ECLI:NL:RBOVE:2019:1632

• Datum uitspraak: 19 maart 2019
• Publicatiedatum: 15 mei 2019
• Zaaknummer: 7332408 \ CV EXPL 18-6099
• Instantie: Rechtbank Overijssel
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Intellectueel-eigendomsrecht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: S.J.S. Groeneveld - Koekkoek
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Auteursrechtelijke inbreuk door plaatsing van foto zonder toestemming

In deze zaak vorderde B.V. Algemeen Nederlands Persbureau ANP (hierna: ANP) een schadevergoeding van Step Nederland B.V. (hierna: Step) wegens auteursrechtinbreuk. ANP beheert en exploiteert auteursrechten van fotografen en had het exploitatierecht op een specifieke foto die zonder toestemming op de website van Step was geplaatst. ANP stelde dat Step geen licentie had verkregen voor het gebruik van de foto en vorderde een schadevergoeding van € 322,50, vermeerderd met wettelijke rente, en vergoeding van buitengerechtelijke kosten. Step voerde verweer en betwistte de inbreuk, stellende dat zij geen financieel voordeel had behaald en dat de foto door een patiënt was geplaatst.

De kantonrechter oordeelde dat de foto auteursrechtelijk beschermd was en dat Step zonder toestemming de foto had openbaar gemaakt, wat een inbreuk op de auteursrechten van ANP betekende. De kantonrechter verwierp het verweer van Step dat zij niet op de hoogte was van de auteursrechtelijke bescherming en oordeelde dat Step had moeten onderzoeken of de foto beschermd was. De gevorderde schadevergoeding werd toegewezen, evenals een vergoeding voor de buitengerechtelijke kosten, maar de proceskosten werden gematigd. De kantonrechter veroordeelde Step tot betaling van de schadevergoeding, de buitengerechtelijke kosten en de proceskosten, en verklaarde het vonnis uitvoerbaar bij voorraad.

Uitspraak

RECHTBANK OVERIJSSEL

Team kanton en handelsrecht

Zittingsplaats Zwolle

Zaaknummer : 7332408 \ CV EXPL 18-6099

Vonnis van 19 maart 2019

in de zaak van

de besloten vennootschap
B.V. ALGEMEEN NEDERLANDS PERSBUREAU ANP ,
gevestigd en kantoorhoudende te Rijswijk,

eisende partij,

gemachtigde: J.J.A. Leijten,

tegen

de besloten vennootschap
STEP NEDERLAND B.V. ,
gevestigd en kantoorhoudende te Hengelo,

gedaagde partij,

gemachtigde: J. Buddingh,

Partijen worden hierna ANP en Step genoemd.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het tussenvonnis van 13 november 2018

- de akte overlegging producties 7-9 van 24 januari 2019 van ANP

- de comparitie na antwoord op 5 februari 2019.

1.2.

Vonnis is bepaald op vandaag.

2. De feiten

2.1.

ANP beheert en exploiteert auteursrechten van fotografen. Deze auteursrechten waaronder begrepen het exploitatierecht en het recht om op te treden tegen auteursrechtelijke inbreuken, zijn bij overeenkomst aan ANP overgedragen.

2.2.

ANP heeft het exploitatierecht ten aanzien van de foto, zoals overgelegd in productie 1 van de dagvaarding (hierna verder: de foto).

2.3.

De foto is te zien geweest op de website
www.1.step.nl van Step, zoals eveneens overgelegd in productie 1 van de dagvaarding.

2.4.

Step heeft voor het gebruik van de foto op haar website geen toestemming gevraagd van ANP.

2.5.

De vennootschap naar Belgisch recht, Permission Machine BVBA (hierna: Permission) is gemachtigd om namens ANP licenties aan te bieden/te verstrekken en inbreuken op te sporen.

2.6.

Permission heeft Step onder meer op 3 april 2017 aangeschreven en in de gelegenheid gesteld om alsnog een licentie aan te kopen voor een bedrag van € 318,00. Step heeft geen licentie afgenomen. Wel heeft Step de foto van haar website verwijderd.

2.7.

Nadien heeft de gemachtigde van ANP nogmaals diverse keren Step aangeschreven, met onder meer een voorstel voor een vergoeding als gevolg van het gebruik van de foto. Partijen hebben hierover geen overeenstemming bereikt.

3. Het geschil

3.1.

ANP vordert dat de kantonrechter bij vonnis - voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad - Step veroordeelt tot betaling van een schadevergoeding van € 322,50 vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de dag der dagvaarding tot de dag der algehele voldoening, en betaling van de vergoeding van de door Permission en gemachtigde verrichte werkzaamheden ad € 177,50, alsmede de proceskosten ex artikel 1019h Rv.

3.2.

ANP legt aan deze vorderingen ten grondslag dat Step door de openbaarmaking van de foto op
www.1.step.nl zonder licentie inbreuk heeft gemaakt op haar auteursrechten. Hierdoor heeft ANP schade geleden ter hoogte van € 322,50. Verder vordert zij vergoeding van de schade die zij heeft moeten maken ter vaststelling en invordering van de schade, welke kosten beperkt zijn begroot op € 177,50. De kosten ex artikel 1019h Rv bedragen € 180,00 voor het opstellen van de dagvaarding en € 449,00 voor werkzaamheden na de dagvaarding (waaronder de comparitie na antwoord).

3.3.

Step voert verweer. Allereerst voert zij aan dat ANP geen serieuze incasso pogingen zou hebben gedaan. Step heeft geen incassobrieven of e-mails ontvangen. Daarnaast voert Step - samengevat - aan dat de foto in het verhaal is bijgevoegd door een patiënt van Step en dat de foto helemaal niets met de bedrijfsactiviteiten van Step van doen heeft. Step heeft geen enkel financieel voordeel behaald met de foto en zij betwist dat zij inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht.

3.4.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4. De beoordeling

4.1.

De foto is auteursrechtelijk beschermd. De foto heeft een eigen oorspronkelijk karakter en draagt het persoonlijk stempel van de maker. Alleen de maker heeft het recht zijn werk openbaar te maken (artikel 1 Auteurswet). De kantonrechter overweegt als volgt.

4.2.

Vaststaat dat Step zonder toestemming van ANP en zonder vermelding van de naam van ANP als maker, de foto op haar website
www.1.step.nl heeft geplaatst. Hierdoor staat vast dat Step de foto openbaar heeft gemaakt, waarmee in beginsel een inbreuk op de auteursrechten van ANP is gegeven. De verder niet onderbouwde stelling van Step dat de foto door een patiënt bij het verhaal is gezet, maakt voorgaand oordeel niet anders. Immers, onweersproken is gesteld dat Step eigenaar/gebruiker is van de website
www.1.step.nl en dat zij de foto met het verhaal op haar website heeft geplaatst.

Step voert verder als verweer aan dat zij niet wist dat de foto auteursrechtelijk was beschermd en dat zij de foto niet - naar de kantonrechter begrijpt - opzettelijk heeft gebruikt en aldus niet te kwader trouw heeft gehandeld. De Auteurswet vereist voor inbreuk echter geen opzet of kwader trouw. Daarbij komt dat Step een professionele onderneming is, zodat van haar mocht worden verwacht dat zij zich ervan had vergewist of de foto auteursrechtelijk beschermd is en wie de maker/rechthebbende van de foto is alvorens tot openbaarmaking daarvan over te gaan. Niet in geschil is dat Step niet aan deze onderzoeksplicht heeft voldaan, waardoor zij bewust het risico van auteursrechtinbreuk heeft genomen.

Ook het verweer dat ANP geen serieuze incassopogingen heeft gedaan en dat Step in ieder geval de sommaties van de gemachtigde niet zou hebben ontvangen, kan niet tot het oordeel leiden dat geen sprake is van een auteursrechtinbreuk. Bovendien is door Step onvoldoende gesteld om tot de conclusie te komen dat zij de sommaties van onder meer 28 november 2017 en 3 januari 2018 niet heeft ontvangen. De brieven zijn blijkens de overgelegde producties geadresseerd aan het adres van Step. Dit is ook het postadres van Step. Hetzelfde geldt voor de e-mails die Step niet zou hebben ontvangen. Voor zover deze al in een spam box zijn beland, zoals Step heeft betoogd ter zitting, is het de verantwoordelijkheid van Step om dit regelmatig te checken. Dat heeft Step kennelijk nagelaten.

4.3.

Op basis van de gepleegde inbreuk is Step aan ANP een bedrag aan schadevergoeding verschuldigd. ANP vordert een vergoeding aan gederfde licentie-inkomsten. Ter onderbouwing van de hoogte van de gederfde licentievergoeding heeft ANP aansluiting gezocht bij de tarieven van Stichting Foto Anoniem, waarbij (op basis van gemiddelde pixelgrootte, gemiddelde duur en gemiddelde prijs) de schade is vastgesteld op 1,5 maal de minimale gemiddelde licentievergoeding ad € 215,00, hetgeen resulteert in een bedrag van € 322,50. Hoewel Step de redelijkheid van deze vergoeding betwist, acht de kantonrechter voldoende gemotiveerd onderbouwd dat dit de schade is die ANP heeft geleden door plaatsing van de foto zonder toestemming alsmede dat dit een redelijk tarief is in de branche. Dit bedrag zal aldus worden toegewezen, te vermeerderen met de wettelijke rente zoals gevorderd, nu daartegen geen afzonderlijk verweer is gevoerd.

4.4.

ANP heeft met een beroep op artikel 1019h Rv veroordeling van Step gevorderd tot vergoeding van de werkelijk gemaakte kosten, die blijkens de door ANP overgelegde facturen en specificaties in totaal een bedrag van € 629,00 belopen voor wat betreft proceskosten en € 177,50 wegens buitengerechtelijke werkzaamheden. Artikel 1019h Rv is de implementatie van artikel 14 van de Richtlijn 2004/48/EG van 29 april 2004 betreffende de handhaving van intellectuele eigendomsrechten. Deze richtlijn neemt als uitgangspunt dat de redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten die de in het gelijk gestelde partij heeft gemaakt, door de verliezende partij zullen worden gedragen, tenzij de billijkheid zich daartegen verzet. De termen ‘redelijk en evenredig’ en ‘billijkheid’ geven hierbij aan dat de veroordeling in de proceskosten enerzijds afhankelijk is van de complexiteit van de vordering en anderzijds van de mate van verwijtbaarheid van de inbreuk. Verder dienen de gevorderde kosten tijdig te worden opgegeven en gespecificeerd zodat de wederpartij zich daartegen naar behoren kan verweren (
HR 30 mei 2008, NJ 2008,556 ). Om te beoordelen wat onder redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten moet worden verstaan, wordt aansluiting gezocht bij de ‘Indicatietarieven in IE-zaken’. Volgens deze tarieven zijn in eenvoudige bodemprocedures kosten ter hoogte van maximaal € 8.000,- redelijk en evenredig te noemen. In zeer eenvoudige, niet bewerkelijke bodemzaken is het liquidatietarief aangewezen als redelijk tarief. In het onderhavige geval moet worden geoordeeld dat de zaak - anders dan namens ANP ter zitting is betoogd - niet als bewerkelijk kan worden aangemerkt en dat de intellectuele eigendomsrechtelijke aspecten van zeer eenvoudige aard zijn. Daarbij is onder meer van belang dat Step heeft erkend dat zij de foto heeft gebruikt en dat ANP (zoals in de procedure is gebleken) in de afgelopen periode op dezelfde gronden haar auteursrechten handhaaft tegenover andere partijen. De kantonrechter sluit aan bij het in de ‘Indicatietarieven in IE-zaken’ genoemde voorbeeld van een eenvoudige, niet bewerkelijke bodemzaak: een kleine inbreuk, zoals een foto op de website van een particulier die op eerste verzoek wordt verwijderd. Het bedrag dat door de gemachtigde van ANP aan kosten wordt gevorderd, komt gelet op de hiervoor genoemde indicatie te hoog voor. De door ANP gevorderde proceskosten worden tot een bedrag van € 144,00 redelijk en evenredig geoordeeld en toegewezen (conform het liquidatietarief kanton per 1 januari 2019). Voor wat betreft de buitengerechtelijke kosten zal het wettelijke tarief worden toegepast.

4.5.

ANP heeft als productie drie en zes van de dagvaarding specificaties van de kosten voor de buitengerechtelijke werkzaamheden overgelegd. Naar het oordeel van de kantonrechter heeft ANP voldoende onderbouwd dat zij buitengerechtelijke werkzaamheden heeft verricht. Het gevorderde bedrag zal worden gematigd conform het wettelijk tarief tot € 48,38.

4.6.

Step zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van ANP worden begroot op:

• explootkosten € 92,00
• griffierecht € 119,00
• salaris gemachtigde

Totaal € 355,00

5. De beslissing

De kantonrechter:

5.1.

veroordeelt Step tot het voldoen aan ANP van een schadevergoeding van € 322,50 te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag vanaf 18 oktober 2018 tot de dag van algehele voldoening,

5.2.

veroordeelt Step tot het voldoen aan ANP van een vergoeding van € 48,38 voor de buitengerechtelijke incassowerkzaamheden van Permission Machine en Rosmalen Nederland,

5.3.

veroordeelt Step tot betaling van de proceskosten, aan de zijde van ANP begroot op € 355,00,

5.4.

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,

5.5.

wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. S.J.S. Groeneveld - Koekkoek, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van de griffier op 19 maart 2019.