ECLI:NL:RBROT:2018:9230

Rechtbank Rotterdam

Datum uitspraak
17 oktober 2018
Publicatiedatum
12 november 2018
Zaaknummer
C/10/514549 / HA ZA 16-1283
Instantie
Rechtbank Rotterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
  • C. Sikkel
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Internationale handelskoop tussen Nederlands en Chinees bedrijf met betrekking tot bierleveringen en terugbetaling waarborgsom

In deze zaak, die voor de Rechtbank Rotterdam is behandeld, gaat het om een internationale handelskoop tussen de Chinese vennootschap Yiwu Kangyuan Imp & Exp Co Ltd en de Nederlandse vennootschap Rhine Mineral Trading B.V. Yiwu heeft een waarborgsom van € 100.000 aan RMT betaald als zekerheid voor de levering van Heineken bier. Na een periode van leveringen heeft Yiwu op 16 september 2015 aangegeven geen verdere leveringen te willen ontvangen. Yiwu vordert nu de terugbetaling van de waarborgsom, vermeerderd met wettelijke handelsrente, omdat RMT deze weigert terug te betalen. RMT voert verweer en stelt dat Yiwu gehouden was om de afgesproken hoeveelheid bier af te nemen en beroept zich op verrekening van een schadevergoeding die zij zou hebben geleden door het niet afnemen van de bierleveringen.

De rechtbank heeft vastgesteld dat de Nederlandse rechter internationaal bevoegd is en dat zowel het Weens Koopverdrag (CISG) als het nationale Nederlandse recht van toepassing zijn. De rechtbank oordeelt dat de vordering van Yiwu tot terugbetaling van de waarborgsom toewijsbaar is, omdat RMT niet heeft aangetoond dat zij een opeisbare tegenvordering heeft op Yiwu. De rechtbank wijst de vordering tot terugbetaling van de waarborgsom toe en kent wettelijke handelsrente toe vanaf 1 mei 2016. RMT wordt veroordeeld in de proceskosten en het vonnis wordt uitvoerbaar bij voorraad verklaard.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK ROTTERDAM

Team handel en haven
zaaknummer / rolnummer: C/10/514549 / HA ZA 16-1283
Vonnis van 17 oktober 2018
in de zaak van
de vennootschap naar Chinees recht
YIWU KANGYUAN IMP & EXP CO LTD,
gevestigd te Yiwu, Zhejiang, China,
eiseres,
advocaat mr. T.L. Butter te Amsterdam,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
RHINE MINERAL TRADING B.V.,
gevestigd te Rotterdam,
gedaagde,
advocaat mr. M.M. de Jonge te Rotterdam.
Partijen zullen hierna Yiwu en RMT genoemd worden.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • de dagvaarding van 7 oktober 2016 met producties;
  • het vonnis in incident tot zekerheidsstelling voor proceskosten van 3 mei 2017 en de daaraan ten grondslag liggende processtukken;
  • de conclusie van antwoord met producties;
  • de oproepingsbrieven van de rechtbank van 5 juli 2017;
  • de zittingsagenda van 16 oktober 2017;
  • de schriftelijke toelichting van de zijde van Yiwu met producties 10 tot en met 12;
  • de akte inbrengen stukken van de zijde van RMT met producties 9 tot en met 13;
  • de akte inbrengen productie 14 van de zijde van RMT van 17 november 2017;
  • het proces-verbaal van comparitie van 23 november 2017 en de daarin genoemde processtukken;
  • de ter comparitie overgelegde schriftelijke aantekeningen van de advocaat van Yiwu;
  • de ter comparitie overgelegde pleitnotities van de advocaat van RMT;
  • de brief van de advocaat van Yiwu van 6 december 2017 met een opmerking over het proces-verbaal.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.
Yiwu drijft een onderneming in onder meer invoer van producten in China. De activiteiten van RMT bestaan onder meer uit groothandel in voedings- en genotmiddelen en dranken.
2.2.
Yiwu en RMT hebben op 13 maart 2015 een overeenkomst (hierna: de Overeenkomst) gesloten waarin Yiwu wordt aangeduid als
party A, The buyeren waarin RMT wordt aangeduid als
party B, The seller. De Overeenkomst luidt, voor zover thans relevant, als volgt:
“Party A (The buyer) hereby agrees to deposit
100,000Euro into the company bank account of the Party B (The seller), as the guaranteed deposit for the annual sales contract of the Heineken beer which will be signed between Party A and B.
After party B receiving the deposit from party A, party B guarantees supplying party A the following quantity of Heineken on a monthly basis:
1. Heineken pilsner twist off beer Dutch origin (250ml X 24 bottles/carton); 2-5 40 foot Containers.
2. Heineken lager beer European origin (250ml X 24 bottles or 20 bottles/carton): 10-20 40 foot containers.
Party B will increase the supply quantity of Heineken beer to Party A prior to other buyers, if party B’s supply capacity expands.
The annual sales contract of Heineken will be effected from 15th March 2015 till April 2016. In this duration, party A will pay for the Heineken beer which party B supplies within 2 days after the loading of each container.
This deposit (100,000 Euro) will be refunded to Party A after the termination of the annual sales contract of Heineken beer.”
2.3.
Yiwu heeft op 24 maart 2015 € 100.000 aan RMT betaald.
2.4.
In de periode van 16 maart 2015 tot en met 20 juli 2015 heeft RMT in totaal 15 containers bier aan Yiwu geleverd.
2.5.
Yiwu heeft op 16 september 2015 aan RMT laten weten geen leveringen meer te willen ontvangen.

3.Het geschil

3.1.
Yiwu vordert – samengevat – veroordeling van RMT, bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad, tot betaling van € 100.000, te vermeerderen met wettelijke handelsrente vanaf 11 december 2016 en veroordeling van RMT in de (na)kosten, te vermeerderen met wettelijke rente.
3.2.
Yiwu legt aan deze vordering de volgende stellingen ten grondslag:
  • Yiwu heeft aan RMT een waarborgsom (‘
  • Subsidiair grondt Yiwu haar vordering op nakoming van een nadien tussen partijen gesloten terugbetalingsovereenkomst, meer subsidiair op een tussen partijen nadien gesloten vaststellingsovereenkomst.
  • De wettelijke handelsrente is verschuldigd vanaf 11 december 2015, zijnde de dag na de datum van terugbetaling in het schriftelijke concept van de niet ondertekende, maar wel tot stand gekomen terugbetalingsovereenkomst, subsidiair vanaf 1 mei 2016 omdat partijen in de Overeenkomst hebben afgesproken dat de waarborgsom na afloop van de Overeenkomst terugbetaald zou worden, meer subsidiair vanaf 26 juni 2016 (30 dagen na ingebrekestelling).
3.3.
RMT voert verweer en concludeert tot niet-ontvankelijkverklaring van Yiwu in haar vorderingen, althans afwijzing van de vorderingen van Yiwu, met veroordeling van Yiwu in de proceskosten.
3.4.
RMT voert aan dat Yiwu op grond van de Overeenkomst gehouden was om maandelijks de gegarandeerde hoeveelheid Heineken bier van RMT af te nemen. Vanaf september 2015 weigerde Yiwu plotseling om bier af te nemen, zonder RMT hiervan tijdig op de hoogte te stellen. Hierdoor heeft RMT een schade geleden van € 121.212 (annuleringskosten die RMT heeft betaald aan het bedrijf Caiyi, bij wie RMT het aan Yiwu te leveren bier inkocht), te vermeerderen met de gederfde winst van RMT over de looptijd van de Overeenkomst. RMT beroept zich op een verrekeningsrecht.
3.5.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

bevoegdheid en toepasselijk recht

4.1.
Vanwege de vestigingsplaats van Yiwu in China heeft deze zaak een internationaal karakter. Daarom moet eerst de vraag beantwoord worden of de rechtbank internationaal bevoegd is en, zo ja, welk recht van toepassing is.
4.2.
De Nederlandse rechter is internationaal bevoegd om kennis te nemen van het geschil omdat RMT, als gedaagde, in Nederland is gevestigd.
4.3.
Partijen debatteren over de kwalificatie van de Overeenkomst. Volgens RMT kwalificeert de Overeenkomst als koopovereenkomst waarop het Weens Koopverdrag (hierna: de CISG) van toepassing is. Yiwu stelt dat de Overeenkomst geen koopovereenkomst is maar slechts een raamovereenkomst waarin partijen basale afspraken hebben gemaakt zonder daarbij een prijs vast te leggen alsmede dat RMT de kenmerkende prestatie verricht, zodat in de visie van Yiwu nationaal Nederlands recht toepasselijk is.
4.4.
Op grond van artikel 1 onder a van de CISG is dit verdrag (in ieder geval) van toepassing op de - uit de Overeenkomst voortvloeiende - individuele koopovereenkomsten die zijn gesloten tussen Yiwu en RMT. China en Nederland zijn immers partij bij de CISG en het betreft koopovereenkomsten van roerende zaken tussen zakelijke partijen die in verschillende Verdragsluitende Staten zijn gevestigd.
Indien de CISG niet toepasselijk is op de Overeenkomst (omdat de Overeenkomst geen koopovereenkomst is maar een raamovereenkomst), dan is nationaal Nederlands recht toepasselijk. Dit volgt uit artikel 4 lid 2 van de (al dan niet op grond van artikel 10:154 BW toepasselijke) Verordening (EG) nr. 593/2008 van het Europees parlement en de Raad van 17 juni 2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst (hierna: Rome I-Vo). Volgens artikel 4 lid 2 van Rome-I Vo wordt de Overeenkomst beheerst door het recht van het land waar RMT, die de kenmerkende prestatie verricht, haar gewone verblijfplaats heeft. Dat is Nederland. Bovendien is geen sprake van feiten en/of omstandigheden waaruit moet volgen dat de Overeenkomst nauwer is verbonden met een ander land dan Nederland in de zin van artikel 4 lid 3 Rome I-Vo.
4.5.
Welk recht toepasselijk is maakt in dit geval niet uit. Yiwu stelt een nakomingsvordering in. Zowel op grond van de CISG (artikel 46 lid 1) als naar nationaal Nederlands recht artikel (3:296 lid 1 BW) kan nakoming van de Overeenkomst worden gevorderd. Niet in geschil is dat in de Overeenkomst is afgesproken dat de waarborgsom na afloop moet worden terugbetaald en evenmin dat dat niet is geschied. In het midden kan dan ook blijven hoe de overeenkomst moet worden gekwalificeerd.
terugbetaling waarborgsom/beroep op verrekening
4.6.
De CISG, voor zover al toepasselijk op de Overeenkomst, bevat geen regeling omtrent de vraag of verrekend kan en mag worden. Deze kwestie wordt derhalve beheerst door het nationale Nederlandse recht.
4.7.
Voor een geslaagd beroep op verrekening (artikel 6:127 BW) dient vast komen te staan dat RMT een opeisbare (tegen)vordering op Yiwu heeft.
4.8.
De rechtbank gaat aan het verrekeningsverweer van RMT voorbij omdat de gegrondheid van dit verweer niet op eenvoudige wijze is vast te stellen en de vordering van Yiwu overigens voor toewijzing vatbaar is (artikel 6:136 BW). Er zou bewijslevering nodig zijn om vast te kunnen stellen of Yiwu schadeplichtig is wegens wanprestatie, en zo ja voor welk bedrag. Waar RMT bij conclusie van antwoord stelde dat zij het te leveren bier in voorraad had stelt zij op de comparitie dat de overeenkomst waarbij zij het bier bij het bedrijf Caiyi had besteld is geannuleerd. Dit is weinig consistent en wijst niet op de gegrondheid van het verrekeningsverweer. Yiwu heeft bovendien de door RMT gestelde schade gemotiveerd betwist. Yiwu heeft onder meer aangevoerd dat Caiyi op 29 augustus 2015 nog niet bestond en dat Caiyi eerst op 3 december 2015 is opgericht. Ook zou bewijslevering nodig zijn om vast te kunnen stellen of de bierleveringen nu voortijdig zijn gestaakt omdat RMT minder bier kon leveren dan was overeengekomen (standpunt Yiwu) dan wel omdat Yiwu minder bier afnam dan was overeengekomen (standpunt RMT).
4.9.
Conclusie is dat de vordering van Yiwu tot terugbetaling van de waarborgsom zal worden toegewezen.
wettelijke rente
4.10.
Yiwu maakt aanspraak op wettelijke handelsrente. Wettelijke handelsrente is toewijsbaar als het gaat om vertraging in de voldoening van een geldsom bij een handelsovereenkomst. Dat is hier aan de orde. Daarom zal deze vordering worden toegewezen. Uit de CISG, voor zover al toepasselijk op de Overeenkomst, vloeit niet het tegendeel voort. Art. 78 van dit verdrag bepaalt slechts dat ingeval van vertraging in de voldoening van een geldsom rente verschuldigd is, zonder de hoogte daarvan te specificeren (vgl. HR 15 januari 2016, ECLI:NL:HR:2016:70). Voor de hoogte van de gevorderde rente dient aangeknoopt te worden bij aanvullend recht. In dit geval is dat, zoals gezegd, Nederlands recht. De wettelijke handelsrente zal worden toegewezen vanaf 1 mei 2016. Toewijzing vanaf een eerdere datum zal worden afgewezen omdat de waarborgsom (pas) na het einde van de Overeenkomst moest worden terugbetaald en tussen partijen was overeengekomen dat de Overeenkomst per ultimo april 2016 zou eindigen.
4.11.
RMT verzet zich tegen uitvoerbaarverklaring bij voorraad van het vonnis, subsidiair tegen uitvoerbaarverklaring bij voorraad zonder zekerheidsstelling. Of uitvoerbaarverklaring bij voorraad moet worden uitgesproken is een kwestie van afweging van de belangen van partijen in het licht van de omstandigheden van het geval. De rechtbank acht het belang van Yiwu tot terugbetaling van de waarborgsom in de gegeven omstandigheden zwaarder wegen dan het belang van RMT. RMT stelt in dit verband slechts dat het krachtens de veroordeling te betalen bedrag niet in Nederland kan worden teruggehaald en dat in China zal moeten worden geprocedeerd. Deze stelling acht de rechtbank zonder nadere onderbouwing onvoldoende zwaar wegen. De rechtbank zal mitsdien de vordering tot uitvoerbaarverklaring bij voorraad toewijzen, zonder zekerheidsstelling op te leggen.
proceskosten
4.12.
RMT zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten. De kosten aan de zijde van Yiwu worden begroot op:
  • dagvaarding € 94,08
  • griffierecht 1.929,00
- salaris advocaat
5.121,00(3 punten x tarief V ad € 1.707),
€ 7.144,08
Van de drie voormelde punten is een punt bedoeld voor de conclusie van Yiwu in het incident. RMT is ook in het incident de in het ongelijk gestelde partij.
4.13.
De nakosten zullen voorwaardelijk worden toegewezen zoals in het dictum vermeld.

5.De beslissing

De rechtbank
5.1.
veroordeelt RMT om binnen zeven (7) dagen na betekening van dit vonnis aan Yiwu te betalen een bedrag van € 100.000, te vermeerderen met de wettelijke handelsrente in de zin van artikel 6:119a BW vanaf 1 mei 2016 tot aan de dag van volledige betaling;
5.2.
veroordeelt RMT in de proceskosten, aan de zijde van Yiwu begroot op € 7.144,08, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf veertien (14) dagen na dagtekening van dit vonnis tot aan de dag der algehele voldoening en voorts te vermeerderen met € 157,- voor nasalaris zonder betekening, en, in geval betekening van het vonnis plaatsvindt, met € 82,- en de explootkosten van betekening van het vonnis;
5.3.
verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr C. Sikkel en in het openbaar uitgesproken op 17 oktober 2018.
[2517/1573]