur niet voldaan.

2.30.

Bij brief van 31 december 2019 aan mr. Boumans heeft [naam gemachtigde] [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] gesommeerd een bedrag van € 13.428,35 inclusief rente en buitengerechtelijke kosten te voldoen. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] is niet tot betaling overgegaan.

2.31.

Op verzoek van [naam VOF] VOF is door de Zweedse openbare invorderingsdienst (Kronofogdemyndigheten) tegen [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] een betalingsbevel uitgevaardigd op grond van de Verordening (EG) nr. 1896/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 tot invoering van een Europese betalingsbevelprocedure (hierna: het Europees betalingsbevel). Namens [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] is daartegen schriftelijk verweer gevoerd.

2.32.

In een bij het F-formulier (Verweer tegen een Europees betalingsbevel) gevoegde brief van 15 mei 2020, die is ondertekend door mr. Boumans alsmede door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] , staat onder meer:

“
6. Eiser en verweerder zijn in het verleden geen contractuele band aangegaan. Van enig contract dienaangaande is niet gebleken. Vooralsnog blijft in het ongewisse in welke hoedanigheid eiser optreedt. Eiser ( [naam VOF] ) profileert zich in deze zaak als de persoon (of personen) die een vordering heeft (hebben) maar men legt hoegenaamd niets over waaruit dat zou kunnen blijken.

Eiser dient in zijn vordering niet ontvankelijk verklaard te worden.

7. Verweerder kan erkennen dat hij in het verleden een overeenkomst van opdracht heeft gesloten inhoudende dat verweerder, in opdracht van ene [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] ( [adres] te [woonplaats] ) werkzaamheden (een interne verbouwing) in het huis van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zou uitvoeren.

8. Bij het uitvoeren van de werkzaamheden is een deadline niet gehaald en als gevolg daarvan heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] , bij monde van (heden) eiser de eertijds gesloten overeenkomst buitengerechtelijk ontbonden.

9. Uiteindelijk hebben partijen gecommuniceerd en er is vruchteloos gepoogd overeenstemming te bereiken.”

2.33.

Op het F-formulier zelf is namens Patina onder meer ingevuld:

“
7. Verweerder heeft een overeenkomst gesloten met ene [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in verband met een verbouwing.

8. Verweerder heeft een deadline niet gehaald en de overeenkomst is ontbonden.”

2.34.

De Zweedse openbare invorderingsdienst heeft de procedure verwezen naar de rechtbank te Stockholm. Die rechtbank heeft de procedure beëindigd omdat geen aanvullend griffierecht is voldaan.

2.35.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft de heer [naam] , verbonden aan DesignPlanning.nl, onder meer de werkzaamheden van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] en werkzaamheden van derden op 15 mei 2020 laten keuren. Daarvan heeft hij een rapport opgesteld.

3.Het geschil

in conventie

3.1.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] vordert, na vermeerdering van eis, dat de kantonrechter de aannemingsovereenkomst vernietigt (dan wel subsidiair voor recht verklaart dat deze is vernietigd) en daarnaast [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] veroordeelt tot het betalen van een bedrag van € 15.181,10, te vermeerderen met wettelijke rente. Voor het geval de kantonrechter tot het oordeel komt dat de overeenkomst niet is of kan worden ontbonden vordert [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] verwijzing naar de schadestaatprocedure. Tot slot vordert [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] de veroordeling van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] in de proceskosten, voorwaardelijk te vermeerderen met wettelijke rente.

3.2.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] legt hier – verkort weergegeven – aan ten grondslag dat de overeenkomst is vernietigd dan wel moet worden vernietigd omdat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] niet heeft voldaan aan op hem rustende pre-contractuele informatieverplichtingen, omdat er sprake is van een oneerlijke handelspraktijk vanwege een misleidende omissie en omdat zij heeft gedwaald.

Daarnaast stelt [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat aan de zijde van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] sprake is van wanprestatie, zij daardoor schade heeft geleden en dat zij de overeenkomst daarom buitengerechtelijk heeft ontbonden.

3.3.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] voert verweer en concludeert tot het niet-ontvankelijk verklaren van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in haar vordering, althans haar deze te ontzeggen, met veroordeling van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in de proceskosten.

in reconventie

3.4.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] vordert in reconventie veroordeling van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] tot het betalen van een bedrag van € 6.878,40, te vermeerderen met wettelijke rente.

3.5.

Hij legt hieraan ten grondslag dat hij in opdracht van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] meerwerk heeft verricht en [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] daarvoor twee facturen heeft gestuurd die zij onbetaald heeft gelaten.

3.6.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] voert verweer en concludeert tot afwijzing van de vordering in reconventie.

3.7.

Op de overige stellingen van partijen in conventie en reconventie zal hierna, voor zover relevant, worden ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.

De kantonrechter blijft bij de feiten zoals weergegeven in de eerste alinea onder 2.1 in het tussenvonnis van 30 november 2022. Hierna zullen eerst de vorderingen in conventie worden beoordeeld en daarna de vordering in reconventie.

in conventie

4.2.

Bij dagvaarding vorderde [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] aanvankelijk dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] , kort gezegd, werd veroordeeld tot terugbetaling van de door haar betaalde aanneemsom plus schadevergoeding omdat zij de overeenkomst wegens wanprestatie van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] had ontbonden. Bij conclusie van repliek heeft zij haar eis vervolgens gewijzigd en de gronden van de dagvaarding aangevuld en daarnaast gesteld dat de overeenkomst op meerdere gronden is vernietigd dan wel moet worden vernietigd.

4.3.

Gelet de formulering van vorderingen en de gegeven toelichting tijdens de mondelinge behandeling begrijpt de kantonrechter de vorderingen aldus dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zich in de eerste plaats op het standpunt stelt dat de overeenkomst is vernietigd dan wel moeten worden vernietigd. Voor het geval dat niet zo is, beroept zij zich op de gevolgen van de door haar gestelde tekortkomingen van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] , namelijk de ontbinding van de overeenkomst en schadeplichtigheid van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] . In
beidegevallen vordert zij (in beginsel) betaling van € 15.181,10. Dit bedrag bestaat uit:

- € 12.316,60 aan betaalde facturen,

- € 560,08 aan tot en met 12 april 2021 verschenen wettelijke rente,

- € 1.086,78 aan buitengerechtelijke incassokosten,

- € 1.217,64 aan schadevergoeding.

Het bedrag aan schadevergoeding is samengesteld uit:

- € 332,75 aan kosten expertiserapport,

- € 242,49 aan kosten afwerken doorgang keuken naar woonkamer,

- € 182,40 aan kosten herstel leidingwerk cv-leiding en aansluiten radiatoren,

- € 460,00 aan verhuiskosten.

4.4.

De kantonrechter zal hierna eerst beoordelen of de overeenkomst is vernietigd dan wel moet worden vernietigd en, als dat niet zo is, of de overeenkomst is ontbonden, dan wel moeten worden ontbonden en [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] aan hem betaalde bedragen moet terugbetalen en aan haar schadevergoeding is verschuldigd.

Geen vernietiging van de overeenkomst

4.5.

De eerste vordering van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zal worden afgewezen. Voor vernietiging van de overeenkomst bestaat namelijk geen grond. Dit oordeel zal hierna worden toegelicht.

4.6.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft aangevoerd dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] op hem rustende precontractuele informatieverplichtingen niet is nagekomen, in het bijzonder de verplichting genoemd in artikel 6:230l onder a BW.

4.7.

Daarin is bepaald dat voordat de consument door enige andere overeenkomst dan een overeenkomst op afstand of buiten de verkoopruimte, dan wel een daartoe strekkend aanbod is gebonden de handelaar de consument op duidelijke en begrijpelijke wijze informeert over de voornaamste kenmerken van de zaken of de diensten, in de mate waarin dit gezien de gebruikte drager en de zaken of diensten passend is, voor zover deze informatie niet reeds duidelijk uit de context blijkt.

4.8.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft in dit verband gesteld dat de offerte ‘vaag’ is en dat partijen naar aanleiding van de uitgebrachte offerte van mening verschilden of daarin ook vloerverwarming is opgenomen en of de in de keukenmuur te realiseren doorgang zou worden afgewerkt en dit niet enkel bij hak- en breekwerk zou blijven. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] voert aan dat hij in de offerte de belangrijkste kenmerken van de door hem te verrichten werkzaamheden heeft genoemd.

4.9.

Het bepaalde in artikel 6:230l BW is gelet op de wijze waarop de overeenkomst tot stand is gekomen van toepassing. Van de uitzonderingen genoemd in artikel 6:230h lid 2 BW is geen sprake.

Als de handelaar niet aan de in 6:230l BW genoemde informatieplichten heeft voldaan kan de consument in principe de overeenkomst vernietigen, als sprake is van een voldoende ernstige schending (vgl. r.o. 3.1.15 ECLI:NL:HR:2021:1677).

4.10.

De vraag die voorligt is of in dit geval de offerte voldoet aan de eisen die artikel 6:230l onder a BW daaraan stelt. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft namelijk geen bestaand en voor haar zichtbaar product gekocht, zodat de belangrijkste kenmerken van de zaak niet direct uit de context blijken. De badkamer moest immers nog worden gerenoveerd en uitgebreid. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft niet aangevoerd dat hij voorafgaand aan het accepteren van de (tweede) offerte deze nog mondeling aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft toegelicht en uitgelegd hoe en wat hij zou gaan doen. Van een dergelijke mondelinge toelichting is ook niet gebleken.

In dit geval is onder meer sprake van een aanbod tot het renoveren en uitbreiden van een bestaande badkamer, het renoveren van een wc en enkele overige werkzaamheden. In dit geval is de kantonrechter van oordeel dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] met het uitbrengen van zijn offerte waarin de werkzaamheden zijn omschreven en de daarbij toe te passen materialen zijn opgenomen (nog net) heeft voldaan aan zijn verplichting om de belangrijkste kenmerken van de door hem te aangeboden werkzaamheden dan wel door hem op te leveren werk aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] kenbaar te maken.

4.11.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft in haar conclusie van dupliek in reconventie ook nog aangevoerd dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] haar niet heeft geïnformeerd over de wijze van betaling en termijn van levering van het product. Dat is te laat en het zou in strijd zijn met de regels van een goede procesorde als de kantonrechter daarop desalniettemin acht zou slaan.

4.12.

Gelet op wat hiervoor is overwogen kan ook niet worden geoordeeld dat sprake is van een misleidende omissie zoals bedoeld in artikel 6:193d BW. Ook dat levert dus geen grond op voor vernietiging.

4.13.

Voor een geslaagd beroep op dwaling (art. 6:228 BW) heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] niet voldaan aan haar stelplicht gelet op de in art. 6:228 BW genoemde elementen, in het bijzonder van welke soort dwaling (gegeven inlichting, geschonden mededelingsplicht, wederzijdse dwaling) sprake is.

4.14.

Het voorgaande leidt tot de conclusie dat er geen grond bestaat om te oordelen dat de overeenkomst moet worden vernietigd of is vernietigd. De daartoe strekkende vorderingen zullen worden afgewezen. De kantonrechter zal nu de tweede vordering beoordelen.

De overeenkomst is buitengerechtelijk ontbonden

4.15.

Volgens [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] is de overeenkomst ontbonden of, zo begrijpt de kantonrechter haar, moet de overeenkomst alsnog worden ontbonden. Zij vordert nakoming van de verbintenis tot ongedaanmaking die volgens haar op [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] is komen te rusten of, in geval van ontbinding door de rechter, zal komen te rusten. Ook vordert zij schadevergoeding.

4.16.

Er is tussen partijen sprake van een overeenkomst van aanneming van werk (vgl. artikel 7:750 lid 1 BW). Partijen zijn overeengekomen dat het werk op 25 juni 2019 gereed zou zijn. Dat heeft [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] niet gehaald. Ook op 20 juli 2019 was [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] nog met zijn werkzaamheden niet klaar.

4.17.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] beroept zich erop dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] hem ‘desalniettemin’ in gebreke heeft gesteld en dat hij het werk in augustus 2019 alsnog heeft opgeleverd. Hij betwist in verzuim te zijn geraakt. Ook heeft hij aangevoerd dat als ervan wordt uitgegaan dat niet is opgeleverd – wat volgens [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] het standpunt van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] is – zij de overeenkomst niet buitengerechtelijk kan ontbinden.

4.18.

Dat laatste standpunt is in dit geval niet juist. Het door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] aangehaalde artikel 7:756 BW verruimt (enkel) de mogelijkheid van de opdrachtgever om de overeenkomst vóór oplevering te ontbinden. Dat kan op grond van dat artikel al als
waarschijnlijkis dat het werk niet of niet tijdig zal worden opgeleverd. Ontbinding kan echter in die situatie alleen door de rechter gebeuren. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft de overeenkomst niet voortijdig willen ontbinden vanwege deze waarschijnlijkheid. Zij stelt dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] op de overeengekomen datum van oplevering niet heeft gepresteerd en daarmee direct in verzuim is geraakt, en ook na in gebreke te zijn gesteld, niet ook op 20 juli 2019 het werk te hebben opgeleverd.

4.19.

De kantonrechter begrijpt [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] aldus dat ondanks de kennelijk fatale termijn van 25 juni 2019, hij erop mocht vertrouwen dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] de overeenkomst op grond van het niet halen van de overeengekomen oplevertermijn niet alsnog zou ontbinden omdat zij hem in de gelegenheid heeft gesteld het werk alsnog af te maken en [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] daarom haar recht heeft verwerkt zich waar het een ontbinding van de overeenkomst betreft op die tekortkoming te beroepen. Die opvatting is juist. Weliswaar heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in haar e-mail van 13 juli 2019 aangekondigd de overeenkomst ‘nietig’ te verklaren als [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] op 20 juli 2019 niet klaar zou zijn – en dat was niet geval – maar gelet op haar doen en laten daarna mocht [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] erop vertrouwen dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat niet wilde vanwege enkel de termijnoverschrijding. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft namelijk ook ná 20 juli 2019 [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] , althans door hem ingeschakelde werklieden, tot de woning toegelaten om het werk af te maken. Ook heeft zij op 23 juli 2020, dus drie dragen na ommekomst van de door haar gestelde termijn, nog een factuur van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] betaald voor een bedrag van € 3.245,28. Dat laat zich niet rijmen met de opvatting dat zij de overeenkomst wilde ontbinden.

4.20.

In haar e-mail van 11 september 2019 aan [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft zij het wel over ‘nietig verklaren’, maar het bericht zelf gaat over door haar gemaakte onkosten en in het algemeen ‘wanprestatie’ van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] en voegt zij foto’s bij waarop kieren (of het ontbreken van kitwerk) te zien zijn tussen wandpanelen en de tegelvloer. Pas in haar brief van 2 oktober 2019 heeft zij het (weer) over het recht de overeenkomst te ontbinden. Maar uit die brief blijkt dat de reden daarvoor niet is gelegen in het niet tijdig gereed zijn van het werk, maar in het eindresultaat. Daarmee is [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] is niet tevreden. Dit volgt ook al uit haar e-mail van 20 september 2019. Daarin schrijft zij: “De badkamer is nagenoeg afgekeurd (tegels zijn niet goed gelegd zodat er een gevaarlijke scherpe randen aan de tegels zitten, water loopt niet goed af), er is niet afgekit bij de deur, deurkozijn, vloer en stopcontact en schakelaars, met als gevolg dat over een aantal maanden de wandpanelen bol gaan staan, de 2 toiletten zijn te laag geplaatst.”

Bij brief van 11 november 2019 heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] nieuwe klachten over het werk kenbaar gemaakt.

4.21.

Onder deze omstandigheden moet geoordeeld worden dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] de overeenkomst niet meer kon en kan ontbinden enkel en alleen omdat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] op 25 juni 2019 niet klaar was met zijn werkzaamheden en zij haar recht heeft verwerkt dat alsnog te doen.

4.22.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] stelt dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] in (de bijlage bij) zijn verweerschrift tegen het Europees betalingsbevel heeft erkend dat de overeenkomst tussen hem en [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] is ontbonden. Volgens [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft mr. Boumans alleen tot uitdrukking willen brengen dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zou hebben willen ontbinden. Hoe dat ook zij, [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] betwist nu dat de overeenkomst is ontbonden en voor zover hij daarover eerder anders dacht, is hij daar kennelijk op teruggekomen. Dat staat hem in principe vrij. Daarbij moet nog worden opgemerkt dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] in die procedure niet tegenover [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] verklaart, maar tegenover de incasso-onderneming van [naam gemachtigde] . Die onderneming treedt op als eiser en stelt rechthebbende te zijn op de te incasseren vordering. [naam gemachtigde] heeft op formulier A (‘Application for a European order or payment’) zichzelf als eisende partij kenbaar gemaakt (‘claimant’) en de gegevens van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] ingevuld bij de vraag ‘The claim has been assigned to the claimant by (if applicable)’. Het Nederlandse formulier luidt op dat punt: ‘De vordering is gecedeerd aan de eiser door (indien van toepassing)’.

4.23.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft in haar dagvaarding en conclusie van repliek in reconventie uitsluitend het niet tijdige opleveren als grond voor de buitengerechtelijke ontbinding opgevoerd (vgl. randnummer 2.1 dagvaarding en randnummers 4.4, 6.3, 6.5 en 6.7 conclusie van repliek in reconventie).

Onder het kopje schadevergoeding (paragraaf 3) worden in de dagvaarding tekortkomingen genoemd die zien op de kwaliteit van het werk, maar die paragraaf gaat over het vergoed krijgen van geleden schade vanwege daarin gestelde tekortkomingen, waarbij echter niet alle genoemde tekortkomingen ten grondslag worden gelegd aan de gevorderde bedragen aan schadevergoeding.

4.24.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] is onder het kopje ‘ontbinding’ de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zelf in haar brieven genoemde gebreken (met name onder de randnummers 37 tot en met 51) ingegaan en [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft deze gebreken vervolgens weer in haar conclusie van repliek in conventie besproken onder de kop ‘verweer’.

De kantonrechter begrijpt daaruit dat door dit te doen, naast het niet tijdig klaar zijn [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] inmiddels óók deze, door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] zelf behandelde (volgens hem slechts vermeende) gebreken aan de door haar gestelde ontbinding ten grondslag legt. Dat is in zoverre ook logisch omdat niet zonder meer begrijpelijk is waarom [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] de overeenkomst geheel zou willen ontbinden, enkel en alleen omdat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] niet tijdig gereed was, als zij feitelijk wél tevreden zou zijn met het werk van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] (en dat is zij overduidelijk niet, zie ook randnummer 6.7 conclusie van repliek in conventie). Bij die stand van zaken had het voor de hand gelegen (enkel) vergoeding van de schade te vorderen die door die termijnoverschrijding is veroorzaakt.

4.25.

De kantonrechter zal dan ook beoordelen of sprake is van de hiervoor bedoelde gebreken aan het werk van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] en, zo ja, of die tot een ontbinding van de tussen partijen bestaande overeenkomst hebben geleid dan wel moeten leiden. Eerst zal de kantonrechter het verweer van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] behandelen dat door stilzwijgende aanvaarding van het werk, hij is ontslagen van aansprakelijkheid voor gebreken die [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] op het tijdstip van de oplevering redelijkerwijs had moeten ontdekken en of aan het vereiste van verzuim is voldaan.

4.26.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] beroept zich erop dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] het werk stilzwijgend heeft aanvaard (vgl. artikel 7:758 BW). [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft dat betwist. Wat hier ook van zij, heeft [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] niet dan wel onvoldoende uitgelegd welke eventuele gebreken [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] bij oplevering redelijkerwijs had moeten ontdekken en daarom voor haar risico blijven. Aan dit verweer gaat de kantonrechter daarom voorbij.

4.27.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] betwist naast het bestaan van tekortkomingen aan het werk dat hij in verzuim is. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zou hem geen redelijke termijn voor nakoming hebben gesteld. Aan [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] kan worden toegegeven dat in de brieven van 2 oktober en 11 november 2019 geen (duidelijke) termijn staat genoemd en alleen gesproken wordt over ‘een oplossing’. Daarbij blijft in het midden wat die oplossing dan moet zijn (een financiële of daadwerkelijk herstel?). De regels omtrent ingebrekestelling zijn echter geen
hard and fast rules. Zij beogen veeleer de rechter de mogelijkheid te geven om in de gevallen dat partijen – zoals meestal – zonder gedetailleerde kennis van de wet hebben gehandeld, tot een redelijke oplossing te komen naar gelang van wat in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs van hen mocht worden verwacht (ECLI:NL:HR:2019:1581, r.o. 3.2.2.).

4.28.

Van enige bereidheid tot herstel of te communiceren over de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] genoemde gebreken en geuite klachten was bij [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] geen sprake. Hij heeft nog wel gereageerd op de e-mail van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] over gemaakte onkosten, maar daarna heeft hij enkel mr. Boumans ingeschakeld die namens hem heeft voorgesteld met gesloten beurzen uit elkaar te gaan.

Het had voor de hand gelegen als [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] contact had gezocht met [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] om de door haar genoemde gebreken ter plekke te bekijken. Onder die omstandigheden kon een ingebrekestelling (die voldoet aan de eisen van artikel 6:82 BW) achterwege blijven. Het uitblijven van een duidelijke ingebrekestelling staat in dit geval dus niet aan het intreden van verzuim in de weg.

4.29.

In de conclusie van repliek in conventie stelt [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] in reactie op de conclusie van antwoord in conventie de volgende, concrete gebreken aan het werk:

1. de aansluiting tussen de wandpanelen en de tegelvloer vertoont grote kieren, er ontbreekt kit en bij de installatie van de panelen is niet de voorgeschreven MS-polymeerkit gebruikt;

2. de toiletten zijn verzakt, zitten los, spoelen niet goed door en zijn gemeten vanaf de tegelvloer te laag gehangen;

3. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft de slaapkamerzijde van de door hem geplaatste wand niet voorzien van stucwerk;

4. de tegelvloer is niet goed aangelegd waardoor douchewater niet goed wegloopt;

5. de vloer (van de inloopdouche) bevat te veel vocht;

6. de tegels hebben een te lage antislipwaarde;

7. de gemaakte doorgang in de keuken is niet afgewerkt;

8. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft cv-leidingen doorgezaagd;

9. de stopcontacten zijn niet geaard;

10. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft bij de gemaakte doorgang in de keuken losse stroomdraden achter de plint gestoken.

1: De wandpanelen

4.30.

De kantonrechter is van oordeel dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] voldoende heeft gesteld en onderbouwd en [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] daartegenover onvoldoende gemotiveerd heeft betwist dat tussen de wandpanelen en de badkamervloer zich grote kieren bevinden. De kieren zijn zichtbaar op de overgelegde foto’s. Dat (op enkele plaatsen) kitwerk ontbreekt waar dit wel moeten worden aangebracht is niet door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] betwist. Het ontbreken van kitwerk is ook door [naam] geconstateerd. Hij is weliswaar een partijdeskundige, maar zijn inspectierapport bevat twee foto’s waarop dat wel te zien is. Ook heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zelf foto’s overgelegd waarop te zien is dat kitwerk ter plekke van het samenkomen van de wandpanelen en de tegelvloer ontbreekt. Verder staat in de offerte van [bedrijfsnaam] : ‘Tevens is het kitwerk zeer slecht uitgevoerd en zit er speling in de wandplaten.’ In de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] overgelegde installatievoorschriften van de wandpanelen staat hierover vermeld:

“
Plaats rondom het Fibo-Trespo bodemprofiel waterpas op de onderste rachel of rechtstreeks op de wand (afhankelijk van stap 1). De afstand van het profiel tot de tegenvloer dient minimaal 5mm te bedragen. Werk de randen rondom de vloer en het bodemprofiel af met een neutraal MS Polymeerkit.”

Dat is niet, of ten tenminste niet volledig gebeurd. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] geeft in zijn conclusie van dupliek in conventie ook aan dat hij afgezien van de te late oplevering en de gebrekkige kitwerkzaamheden na ‘aan de afspraak heeft gehouden.’ Op dit punt is sprake van een gebrek aan het werk.

4.31.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] betwist dat hij geen MS Polymeerkit heeft gebruikt bij het verwerken van de wandpanelen. Hij voert aan dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] niet heeft aangetoond dat de door hem gebruikte sanitairkit geen MS Polymeerkit zou zijn.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft als productie 30 een overzicht van kitsoorten overgelegd waarop sanitairkit en MS Polymeerkit als twee te onderscheiden kitsoorten worden gepresenteerd. Zij verschillen vooral op het punt van overschilderbaarheid. Volgens het overzicht is sanitairkit niet en MS Polymeerkit wél overschilderbaar.

De kantonrechter neemt tot uitgangspunt dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] de wandpanelen in beginsel conform de instructies van de producent installeert. Van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] had als professional mogen worden verwacht dat hij had aangegeven welke sanitairkit hij heeft gebruikt en dat en waarom deze gelijkgesteld kan worden aan de door de producent voorgeschreven MS Polymeerkit. Dit heeft hij niet gedaan. De kantonrechter concludeert dan ook dat niet de door de producent voorgeschreven kit is gebruikt en dat levert een tekortkoming op.

2: Toiletten

4.32.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft twee hangtoiletten geplaatst, één in de badkamer en één in het toilet op de eerste verdieping. De toiletpotten ‘hangen’ daarbij aan in een wand verwerkt metalen frame. Op door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] overgelegde foto’s is goed te zien dat bij beide toiletten de kitrand tussen de toiletpot en het achterliggende wandpaneel (deels) is gescheurd. Kennelijk is de kit niet goed of niet goed aangebracht of is sprake van speling tussen de toiletpot en de achterwand. In ieder geval vertoont het kitwerk scheuren en dat hoort bij normaal gebruik niet zo snel op te treden.

Dat het metalen frame als zodanig niet goed zou zijn bevestigd en dat de wc daardoor is verzakt blijkt nergens uit. In ieder geval is dit niet vastgesteld door [naam] in 2020. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft een dergelijke verzakking betwist en [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] had deze stelling nader moeten onderbouwen. Van een dergelijk gebrek is dus niet gebleken. Dat geldt ook voor haar stelling dat de wc’s niet goed zouden doorspoelen en voor haar stelling dat de wc’s te laag hangen. In haar akte overlegging producties in conventie verwijst [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] ter onderbouwing van deze laatste stelling naar een printscreen van een website van een ‘sanitairexpert’ waaruit zou volgen dat de ‘levensloopbestendige’ toilethoogte 50 centimeter is. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] voert aan dat de wc’s op standaardhoogte hangen en dat hij op dit punt ook niets anders dan die hoogte met [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft afgesproken en dat de toiletten ook op die hoogte hangen. De kantonrechter vat dit op als een betwisting van de stelling dat een levensloopbestendige situatie is overeengekomen. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft op dat punt onvoldoende gesteld. Conclusie is dat waar het de wc’s betreft enkel sprake is van gebrekkig aangebracht of door het (te) los zitten van de toiletpot gescheurd kitwerk. Dit levert wel een tekortkoming op.

3: Stucwerk slaapkamerwand

4.33.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] betwist met [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] te zijn overeengekomen dat hij de slaapkamerzijde van de door hem geplaatste wand van cellenbeton voor de uitbreiding van de badkamer zou afwerken door deze te stucen. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft aangevoerd dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] zelf ook van mening moet zijn geweest dat dit tot de opdracht hoorde omdat hij aan de slaapkamerzijde wel stucwerkzaamheden heeft uitgevoerd en daarnaast dat het lastig voorstelbaar is dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] als consument oplevering van een kale wand in de slaapkamer wenste en verwachtte.

Dit overtuigt onvoldoende. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft niet betwist dat hij
inde slaapkamer stucwerkzaamheden heeft uitgevoerd, maar het waar en waarom van de gestelde stucwerkzaamheden in de slaapkamer blijft in de lucht hangen. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] had dit onderdeel van haar betoog van meer handen en voeten moeten voorzien. Had zij hier opdracht toe gegeven? Was er bij het uitbreken van de bestaande wand stucwerk beschadigd? Ook het andere onderdeel overtuigt niet. Kennelijk bedoelt [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat zij de geaccepteerde offerte van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] zo heeft mogen begrijpen dat hij ook de wand van cellenbeton aan de slaapkamerzijde zou afwerken door deze te voorzien van stucwerk. Het komt dan aan op de uitleg van die offerte op dit punt. De offerte vermeldt op dit punt ‘het maken van een tussenmuur’ en ‘het opzetten van cellenbeton wand van uitbreiding’. Over het afwerken van die muur of wand aan de slaapkamerzijde is niets vermeld. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft erop gewezen dat heel goed voorstelbaar is dat [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] dat (later) door een andere partij zou laten afmaken. Conclusie is dat op dit punt geen sprake is van een tekortkoming.

4: Tegelvloer

4.34.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft gelet op de betwisting door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] onvoldoende onderbouwd gesteld dat de tegelvloer niet goed is gelegd. Het rapport van [naam] vermeldt hier niets over. Andere bewijsmateriaal dat de tegelvloer niet goed is gelegd is niet ingebracht. Dat had wel van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] mogen worden verwacht. Op dit punt is dus geen sprake van een tekortkoming.

5: Vochtgehalte douchevloer

4.35.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft op zichzelf niet betwist dat [naam] ter plaatse van de douchevloer een te hoog vochtgehalte in de vloer heeft gemeten. De vraag is hoe dat komt. [naam] noemt als mogelijke oorzaken het ontbrekende kitwerk en eventueel lekkage van leidingen (onder de vloer). Dat laatste kan [naam] niet vaststellen omdat daarvoor destructief onderzoek nodig is. [naam] noemt niet als oorzaak dat de tegels niet goed zijn gelegd. In zoverre staat niet vast dat sprake is van gebrek aan het werk. Dat het kitwerk niet voldoet staat vast, maar het te hoge vochtgehalte in de vloer levert op zichzelf geen tekortkoming op van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] . Dit is bij deze stand van zaken een gevolg van een ander gebrek.

6: Antislipwaarde tegels

4.36.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft onvoldoende onderbouwd gesteld dat de door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] geleverde en geïnstalleerde tegels niet geschikt zijn. Zij stelt dat deze tegels wat betreft stroefheid/gladheid de waarde R9 hebben. Dat wordt niet door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] betwist, maar wel dat deze tegels daarmee te glad zouden zijn. De door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] overgelegde printscreen vindt de kantonrechter onvoldoende om die conclusie te rechtvaardigen. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft onvoldoende uitgelegd dat deze publicatie afkomstig is van een ter zake gezaghebbende partij. Voorts wijst de kantonrechter erop dat ‘Je hebt in een badkamer eigenlijk minimaal een R10 nodig en als [je, ktr] op de vloer staat te douchen een R11’. Het gebruik van het woord ‘eigenlijk’ duidt erop dat over de vraag welke waarde te gebruiken kennelijk nog discussie mogelijk is of bestaat. Conclusie is dat op dit punt van een tekortkoming geen sprake is.

7:
De gemaakte doorgang in de keuken is niet afgewerkt

4.37.

[eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft de betwiste stelling dat is overeengekomen dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] de gemaakte doorgang ook zou afwerken, althans dat zij daarop mocht vertrouwen dat die doorgang zou worden afgewerkt onvoldoende onderbouwd. Dat het is geoffreerd blijkt niet uit de offerte zelf en [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft geen zo niet dan toch onvoldoende omstandigheden gesteld waarom zij erop mocht vertrouwen dat het in de offerte was inbegrepen. Een aanwijzing dat ook [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] zelf niet in de veronderstelling verkeert dat het is overeengekomen kan worden gevonden in het ontbreken van dit, op zichzelf in het oog springende punt – getuige de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] overgelegde foto’s – in haar berichten aan [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] dit niet noemt anders dan het benoemen van ‘bot breekwerk’ in haar brief van

11 november 2019. Zij beklaagt zich daarin niet zo zeer over het botte breekwerk, maar over het volgens haar door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] zonder bescherming steken van twee stroomdraden die uit de doorgang komen in de plint van de muur bij de gemaakte doorgang.

Conclusie is dat wat betreft het niet afwerken van de gemaakte doorgang geen sprake is van een tekortkoming.

8: Het doorzagen van cv-leidingen

4.38.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] betwist dat hij in de woon- en slaapkamers verwarmingsbuizen heeft afgezaagd en radiatoren heeft verwijderd en daarna weer ondeugdelijk heeft gedemonteerd. Hij voert aan daar niet te hebben gewerkt en betwist dat de radiatoren zijn verwijderd toen hij nog in de woning werkzaam was. [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] heeft haar stelling onderbouwd met een schriftelijke verklaring van haar partner [naam partner] . Volgens [naam partner] moet [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] de radiator in de kleine slaapkamer wel hebben losgezaagd omdat slechts hij, [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] en [naam partner] zelf toegang tot de woning hadden totdat het gebrek werd ontdekt en heeft [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] een radiator aan de voorzijde aangesloten met restmateriaal en zodanig dat deze bij lekkage niet was los te koppelen. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft dit verder niet meer althans onvoldoende weersproken. Daarmee staat dit vast. Voorts heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] voldoende onderbouwd gesteld dat de radiator aan de voorzijde heeft aangesloten met restmateriaal (op een weinig fraaie manier), althans niet op een wijze die je zou mogen verwachten van een professioneel installatiebedrijf. Dit blijkt duidelijk uit de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] overgelegde foto (productie 18). Daarmee staat ook dit vast. Er is sprake van een tekortkoming.

9. Niet-geaarde stopcontacten

4.39.

Op dit punt heeft [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] niet voldaan aan haar stelplicht. Zij heeft niet gesteld dat zij met [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] is overeengekomen dat hij buiten de badkamer om stopcontacten zou aanleggen of reeds bestaande stopcontacten van aarding zou voorzien. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft betwist dat hij het stopcontact in de badkamer niet van aarding zou hebben voorzien. Dit volgt ook nergens uit. Hoedemaekers stelt in zijn rapport dat alle wandcontactdozen op de slaapkamers niet zijn geaard. Over een wandcontactdoos in de badkamer vermeldt hij niets.

Op dit punt is geen sprake van een tekortkoming.

10. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft bij de gemaakte doorgang losse stroomdraden achter de plint gestoken

4.40.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] betwist dat hij nabij de door hem gemaakte doorgang van de keuken naar de woonkamer (spanningvoerende) stroomdraden achter de plint heeft weggestoken.

Op de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] overgelegde foto’s is te zien dat er een rode en een groene draad – het is uit een van de zijkanten van de doorgang komen en om de hoek naar beneden zijn gebogen waarbij de uiteinden in de daar aanwezige plint zijn gestoken (productie 16, productie 35). Op een andere foto zijn de draden losgemaakt en is te zien dat de uiteinden onbeschermd zijn (blank koper) (productie 29). Op productie 35 is goed de gemaakte doorgang in de keuken te zien. Dit moet vlak na het sloopwerk gebeurd zijn want de weggebroken wand ligt nog op de grond. Daarop is te zien dat er op de gelijke hoogte als waarop bij de andere foto’s de losse stroomdraden te zien zijn, nog een buis loopt van de ene naar de andere kant. Dit moet wel de buis zijn waarin de stroomdraden zaten. Op de andere foto’s is die buis weg. Nu [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] een doorgang moest maken gaat de kantonrechter ervan uit dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] daarbij de elektriciteitsbuis heeft verwijderd, anders zou geen sprake zijn van een doorgang. Het op deze wijze tijdelijk wegwerken van de stroomdraden is niet professioneel. In hoeverre de draden nog stroomvoerend waren is niet duidelijk, maar van een installateur als [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] mag worden verwacht dat hij er tenminste voor zorgt dat de stroomdraden netjes waren opgebonden en de uiteinden tijdelijk waren geïsoleerd door middel van lasdopjes of een kroonsteentje. Ook hier is sprake van een tekortkoming.

De gebreken rechtvaardigen ontbinding van de overeenkomst

4.41.

Duidelijke ontbindingsverklaringen aan de zijde van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] ontbreken voorafgaande aan de dagvaarding, maar de dagvaarding zelf kan in ieder geval wel als zodanig worden gezien. De hiervoor vastgestelde gebreken rechtvaardigen de volledige ontbinding van de overeenkomst. Dat betekent dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] de door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] aan hem betaalde bedragen moet terugbetalen.

4.42.

Of en in hoeverre op [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] naar aanleiding van die ontbinding nog ongedaanmakingsverbintenissen tegenover [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] zijn komen te rusten – het lag op de weg van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] dit te stellen en te onderbouwen – is geen onderdeel geweest van de beoordeling. Vast staat dat de door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] te verrichten prestatie niet aan de verbintenis beantwoordt. Een door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] aan [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] te betalen vergoeding wordt dan beperkt tot het bedrag van de waarde die de prestatie voor de ontvanger op dit tijdstip in de gegeven omstandigheden werkelijk heeft gehad (artikel 6:272 lid 2 BW). Voor zover [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] zich in conventie had willen beroepen op verrekening van de vordering van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] met een vordering op [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] tot het betalen van een vergoeding op grond van artikel 6:272 lid 2 BW dan geeft de kantonrechter toepassing aan het bepaalde in artikel 6:136 BW. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] had die vordering dan meer handen en voeten moeten geven. De vordering tot het betalen van een bedrag van € 12.316,60 aan betaalde facturen zal dus worden toegewezen.

Schadevergoeding

4.43.

De vordering tot schadevergoeding wordt toegewezen met uitzondering van de kosten voor het afwerken van de doorgang van de keuken naar de woonkamer € 242,49 (kosten afwerken doorgang keuken naar woonkamer).

De gevorderde expertisekosten zullen deels worden toegewezen. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft terecht aangevoerd dat de expert niet alleen naar de door hem uitgevoerde werkzaamheden heeft gekeken, maar naar werkzaamheden die door anderen zijn uitgevoerd en geen onderdeel van de overeenkomst waren. De kantonrechter begroot deze kosten op € 110,92. De voorwaardelijke gevorderde verwijzing naar de schadestaatprocedure hoeft niet meer te worden behandeld.

4.44.

De gevorderde buitengerechtelijke incassokosten zullen worden afgewezen. Zij zijn begroot aan de hand van de omvang van het door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] terug te betalen bedrag aan betaalde facturen (en niet op de gevorderde schadevergoeding). De gestelde buitengerechtelijke werkzaamheden dateren van vóór de ontbinding van de overeenkomst (datum dagvaarding). Op [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] rustte toen nog geen verplichting tot terugbetaling van door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] betaalde facturen.

4.45.

De gevorderde wettelijke rente zal worden toegewezen vanaf de datum van dagvaarding tot de dag van voldoening.

4.46.

Als de in het ongelijk gestelde partij zal [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] in de kosten van de procedure worden veroordeeld. Deze worden tot dit vonnis aan de zijde van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] begroot op € 1.936,71. Dit bedrag bestaat uit € 109,71 aan kosten dagvaarding, € 507,00 aan griffierecht, € 1.188,00 aan salaris gemachtigde (3 punten à € 396 per punt liquidatietarief kanton 2023) en € 132,00 aan nakosten. De gevorderde wettelijke rente over de proceskosten wordt toegewezen zoals vermeld in de beslissing.

in reconventie

4.47.

[gedaagde in conventie, eiser in reconventie] heeft gelet op de betwisting door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] onvoldoende onderbouwd gesteld dat hij buiten de werkzaamheden zoals opgenomen in door [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] geaccepteerde offerte in opdracht van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] meer installatie- en bouwwerkzaamheden heeft verricht. Dat staat dus niet vast. De vordering tot het betalen van twee facturen wegens meerwerk wordt daarom afgewezen. Ten overvloede overweegt dat voor zover in de twee facturen bedragen zouden zijn opgenomen die (nog) behoren tot werkzaamheden en leveranties die wel onderdeel zijn van de oorspronkelijke overeenkomst die overeenkomst is ontbonden en [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] geen nakoming meer kan vorderen van de verplichting de overeengekomen aanneemsom te betalen.

4.48.

Als in het ongelijk gestelde partij zal [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] worden veroordeeld in de proceskosten, die tot dit vonnis worden begroot op € 660,00 aan salaris gemachtigde

(2 punten à € 330,00 conform liquidatietarief kanton). Nakosten worden niet toegewezen omdat deze al in conventie zijn toegewezen.

5.De beslissing

De kantonrechter:

in conventie

5.1.

veroordeelt [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] om aan [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] een bedrag te betalen van € 13.069,32 te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 19 april 2021 tot aan de dag van voldoening,

5.2.

veroordeelt [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] in de proceskosten, tot dit vonnis aan de zijde van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] begroot op € 1.936,71 te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe,

5.3.

veroordeelt [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] in de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 Burgerlijk Wetboek over de proceskosten als deze niet binnen veertien dagen na aanschrijving zijn voldaan,

5.4.

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,

5.5.

wijst het meer of anders gevorderde af,

in reconventie

5.6.

wijst de vordering af,

5.7.

veroordeelt [gedaagde in conventie, eiser in reconventie] in de proceskosten, tot dit vonnis aan de zijde van [eiseres in conventie, verweerster in reconventie] begroot op € 660,00.

Dit vonnis is gewezen door mr. R.P.J. Quaedackers, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken op 22 november 2023

Vordering tot vernietiging van aannemingsovereenkomst en schadevergoeding na wanprestatie in bouwrechtelijke context

Uitspraak

RECHTBANK LIMBURG

1.De procedure

2.De feiten

3.Het geschil

in conventie

4.De beoordeling

5.De beslissing