Uitspraak
RECHTBANK OVERIJSSEL
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Zwolle
Zaaknummer : 10812660 \ CV EXPL 23-4642
Vonnis van 19 december 2023
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
NS REIZIGERS B.V.,
gevestigd te Utrecht,
eisende partij,
gemachtigde: LAVG Gerechtsdeurwaarders,
tegen
[gedaagde],
wonende te [woonplaats],
gedaagde partij,
niet verschenen.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding
- het tegen gedaagde verleende verstek.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De vordering
2.1.
Eisende partij heeft bij dagvaarding gevorderd om gedaagde partij bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, te veroordelen tot betaling van € 491,82 (bestaande uit € 427,67 aan hoofdsom en € 64,15 aan buitengerechtelijke incassokosten) te vermeerderen met de wettelijke rente over € 427,67 en met veroordeling van gedaagde partij in de proceskosten.
2.2.
Ter onderbouwing van die vordering heeft eisende partij gesteld dat gedaagde partij op de website van eisende partij een reisabonnement heeft afgesloten. Eisende partij heeft een betalingsmachtiging, product- en algemene voorwaarden, toelichtingen, facturen en een aanmaningsbrief overgelegd. Eisende partij heeft gesteld dat gedaagde partij jegens haar toerekenbaar is tekort geschoten in de nakoming van de tussen partijen gesloten overeenkomst, doordat gedaagde partij de overgelegde facturen onbetaald heeft gelaten.
3.De beoordeling
De overeenkomst
3.1.
Eisende partij heeft – samengevat – het navolgende gesteld. Gedaagde partij heeft als consument digitaal – via internet – een NS Flex abonnement afgesloten, op basis waarvan gedaagde partij met korting in het openbaar vervoer kan reizen. De abonnementsgelden worden periodiek vooraf gefactureerd. De ritprijzen worden achteraf gefactureerd. Gedaagde partij ontvangt maandelijks een transactieoverzicht. Voor wat betreft de abonnementsovereenkomst heeft eisende partij gesteld dat de aanvaarding van de overeenkomst niet geschiedt door gebruik van een bestelknop, maar door het succesvol afronden van de eerste betaling via iDeal. Zonder het succesvol afronden van de eerste betaling komt de overeenkomst niet tot stand. Verder heeft eisende partij gesteld dat zij heeft voldaan aan de verplichtingen als genoemd in artikel 6:230m en 6:230v BW. De overeenkomst van personenvervoer is volgens eisende partij binnen de verkoopruimte tot stand gekomen. Eisende partij stelt dat sprake is van een overeenkomst in de zin van artikel 8:100 BW. Op grond van artikel 6:230h lid 5 BW zijn op de overeenkomst van personenvervoer slechts de artikelen 6:230i lid 1, 6:230j, 6:230k lid 1 en artikel 6:230v lid 2 en 3 BW van toepassing, aldus eisende partij.
Ambtshalve toetsen informatieplichten – abonnementsovereenkomst
3.2.
De Hoge Raad heeft op 12 november 2021 een uitspraak gedaan die voor deze zaak van belang is (ECLI:NL:HR:2021:1677). Kort samengevat heeft de Hoge Raad overwogen dat (1) de rechter in zaken met consumenten ambtshalve moet onderzoeken of aan bepaalde essentiële informatieplichten is voldaan en (2) dat als sprake is van een voldoende ernstige schending van zo’n verplichting de rechter een sanctie moet toepassen.
3.3.
Eisende partij heeft voldoende onderbouwd dat is voldaan aan de precontractuele informatieplichten van artikel 6:230m lid 1 BW.
3.4.
De kantonrechter oordeelt dat sprake is van voldoende ernstige schending van artikel 6:230v lid 7 BW, omdat gedaagde partij contractueel niet is geïnformeerd over de essentiële informatieplicht vermeld in artikel 6:230m lid 1 BW onder g (wijze van betaling). Uit de overgelegde bestelbevestiging is onvoldoende duidelijk geworden dat aan deze plicht is voldaan.
3.5.
De kantonrechter zal aan de hand van de landelijke richtlijn Sanctiemodel essentiële informatieplichten de betalingsverplichting van gedaagde partij vanwege voornoemde schendingen verminderen met 25%. Dit betekent dat de oorspronkelijke hoofdsom van € 2,75 die ziet op het abonnement en die voor het overige niet onrechtmatig of ongegrond voorkomt, wordt verminderd met genoemd percentage. De conclusie is dat een bedrag van
€ 2,06 (€ 2,75 min € 0,69) zal worden toegewezen aan abonnementsgelden.
De overeenkomsten voor personenvervoer - informatieplichten
3.6.
Eisende partij heeft voldoende onderbouwd dat is voldaan aan de informatieplichten genoemd in artikel 6:230h lid 5 BW voor wat betreft de ritprijzen. Een bedrag van € 124,62 (€ 438,62 min € 36,00 min € 110,00 min € 168,00 (correctietarieven)) aan reiskosten zal worden toegewezen.
De correctietarieven
3.7.
Ten aanzien van de gevorderde correctietarieven van € 314,00 (€ 36,00 plus € 110,00 plus € 168,00) overweegt de kantonrechter als volgt. Deze kosten zijn in rekening gebracht om de volgende redenen:
- Vergeten om in te checken
- Vergeten om uit te checken
- Vertrek- en aankomstation gelijk
- Niet tonen geldig vervoersbewijs
3.8.
In de Productvoorwaarden NS Flex zijn over deze correctietarieven de volgende bedingen opgenomen.
In artikel 14.2 van de Productvoorwaarden NS Flex staat:
Als een check-in bij NS of één van de andere treinvervoerders ontbreekt, beschikt u niet over een geldig vervoersbewijs en is het voor NS niet mogelijk achteraf de Ritprijs te berekenen. NS zal in dat geval bij een Rit gemaakt bij NS, proberen uw Reisroute te reconstrueren aan de hand van uw reisgegevens zoals bepaald in artikel 15 van deze productvoorwaarden om zodoende de juiste Ritprijs te berekenen. Als dit niet mogelijk is, omdat de relevante gegevens bijvoorbeeld ontbreken, dan brengt NS u een Correctietarief van €20 in rekening, al dan niet verminderd met uw eventuele kortingspercentage en/of verhoogd met eerste klastarief naar aanleiding van een Klassewissel. (…)
In artikel 14.3. van de Productvoorwaarden NS Flex staat:
Als tijdens een controle wordt geconstateerd dat een check-in bij NS ontbreekt en u dus niet in het bezit bent van een geldig vervoersbewijs dan kan NS u een Correctietarief van € 50 in rekening brengen.
In artikel 14.4. van de Productvoorwaarden NS Flex staat:
Als een check-uit bij NS ontbreekt (binnen zes uur na inchecken) en een reconstructie van uw Reisroute aan de hand van uw reisgegevens om de juiste Ritprijs te bepalen, zoals bepaald in artikel 15 van deze productvoorwaarden, niet mogelijk is dan kan NS een Correctietarief van €20 in rekening brengen, al dan niet verminderd met uw eventuele kortingspercentage en/of verhoogd met eerste klastarief naar aanleiding van een Klassewissel.
In artikel 14.9 van de Productvoorwaarden NS Flex staat:
(…) Als u op hetzelfde station na 60 minuten of langer weer uitcheckt nadat u heeft ingecheckt dan gaat NS ervan uit dat u wel een reis heeft gemaakt en kan NS u een Correctietarief van € 20 in rekening brengen, al dan niet verminderd met uw eventuele kortingspercentage en/of verhoogd met eerste klastarief naar aanleiding van een Klassewissel.
3.9.
Naast de Correctietarieven zijn in de Productvoorwaarden NS Flex en in de Algemene Voorwaarden voor het vervoer van Reizigers en Handbagage van de Nederlandse Spoorwegen (AVR-NS) nog meer bedingen opgenomen die zien op vergeten in-/uitchecken, vertrek- en aankomststation gelijk en niet tonen geldig vervoersbewijs:
In artikel 13.14 van de Productvoorwaarden NS Flex staat:
NS heeft het recht om het Basisproduct en/of Flex Abonnement(en) met onmiddellijke ingang op te zeggen en/of uw OV-chipkaart te (laten) blokkeren en/of in beslag te nemen en/of u een boete op te leggen, indien u fraudeert met of misbruik maakt van het Basisproduct en/of Flex Abonnement(en) of de OV-chipkaart of indien er met uw OV-chipkaart is gefraudeerd of misbruik is gepleegd. De in de vorige zin genoemde boete wordt bepaald aan de hand van de ernst van het misbruik of fraude en bedraagt per Rit ten hoogste een bedrag van €50. Er is onder meer in de volgende gevallen sprake van misbruik of fraude:
- Wanneer uit de administratie van bijvoorbeeld NS blijkt dat een check-in of check-uit bij herhaling ontbreekt terwijl dit wel had moeten plaatsvinden;
- (…)
- Wanneer u met de OV-chipkaart waarmee u heeft ingecheckt bij herhaling niet uitcheckt op het station of de halte die u verlaat;
- (…)
- Wanneer u bij herhaling in de richting van uw vertrekstation reist zonder dat dit onderdeel is van de Reisroute;
- (…)
In artikel 3.4. AVR-NS staat:
Als u niet of niet binnen 6 uur na incheck uitcheckt wordt het afgeschreven Instaptarief door NS ingehouden. (…)
In artikel 3.5. AVR-NS staat:
(…) Als er tussen het in- en uitchecken op dezelfde plaats meer dan zestig minuten zijn verstreken zal het instaptarief niet worden teruggestort op de OV-chipkaart.
In artikel 11.1. van AVR-NS staat:
Naast de sancties die elders in deze Voorwaarden en de wet zijn vermeld, kan NS u verplichten om direct de vervoerprijs en een per ministeriële regeling vastgesteld bedrag (genaamd Wettelijke Verhoging) te betalen als u zonder geldig Vervoersbewijs reist met NS, zoals bepaald in de artikelen 2 en 3 van deze Voorwaarden. Deze Wettelijke Verhoging is neergelegd in de Wet personenvervoer 2000 en het Besluit personenvervoer 2000.
(…)
NS kan ook in plaats van de genoemde Wettelijke Verhoging op basis van de wet, u een boete opleggen van gelijke hoogte op basis van deze Voorwaarden.
Bij schending van deze Voorwaarden kan NS de volgende sanctie opleggen:
(…)
Het opleggen van een boete van gelijke hoogte van de in de vorige alinea genoemde boete
(…)
Het op u verhalen van de door NS geleden schade als gevolg van uw schending. (…)
3.10.
Op grond van de bovenstaande bedingen is het voor NS mogelijk om een cumulatie van sancties aan de consument op te leggen. Hieronder volgt een overzicht van de mogelijke sancties per geval:
Niet inchecken
- Op grond van artikel 13.14 Productvoorwaarden NS Flex kan NS een boete met een maximum van € 50,00 opleggen.
- Op grond van artikel 14.2 Productvoorwaarden NS Flex is de consument een correctietarief van € 20,00 verschuldigd.
- Op grond van artikel 14.3 Productvoorwaarden NS Flex is de consument een correctietarief van € 50,00 verschuldigd.
Niet of niet tijdig uitchecken
Op grond van artikel 13.14 Productvoorwaarden NS Flex kan NS een boete met een maximum van € 50,00 opleggen.
- Op grond van artikel 14.4 Productvoorwaarden NS Flex is de consument een correctietarief van € 20,00 verschuldigd.
- Op grond van artikel 3.4 AVR-NS kan NS het instaptarief inhouden.
Vertrek- en aankomststation gelijk
- Op grond van artikel 14.9 Productvoorwaarden NS Flex is de consument een correctietarief van € 20,00 verschuldigd.
- Op grond van artikel 3.5 AVR-NS wordt het instaptarief niet teruggestort (die blijkbaar eerst wordt afgeschreven).
Niet tonen geldig vervoersbewijs
- Op grond van artikel 14.3 Productvoorwaarden NS Flex is de consument een correctietarief van € 50,00 verschuldigd.
Naast deze sancties kan de NS in alle bovengenoemde gevallen op grond van artikel 11.1 AVR-NS de consument nog verplichten om de vervoersprijs en een Wettelijke Verhoging te betalen. De kantonrechter is van voorlopig oordeel dat artikel 11.1. van AVR-NS niet transparant is, omdat de met enkele verwijzing naar de ‘Wettelijke Verhoging in de Wet personenvervoer en het Besluit personenvervoer’ de consument niet duidelijk is wat hem in deze situatie boven het hoofd hangt. Verder is de kantonrechter van voorlopig oordeel dat gezien de cumulatieve werking van deze bedingen er sprake is van oneerlijke bedingen. NS zal in de gelegenheid worden gesteld om zich hierover uit te laten.
Aanhouding
3.11.
Iedere verdere beslissing zal worden aangehouden.
4.De beslissing
De kantonrechter:
4.1.
verwijst de zaak naar de rolzitting van
dinsdag 16 januari 2024waarop eisende partij zich schriftelijk mag uitlaten over hetgeen is overwogen onder 3.10;
dinsdag 16 januari 2024waarop eisende partij zich schriftelijk mag uitlaten over hetgeen is overwogen onder 3.10;
4.2.
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. R.F. Aalst, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken op 19 december 2023. (jjm)