ECLI:NL:RBNNE:2022:2681

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-NEDERLAND

Zittingsplaats Groningen

Bestuursrecht

zaaknummer: LEE 21/3239

uitspraak van de enkelvoudige belastingkamer van 30 juni 2022 in de zaak tussen

[eiser], te [woonplaats], eiser,

de inspecteur van de Belastingdienst/kantoor Leeuwarden, verweerder

(gemachtigde: [gemachtigde van verweerder]).

Procesverloop

Verweerder heeft voor het jaar 2008 met dagtekening 18 december 2020 aan eiser een navorderingsaanslag opgelegd in de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen (IB/PVV) berekend naar uitsluitend een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 7.977. Tegelijk met dit besluit heeft verweerder bij beschikking een bedrag van € 1.032 aan heffingsrente in rekening gebracht.

Bij uitspraak op bezwaar van 27 september 2021 heeft verweerder het bezwaar van eiser deels gegrond verklaard. Verweerder heeft daarbij de navorderingsaanslag verminderd tot een aanslag berekend naar uitsluitend een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 3.988. De heffingsrente heeft verweerder verminderd tot € 492.

Eiser heeft tegen de uitspraak op bezwaar beroep ingesteld.

Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.

Eiser en verweerder hebben nadere stukken ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 31 mei 2022. Eiser is verschenen. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door zijn gemachtigde.

Overwegingen

Feiten

1. De rechtbank neemt de volgende, door partijen niet betwiste, feiten als vaststaand aan.

1.1.

Eiser is geboren op [geboortedatum] en heeft in het jaar 2008 geen fiscaal partner. Eiser heeft een broer, [broer eiser].

1.2.

Verweerder heeft op 7 april 2009 een aangifte IB/PVV voor het jaar 2008 van eiser ontvangen. Daarin heeft eiser een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 6.396 aangegeven. De aangifte vermeldt onder andere een uitkering van het UWV van € 14.286, een saldo eigen woning van -/- € 5.106 en een persoonsgebonden aftrek van € 2.784. Eiser heeft geen inkomen uit sparen en beleggen aangegeven.

1.3.

Verweerder heeft eiser bij brief van 18 december 2019 verzocht inlichtingen te verstrekken over in het buitenland aangehouden vermogensbestanddelen. In deze brief heeft verweerder – voor zover hier van belang – het volgende geschreven:

“
Waar gaat het om?

Uit de mij ter beschikking staande informatie blijkt dat u en/of uw (fiscale) partner tenminste één rekening aanhouden of heeft/hebben aangehouden in het buitenland. Het betreft:

Bank : VENETO BANCA SPA IN LIQUIDAZIONE COATTA AMMINISTRATIVA

Rekening- of klantnummer : [rekeningnummer 1]

Land : Italië

Bank : POSTE ITALIANE

Rekening- of klantnummer : [rekeningnummer 2]

Land : Italië

Wij wijzen u erop dat u op grond van artikel 47 lid 1 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) verplicht bent de gevraagde gegevens en inlichtingen te verstrekken voor zover deze zien op de belastingheffing. In artikel 49 AWR is bepaald dat de gegevens duidelijk, stellig en zonder voorbehoud moeten worden verstrekt op de aangegeven wijze en binnen een door de inspecteur te stellen termijn.

Verklaring vermogen in het buitenland

Het is voor mij van belang hoe het vermogen is opgebouwd c.q. is afgenomen en wat de herkomst van het vermogen is geweest. Ik stel u daarom nadere vragen en verzoek u de relevante (bank)stukken aan mij toe te zenden. Ik verwijs u naar de bijgevoegde Verklaring vermogen in het buitenland en verzoek u deze verklaringvóór 15 januari 2020ingevuld met de bijbehorende bijlagen aan mij terug te sturen. Indien u de gevraagde stukken niet tijdig kunt toesturen verzoek ik u dat gemotiveerd aan te geven.”

1.4.

Bij brief van 19 februari 2020 heeft verweerder onder meer geschreven:

“Informatieverzoek

In mijn brieven van 18 december 2019 en 28 januari 2020 heb ik u verzocht mij nadere informatie te verstrekken door middel van het invullen van de toegezonden Verklaring verificatie buitenlands vermogen.

Tot op heden heeft u hierop niet gereageerd. Ik verzoek u nogmaals de Verklaring verificatie buitenlands vermogen ingevuld aan mij terug te sturen. Als ikvóór 4 maart 2020de gevraagde informatie niet heb ontvangen, dan overweeg ik aan u een informatiebeschikking af te geven. U moet dan in een mogelijke bezwaar- of beroepsprocedure bewijzen dat de op te leggen (navorderings)aanslagen onjuist zijn.”

1.5.

Per brief van 6 maart 2020 heeft eiser gereageerd op verweerders brief van 18 december 2019 (1.3.). Daarin heeft eiser onder meer geschreven:

“
Mijns inziens beschikt(e) de Belastingdienst over de relevante gegevens van alle binnen- en buitenlandse rekeningen van de Burgers- en Ondernemingen en dienen deze haar bekende data, alsdan aan de orde - door de Belastingdienst onverkort correct vermeldt te worden in al het fiscale en administratieve verkeer met de burger.

Daar mijn IB 2018 niet zoals gebruikelijk voor 1 juli 2019 is verwerkt, ondanks tijdige aangifte en ik tot op heden geen bericht van de reden van de vertraging ontving, moet ik aannemen dat de brief is gericht op het fiscale jaar 2018.

Omdat de Belastingdienst mij niet volledig informeerde met betrekking tot de relevante

digitale data, te gebruiken bij de IB aangifte 2018 - verzoek ik U mij schriftelijk de

ontbrekende gegevens casu quo de saldi alsnog op te geven; opdat er voorzover aan de

orde, alsnog administratief een aangepaste opgave tot stand zou kunnen komen doormiddel

van een digitale correctie IB 2018.”

1.6.

Bij brieven van 10 juli 2020 en 18 september 2020 heeft verweerder eiser wederom verzocht inlichtingen te verstrekken over in het buitenland aangehouden vermogensbestanddelen.

1.7.

Per brief van 14 oktober 2020, door verweerder ontvangen op 16 oktober 2020, heeft eiser gereageerd op de brief van 18 september 2020 (1.6.). Daarin heeft eiser onder meer het volgende geschreven:

“
Bij brief dd. 6 maart jl. gericht aan [medewerker Belastingdienst] te Breda, werd wat U mijn

“standpunt” noemt duidelijk en onverkort weergegeven. Echter, ik stel vast dat de

belastingdienst in casu de behandelaar (welke!) niet aan het door mij gestelde voldaan

heeft en willens en wetens het gestelde negeert.

Een dergelijke handelwijze is strijdig met de Algemene Beginselen van Behoorlijk Bestuur;

Ik verwacht derhalve dat alsnog de juiste en volledige informatie verstrekt wordt conform de door U geciteerde brief van 6 maart 2020.”

1.8.

In zijn brief van 30 oktober 2020 heeft verweerder onder meer geschreven:

“
Op 16 oktober ontving ik uw reactie op mijn vragenbrieven van 10 juli, 13 augustus en 18 september 2020. Op het verzoek van de Belastingdienst om informatie te verstrekken over het eventueel aanhouden van buitenlandse tegoeden, hebt u geantwoord met een tegenvraag.

Omdat de Belastingdienst u niet volledig informeerde met betrekking tot de relevante digitale data, te gebruiken bij de IB aangifte 2018, verzoekt u de Belastingdienst u schriftelijk de ontbrekende gegevens casu quo de saldi alsnog op te geven: opdat er voor zover aan de orde, alsnog administratief een aangepaste opgave tot stand zou kunnen komen doormiddel van een digitale correctie IB 2018.

In de eerste vragenbrief van de Belastingdienst met dagtekening 18 december 2019 werden u vragen gesteld over een tweetal buitenlandse rekeningen Het vermoeden bestaat dat u in de afgelopen jaren op de één of andere manier gerechtigd was tot deze rekeningen. U bent degene die hierover meer duidelijkheid kan verschaffen.

- Veneto Banca Spa in Liquidazione Coatta Ammistrativa

Met rekening-/klantnummer - [rekeningnummer 1]

- Poste Italiane

Met rekening-/klantnummer - [rekeningnummer 2]

Deze brief had niet direct betrekking op de aangifte over belastingjaar 2018. Het gaat om de vraag of u de juiste aangiften hebt ingediend in de afgelopen 12 jaren. Er worden vragen gesteld over hoe het vermogen is opgebouwd c.q. is afgenomen en wat de herkomst is van het vermogen. Verder wordt er verzocht om de relevante bankafschriften te verstrekken. De meegestuurde ‘Verklaring vermogen in het buitenland’ inclusief toelichting kunt u hiervoor gebruiken.

U bent van mening dat de Belastingdienst over relevante gegevens van alle binnen- en buitenlandse rekeningen van Burgers- en Ondernemingen beschikt. Deze bekende data dient door de Belastingdienst onverkort correct vermeld te worden in al het fiscale en administratieve verkeer met de burger.

In uw geval zijn gegevens met betrekking tot buitenlandse rekeningen in belastingjaar 2018 bekend. De Belastingdienst heeft dan ook het rekeningnummer dat wordt aangehouden bij Poste Italiane in uw vooringevulde aangifte (VIA) IB 2018 opgenomen. De Belastingdienst heeft er voor gekozen geen saldi op te nemen in de vooringevulde aangifte. De Belastingdienst heeft u vervolgens verzocht om deze vooringevulde gegevens te controleren en eventueel aan te passen.

Op 21 maart 2019 hebt u de vooringevulde aangifte IB 2018 ingekeken. Eén dag later is de door u (verder) in- en/of aangevulde aangifte bij de Belastingdienst binnengekomen. De gegevens van de buitenlandse rekening bij Poste Italiane [rekeningnummer 2] die in de vooringevulde aangifte waren opgenomen zijn verwijderd.

De Belastingdienst beschikt op dit moment allen over een saldi bij de Post ltaliane per 31 december 2017 (1 januari 2018) – het vermoedelijke tegoed op deze datum bedraagt volgens de Belastingdienst € 199.426,21. Van de rekening aangehouden bij de Veneto Banca Spa zijn geen saldi bekend.”

1.9.

In zijn brief van 27 november 2020 heeft verweerder onder meer geschreven:

“
Betreft

Aanslag ter behoud van rechten

(…)

Op 18 december 2019 en 28 januari 2020 heeft de Belastingdienst u (en uw eventuele fiscale partner) verzocht om informatie over de aangiften inkomstenbelasting in verband met het aanhouden van één of meerdere bank- en/of effectenrekeningen in het buitenland. Met dagtekening 10 juli, 13 augustus, 18 september en 30 oktober 2020 ontving u brieven van mij.

Op 6 november 2020 stuurde ik u de brief ‘Uitstel aanleveren gegevens en verlenging termijn opleggen navorderingsaanslag(en) 2008’. In uw reactie van 18 november 2020 gaat u niet akkoord met de verlenging van de navorderingstermijn inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen 2008. Ook wordt er geen informatie verstrekt over uw buitenlandse tegoeden.

Om te voorkomen dat de termijn voor het opleggen van een navorderingsaanslag 2008 verstrijkt, zal ik ter behoud van rechten een navorderingsaanslag inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over het jaar 2008 opleggen. Omdat u geen informatie over deze buitenlandse tegoeden en uw gerechtigheid tot deze buitenlandse tegoeden heeft verstrekt, ben ik genoodzaakt het vermogen in 2008 te schatten. Hierbij maakt ik gebruik van de gegevens die bij ons bekend zijn.

Volgens een bericht van Italiaanse bankinstellingen was u op de één of andere manier gerechtigd tot twee buitenlandse rekeningen:

- Veneto Banca Spa in Liquidazione Coatta Ammistrativa

Met rekening-/klantnummer - [rekeningnummer 1]

- Poste Italiane

Met rekening-/klantnummer - [rekeningnummer 2]

De Belastingdienst beschikt op dit moment alleen over een saldi bij de Post Italiane per 31 december 2017 (1 januari 2018) – het vermoedelijke tegoed op deze datum bedraagt volgens de Belastingdienst € 199.426,21. Van de rekening aangehouden bij de Veneto Banca Spa zijn geen saldi bekend.

De navorderingsaanslag 2008 ter behoud van rechten heb ik als volgt berekend:

- Niet aangegeven buitenlandsvermogen in box 3 € 199.426

Voordeel uit sparen en beleggen 4% van € 199.426 = € 7.977

Verschuldigde belasting (1,2% x € 199.426) € 2.393

Verschuldigde heffingsrente€ 1.032+

Bedrag van de navorderingsaanslag € 3.425”

1.10.

Per brief van 7 december 2020 heeft eiser gereageerd op de door verweerder aangekondigde navorderingsaanslag IB/PVV 2008. Daarin heeft eiser onder meer geschreven:

“
Nu U een navordering instelt, vorder ik van U:

1) Op basis van de W.O.B. in kopie hetgehelein- en externe dossier m.b.t. onderhavige zaak.

2) Volledige specificatie van de berekende Heffingsrente ad € 1.032.-”

1.11.

Verweerder heeft met dagtekening 18 december 2020 de onder 1.9 aangekondigde navorderingsaanslag IB/PVV 2008 opgelegd, berekend naar uitsluitend een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 7.977. Tegelijk met dit besluit heeft verweerder bij beschikking een bedrag van € 1.032 aan heffingsrente in rekening gebracht.

1.12.

In zijn brief van 8 januari 2021 heeft verweerder beslist op het Wob-verzoek van eiser (1.10). Verweerder heeft dit verzoek afgewezen omdat eiser volgens verweerder geen recht heeft op de gevraagde informatie vanwege de geheimhoudingsplicht van artikel 67, eerste lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR). Eiser heeft bij brief van 2 februari 2021 bezwaar gemaakt tegen dit besluit, waarna dit bezwaar op 20 mei 2021 door verweerder ongegrond is verklaard. Bij brief van 22 februari 2021 heeft eiser zijn bezwaar aangevuld en gevraagd of zijn gegevens zijn verwerkt in het kader van de FSV- fraudelijst en projectcode 1043. Verweerder heeft eiser meegedeeld dat hij niet op deze lijst en niet in de 1043-registratie voorkomt.

1.13.

Bij brief van 22 januari 2021 heeft eiser bezwaar gemaakt tegen de navorderingsaanslag IB/PVV 2008 en beschikking heffingsrente (1.11.). In zijn bezwaarschrift heeft eiser onder meer geschreven:

“
De bovenvermelde Navorderingsaanslag 2008 is dé facto onjuist en onrechtmatig; bovendien is er sprake van danwel en/of in strijd gehandeld met:

- Schending van Rechtsbeginselen

- Schending van Algemene Beginselen van Behoorlijk Bestuur

- Obstructie van de Rechtsgang

- Ambtsverzuim- en ambtsmisbruik

- Geen rechtmatig Bewijs

- AVG

- Het EVRM (Europees Verdrag Rechten van de Mens)

Er dient vastgesteld te worden dat de Navorderingsaanslag 2008 de vereiste(rechts)grond

mist, en er geen enkel rechtmatig bewijs is geleverd dat de aangifte IB/PV 2008 onjuist was

én dat de Belastingdienst zich schuldig maakt aan een grove inbreuk van grondwettelijke

rechten van ondergetekende.”

1.14.

Op 19 april 2021 hebben de Italiaanse autoriteiten informatie verstrekt inzake een door verweerder op 27 januari 2021 gedaan rechtshulpverzoek. De Italiaanse autoriteiten hebben bankgegevens overgelegd, die behoren tot de stukken van het geding. Uit de stukken blijkt dat eiser op 31 december 2008 (mede)gerechtigd was tot banktegoeden bij de Veneto Banca Spa in Liquidazione Coatta Ammistrativa en Poste Italiane van € 0,00 respectievelijk € 7.316,03. Verder blijkt uit de bankafschriften van de rekening bij de Poste Italiane over de periode 31 december 2008 tot en met 31 december 2020, dat op 3 april 2014 een bedrag van € 204.178,44 is bijgeschreven vanaf een Luxemburgse bankrekening.

1.15.

In zijn brief van 15 juni 2021 heeft verweerder eiser verzocht informatie te verstrekken in het kader van de behandeling van het bezwaar gericht tegen de navorderingsaanslag IB/PVV 2008. Daarin heeft verweerder onder meer geschreven:

“
Op 16 oktober[zie 1.7., rechtbank]
ontving ik uw reactie op mijn vragenbrieven van 10 juli, 13 augustus en 18 september 2020. Op het verzoek van de Belastingdienst om informatie te verstrekken over het eventueel aanhouden van buitenlandse tegoeden, hebt u geantwoord met een tegenvraag. Ook nadat ik een navorderingsaanslag over belastingjaar 2008 aankondigde, hebt u de gevraagde gegevens niet verstrekt.

Uit de mij ter beschikking staande informatie blijkt dat u ten minste drie rekeningen aanhoudt of heeft aangehouden in het buitenland. Het betreft de volgende rekeningnummers of klantnummers:


Veneto Banca Spa in Liquidazione Coatta Ammistrativa

Met rekening-/klantnummer - [rekeningnummer 1]


Poste Italiane

Met rekening-/klantnummer - [rekeningnummer 2]


Intesa Sanpaolo S.p.a.

Met rekening-/klantnummer – [rekeningnummer 3]

In mijn brief van 30 oktober 2020 schreef ik u het volgende:

De Belastingdienst beschikt op dit moment allen over een saldi bij de Post Italiane per 31 december 2017 (1 januari 2018) — het vermoedelijke tegoed op deze datum bedraagt volgens de Belastingdienst € 199.426,21. Van de rekening aangehouden bij de Veneto Banca Spa zijn geen saldi bekend.

Omdat u tot op heden geen informatie heeft verstrekt over uw buitenlandse tegoeden heb ik ter behoud van rechten een navorderingsaanslag over het jaar 2008 opgelegd. Ook heb ik via andere wegen geprobeerd meer informatie te verzamelen.

Inmiddels beschik over o.a. informatie waar uit blijkt dat u en uw broer, de heer [broer eiser], al vanaf 11 augustus 2003 een rekening aanhouden bij de bank Poste Italiane. Verder beschik ik over rekeningafschriften uit 2014 waaruit blijkt dat de volgende bedragen op uw rekening bij deze bank zijn binnengekomen:

 3
3 april 2014 € 204,178,44

 3
23 april 2014 € 75,00

Omdat u geen enkele informatie hebt verstrekt en over de herkomst van deze bedragen nog geen enkele verklaring hebt gegeven, bestaat de kans dat deze bedragen in de belastingheffing worden betrokken. Ik wil u nog even wijzen op het volgende: Als blijkt dat u niet de juiste aangiften hebt gedaan, geldt omkering en verzwaring van de bewijslast in een eventuele bezwaar en/of beroepsfase.

Ik stel u nogmaals in de gelegenheid om volledig openheid van zaken te geven. U ontvangt als bijlage nogmaals de (aangepaste) vragenbrief van 18 december 2019.”

1.16.

Verweerder heeft op 27 september 2021 uitspraak op bezwaar gedaan inzake het bezwaar gericht tegen de navorderingsaanslag IB/PVV 2008 en het bezwaar ongegrond verklaard. In de uitspraak op bezwaar heeft verweerder onder meer geschreven:

“
Uitgaande van een saldo op de rekening bij de Poste Italiane op 1 januari 2018 van € 199.426 kon de aanslagregelaar wegens het niet aanreiken van de gevraagde informatie niet anders dan er veronderstellenderwijs van uitgaan, dat dit saldo ook in het jaar 2008 op de rekening heeft gestaan.

Uitgaande van een saldo op 1 januari en 31 december 2008 van € 199.426 bedroeg het voordeel uit sparen en beleggen € 7.977, zijnde 4% van € 199.426. De verschuldigde belasting hierover bedraagt € 2.393, zijn de 30% van € 7.977.

(…)

Met betrekking tot de rekening bij de Poste Italiane is gebleken dat deze op 11 augustus 2003 door u en uw broer, de heer [broer eiser] werd geopend. Uit de verkregen informatie blijkt helaas niet of u beiden voor gelijke delen bent gerechtigd. Helaas hebt u ook geen nadere informatie in deze verstrekt. Voor de afhandeling van dit bezwaar ga ik ervan uit dat u beiden ieder voor 50% gerechtigd bent tot voornoemde rekening.

(…)

Dit betekent dat ik als saldo per 1 januari als ook per 31 december 2008 het bedrag van € 199.426 handhaaf, echter maar de helft hiervan, zijnde € 99.713 als uw vermogen in aanmerking neem. Het voordeel uit sparen en beleggen bedraagt dan € 3.988 en de verschuldigde belasting hierover € 1.196, zijnde 30% van € 3.988.”

1.17.

Eiser heeft bij zijn nader stuk van 12 mei 2022 als bijlagen twee brieven, met respectievelijk dagtekening 2 april 2004 en 28 april 2004, gevoegd. Deze brieven zijn gericht aan [broer eiser] en hebben betrekking op een verzoek om informatie omtrent buitenlandse vermogensbestanddelen.

Geschil en beoordeling

2. Tussen partijen is in geschil of verweerder de navorderingsaanslag IB/PVV 2008 en de beschikking heffingsrente terecht en naar de juiste bedragen heeft opgelegd, onderscheidenlijk afgegeven. Meer specifiek in geschil is:

- of sprake is van een nieuw feit;

- ( primair) of eiser de vereiste aangifte heeft gedaan en de bewijslast dient te worden omgekeerd;

- ( subsidiair) of aannemelijk is dat eiser in 2008 beschikte over buitenlandse banktegoeden van ten minste € 199.426;

- of verweerder het heffingsvrije vermogen correct heeft toegepast;

- of verweerder heeft gehandeld in strijd met diverse algemene beginselen van behoorlijk bestuur.

Nieuw feit

3.1.

Eiser stelt dat verweerder niet beschikt over een nieuw feit dat navordering rechtvaardigt en verwijst daarbij naar de brieven van de Belastingdienst van 2 april 2004 en 28 april 2004 (zie 1.17). Volgens eiser valt uit deze brieven af te leiden dat verweerder in 2004 al kennis had van de buitenlandse bankrekeningen, zodat hij ter zake van de navorderingsaanslag IB/PVV 2008 niet beschikt over een nieuw feit. Ter zitting heeft verweerder gesteld dat wel sprake is van een nieuw feit omdat de brieven waarnaar eiser verwijst niet zijn gericht aan eiser, maar aan zijn broer [broer eiser]. Verder heeft verweerder toegelicht dat hij pas in 2019, na kennisname van informatie uit het zogenoemde CRS-systeem, op de hoogte raakte met de omstandigheid dat eiser in het buitenland over bankrekeningen beschikte, en dat hij naar aanleiding van die kennisname op 18 december 2019 informatie bij eiser heeft opgevraagd (zie 1.3).

3.2.

De rechtbank overweegt dat op grond van artikel 16, eerste lid, van de AWR de inspecteur te weinig geheven belasting kan navorderen indien enig feit grond oplevert voor het vermoeden dat een aanslag tot een te laag bedrag is vastgesteld. Een feit kan geen grond voor navordering opleveren als dit feit de inspecteur bekend was of redelijkerwijs bekend had kunnen zijn, tenzij de belastingplichtige ter zake van dit feit te kwader trouw is. De bewijslast dat sprake is van een nieuw feit dat navordering rechtvaardigt, rust op verweerder.

3.3.

De rechtbank overweegt dat uit de stukken van het geding volgt dat verweerder in 2019 informatie uit het buitenland heeft ontvangen met betrekking tot Italiaanse bankrekeningen op naam van eiser. Naar aanleiding van die gegevens heeft verweerder bij brief van 18 december 2019 (1.3) informatie opgevraagd bij eiser. Naar het oordeel van de rechtbank vormt de in 2019 bekend geworden informatie een nieuw feit in de zin van artikel 16, eerste lid, van de AWR. De rechtbank volgt eiser niet in zijn stelling dat verweerder al in 2004 bekend was met die informatie. Daartoe overweegt de rechtbank dat eiser, in het licht van de gemotiveerde betwisting door verweerder, geen feiten en omstandigheden aannemelijk heeft gemaakt die het oordeel rechtvaardigen dat verweerder in 2004 al op de hoogte was van de omstandigheid dat eiser gerechtigd was tot buitenlandse banktegoeden. De rechtbank betrekt daarbij dat de brieven uit 2004 waarnaar eiser verwijst (1.17), niet zijn gericht aan eiser, maar aan zijn broer. De inhoud van die brieven biedt daarbij geen aanknopingspunten voor de stelling dat verweerder op dat moment al op de hoogte was van Italiaanse bankrekeningen op naam van eiser.

3.4.

Uit het voorgaande volgt dat verweerder met betrekking tot de navorderingsaanslag over het jaar 2008 beschikt over een nieuw feit. Omdat de navordering ziet op in het buitenland aangehouden bankrekeningen is verweerder naar het oordeel van de rechtbank bij het opleggen van deze navorderingsaanslag terecht uitgegaan van de verlengde navorderingstermijn van artikel 16, vierde lid, van de AWR.

Bewijslastverdeling

4.1.

Verweerder heeft de omkering en verzwaring van de bewijslast (hierna ook: omkering) toegepast, omdat eiser volgens verweerder voor het jaar 2008 niet de vereiste aangifte heeft gedaan. De rechtbank overweegt dat bij inhoudelijke gebreken in een aangifte slechts dan kan worden aangenomen dat de vereiste aangifte niet is gedaan, indien aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast is vastgesteld dat sprake is van één of meer gebreken die ertoe leiden dat de volgens de aangifte verschuldigde belasting verhoudingsgewijs aanzienlijk lager is dan de werkelijk verschuldigde belasting. Tevens is vereist dat het bedrag van de belasting dat als gevolg van de hiervoor bedoelde gebreken in de aangifte niet zou zijn geheven, op zichzelf beschouwd aanzienlijk is. Inhoudelijke gebreken in de aangifte worden slechts in aanmerking genomen indien de belastingplichtige ten tijde van het doen van aangifte wist of zich ervan bewust moest zijn dat daardoor een aanzienlijk bedrag aan belasting niet zou worden geheven.^[1]

4.2.

De rechtbank zal eerst beoordelen of verweerder – naar de normale regels van bewijslastverdeling – heeft bewezen dat er grond is voor omkering. Volgens de normale bewijslastverdeling rust op verweerder de stelplicht en de bewijslast ter zake van de gerechtigdheid en de hoogte van de buitenlandse banksaldi van eiser. Hierbij overweegt de rechtbank dat verweerder met een of meer bewijsvermoedens kan voldoen aan de op hem rustende bewijslast. Indien ten nadele van eiser een bepaald vermoeden wordt aangenomen, ligt het vervolgens op zijn weg dit vermoeden te ontzenuwen, waarbij eiser niet aannemelijk hoeft te maken dat het vermoeden onjuist is, maar hij kan volstaan met twijfel zaaien omtrent de juistheid van het vermoeden.^[2]Dit leidt niet tot een door artikel 6, tweede lid, van het EVRM verboden omkering van de bewijslast. De rechtbank zal hierna beoordelen of verweerder heeft voldaan aan de op hem rustende stelplicht en bewijslast.

4.3.

In dit geding staan de volgende feiten vast (zie 1.14):

- Eiser had in 2008 twee Italiaanse bankrekeningen op zijn naam staan;

- Het saldo per 31 december 2008 (saldo iniziale) op de bankrekening bij de Poste Italiane bedroeg € 7.316,01. Het saldo per 31 december 2008 op de bankrekening bij de Veneto Banca Spa bedroeg € 0;

- Op 3 april 2014 is vanaf een Luxemburgse bankrekening een bedrag van € 204.178,44 overgemaakt op de bankrekening bij de Poste Italiane.

4.4.

Aan deze feiten ontleent verweerder het vermoeden dat eiser op 1 januari 2008 gerechtigd was tot buitenlandse banktegoeden van ten minste € 199.426 en dat ter zake van die tegoeden te weinig IB/PVV is geheven, omdat eiser deze niet in zijn aangifte 2008 heeft vermeld. De rechtbank heeft dit vermoeden ter zitting aan eiser voorgehouden. Eiser heeft ter zitting het aan hem door de rechtbank voorgehouden vermoeden bestreden door erop te wijzen dat de overboeking in 2014 van het bedrag van € 204.178,44 (zie 1.14) afkomstig was van een Luxemburgse bankrekening waartoe een derde gerechtigd was en dat het hem niet vrijstaat om informatie over deze derde te verstrekken. Verder heeft eiser ter zitting verklaard dat het totale saldo op zijn buitenlandse bankrekeningen in 2008 circa € 7.300 bedroeg en dat dit saldo het heffingsvrije vermogen van € 20.315 in 2008 niet te boven gaat.

4.5.

Naar het oordeel van de rechtbank heeft verweerder, tegenover de betwisting door eiser, zijn bewijsvermoeden onvoldoende onderbouwd. Weliswaar kan in dit kader worden volstaan met een lichte vorm van bewijs, maar naar het oordeel van de rechtbank is in dit geval zelfs daaraan niet voldaan. Voor het vermoeden dat eiser in 2008 niet de vereiste aangifte zou hebben gedaan, zou er in dit geval enige vorm van bewijs moeten zijn dat eiser in 2008 al gerechtigd was tot het bedrag dat in 2014 vanaf de bij 4.3 vermelde Luxemburgse bankrekening naar zijn Italiaanse bankrekening is overgemaakt. Dergelijk bewijs ontbreekt. Uit de stukken van het geding volgt namelijk nergens dat eiser op het moment van overboeking in 2014 de (of één van de) gerechtigde(n) was van de Luxemburgse bankrekening en/of andere buitenlandse bankrekeningen, laat staan dat eiser in 2008 al gerechtigd zou zijn geweest ten aanzien van het in 2014 overgeboekte bedrag. De rechtbank merkt verder nog op dat verweerder het in 2014 ontvangen bedrag van € 204.178,44 heeft geëxtrapoleerd naar het verleden over een tijdspanne van meer dan zes jaren. De jurisprudentie^[3]waarop verweerder deze extrapolatie baseert, acht de rechtbank in deze zaak van weinig belang. In die jurisprudentie was immers de gerechtigdheid tot de betreffende buitenlandse bankrekening in het jaar waarover werd nagevorderd niet in geschil, maar enkel de hoogte van het in aanmerking te nemen saldo. In die KB-Luxzaken heeft de Hoge Raad weliswaar bepaald dat een banksaldo in een bepaald jaar mag worden geëxtrapoleerd naar een eerder jaar, maar wel op voorwaarde dat onder meer het rekeninghouderschap in het betreffende jaar vaststaat.^[4]Zoals hiervoor al aangegeven volgt echter in dit geval nergens uit dat eiser in 2008, naast de twee Italiaanse bankrekeningen met een totaalsaldo van € 7.316,01, ook nog gerechtigd zou zijn tot de Luxemburgse bankrekening en/of andere buitenlandse bankrekeningen.

4.6.

Op grond van het voorgaande heeft verweerder naar het oordeel van de rechtbank niet voldaan aan zijn (lichte) bewijslast omtrent het door hem gestelde vermoeden dat eiser op 1 januari 2008 gerechtigd was tot buitenlandse banktegoeden met een totaalsaldo van ten minste € 199.426. Verweerder heeft daarmee eveneens niet voldaan aan de op hem rustende bewijslast wat betreft zijn stelling dat eiser voor 2008 niet de vereiste aangifte heeft gedaan. De bewijslast ten aanzien van de hoogte van de navorderingsaanslag IB/PVV 2008 kan daardoor niet worden omgekeerd.

5. Subsidiair heeft verweerder, aan de hand van hetzelfde bewijsvermoeden als hiervoor omschreven bij 4.4, gesteld dat hij op basis van een normale bewijslastverdeling aannemelijk heeft gemaakt dat de navorderingsaanslag IB/PVV 2008 terecht en naar het juiste bedrag is opgelegd. Nu de rechtbank hierboven heeft geoordeeld dat eiser dit bewijsvermoeden heeft ontzenuwd, kan deze stelling van verweerder niet slagen.

6. Gelet op het voorgaande komt de rechtbank tot het oordeel dat verweerder ten aanzien van de hoogte van de navorderingsaanslag IB/PVV 2008 niet heeft voldaan aan de op hem rustende bewijslast inzake de gerechtigdheid van eiser tot meer buitenlandse bankrekeningen dan de twee Italiaanse bankrekeningen. De saldi van de twee Italiaanse bankrekeningen op 1 januari 2008 (zie 4.3) bleven ruim onder het bedrag van het heffingsvrije vermogen van dat jaar, zodat er geen reden was voor het opleggen van een navorderingsaanslag. Dit betekent dat het beroep gegrond is.

Overige beroepsgronden

7. Uit het voorgaande volgt dat de navorderingsaanslag moet worden vernietigd. De rechtbank hoeft de overige beroepsgronden van eiser daarom niet meer te behandelen.

Conclusie

8. Het beroep is gegrond en de rechtbank vernietigt de uitspraak op bezwaar. De rechtbank vernietigt de navorderingsaanslag IB/PVV 2008 en de beschikking heffingsrente.

Griffierecht

9. Omdat de rechtbank het beroep gegrond verklaart, bepaalt de rechtbank dat verweerder aan eiser het door hem betaalde griffierecht van € 49 vergoedt.

Proceskosten

10. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten. Ter zitting heeft verweerder ingestemd met een reiskostenvergoeding van € 90,30. De rechtbank ziet geen aanleiding voor een afzonderlijke vergoeding voor parkeerkosten.

Beslissing

De rechtbank:

- verklaart het beroep gegrond;

- vernietigt de uitspraak op bezwaar;

- vernietigt de navorderingsaanslag IB/PVV 2008;

- vernietigt de beschikking heffingsrente;

- bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van de vernietigde uitspraak op bezwaar;

- draagt verweerder op het betaalde griffierecht van € 49 aan eiser te vergoeden;

- veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiser tot een bedrag van € 90,30.

Deze uitspraak is gedaan door mr. M. van den Bosch, rechter, in aanwezigheid van mr. T.R. Bontsema, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 30 juni 2022.

De griffier is verhinderd rechter

deze uitspraak te ondertekenen

Afschrift verzonden aan partijen op:

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de dag van verzending daarvan hoger beroep worden ingesteld bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.

ECLI:NL:RBNNE:2022:2681

Navorderingsaanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen 2008, bewijsvermoeden en omkering bewijslast bij buitenlandse bankrekeningen

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-NEDERLAND

uitspraak van de enkelvoudige belastingkamer van 30 juni 2022 in de zaak tussen

[eiser], te [woonplaats], eiser,

de inspecteur van de Belastingdienst/kantoor Leeuwarden, verweerder

Procesverloop

Overwegingen

Verklaring vermogen in het buitenland

“Informatieverzoek

In mijn brieven van 18 december 2019 en 28 januari 2020 heb ik u verzocht mij nadere informatie te verstrekken door middel van het invullen van de toegezonden Verklaring verificatie buitenlands vermogen.

Beslissing

Rechtsmiddel

Voetnoten