ECLI:NL:RBNHO:2024:10989

Rechtbank Noord-Holland

Datum uitspraak
12 augustus 2024
Publicatiedatum
25 oktober 2024
Zaaknummer
AWB - 23 _ 4544
Instantie
Rechtbank Noord-Holland
Type
Uitspraak
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Belastingtarief op boeken en de kwalificatie van een dagboek als boek

In deze zaak heeft de Rechtbank Noord-Holland op 12 augustus 2024 uitspraak gedaan in een geschil tussen eiseres, een boekhandel, en de inspecteur van de Belastingdienst over de naheffingsaanslagen omzetbelasting. Eiseres verkocht een gebonden boek dat voor een groot deel bedoeld is om door de gebruiker te worden volgeschreven. De rechtbank oordeelde dat dit artikel, ondanks dat het ook invullingen door de gebruiker bevat, als een boek moet worden aangemerkt volgens post a30 van Tabel I bij de Wet op de omzetbelasting. De inspecteur had eerder naheffingsaanslagen opgelegd, omdat hij van mening was dat het product niet onder de definitie van een boek viel, maar meer leek op een (kantoor)agenda. Eiseres voerde aan dat het product een boek is, omdat het verhalen, vragen en opdrachten bevat die de gebruiker aanzetten tot reflectie en persoonlijke groei. De rechtbank concludeerde dat de inhoud van het product, met zijn psychologische elementen en de structuur, het tot een boek maakt. De rechtbank verklaarde de beroepen van eiseres gegrond, vernietigde de uitspraken op bezwaar en de naheffingsaanslagen, en veroordeelde de inspecteur in de proceskosten van eiseres.

Uitspraak

Rechtbank noord-holland

Zittingsplaats Haarlem
Bestuursrecht
zaaknummers: HAA 23/4544 tot en met HAA 23/4548

uitspraak van de meervoudige kamer van 12 augustus 2024 in de zaken tussen

[eiseres] B.V., gevestigd te [vestigingsplaats] , en de
[bedrijf 1] B.V., [bedrijf 2] B.V. c.s. (FE),hierna gezamenlijk aangeduid als eiseres
(gemachtigde: mr. V.J.E.R. de Jong RB),
en

de inspecteur van de Belastingdienst/Midden- en kleinbedrijf, verweerder.

Procesverloop

Verweerder heeft aan eiseres de volgende naheffingsaanslagen omzetbelasting opgelegd en rentebeschikkingen gegeven:
zaaknummer
aanslag nummer
tijdvak
belasting
rente
totaal
Aan [eiseres] BV
HAA 23/4544
[aanslagnummer 1]
1-1-2018 t/m 31-12-2018
3.555
501
4.056
Aan de FE
HAA 23/4545
[aanslagnummer 2]
1-10-2019 t/m 31-12-2019
31.779
3.214
34.993
HAA 23/4546
[aanslagnummer 3]
1-1-2020 t/m 31-12-2020
47.086
3.505
50.591
HAA 23/4547
[aanslagnummer 4]
1-1-2021 t/m 31-7-2021
21.131
1.106
22.237
HAA 23/4548
[aanslagnummer 5]
1-2-2022 t/m 31-3-2022
2.424
2.424
Verweerder heeft bij uitspraken op bezwaar de naheffingsaanslagen en de rentebeschikkingen gehandhaafd.
Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld.
Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 24 juli 2024 te Haarlem.
Namens eiseres is [naam 1] verschenen, bijgestaan door de gemachtigde. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door [naam 2] en [naam 3] MSc.

Overwegingen

Feiten
1. Eiseres houdt zich onder meer bezig met de handel via internet van boeken, tijdschriften, cd’s en dvd’s. Een van de artikelen die eiseres verkoopt is de “ [product] ” (hierna: het product). Het product heeft de vorm van een gebonden boek en is verpakt in een doos. Op de achterkant van de doos wordt het product omschreven als een 160 pagina’s dik dagboek dat je stap voor stap meeneemt door 13 verschillende hoofdstukken. Op de website van eiseres wordt het product aangeboden als “een dagboek voor dankbaarheid en zelfreflectie”.
2. Het product bevat een inleiding van de samenstellers waarin onder meer het volgende is te lezen:

“Over [product]

is gecreëerd met het idee dat je het meeste uit dit boek kunt halen als je er regelmatig in schrijft. (…).
In de opbouw en de inhoud zitten veel psychologische feitjes en weetjes ‘verstopt’, waardoor je bewust en onbewust persoonlijke groei kan doormaken.
Het boek is ingedeeld in ‘Chapters’ met verschillende thema’s. (…).

De missie van [product]

Onze missie is de grootste drijfveer bij alles wat we doen: wij willen wereldwijd mensen dichter bij zichzelf en elkaar brengen, en goede gesprekken stimuleren in onze haastige samenleving.
Dit inspiratieboekje helpt hierbij. Doordat je hiermee aan de slag gaat word je een (nog) betere versie van jezelf. Volgens ons is dit de basis voor een betere relatie met jezelf en anderen. (…).”
3. Na de inleiding volgt een uitleg over de onderdelen van [product] . Daarin is onder meer het volgende te lezen:

“Quotes

Iedere dag heeft een quote of spreuk om je te laten nadenken, te herinneren of ter inspiratie. Een aantal keer is de quote vervangen door een prikkelend verhaaltje.

Waar ben je op dit moment dankbaar voor?

Bijna iedere dag vind je deze vraag, aangezien dankbaarheid een belangrijk onderdeel is van geluk.
(…)

Wat gaat goed, wat kan beter?

Bijna iedere dag heb je de mogelijkheid om op te schrijven wat je goed hebt gedaan en wat je graag zou willen verbeteren. (…).

Cijfer van de dag (1-10)

Beoordeel hoe je je op dit moment voelt. Hoeveel energie heb je? Heb je het naar je zin? Combineer alles tot een cijfer. (…).

Vertel’s over vandaag

Bijna iedere dag is er ruimte om iets op te schrijven over wat je kwijt wilt. Dit kan bijvoorbeeld zijn wat je wilt gaan doen, wat je hebt meegemaakt of hoe je je voelt. (…).

Opdrachten

In dit boek zitten opdrachten verspreid om je aan te zetten tot actie. (…).

Waar ga je de komende tijd mee starten, stoppen en door?

Iedere zevende dag vind je de ‘starten, stoppen en doorgaan’ pagina. Deze opdracht stimuleert je om:
 Na te denken over de waar je graag mee zou willen beginnen.
 Na te denken over welke gewoontes of activiteiten je minder fijn vindt en waar je dus mee wilt stoppen.
 Na te denken over de gewoontes of activiteiten waar je graag mee door zou willen gaan of meer mee zou willen doen.
 Terug te blikken op jouw lessen en inzichten uit het betreffende Chapter.”
4. Na de inleiding en de instructies volgen 13 “Chapters” met elk een eigen thema. Zo gaat Chapter I over “beïnvloeden van geluk”, Chapter II over “overtuigingen en zelfbeeld”, Chapter IX over “leren en inspireren”, Chapter XII over “denken, dromen en doen” en Chapter XIII over het “einde van het begin”. Elk Chapter biedt ruimte voor de gedachten, zelfreflecties en wederwaardigheden gedurende zeven dagen. Voor elke dag zijn er twee bladzijden. Op de minst bedrukte bladzijdenparen bevat de linker bladzijde een quote of spreuk van twee of drie regels en de vragen “Waar ben je dankbaar voor?”, “Wat gaat er goed?”, “Wat kan er beter?” en ruimte voor een (korte) zelfreflectie. De rechterpagina is geheel bestemd om iets te vertellen over de voorbije dag. Onderaan de bladzijde kan het “cijfer van de dag”, 1 tot en met 10, worden aangekruist of omcirkeld. Op de meest bedrukte bladzijdenparen wordt de linker bladzijde geheel gevuld met de tekst van een bespiegeling of verhaaltje en staan op de rechter bladzijde de eerder genoemde vragen en opdrachten met aan het eind weer het cijfer van de dag.
5. Ter zake van de leveringen van het product heeft eiseres op haar aangiften omzetbelasting voldaan naar het tarief van artikel 9, tweede lid, onder a (het verlaagde tarief), van de Wet op de omzetbelasting 1968 (Wet OB). Omdat verweerder van mening is dat ter zake van leveringen van het product het tarief van het eerste lid van artikel 9 van de Wet OB (het algemene tarief) van toepassing is, heeft hij eiseres de onderhavige naheffingsaanslagen opgelegd. De naheffingsaanslagen zijn gedagtekend 27 oktober 2022.

Geschil6.In geschil is of ter zake van de leveringen van het product het verlaagde tarief of het algemene tarief van toepassing is.

7. Eiseres stelt dat de naheffingsaanslagen ten onrechte zijn opgelegd omdat ter zake van leveringen van het product het verlaagde tarief van toepassing is. Eiseres heeft daarvoor – kort en zakelijk weergegeven – aangevoerd dat het product een boek is als bedoeld in post a30 van Tabel I bij de Wet OB. Het gaat om de inhoud. Het product bevat verhalen, vragen en opdrachten waarin stoïcisme en positieve psychologie zijn verwerkt. De gebruiker van het product wordt erdoor verrijkt en daarmee is het product iets anders dan een schoolagenda. Het product wordt ook verkocht in boekwinkels en andere winkels.
7.1
Subsidiair stelt eiseres dat het product een werkboek is als bedoeld in paragraaf 2.2.2, onder het kopje “post a 30”, van het Besluit van de Staatssecretaris van Financiën van 22 december 2017, nr. 2017-16288 (het Besluit).
7.2
Meer subsidiair stelt eiseres dat het product is te rangschikken onder kleurboeken als bedoeld in letter h van paragraaf 2.1 onder het kopje “post a 30” van het Besluit.
8. Eiseres concludeert tot gegrondverklaring van de beroepen, vernietiging van de uitspraken op bezwaar en vernietiging van de naheffingsaanslagen en de rentebeschikkingen.
9. Verweerder stelt zich op het standpunt dat de naheffingsaanslagen terecht zijn opgelegd omdat het product niet valt onder post a30 van Tabel I. Verweerder heeft daarvoor – zakelijk weergegeven – aangevoerd dat het product in zijn uiterlijke verschijningsvorm meer lijkt op een (kantoor)agenda dan op een boek en door een modale consument zal worden aangemerkt als een dagboek of notitieboek. Volgens verweerder is het product ook geen werkboek in de zin van het Besluit omdat hetgeen daartoe in het Besluit is opgenomen alleen geldt voor schoolboeken. Het product heeft geen ongekleurde tekeningen die zijn bedoeld om te worden ingekleurd en is daarom ook geen kleurboek in de zin van het Besluit.
10. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van de beroepen.
Beoordeling van het geschil
11. Op grond van post a30 van Tabel I bij de Wet OB vallen boeken onder het verlaagde tarief. In zijn arrest van 19 april 1995, ECLI:NL:HR:1995:AA1523, heeft de Hoge Raad het volgende geoordeeld:
“3.4. Voor de beantwoording van de vraag of een geschrift als een boek moet worden aangemerkt, dient op verschillende kenmerken daarvan acht te worden geslagen, zoals de omvang en de inhoud, de wijze waarop de bladen tot een geheel zijn verbonden en de mate waarin ook overigens de uiterlijke verschijningsvorm overeenkomt met de gebruikelijke vorm waarin boeken verschijnen. Daarbij dienen de kenmerken in hun onderlinge samenhang te worden bezien, zodat niet kan worden gezegd dat aan één van deze kenmerken doorslaggevende betekenis toekomt.”
12. Het product heeft een harde band en is naar zijn uiterlijke verschijningsvorm en naar de wijze waarop de bladen tot een geheel zijn verbonden een boek in de zin van het hierboven aangehaalde arrest. Dit is tussen partijen ook niet in geschil. Het geschil spitst zich toe op de vraag of het product naar zijn inhoud een boek is.
13. Gelet op het aantal pagina’s waaruit het product bestaat, is de hoeveelheid tekst in het product beperkt. De meeste bladzijden zijn voor het grootste gedeelte bedoeld om door de gebruiker te worden volgeschreven. Het zijn echter de voorgedrukte teksten die het product maken tot wat het is. De teksten zijn bedoeld om de gebruiker aan het denken te zetten en te inspireren tot het schrijven van stukjes die in direct verband staan met die teksten. De spreuken, de verhaaltjes, de vragen en opdrachten zijn op zichzelf al lezenswaardig, ook als de gebruiker deze niet aanvult met zelf geschreven teksten. Zoals vermeld in 2 zitten daarin de nodige psychologische feiten en weetjes verstopt en zoals vermeld in 3 gaan de vragen over onder meer dankbaarheid en geluk. De teksten vertonen ook een onderlinge samenhang. Voor effectief gebruik van het product is van belang dat van de gedrukte teksten goede nota wordt genomen. De in gedrukte vorm opgenomen verhaaltjes, spreuken en vragen zijn niet van verwaarloosbare betekenis, en hetgeen de gebruiker naar aanleiding daarvan schrijft is, naar het oordeel van de rechtbank, daaraan ondergeschikt en in feite niet meer dan het vervolg op en de voltooiing van de gedrukte teksten. Op grond van het vorenstaande is de rechtbank van oordeel dat het product ook naar zijn inhoud een boek is in de zin van post a30 van Tabel I bij de Wet OB. Het subsidiaire en meer subsidiaire standpunt van eiseres behoeven daarmee geen beoordeling meer.
14. Op grond van het vorenstaande dienen de beroepen gegrond te worden verklaard.
Proceskosten
15. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiseres gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 2.370 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift en 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 310, alsmede 1 punt voor het indienen van het beroepschrift en 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 875 en een wegingsfactor 1).

Beslissing

De rechtbank:
₋ verklaart de beroepen gegrond;
₋ vernietigt de uitspraken op bezwaar;
₋ herroept de naheffingsaanslagen en de rentebeschikkingen;
₋ bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van de vernietigde uitspraken op bezwaar;
₋ veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiseres tot een bedrag van € 2.370;
₋ draagt verweerder op het betaalde griffierecht van € 365 dat is geheven in de zaak HAA 23/4544 en het griffierecht van € 365 dat is geheven in de zaak HAA 23/4545 aan eiseres te vergoeden.
Deze uitspraak is gedaan door mr. G.H. de Soeten, voorzitter, en mr. G.J. Ebbeling en
mr. C. Maas, leden, in aanwezigheid van H. van Lingen, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 12 augustus 2024.
griffier voorzitter
Een afschrift van deze uitspraak is in Mijn Rechtspraak geplaatst. Indien u niet digitaal procedeert, is een afschrift per post verzonden op:

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof Amsterdam (belastingkamer).
U kunt digitaal beroep instellen via www.rechtspraak.nl. Daar klikt u op “Formulieren en inloggen”. Hoger beroep instellen kan ook door verzending van een brief aan het gerechtshof Amsterdam (belastingkamer), Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.
Bij het instellen van hoger beroep dient het volgende in acht te worden genomen:
bij het hogerberoepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.
het hogerberoepschrift moet, indien het op papier wordt ingediend, ondertekend zijn. Verder moet het ten minste het volgende vermelden:
de naam en het adres van de indiener;
de datum van verzending;
een omschrijving van de uitspraak waartegen het hoger beroep is ingesteld;
e redenen waarom u het niet eens bent met de uitspraak (de gronden van het hoger beroep).