ECLI:NL:RBLIM:2024:5513

Uitspraak

RECHTBANKLIMBURG

Civiel recht

Kantonrechter

Zittingsplaats Roermond

Zaaknummer: 10871220 \ CV EXPL 24-96

Vonnis van 8 mei 2024

in de zaak van

[eiser],

te [woonplaats] ,

eisende partij,

hierna te noemen: [eiser] ,

gemachtigde: mr. F.H.P. van Venetien,

tegen

DE BESLOTEN VENNOOTSCHAP MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID

MOZAÏEK BEWINDVOERINGEN B.V.,

te Venlo,

gedaagde partij,

hierna te noemen: Mozaïek,

procederend in persoon.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding

- de conclusie van antwoord

- de brief van 21 februari 2024 waarbij een mondelinge behandeling is bepaald

- de mondelinge behandeling van 3 april 2024, waarvan door de griffier aantekeningen zijn gemaakt.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

[eiser] heeft zich tot Mozaïek gewend om een beschermingsbewind aan te vragen. Vooruitlopend daarop heeft zij op 14 juli 2022 een volmacht verstrekt aan [naam X]

, werkzaam bij Mozaïek.

2.2.

[eiser] heeft toen ook de door Mozaïek gehanteerde “
voorwaarden onderbewindstelling” ondertekend. Deze vermelden onder meer:

“
verklaart op de hoogte te zijn van het Reglement Bewindvoering en akkoord te gaan met de hieronder vermelde voorwaarden:

(..)

Ondergetekende is vanaf deze datum de vergoedingen zoals genoemd in het Reglement Bewindvoering verschuldigd.

(..).”

2.3.

Op 12 januari 2023 bericht [eiser] aan Mozaïek per e-mail: “
Beste [naam Y] , Hierbij wil ik je laten weten dat ik toch wil overstappen naar een andere bewindvoerder omdat ik niet in hetzelfde kantoor een bewind wil hebben als mijn vader.”

2.4.

Per e-mail van 25 januari 2023 bericht [eiser] aan Mozaïek onder meer:

“
Beste [naam Y] , ik wil hierbij onze samenwerking stopzetten. Aangezien ik vrijwillig ben ingetreden en gewone budgetgeheer heb, kan ik zonder rechtbank eruit stappen. Vandaar tot ik hierbij vriendelijk vraag mijn overige geld na mij over te maken na mijn “leefgeld rekening” en de rekening die u geopend heeft kan sluiten (beheerrekening)”
.

2.5.

Op 12 maart 2023 e-mailt [eiser] aan Mozaïek, met als opschrift ‘intrekken volmacht bewind/budgetbeheer’ aan Mozaïek Bewindvoeringen:
“(..) hierbij trek ik de volmacht omtrend de reden dat ik wil stoppen. Buiten het bewijs van de volmacht is er geen contract en op advies van juridisch loket omdat er geen contract is, en ook nooit ben voor moeten komen bij de rechter moest ik met de email iedereen op de hoogte stelen dat hierbij mijn budgetbeheer wordt beeindigt en alles zelf beheer. Op advies van jurisdiwich loket geef ik [naam Y] gommans de tijd van 48 uur dan ook mijn zaken terug te overhandigen aan mij (..)”

2.6.

Op 16 maart 2023 verzoekt en sommeert de gemachtigde van [eiser] aan Mozaïek de werkzaamheden te staken, instanties te berichten dat de volmacht is ingetrokken en de budgetrekening, beheerrekening en de leefgeldrekening ter beschikking te stellen van [eiser] .

2.7.

Mozaïek verzendt daarop een contract beëindiging aan [eiser] en bericht de gemachtigde op 17 maart 2023: “
we hebben (..) de intake gedaan, zoals te doen gebruikelijk bij een aanstaande onderbewindstelling. We hebben toen afgesproken dat we de zaken zouden opstarten en dan samen zouden bepalen of we bewindvoering zouden aanvragen, danwel haar zaken zouden regelen middels budgetbeheer. Alle zaken zijn toen netjes getekend, we zijn aan de slag gegaan. Er is toen ook het formulier wat u kunt vinden in de bijlage besproken en getekend. Op basis van dit formulier hebben we zaken opgestart en in rekening gebracht. (..)
Om een en ander ook voor onze administratie netjes te verwerken is de contract beëindiging verstuurd.”

2.8.

Na een verzoek daartoe op 20 maart 2023 en op 22 maart 2023 doet Mozaïek het ‘Reglement van Bewindvoering van Mozaïek’ aan de gemachtigde van [eiser] toekomen. Dat reglement heeft als datum 12 mei 2016 en vermeldt onder meer:

“
Kosten

De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft de “Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren” vastgesteld, gepubliceerd in de Staatscourant.

Onze tarieven volgen deze richtlijnen (zie ook www.bpbi.nl).

Beloningen (conform de richtlijnen van het ministerie) worden gerekend:

Voor de éénmalige intakekosten, inclusief plan van aanpak;
Voor de kosten van de bewindvoering en schuldenbewind (..);
Voor de afwikkelingskosten;
Het uurloon bedraagt € 64,93 per 1-1-2016;
De bew3indoverderskosten worden als voorschot bij de klant in rekening gebracht. waar mogelijk worden deze kosten in de vorm van Bijzondere Bijstand bij de gemeente gedeclareerd;
Bewindvoerderskosten worden in rekening gebracht vanaf datum volmacht. Na afloop van de samenwerking worden nog de voorgeschreven kosten in rekening gebracht ter afwikkeling van het dossier;
Alle genoemde bedragen zijn exclusief btw.”

2.9.

Op 20 januari 2023 schrijft Mozaïek van de beheerrekening van [eiser] een bedrag van € 132,50 naar zichzelf over, op 21 februari 2023 ook € 132,50 en op 8 maart 2023 een bedrag van € 264,98, alle met de omschrijving ‘intakekosten’.

Verder brengt zij [eiser] acht maal een bedrag van € 88,33 per maand als budgetbeheer in rekening. De laatste afschrijvingen daarvan dateren van 2 januari 2023, 2 februari 2023 en

2 maart 2023.

Op 14 maart 2023 schrijft Mozaïek een bedrag van € 266,20 aan afwikkelingskosten ten gunste van zichzelf van de rekening van [eiser] af.

2.10.

Bij brief van 21 juni 2023 maakt [eiser] aanspraak op terugbetaling van een totaalbedrag van € 1.061,17 (de intakekosten van € 529,98, afwikkelingskosten van

€ 266,20 en de budgetbeheerkosten van de maanden januari 2023 tot en met maart 2023 van € 264,99) binnen 10 dagen.

2.11.

Ten tijde van het tekenen van de volmacht had [eiser] (slechts) één schuld, te weten aan haar zorgverzekeraar.

3.Het geschil

3.1.

[eiser] vordert bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:

Mozaïek te veroordelen tot betaling van € 1.502,82, vermeerderd met rente,

te bepalen dat Mozaïek een lijst overhandigt met daarin aangegeven de instanties die kennis genomen hebben van de volmacht alsmede aan wie bericht is dat de volmacht is ingetrokken,

te bepalen dat over de periode juli 2022 tot en met 1 april 2023 door Mozaïek rekening en verantwoording wordt afgelegd aan [eiser] ,

met veroordeling van Mozaïek in de kosten van deze procedure, alsmede de nakosten.

3.2.

Mozaïek voert verweer. Mozaïek concludeert tot niet-ontvankelijkheid van [eiser] , dan wel tot afwijzing van de vorderingen van [eiser] , met uitvoerbaar bij voorraad te verklaren veroordeling van [eiser] in de kosten van deze procedure.

3.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.

[eiser] vordert de aan Mozaïek betaalde bedragen terug omdat zij vindt dat zij die bedragen niet verschuldigd was. Volgens [eiser] is nergens afgesproken dat zij de bedragen zou moeten betalen. Volgens Mozaïek zijn de bedragen wel verschuldigd. De kosten die Mozaïek in rekening heeft gebracht aan [eiser] , zijn volgens Mozaïek namelijk gebaseerd op een overeenkomst van opdracht.

4.2.

Mozaïek is een rechtspersoon die handelde in de uitoefening van beroep of bedrijf. Mozaïek is daarom aan te merken als ‘handelaar’ in de zin van de wet.^[1][eiser] is een natuurlijk persoon en handelde niet in de uitoefening van beroep of bedrijf. Zij is daarom aan te merken als ‘consument’.^[2]In dit geval is dus sprake van een overeenkomst van opdracht tussen een handelaar en een consument.

4.3.

Bij het sluiten van een overeenkomst van opdracht met een consument moet de handelaar voldoen aan de wettelijke “(pre)contractuele informatieplichten” van artikel 6:230l BW. Dit ter bescherming van de consument. De handelaar moet gemotiveerd stellen en onderbouwen dat aan deze plichten is voldaan. De kantonrechter moet er ambtshalve op toezien dat die voorschriften worden nageleefd, dus ook als er geen verweer is gevoerd.^[3]

4.4.

Een van de eisen is dat de handelaar de consument op duidelijke en begrijpelijke wijze informatie moet geven over de totale prijs van de zaken of diensten. Als door de aard van de zaak of de dienst de prijs redelijkerwijs niet vooraf kan worden berekend, dan moet op duidelijke en begrijpelijke wijze informatie worden gegeven over de manier waarop de prijs moet worden berekend.^[4]

4.5.

Het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJEU) heeft geoordeeld dat de handelaar de consument, vóórdat de overeenkomst wordt gesloten, informatie moet verstrekken die de consument in staat stelt met de nodige voorzichtigheid zijn beslissing te nemen.^[5]Die informatie moet aanwijzingen bevatten die de consument in staat stelt bij benadering de totale kosten van die diensten te ramen. Daarbij kan gedacht worden aan een schatting van het voorzienbare of minimale aantal uren dat nodig is om een bepaalde dienst te verlenen. Daarbij is het aan de nationale rechter om te beoordelen of de informatie die aan de consument is verstrekt, de consument in staat heeft gesteld om met de nodige voorzichtigheid en met volledige kennis van de financiële consequenties van het sluiten van die overeenkomst, zijn beslissing te nemen. Volgens het HvJEU stelt het enkel noemen van een uurtarief de gemiddelde, normaal geïnformeerde en redelijk omzichtige en oplettende consument in ieder geval niet in staat om alle financiële consequenties in te schatten die voor hem uit de overeenkomst voortvloeien, namelijk het totale bedrag dat hij voor de diensten zal moeten betalen.

4.6.

Verder heeft het HvJEU geoordeeld dat een enkele verwijzing naar een wettelijke tekst, zonder verdere toelichting, onvoldoende is om de consument in staat te stellen om vast te stellen welke rechten en plichten uit de overeenkomst voor hem voortvloeien.^[6]

4.7.

Gelet op het voorgaande is de kantonrechter van oordeel dat de overeenkomst in dit geval niet voldoet aan het transparantievereiste zoals hiervoor is uiteengezet. [eiser] heeft een document ondertekend bij het begin van de dienstverlening door Mozaïek, namelijk de ‘Voorwaarden onderbewindstelling’. Daarin worden geen bedragen genoemd. Wel is hierin opgenomen dat [eiser] vanaf ondertekening de vergoedingen “zoals genoemd in het Reglement Bewindvoering” verschuldigd is. In dat reglement is een kopje ‘Kosten’ opgenomen. Daarin wordt voor de hoogte van de verschuldigde bedragen verwezen naar de “Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren”. Verder is slechts één concreet bedrag vermeld, namelijk een uurloon van € 64,93 “per 1-1-2016”. Zelfs als [eiser] alle documenten heeft ontvangen die Mozaïek stelt te hebben overhandigd, zou [eiser] haar betalingsverplichtingen moeten opzoeken in allerlei documenten die doorverwijzen naar andere documenten. De overeenkomst maakt niet duidelijk welke betalingsverplichtingen nou precies op de consument afkomen bij en na het sluiten van de overeenkomst.

4.8.

De kantonrechter heeft partijen tijdens de mondelinge behandeling nog gevraagd welke informatie is besproken voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst. Mozaïek heeft daarop geantwoord dat in de regel ‘een basisset’ aan documenten wordt overhandigd aan de klant, maar dat niet wordt besproken welke kosten concreet op de klant afkomen. Dat kan, of beter: moet, de klant zelf opzoeken. In ieder geval zijn geen concrete bedragen besproken. Ook worden geen handvatten geboden waarmee een inschatting kan worden gemaakt van het uiteindelijke financiële plaatje (hierbij valt te denken aan een inschatting van de gemiddelde tijdsbesteding per maand). Het tarief dat uiteindelijk in rekening is gebracht, wijkt ook af van het uurloon dat in het reglement bewindvoering is genoemd.

4.9.

Al het voorgaande betekent dat [eiser] als het ware een zoekplaatje voorgeschoteld heeft gekregen. Gelet hierop is slechts één conclusie mogelijk: het beding is oneerlijk. Dat betekent dat het beding wordt vernietigd.

4.10.

De kantonrechter mag een oneerlijk beding in de overeenkomst tussen partijen niet aanvullen door toepassing van regels van aanvullend of recht.^[7]Dat betekent dat geen toepassing kan worden gegeven aan artikel 7:405 BW waarin is bepaald dat een redelijk loon verschuldigd is in die gevallen waarin wel loon verschuldigd is, maar de hoogte van dat loon niet is bepaald.

4.11.

[eiser] heeft daarom recht op terugbetaling van alle bedragen die zij heeft betaald. [eiser] heeft gesteld dat dit in totaal € 1.502,82 is. Tegen de hoogte van dat bedrag heeft Mozaïek geen verweer gevoerd. Dat bedrag zal daarom worden toegewezen.

4.12.

[eiser] heeft nog gevorderd dat Mozaïek een lijst overhandigt met daarin aangegeven de instanties die kennis hebben genomen van de volmacht alsmede aan wie bericht is dat de volmacht is ingetrokken. Verder is gevorderd dat Mozaïek rekening en verantwoording aflegt aan [eiser] over de periode juli 2022 tot en met 1 april 2023. Die twee vorderingen heeft [eiser] verder helemaal niet toegelicht. Om die reden zullen deze vorderingen worden afgewezen.

4.13.

Mozaïek is grotendeels in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van [eiser] worden begroot op:

- kosten van de dagvaarding

€

132,42

- griffierecht

€

87,00

- salaris gemachtigde

€

408,00

(2,00 punten × € 204,00)

- nakosten

€

102,00

(plus de kosten van betekening zoals vermeld in de beslissing)

Totaal

€

729,42.

5.De beslissing

De kantonrechter

5.1.

veroordeelt Mozaïek om aan [eiser] te betalen een bedrag van € 1.502,82, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over het toegewezen bedrag, vanaf het moment dat Mozaïek in verzuim is,

5.2.

veroordeelt Mozaïek in de proceskosten van € 729,42, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met de kosten van betekening als Mozaïek niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend,

5.3.

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,

5.4.

wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. T. Dohmen en in het openbaar uitgesproken op 8 mei 2024.

typ: TD