ECLI:NL:RBNHO:2020:1743

• Datum uitspraak: 10 maart 2020
• Publicatiedatum: 6 maart 2020
• Zaaknummer: HAA 19_2827
• Instantie: Rechtbank Noord-Holland
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Omgevingsrecht
• Procedures: Eerste en enige aanleg
• Rechters: J.M. Janse van Mantgem
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Beroep tegen vergunning op grond van de Wet Natuurbescherming niet-ontvankelijk verklaard wegens ontbreken zienswijze

In deze zaak heeft de rechtbank Noord-Holland op 10 maart 2020 uitspraak gedaan in een geschil tussen de Coöperatie Mobilisation for the Environment U.A. en het college van gedeputeerde staten van de provincie Noord-Holland. De zaak betreft een beroep tegen een besluit van 23 mei 2019, waarbij een vergunning op grond van de Wet Natuurbescherming (Wnb) is verleend aan de besloten vennootschap Rietlanden Terminals B.V. voor het uitbreiden van een inrichting voor op- en overslag van bulkgoederen in Amsterdam. De eiseres, Coöperatie Mobilisation for the Environment U.A., heeft geen zienswijze ingediend tegen het ontwerpbesluit, wat volgens de rechtbank leidt tot niet-ontvankelijkheid van het beroep. De rechtbank overweegt dat de artikelen 3:11, 3:15 en 3:16 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) vereisen dat zienswijzen worden ingediend om in beroep te kunnen gaan. Eiseres heeft aangevoerd dat het niet indienen van een zienswijze haar niet kan worden tegengeworpen, omdat dit in strijd zou zijn met het Verdrag van Aarhus. De rechtbank volgt echter eerdere uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, waarin is geoordeeld dat de vereisten van de Awb niet in strijd zijn met het Verdrag van Aarhus. De rechtbank concludeert dat eiseres redelijkerwijs kan worden verweten dat zij geen zienswijze heeft ingediend, en verklaart het beroep niet-ontvankelijk. Er is geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

Uitspraak

uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Zittingsplaats Haarlem

Bestuursrecht

zaaknummer: HAA 19/2827

uitspraak van de enkelvoudige kamer van 10 maart 2020 in de zaak tussen

de Coöperatie Mobilisation for the Environment U.A., te Nijmegen, eiseres

(gemachtigde: mr. V. Wösten),

en

het college van gedeputeerde staten van de provincie Noord-Holland, verweerder

(gemachtigde: A. Speekenbrink).

Als derde-partij heeft aan het geding deelgenomen:
de besloten vennootschap Rietlanden Terminals B.V., te Amsterdam.

Procesverloop

Bij besluit van 23 mei 2019 (het bestreden besluit) heeft verweerder een vergunning op grond van de Wet Natuurbescherming (Wnb) verleend aan derde-partij.

Eiseres heeft tegen het bestreden besluit beroep ingesteld.

Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 28 januari 2020. Eiseres heeft zich laten vertegenwoordigen door haar gemachtigde. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door de gemachtigde. Derde-partij heeft zich afgemeld voor de zitting.

Overwegingen

1. Bij het bestreden besluit is een Wnb-vergunning verleend ten behoeve van het uitbreiden van de inrichting voor op- en overslag van bulkgoederen boord/kade, kade/boord, kade/trein, kade/as, sorteren en verkleinen metalen en verdelen kolen op de locatie Amerikahavenweg 3 te Amsterdam Westpoort, inclusie toedeling van ontwikkelingsruimte. Ten opzichte van de feitelijke situatie in 2014 neemt de op- en overslag van goederen toe met maximaal 20%. De vergunningaanvraag heeft betrekking op de gehele inrichting. Bij de vergunningverlening heeft verweerder toepassing gegeven aan het Programma Aanpak Stikstof 2015-2021 (hierna: PAS) en de daarbij behorende regelgeving die vanaf 1 juli 2015 van kracht is. Het bestreden besluit is voorbereid met de uniforme openbare voorbereidingsprocedure van afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb).

2. De rechtbank beoordeelt allereerst de ontvankelijkheid van het beroep.

3. Op grond van de artikelen 3:11, 3:15 en 3:16 van de Awb wordt het ontwerpbesluit ter inzage gelegd voor de duur van zes weken en kunnen gedurende deze termijn zienswijzen naar voren worden gebracht.

Op grond van artikel 6:13 van de Awb kan geen beroep bij de bestuursrechter worden ingesteld door een belanghebbende aan wie redelijkerwijs kan worden verweten dat hij geen zienswijze als bedoeld in artikel 3:15 van de Awb naar voren heeft gebracht.

4. Vast staat dat eiseres geen zienswijze heeft ingediend tegen het ontwerpbesluit.

5. Eiseres voert aan dat het niet indienen van een zienswijze haar niet kan worden tegengeworpen omdat de koppeling van inspraak via het inbrengen van zienswijzen en de onderdelenfuik van artikel 6:13 van de Awb niet verenigbaar zijn met het Verdrag betreffende toegang tot informatie, inspraak in besluitvorming en toegang tot de rechter inzake milieuaangelegenheden van 25 juni 1998 (het Verdrag van Aarhus, hierna ook: het Verdrag). Eiseres verwijst naar de arresten van het Europese Hof van Justitie met nummers ECLI:EU:C:2009:631, overweging 38, 39 en 48, ECLI:EU:C:2015:683, overweging 80 en de uitspraak van de rechtbank Limburg van 21 december 2018, ECLI:NL:RBLIM:2018:12159, waarin prejudiciële vragen zijn gesteld.

6. Verweerder stelt zich op het standpunt dat het Verdrag niet van toepassing is omdat geen sprake is van een inrichting in de zin van artikel 6 van dit Verdrag.

Wanneer het Verdrag wel van toepassing zou zijn heeft artikel 9, tweede lid, van dit Verdrag geen rechtstreekse werking in onze rechtsorde, omdat de Europese Unie op dit punt regelgevend heeft opgetreden door het opnemen van de verplichting van artikel 9, tweede lid, van het Verdrag in Richtlijn 85/337/EEG van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 27 juni 1985 betreffende milieubeoordeling van bepaalde openbare en particuliere projecten. Verweerder verwijst naar de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (verder: de Afdeling) van 17 november 2010, ECLI:NL:RVS:2010:BO4217, overweging 2.7.3. Verweerder verwijst voorts naar de uitspraak van de Afdeling van 2 december 2015, ECLI:NL:RVS:2015:3703, waarin al is uitgemaakt dat het vereiste van artikel 6:13 van de Awb niet in strijd is met het Verdrag van Aarhus. De Afdeling heeft daarbij in de overwegingen 21 tot en met 21.10 expliciet de door eiseres genoemde arresten van het Europese Hof van Justitie in haar afweging betrokken.

7.1

Artikel 4 van het Verdrag bepaalt, kort weergegeven, dat de lidstaat waarborgt dat milieu-informatie beschikbaar wordt gesteld voor het publiek.

Artikel 6, eerste lid, van het Verdrag van Aarhus (Inspraak in besluiten over specifieke activiteiten) luidt, voor zover van belang, als volgt.

Elke Partij:

a. past de bepalingen van dit artikel toe ten aanzien van besluiten over het al dan niet toestaan van voorgestelde activiteiten vermeld in bijlage I;

b. past, in overeenstemming met haar nationale wetgeving, de bepalingen van dit artikel ook toe op besluiten over niet in bijlage I vermelde voorgestelde activiteiten die een aanzienlijk effect op het milieu kunnen hebben. Hiertoe bepalen de Partijen of een dergelijke voorgestelde activiteit onder deze bepalingen valt.

Artikel 9 van het Verdrag van Aarhus regelt de toegang tot de rechter.

Ingevolge het tweede lid waarborgt, samengevat, de lidstaat dat leden van het betrokken publiek toegang hebben tot een herzieningsprocedure voor een rechterlijke instantie en/of een ander bij wet ingesteld onafhankelijk en onpartijdig orgaan, om de materiële en formele rechtmatigheid te bestrijden van enig besluit, handelen of nalaten vallend onder de bepalingen van artikel 6. In artikel 9, tweede lid, van het Verdrag van Aarhus staat voorts dat de bepalingen van dit lid niet de mogelijkheid uitsluiten van een herzieningsprocedure voor een bestuursrechtelijke instantie en laten onverlet de eis van het

uitputten van de bestuursrechtelijke beroepsgang alvorens over te gaan tot rechterlijke herzieningsprocedures, wanneer die eis bestaat naar nationaal recht.

Artikel 9, derde lid, van het Verdrag bepaalt in aanvulling op de in het eerste en tweede lid bedoelde herzieningsprocedure, dat wordt gewaarborgd wanneer aan eventuele in het nationale recht neergelegde criteria wordt voldaan, leden van het publiek toegang hebben tot bestuursrechtelijke en rechterlijke procedures om handelen en nalaten van privé personen en overheidsinstanties te betwisten die strijdig zijn met bepalingen van het nationale recht betreffende het milieu.

7.2

De overwegingen 18 tot en met 21 van (thans geldende) Richtlijn 2011/92 van het Europees Parlement en de Raad van 13 december 2011 betreffende milieubeoordeling van bepaalde openbare en particuliere projecten (verder: mer-richtlijn) verwijzen naar het Verdrag van Aarhus, de doelstelling van dit Verdrag en de artikelen 6 en 9 van dit Verdrag.

Artikel 11, eerste lid, van de mer-richtlijn bepaalt, samengevat, dat de lidstaten ervoor zorgen dat, in overeenstemming met het toepasselijke nationale rechtsstelsel, leden van het betrokken publiek in beroep kunnen gaan bij de rechtbank om de materiële en formele rechtmatigheid van enig besluit, handelen of nalaten vallend onder de bepalingen betreffende de inspraak van het publiek van deze richtlijn aan te vechten.

Volgens artikel 11, tweede lid, van de mer-richtlijn bepalen de lidstaten in welk stadium een besluit, handelen of nalaten kan worden aangevochten.

In artikel 11, vierde lid, van de mer-richtlijn staat dat de bepalingen van dit artikel een toetsingsprocedure in eerste instantie bij en bestuursrechtelijke instantie niet uitsluit en niet afdoen aan de eis dat de bestuursrechtelijke toetsingsprocedure doorlopen moet zijn alvorens beroep bij een rechterlijke instantie kan worden ingesteld, wanneer die eis bestaat naar nationaal recht.

8.1

Daargelaten of met de verlening van een Wnb verguning sprake is van een besluit over activiteiten in de zin van artikel 6, eerste lid, aanhef en onder a of b, van het Verdrag en daargelaten dat is geoordeeld dat in een procedure bij de nationale rechter geen rechtstreeks beroep kan worden gedaan op artikel 9, tweede en derde lid, van het Verdrag, overweegt de rechtbank als volgt.

8.2

De rechtbank onderschrijft en volgt eerdergenoemde uitspraken van de Afdeling van 17 november 2010 en 2 december 2015.

Artikel 11 van de mer-richtlijn betreft de uitvoering van de verplichtingen die voortvloeien uit onder meer artikel 9, tweede lid, van het Verdrag. De bepalingen van artikel 11 van de mer-richtlijn sluiten een toetsingsprocedure in eerste instantie bij een bestuursrechtelijke instantie niet uit en doen niet af aan de eis dat de bestuursrechtelijke toetsingsprocedures doorlopen moeten zijn alvorens beroep bij een rechterlijke instantie kan worden ingesteld, wanneer die eis bestaat naar nationaal recht. De Afdeling concludeert dat er geen grond is voor het oordeel dat artikel 6:13 van de Awb buiten toepassing zou moeten blijven. De door eiseres in deze procedure genoemde arresten zijn door de Afdeling betrokken in de overwegingen en leiden niet tot een ander oordeel. Voorts overweegt de Afdeling dat de doelstellingen van artikel 9, derde lid, van het Verdrag zich niet verzetten tegen toepassing van artikel 6:13 van de Awb binnen het nationale procesrecht. Daarbij neemt de Afdeling in aanmerking dat artikel 9, derde lid, van het Verdrag expliciet bepaalt dat het recht van beroep mag worden onderworpen aan in nationaal recht gestelde criteria.

9. Gelet op het hiervoor overwogene slaagt de beroepsgrond niet en ziet de rechtbank evenmin aanleiding deze zaak in afwachting van de beantwoording van de door de rechtbank Limburg gestelde prejudiciële vragen aan te houden.

10. Nu niet is gebleken dat eiseres niet redelijkerwijs kan worden verweten dat zij geen zienswijze heeft ingediend, is het beroep niet-ontvankelijk.

11. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.

Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep niet-ontvankelijk.

Deze uitspraak is gedaan door mr. J.M. Janse van Mantgem, rechter, in aanwezigheid van
mr. P.C. van der Vlugt, griffier
. De uitspraak is in het openbaar gedaan op 10 maart 2020.

griffier rechter

Een afschrift van deze uitspraak is verzonden aan partijen op:

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de dag van verzending daarvan hoger beroep worden ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.