Uitspraak
afdeling strafrecht
parketnummer: 23-000634-17
datum uitspraak: 20 juli 2021
TEGENSPRAAK
Verkort arrest van het gerechtshof Amsterdam gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Noord-Holland van 3 februari 2017 in de strafzaak onder parketnummer 15-860002-16 tegen:
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1995,
adres: [adres 1] .
Ontvankelijkheid van de verdachte in het hoger beroep
De verdachte is door rechtbank Haarlem partieel vrijgesproken van het onder 2 tenlastegelegde, voor zover dit betreft de impliciet cumulatief tenlastegelegde openlijke geweldpleging tegen [slachtoffer 2] . Het hoger beroep is door de verdachte onbeperkt ingesteld en is derhalve mede gericht tegen deze in eerste aanleg gegeven beslissing tot vrijspraak. Gelet op hetgeen is bepaald in artikel 404, vijfde lid, van het Wetboek van Strafvordering staat voor de verdachte tegen deze beslissing geen hoger beroep open. Het hof zal de verdachte daarom niet-ontvankelijk verklaren in het ingestelde hoger beroep, voor zover dat is gericht tegen de in het vonnis waarvan beroep gegeven beslissing tot vrijspraak.
Onderzoek van de zaak
Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van 14 juni, 15 juni en 6 juli 2021 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422, tweede lid, van het Wetboek van Strafvordering, naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in eerste aanleg.
Tegen voormeld vonnis is namens de verdachte hoger beroep ingesteld.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door de verdachte en de raadsvrouw naar voren is gebracht.
Tenlastelegging
Aan de verdachte is, na nadere omschrijving van de tenlastelegging als bedoeld in artikel 314a van het Wetboek van Strafvordering in eerste aanleg en gelet op de in hoger beroep toegelaten wijziging, ten laste gelegd dat:
Feit 1zij op of omstreeks 01 januari 2016 te Haarlem, tezamen en in vereniging, althans alleen, ter uitvoering van het door verdachte en/of haar mededader(s) voorgenomen misdrijf om [benadeelde 1] en/of [benadeelde 2] , opzettelijk van het leven te beroven, (telkens) met een mes, althans een scherp en/of puntig voorwerp,
- meermalen, althans eenmaal, in de nek/hals en/of de schouder en/of het hoofd en/of de buik(streek) en/of het lichaam van die [benadeelde 2] heeft/hebben gestoken en/of gesneden, en/of (vervolgens)
- meermalen, althans eenmaal, in de nek/hals en/of het hoofd en/of de (linker)pols en/of de (linker)arm en/of de borst(streek) en/of het lichaam van die [benadeelde 1] heeft/hebben gestoken en/of gesneden, en/of (vervolgens)
- meermalen, althans eenmaal, (een) stekende en/of snijdende beweging(en) in de richting van die [benadeelde 2] en/of [benadeelde 1] heeft/hebben gemaakt,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
feit 2zij op of omstreeks 01 januari 2016 te Haarlem openlijk, te weten op of aan de openbare weg, te weten de Zomerkade en/of de Ten Katestraat, ik elk geval op of aan een openbare weg en/of op een voor het publiek toegankelijke plaats, in vereniging geweld heeft gepleegd tegen personen, te weten [slachtoffer 1] en/of [benadeelde 2] en/of [benadeelde 1] en/of [slachtoffer 2] , welk geweld bestond uit het slaan/stompen en/of schoppen/trappen en of met een mes, althans een scherp en/of puntig voorwerp, steken en/of snijden (in de richting) van voornoemd(e) perso(o)n(en), immers heeft/hebben zij, verdachte en/of haar mededader(s),
- met een mes, althans een scherp en/of puntig voorwerp, in het hart, althans de hartstreek, in elk geval de borst, en/of het lichaam, van die [slachtoffer 1] gestoken en/of gesneden, en/of (vervolgens)
- meermalen, althans eenmaal, (telkens) met een mes, althans een scherp en/of puntig voorwerp, in de nek/hals en/of de schouder en/of het hoofd en/of de buik(streek) en/of het lichaam van die [benadeelde 2] gestoken en/of gesneden, en/of (vervolgens)
- meermalen, althans eenmaal, (telkens) met een mes, althans een scherp en/of puntig voorwerp, in de nek/hals en/of het hoofd en/of de (linker)pols en/of de (linker)arm en/of de borst(streek) en/of het lichaam van die [benadeelde 1] gestoken en/of gesneden, en/of (vervolgens)
- meermalen, althans eenmaal, (telkens) met een mes, althans een scherp en/of puntig voorwerp (een) stekende en/of snijdende beweging(en) in de richting van die [benadeelde 2] en/of [benadeelde 1] en/of [slachtoffer 2] gemaakt, en/of (vervolgens)
- meermalen, althans eenmaal, (telkens) (met gebalde hand) geslagen/gestompt op/tegen/in het lichaam van die [benadeelde 2] en/of het lichaam van die [benadeelde 1] , en/of (vervolgens)
- meermalen, althans eenmaal, (telkens) (met geschoeide voet) geschopt/getrapt op/tegen/in het lichaam van die [benadeelde 2] en/of het lichaam van die [benadeelde 1] , terwijl dit door haar en/of haar mededader(s) gepleegde geweld enig lichamelijk letsel, te weten (een) steek- en/of snijverwonding(en) aan het lichaam van die [benadeelde 2] en/of het lichaam van die [benadeelde 1] , ten gevolge heeft gehad.
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zal het hof deze verbeterd lezen. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.
Vonnis waarvan beroep
Het vonnis waarvan beroep voor zover aan het oordeel van het hof onderworpen zal worden vernietigd, omdat het hof tot andere beslissingen komt dan de rechtbank.
Overwegingen over het bewijs van de tenlastegelegde feiten
Inleiding [1]
In de vroege ochtend van 1 januari 2016 heeft een gewelddadig treffen plaatsgevonden op de Zomerkade te Haarlem. Bij dit treffen – waarbij messen zijn gebruikt – waren enerzijds [verdachte] (hierna: [verdachte] ), [medeverdachte 1] (hierna: [medeverdachte 1] ) en [medeverdachte 2] (hierna: [medeverdachte 2] ) betrokken en anderzijds [benadeelde 2] (hierna: [benadeelde 2] ), [slachtoffer 1] (hierna: [slachtoffer 1] ) en [benadeelde 1] (hierna: [benadeelde 1] ). Bij de confrontatie is [slachtoffer 1] overleden en zijn [benadeelde 2] en [benadeelde 1] gewond geraakt.
Het volgende is aan de confrontatie vooraf gegaan.
In de nieuwjaarsnacht van 31 december 2015 op 1 januari 2016 waren, [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] in de woning van [getuige 1] (hierna: [getuige 1] ) aan de [adres 2] in Haarlem.
Gedurende de avond ontstond – onder invloed van alcohol en (hard)drugs – via Whatsapp-berichten en telefonisch contact ruzie tussen enerzijds [medeverdachte 2] en [verdachte] en anderzijds [benadeelde 2] . Er vond veelvuldig berichtenverkeer en telefonisch contact plaats tussen [benadeelde 2] en [verdachte] en [medeverdachte 2] . [2] De situatie op de [adres 2] raakte hierna zo oververhit dat [verdachte] messen pakte en daarmee begon rond te lopen. Verschillende mensen, waaronder [medeverdachte 1] , hebben geprobeerd deze messen van haar af te pakken. [3] [verdachte] heeft over de telefoon tegen [benadeelde 2] gezegd ‘ik steek je neer’ en op een later moment in de auto bij [getuige 2] (hierna: [getuige 2] ) heeft zij geroepen ‘ik ga [benadeelde 2] steken’. [4] Ook [medeverdachte 2] vertoonde agressief en ongeremd gedrag. Zij heeft over de telefoon [benadeelde 2] uitgedaagd en geroepen dat hij moest komen en dat ze hem neer ging steken, [5] en ook zij heeft een mes gepakt. [6] [medeverdachte 2] en [verdachte] waren elkaar aan het opstoken. [7] Toen bekend werd dat [benadeelde 2] met een groep [8] zou komen, zei [getuige 1] dat hij dat niet in zijn huis wilde, omdat het kind van [medeverdachte 2] en [getuige 1] boven lag te slapen. [9] Vervolgens gingen [verdachte] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] naar buiten, waarbij in ieder geval [verdachte] messen bij zich had. [10]
[benadeelde 2] was samen met [benadeelde 1] , [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] (hierna: [slachtoffer 2] ). Nadat hij was gebeld door [medeverdachte 2] is hij te voet op weg gegaan naar de [adres 2] . [benadeelde 1] , [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] liepen op enige afstand achter hem aan uit voorzorg. [11] Toen [benadeelde 2] over het bruggetje naar de Zomerkade liep, werd hij gebeld door [medeverdachte 2] . Hij hoorde door de telefoon en van een afstand personen zeggen: ‘Daar is ie, daar is ie’. [12] [medeverdachte 2] , [verdachte] en [medeverdachte 1] liepen [benadeelde 2] tegemoet over de Zomerkade. Het kwam vervolgens tot een confrontatie tussen [verdachte] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] enerzijds en [benadeelde 2] , en na een kort ogenblik [benadeelde 1] en [slachtoffer 1] , anderzijds. [13] [benadeelde 2] en [benadeelde 1] liepen verwondingen door messteken op en [slachtoffer 1] kwam te overlijden door een messteek die hem in zijn hart trof.
Bewijsoverweging ten aanzien van feit 1 (medeplegen poging doodslag op [benadeelde 2] en [benadeelde 1] )
Standpunt van de advocaat-generaal
De advocaat-generaal heeft gerekwireerd tot bewezenverklaring van het onder 1 tenlastegelegde. De advocaat-generaal heeft daartoe aangevoerd dat de verdachte en [medeverdachte 1] in het gevecht meerdere keren met messen stekende bewegingen hebben gemaakt in de richting van [benadeelde 2] en [benadeelde 1] . [benadeelde 2] en [benadeelde 1] zijn beiden ook daadwerkelijk met een mes gestoken in delen van het lichaam waar zich vitale organen bevinden. Door op deze manier te handelen heeft de verdachte bewust de aanmerkelijke kans op het gevolg, de dood van [benadeelde 2] en [benadeelde 1] , aanvaard.
Standpunt van de verdediging
De raadsvrouw van de verdachte heeft betoogd dat de verdachte moet worden vrijgesproken van de onder 1 tenlastegelegde poging tot doodslag op [benadeelde 2] en [benadeelde 1] . Volgens de raadsvrouw heeft de verdachte niet met opzet – in de zin dat de verdachte bewust het mogelijke gevolg van haar handelen zou hebben aanvaard – gehandeld en zijn de veroorzaakte letsels niet van dien aard dat vastgesteld kan worden dat er een reële, aanmerkelijke kans was op het overlijden van [benadeelde 2] en/of [benadeelde 1] .
Oordeel van het hof
De verdachte is samen met [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] van de woning aan de [adres 2] in Haarlem naar de Zomerkade gelopen. Zoals hiervoor uiteengezet, heeft de verdachte daarbij meerdere messen meegenomen uit de woning.
Op de Zomerkade heeft vervolgens een gewelddadig treffen plaatsgevonden tussen de verdachte, [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] enerzijds en [benadeelde 2] , [benadeelde 1] en [slachtoffer 1] anderzijds. Uit de na te noemen bewijsmiddelen kan worden afgeleid dat de verdachte en [medeverdachte 1] bij dit treffen met messen hebben gestoken. [benadeelde 2] en [benadeelde 1] hebben daarbij verwondingen opgelopen en [slachtoffer 1] is daarbij om het leven gekomen.
Aan de verdachte is onder feit 1 tenlastegelegd het medeplegen van poging tot doodslag op [benadeelde 2] en [benadeelde 1] .
Op grond van de bewijsmiddelen is komen vast te staan dat [benadeelde 2] is gestoken in zijn buik door [medeverdachte 1] [14] en in zijn schouder door de verdachte. [15] [benadeelde 1] is geraakt op het hoofd [16] door [medeverdachte 1] [17] en gestoken in zijn borstkas door de verdachte. [18] Geconstateerd moet worden dat weliswaar geen sprake is van diepe verwondingen, maar dat het handelen van de verdachten wel dusdanig is geweest dat sprake is van pogingen tot doodslag nu de steekverwondingen zijn toegebracht in en bij lichaamsdelen met vitale organen. De gevaarzettendheid van het handelen van de verdachten is evident.
Het hof overweegt daarbij dat – ondanks dat vaststaat dat de verdachte alcohol en drugs had gebruikt – het geenszins is gebleken dat de toestand van de verdachte dusdanig was dat kan worden gezegd dat ieder inzicht in de draagwijdte van haar handelen heeft ontbroken.
Het hof komt tot de conclusie dat de verdachte minst genomen heeft gehandeld met voorwaardelijk opzet. De verdachte heeft door het op voornoemde plaatsen van het lichaam steken met een mes bewust de aanmerkelijke kans aanvaard dat [benadeelde 2] en/of [benadeelde 1] zou(den) komen te overlijden.
Het hof komt daarbij ook tot het oordeel dat sprake is geweest van medeplegen van poging tot doodslag. De verdachte en [medeverdachte 1] zijn – tezamen met [medeverdachte 2] – naar de Zomerkade gegaan en zijn de confrontatie aangegaan met [benadeelde 2] , die samen met anderen daar was verschenen. De verdachte had messen meegenomen en [medeverdachte 1] was daarvan op de hoogte. Er is sprake van in gezamenlijkheid uitgeoefend geweld van [medeverdachte 1] en de verdachte bestaande uit openlijk geweld in het algemeen en het steken met een mes van [benadeelde 2] en [benadeelde 1] in het bijzonder. De messteken hebben elkaar onmiddellijk opgevolgd en waren gericht tegen dezelfde slachtoffers. Het hof komt tot het oordeel dat sprake is van een nauwe en bewuste samenwerking en dat de verdachte en [medeverdachte 1] zich schuldig hebben gemaakt aan het medeplegen van een poging tot doodslag op [benadeelde 2] en [benadeelde 1] .
Bewijsoverwegingen ten aanzien van feit 2 (openlijke geweldpleging jegens [slachtoffer 1] , [benadeelde 2] en/of [benadeelde 1] )
Standpunt van de advocaat-generaal
De advocaat-generaal heeft gerekwireerd tot bewezenverklaring van het onder 2 tenlastegelegde. De verdachte heeft door haar handelen een voldoende significante bijdrage aan het geweld geleverd en zich derhalve schuldig gemaakt aan openlijke geweldpleging.
Standpunt van de verdediging
De raadsvrouw van de verdachte heeft geen verweer gevoerd ten aanzien van het dit feit en sluit zich aan bij de bewezenverklaring van de rechtbank.
Oordeel van het hof
Het hof stelt voorop dat van het "in vereniging" plegen van geweld sprake is, indien de betrokkene een voldoende significante of wezenlijke bijdrage levert aan het geweld, zij het dat deze bijdrage zelf niet van gewelddadige aard behoeft te zijn. De enkele omstandigheid dat iemand aanwezig is in een groep die openlijk geweld pleegt is niet zonder meer voldoende om hem/haar te kunnen aanmerken als iemand die "in vereniging" geweld pleegt. Beoordeeld zal moeten worden of de door de verdachte geleverde – intellectuele en/of materiële – bijdrage aan het delict van voldoende gewicht is.
Zoals hiervoor uiteengezet, ging aan de gewelddadige confrontatie op de Zomerkade vooraf dat [medeverdachte 2] en de verdachte telefonisch en via Whatsapp-berichten ruzie maakten met [benadeelde 2] . De verdachte heeft naar aanleiding daarvan messen gepakt en gezegd [benadeelde 2] te zullen steken. [medeverdachte 2] heeft [benadeelde 2] telefonisch uitgedaagd, geroepen dat hij moest komen en ook zij heeft geroepen dat ze hem zou neersteken, en een mes gepakt. [19] Toen bekend werd dat [benadeelde 2] met een groep zou komen, zijn de verdachte, [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] naar buiten gegaan, waarbij in ieder geval de verdachte messen bij zich had, hetgeen [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] wisten. [20] [medeverdachte 2] had naar eigen zeggen uit voorzorg sleutels in haar hand met de ring over haar vinger, om zich te kunnen verdedigen. [21] [medeverdachte 2] heeft naar eigen zeggen gedurende de confrontatie gedreigd met woorden. [22]
Uit deze gang van zaken blijkt naar het oordeel van het hof dat de verdachte, [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] op het moment van verlaten van de woning rekening hielden met een confrontatie met [benadeelde 2] waarbij messen gebruikt konden gaan worden; de verdachte en [medeverdachte 2] hadden daar al mee gedreigd. Zij zijn als groep op [benadeelde 2] af gegaan. [23] Toen het tot een treffen van deze groep met de groep van [benadeelde 2] en zijn vrienden kwam, hebben alle drie de verdachten aan die confrontatie een gewelddadig of in elk geval dreigend aandeel geleverd. Aldus is naar het oordeel van het hof de intellectuele en/of materiële bijdrage van ieder van de drie verdachten over het geheel genomen van voldoende gewicht geweest, om tot een bewezenverklaring van het
in verenigingplegen van geweld tegen personen te kunnen komen.
in verenigingplegen van geweld tegen personen te kunnen komen.
Tijdens de daarop volgende confrontatie is [slachtoffer 1] dodelijk in het hart gestoken met een mes. [benadeelde 2] is met een mes in zijn buik en in zijn nek/schouder gestoken. [benadeelde 1] is met een mes tegen zijn hoofd geslagen, waarbij hij in zijn hoofd is geraakt door dit mes, en met een mes in zijn borstkas geraakt.
Bewezenverklaring
Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan, met dien verstande dat:
feit 1zij op 1 januari 2016 te Haarlem, tezamen en in vereniging
met een ander, ter uitvoering van het door verdachte en haar mededader voorgenomen misdrijf om [benadeelde 1] en [benadeelde 2] , opzettelijk van het leven te beroven,
met dat opzet samen met die andertelkens met een mes,
met een ander, ter uitvoering van het door verdachte en haar mededader voorgenomen misdrijf om [benadeelde 1] en [benadeelde 2] , opzettelijk van het leven te beroven,
met dat opzet samen met die andertelkens met een mes,
- in de schouder en de buikstreek van die [benadeelde 2] hebben gestoken en/of gesneden, en
- in het hoofd en de linkerarm en de borststreek van die [benadeelde 1] hebben gestoken en/of gesneden en - stekende en/of snijdende bewegingen in de richting van die [benadeelde 2] en [benadeelde 1] hebben gemaakt,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
feit 2zij op 1 januari 2016 te Haarlem openlijk, te weten op of aan de openbare weg, te weten de Zomerkade, in vereniging geweld heeft gepleegd tegen personen, te weten [slachtoffer 1] en [benadeelde 2] en [benadeelde 1] , welk geweld bestond uit het met een mes, steken en/of snijden (in de richting) van voornoemde personen, immers heeft/hebben zij, verdachte en/of haar mededaders,
- met een mes in het hart van die [slachtoffer 1] gestoken en
- telkens met een mes in de schouder en de buikstreek van die [benadeelde 2] gestoken en/of gesneden, en - telkens met een mes in het hoofd en de linkerarm en de borststreek van die [benadeelde 1] gestoken en/of gesneden, en
- telkens met een mes stekende en/of snijdende bewegingen in de richting van die [benadeelde 2] en die [benadeelde 1] gemaakt,
terwijl het door haar en haar mededaders gepleegde geweld enig lichamelijk letsel, te weten steek- en/of snijverwondingen aan het lichaam van die [benadeelde 2] en het lichaam van die [benadeelde 1] , ten gevolge heeft gehad.
Hetgeen onder 1 en 2 meer of anders is tenlastegelegd, is niet bewezen. De verdachte moet hiervan worden vrijgesproken.
Het bewezenverklaarde is gegrond op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat, zoals deze na het eventueel instellen van beroep in cassatie zullen worden opgenomen in de op te maken aanvulling op dit arrest.
Strafbaarheid van het bewezenverklaarde
Geen omstandigheid is aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde uitsluit, zodat dit strafbaar is.
Het onder 1 bewezenverklaarde levert op:
medeplegen van poging tot doodslag, meermalen gepleegd.
Het onder 2 bewezenverklaarde levert op:
openlijk in vereniging geweld plegen tegen personen, terwijl het door de schuldige gepleegde geweld enig lichamelijk letsel ten gevolge heeft.
Strafbaarheid van de verdachte
Geen omstandigheid is aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte ten aanzien van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde uitsluit, zodat de verdachte strafbaar is.
Oplegging van straf
De rechtbank Noord-Holland heeft de verdachte voor het in eerste aanleg onder feit 1 en feit 2 bewezenverklaarde veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van vier (4) jaren met aftrek overeenkomstig artikel 27 van het Wetboek van Strafrecht.
Standpunt advocaat-generaal
De advocaat-generaal heeft gevorderd dat de verdachte, gelet op de overschrijding van de redelijke termijn, voor het onder feit 1 en feit 2 tenlastegelegde zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 45 maanden met aftrek overeenkomstig artikel 27 van het Wetboek van Strafrecht.
Standpunt verdediging
De raadsvrouw heeft – indien en voor zover het hof tot een bewezenverklaring komt – het hof verzocht geen langere onvoorwaardelijke gevangenisstraf op te leggen dan de verdachte reeds heeft uitgezeten. Daarnaast heeft de raadsvrouw aangevoerd dat de redelijke termijn in grove mate is overschreden en derhalve het hof verzocht daar in strafmatigende zin rekening mee te houden.
Oordeel van het hof
Het hof heeft in hoger beroep de op te leggen straf bepaald op grond van de ernst van de feiten en de omstandigheden waaronder deze zijn begaan en gelet op de persoon van de verdachte. Het hof heeft daarbij in het bijzonder het volgende in beschouwing genomen.
De verdachte heeft zich tijdens de nieuwjaarsnacht van 2016 schuldig gemaakt aan openlijke geweldpleging en een dubbele poging doodslag. Wat een feestelijke avond had moeten zijn, is op tragische wijze geëindigd. De verdachte heeft een ruzie geheel uit de hand laten lopen. Haar agressieve gedrag, in aanwezigheid van anderen, en het uitdagen van de betrokkene, was in belangrijke mate de oorzaak van het escaleren van de ruzie in een gewelddadige confrontatie op straat. De verdachte is samen met haar mededaders, bewapend met messen, de confrontatie aangegaan met de groep rondom [benadeelde 2] . Deze confrontatie is uitgelopen in een gevecht met de zinloze dood van [slachtoffer 1] tot gevolg. De verdachte en haar medeverdachten hebben met hun handelen de nabestaanden van [slachtoffer 1] onherstelbaar groot leed aangedaan dat tot op de dag van vandaag voortduurt en nog lang zal voortduren, te meer nu in dit proces niet kan worden vastgesteld wie de fatale steek aan [slachtoffer 1] heeft toegebracht. Het hof rekent het de verdachte aan dat zij zich niet aan de vechtpartij heeft onttrokken en er voor heeft gekozen zich, bewapend met een of meer messen, in het gevecht te begeven en hieraan een wezenlijke bijdrage te leveren.
Daarnaast heeft de verdachte gepoogd [benadeelde 2] en [benadeelde 1] van het leven te beroven door met een mes op hen in te steken. Zij heeft zich zodoende schuldig gemaakt aan poging doodslag en openlijke geweldpleging jegens hen. Hen had hetzelfde lot als [slachtoffer 1] kunnen treffen. Dit alles vond plaats op de openbare weg waar buurtbewoners hebben moeten aanschouwen dat een jongeman in hun straat bleek te zijn doodgestoken en anderen met messteken gewond waren geraakt. Deze vorm van agressie waarbij jongeren met messen de straat op gaan roept in de samenleving veel onrust op. Aldus heeft de verdachte een hevige schok in de rechtsorde veroorzaakt.
Het hof is van oordeel dat op geweldsdelicten als de onderhavige – vanuit het oogpunt van vergelding en bescherming van de maatschappij – slechts kan worden gereageerd door middel van oplegging van een langdurige gevangenisstraf. Gelet op vorengaande acht het hof in beginsel een gevangenisstraf voor de duur van 4 jaren en 6 maanden gerechtvaardigd.
Het hof zal bij de strafoplegging rekening houden met de overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).
Als uitgangspunt voor een voortvarende behandeling van een strafzaak geldt een termijn van twee jaren per rechterlijke instantie. Dit is anders als de verdachte in verband met de zaak in voorlopige hechtenis verkeert, in welk geval een termijn van 16 maanden als uitgangspunt heeft te gelden.. Het hof stelt vast dat de op zijn redelijkheid te beoordelen termijn is aangevangen op 1 januari 2016, zijnde de datum waarop de verdachte in verband met deze zaak in verzekering is gesteld. Het hof constateert dat vanaf die datum tot aan de datum waarop dit hof arrest wijst vijf jaren en zes maanden zijn verstreken, hetgeen niet aan verdediging is te wijten. Het hof concludeert dat de redelijke termijn van de procedure als geheel met 34 maanden is overschreden. In de appelfase is de redelijke termijn, te rekenen vanaf 16 februari 2017, zijnde de datum van het instellen van appel, met 37 maanden is overschreden.
Het hof acht, alles afwegende en met verdiscontering van de grove overschrijding van de redelijke termijn, een gevangenisstraf voor de duur van 3 jaren en 6 maanden passend en geboden.
Gelet op het feit dat de verdachte de op te leggen straf reeds heeft uitgezeten, zal geen uitvoering worden gegeven aan artikel 359, zesde lid, van het Wetboek van Strafvordering.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde 3]
De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 26.104,75. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep toegewezen tot een bedrag van € 6.104,75. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van de oorspronkelijke vordering.
De gestelde schade bestaat uit:
kosten van de uitvaart € 3.094,53
plaatsingsrechten grafmonument € 279,00
aanschafkosten grafmonument € 1.860,00
plaatsingskosten grafmonument € 476,00
kosten onderhoud grafmonument € 186,00
eten en drinken islamitische rouwperiode € 150,00
reiskosten naar steenhouwer € 50,46
reiskosten en parkeerkosten in verband met
bezittingen ophalen politiebureau € 8,76
bezittingen ophalen politiebureau € 8,76
affectieschade € 20.000,00
De benadeelde partij heeft in eerste aanleg tevens een vordering tot schadevergoeding ingediend tegen de Staat van € 141,47 wegens materiële schade, bestaande uit gemaakte reis- en parkeerkosten wegens het bijwonen en voorbereiden van de zittingen. Zij heeft zich in hoger beroep ook ten aanzien van deze vordering opnieuw gevoegd voor het bedrag van de oorspronkelijke vordering. Ter terechtzitting in hoger beroep is aangevoerd dat deze kosten ofwel vergoed dienen te worden door de Staat ofwel als proceskosten aangemerkt dienen te worden.
Standpunt van de advocaat-generaal
De advocaat-generaal heeft zich op het standpunt gesteld dat de onder 1, 6, 7 en 8 genoemde kosten hoofdelijk dienen te worden toegewezen. Met betrekking tot de kosten die verband houden met het grafmonument, zoals opgenomen onder de schadeposten 2, 3, 4 en 5, heeft de advocaat-generaal gevorderd dat de benadeelde partij niet-ontvankelijk moet worden verklaard, aangezien thans onduidelijk is of en zo ja, welke kosten met betrekking tot het grafmonument (gedeeltelijk) door anderen zijn voldaan en het – bij gebreke van nadere inlichtingen – ervoor moet worden gehouden dat dit deel van de vordering niet eenvoudig van aard is, waardoor dit een onevenredige belasting van het strafgeding oplevert. Ten aanzien van de gevorderde affectieschade heeft de advocaat-generaal zich op het standpunt gesteld dat die schade onder geldend recht niet kan worden toegewezen, aangezien daarvoor thans geen juridische basis bestaat, zodat de benadeelde partij ten aanzien van die schade niet-ontvankelijk moet worden verklaard. Hetzelfde heeft volgens de advocaat-generaal te gelden voor de gevorderde reiskostenvergoeding van de Staat.
Standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft zich op het standpunt gesteld dat de gestelde materiële schade die verband houdt met de uitvaartkosten moet worden afgewezen dan wel niet-ontvankelijk moet worden verklaard, aangezien niet duidelijk is of en zo ja, tot welk bedrag de benadeelde partij die kosten zelf heeft gedragen, hetgeen een onevenredige belasting van het strafgeding oplevert. Ten aanzien van de gevorderde affectieschade heeft de raadsvrouw aangevoerd dat het huidige wettelijke systeem geen ruimte laat voor toekenning van dergelijke schade, zodat dat deel van de vordering dient te worden afgewezen.
Oordeel van het hof
Materiële schade
Wat betreft de schadeposten 1, 2, 3 en 5 is het hof van oordeel dat deze posten voldoende zijn onderbouwd met stukken. Ten aanzien van schadepost 4 overweegt het hof dat, gelet op de ter terechtzitting in hoger beroep gegeven toelichting en de daarbij overgelegde stukken waaruit blijkt dat het grafmonument daadwerkelijk is geplaatst, dit bedrag het hof niet onredelijk voorkomt.
Uit het onderzoek ter terechtzitting is het hof dan ook voldoende gebleken dat de benadeelde partij als gevolg van het onder 2 bewezenverklaarde handelen van de verdachte rechtstreeks schade heeft geleden tot een bedrag van € 6.104,75. De verdachte is tot vergoeding van die schade gehouden zodat de vordering tot dat bedrag zal worden toegewezen.
Affectieschade
Ten aanzien van de gevorderde affectieschade van € 20.000,- overweegt het hof als volgt. Affectieschade is een vorm van immateriële schadevergoeding voor nabestaanden of naasten die leed hebben ondervonden doordat een persoon met wie men een affectieve band had, is overleden door toedoen van een ander. Het hof stelt voorop dat uit de namens de moeder van [slachtoffer 1] ter terechtzitting in hoger beroep in 2018 voorgedragen slachtofferverklaring is gebleken dat de benadeelde partij onbeschrijflijk veel verdriet en leed is aangedaan door het verlies van haar zoon. Uitgangspunt is echter dat schadevergoeding slechts verschuldigd is voor zover de wet daartoe de mogelijkheid biedt.
Namens de benadeelde partij is gewezen op de ‘Wet van 11 april 2018 tot wijziging van het Burgerlijk Wetboek, het Wetboek van Strafvordering en het Wetboek van Strafrecht teneinde vergoeding van affectieschade mogelijk te maken en het verhaal daarvan alsmede het verhaal van verplaatste schade door derden in het strafproces te bevorderen’, welke wet met ingang van 1 januari 2019 in werking is getreden. Deze wet biedt vanaf de datum van inwerkingtreding een wettelijke grondslag voor toekenning van affectieschade indien sprake is van overlijden of ernstig en blijvend letsel van het slachtoffer. Echter, ingevolge het overgangsrecht als bepaald in artikel 68 en 69 Overgangswet nieuw BW heeft deze verruiming slechts gevolgen ten aanzien van schadeveroorzakende gebeurtenissen die plaatsvinden na de inwerkingtreding van deze wetswijziging per 1 januari 2019. Nu [slachtoffer 1] is overleden op 1 januari 2016 is vergoeding op deze grond niet mogelijk. Gelet daarop zal het hof de vordering tot vergoeding van de affectieschade afwijzen.
Reis- en verblijfkosten
Het hof overweegt omtrent de vordering tot schadevergoeding van €141,47 wegens gemaakte reis- en parkeerkosten als volgt. Artikel 51f van het Wetboek van Strafvordering biedt een benadeelde partij de mogelijkheid om de schade die zij rechtstreeks heeft geleden als gevolg van het bewezenverklaarde strafbare feit, vergoed te krijgen. De gevorderde reis- en parkeerkosten kunnen naar het oordeel van het hof niet worden aangemerkt als rechtstreekse schade en kunnen derhalve niet als schadeposten worden toegewezen. Het hof verstaat daarom dat de benadeelde partij die kosten als proceskosten als bedoeld in artikel 532 Sv heeft willen opvoeren.
De benadeelde partij heeft de advocaat die haar rechtsbijstand verleent, in het mede door haar ondertekende voegingsformulier, gemachtigd om namens haar te procederen. In dit voegingsformulier is tevens een verzoek gedaan om de door de benadeelde partij gemaakte proceskosten te vergoeden. Het gaat hierbij om reis- en verblijfkosten kosten die zijn gemaakt voor bezoeken aan slachtofferhulp, de advocaat en het bijwonen van de inhoudelijke zittingen.
Wat de kosten van de gemachtigde zelf betreft stelt het hof vast dat hiervoor door geen van de benadeelde partijen een kostenveroordeling wordt verzocht. Het hof leidt hieruit af dat er daarom telkens sprake is geweest van kosteloze rechtsbijstand, dat wil zeggen zonder voorafgaande beoordeling van de draagkracht volledig gefinancierd op de voet van artikel 44, vierde lid, van de Wet op de Rechtsbijstand.
Nu aldus is geprocedeerd dient zich de vraag aan in welke rechtsregel grond is gelegen voor een beslissing waarbij de verdachte wordt veroordeeld om de overige proceskosten te vergoeden.
De Hoge Raad heeft inmiddels bij herhaling in algemene zin overwogen en geoordeeld dat bij de begroting van de door de benadeelde partij gemaakte proceskosten dezelfde maatstaf dient te worden gehanteerd als in civiele procedures. In de voegingsprocedure in het strafproces kan, evenals in civiele procedures, het proceskostensysteem van het Wetboek van Burgerlijke rechtsvordering worden toegepast. Meer in het bijzonder heeft de Hoge Raad de vingerwijzing gegeven dat in beginsel het liquidatietarief kan worden toegepast bij de bepaling van het te vergoeden bedrag voor gemaakte advocaatkosten.
Ervan uitgaand dat aansluiting moet worden gezocht bij het procesrecht in burgerlijke zaken zijn de volgende wettelijke bepalingen van belang.
Artikel 238 Rv
1. In zaken waarin partijen in persoon kunnen procederen, wordt, indien de wederpartij van de in het ongelijk gestelde partij zonder gemachtigde procedeert, onder de kosten waarin laatstgenoemde partij wordt veroordeeld, opgenomen een door de rechter te bepalen bedrag voor noodzakelijke reis- en verblijfkosten van die wederpartij. De rechter kan onder de kosten waarin de in het ongelijk gestelde partij wordt veroordeeld, ook opnemen een door hem te bepalen bedrag voor noodzakelijke verletkosten van de wederpartij.
2. Procedeert de wederpartij van de in het ongelijk gestelde partij met een gemachtigde, dan wordt onder die kosten een door de rechter te bepalen bedrag opgenomen voor salaris en noodzakelijke verschotten van de gemachtigde, tenzij de rechter om in het vonnis te vermelden redenen anders beslist.
Artikel 239 Rv
In zaken waarin partijen niet in persoon kunnen procederen, kunnen van de kosten van de wederpartij slechts de salarissen en verschotten van de advocaat van die wederpartij ten laste van de in het ongelijk gestelde partij worden gebracht.
Het hof stelt vast dat in de civiele beslispraktijk aan deze regeling steevast op zodanige wijze toepassing wordt gegeven dat, in het geval er een gemachtigde advocaat optreedt namens de in het gelijk gestelde partij, er geen andere proceskostenveroordeling volgt dan die voor de door deze partij gemaakte kosten voor de gemachtigde. Er wordt dan, behoudens uitzonderingen, toepassing gegeven aan het liquidatietarief. Daarvan wordt algemeen aangenomen dat het niet toereikend is voor een volledige schadeloosstelling.
Betekent dit dat, in het licht van de algemene richtsnoer dat de maatstaven van het civiele procesrecht dienen te worden gehanteerd, de namens de benadeelde partijen verzochte proceskostenveroordeling afstuit op een ontbrekende grondslag in de wet?
Bij de beantwoording van die vraag stelt het hof voorop dat het in dit verband gaat om proceskosten die de benadeelde deels heeft gemaakt in de hoedanigheid van benadeelde partij en deels in die van slachtoffer. Wat betreft de uitoefening van de rechten en bevoegdheden in laatstgenoemde hoedanigheid (als bedoeld in de artikelen 51b tot en met 51e Sv) biedt de wet aan de persoon die is getroffen door de gevolgen van een strafbaar feit geen rechtsingang voor een verzoek tot vergoeding van gemaakte kosten ten laste van de verdachte in het kader van diens strafzaak. Indien en voor zover de opgevoerde kosten moeten worden geacht naar hun aard uitsluitend hierop betrekking te hebben is reeds hierin een beletsel voor een toewijzende beslissing gelegen.
De Hoge Raad heeft meermalen als volgt overwogen: “Een redelijke uitleg van art. 592a Sv (thans: 532 Sv) brengt mee dat bij de begroting van de daar bedoelde kosten dezelfde maatstaf wordt gehanteerd als in civiele procedures.” Het hof begrijpt dit aldus dat hierin ligt besloten dat de strafrechter aan het gehele stelsel voor de proceskosten overeenkomstige toepassing dient te geven. Een uitsluiting van de regeling van artikel 238 Rv kan hierin in elk geval niet worden gelezen.
Een rechterlijke beslissing, gegeven in de zich hier voordoende gevallen waarbij de kosten die zijn verbonden met de inzet van een gemachtigd advocaat volledig worden vergoed, die inhoudt dat in aanvulling daarop de door de benadeelde zelf gemaakte reis-, verblijf- en verletkosten worden vergoed, staat op gespannen voet met dit door de Hoge Raad geformuleerde kader.
Tot nog toe heeft de Hoge Raad echter niet met zoveel woorden geoordeeld dat de reikwijdte van artikel 238 Rv zich ongeclausuleerd uitstrekt over de vordering van de benadeelde partij in het strafproces.
Het voorgaande brengt het hof tot de volgende benaderingswijze van de proceskosten in de gevallen waarin sprake is van een gemachtigd advocaat. Daarbij wordt met al het voorgaande rekening gehouden.
In aansluiting op de in het puntensysteem gehanteerde categorieën bij de toepassing van het liquidatietarief gaat het hof ervan uit dat in het bijzonder het invullen van het voegingsformulier (opstellen van de civiele vordering) en het bijwonen van de zitting waarop de strafzaak inhoudelijk wordt behandeld het meest gewicht toekomen in de inspanningen van de benadeelde partij. Het hof zal aan de hand van de opgevoerde kostenposten, die met deze activiteiten verband houden, schattenderwijs een bedrag bepalen waarvoor een proceskostenveroordeling zal worden uitgesproken. Daarbij zal als ondergrens worden gehanteerd een eenmalig bezoek aan de gemachtigd advocaat voor het opstellen van de vordering en het bijwonen van de inhoudelijke zittingsdagen in eerste aanleg op 16, 17, 19 en 20 januari 2017, waarop onder meer de behandeling van de vorderingen van de benadeelde partijen in eerste en tweede termijn heeft plaatsgevonden.
Bij de bepaling van de hoogte van het bedrag zal het hof in het bijzonder acht slaan op de afstanden die de benadeelde partij heeft moeten afleggen voor bezoek aan de advocaat en het bijwonen van deze zittingsdagen. Gelet op het vorenstaande zal de verdachte worden veroordeeld in de kosten die de benadeelde partij [benadeelde 3] heeft gemaakt tot op heden begroot op € 103,75.
Schadevergoedingsmaatregel
Om te bevorderen dat de schade door de verdachte wordt vergoed, zal het hof de maatregel van artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht opleggen op de hierna te noemen wijze.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde 4]
De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding, bestaande uit affectieschade. Deze bedraagt € 5.000,-. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep niet-ontvankelijk verklaard. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van de oorspronkelijke vordering.
Daarnaast heeft de benadeelde partij een vordering tot schadevergoeding van € 545,71 ingediend tegen de Staat wegens materiële schade, bestaande uit gemaakte reis- en verblijfkosten wegens het bijwonen en voorbereiden van de zittingen. Hij heeft zich in hoger beroep ook ten aanzien van deze vordering opnieuw gevoegd voor het bedrag van de oorspronkelijke vordering. Ter terechtzitting in hoger beroep is aangevoerd dat deze kosten ofwel vergoed dienen te worden door de staat ofwel als proceskosten aangemerkt dienen te worden.
Affectieschade
Zoals het hof hierboven heeft vooropgesteld is vergoeding van affectieschade op grond van artikel 6:108 BW slechts mogelijk ten aanzien van schadeveroorzakende gebeurtenissen die plaatsvinden na de inwerkingtreding van deze wetswijziging per 1 januari 2019. Nu [slachtoffer 1] is overleden op 1 januari 2016 is vergoeding op deze grond niet mogelijk. Gelet daarop zal het hof de vordering tot vergoeding van de immateriële (affectie)schade afwijzen.
Reis- en verblijfkosten
Onder verwijzing naar hetgeen hiervoor ten aanzien van de benadeelde partij [benadeelde 3] is overwogen met betrekking tot reis- en verblijfkosten zal het hof deze kosten als proceskosten aanmerken. Gelet op het feit dat de vordering van de benadeelde partij in zijn geheel is afgewezen bepaalt het hof dat de benadeelde partij en de verdachte ieder hun eigen proceskosten dragen.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde 5]
De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding, bestaande uit affectieschade. Deze bedraagt € 5.000,-. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep niet-ontvankelijk verklaard. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van de oorspronkelijke vordering.
Daarnaast heeft de benadeelde partij een vordering tot schadevergoeding van € 568,51 ingediend tegen de Staat wegens materiële schade, bestaande uit gemaakte reis- en verblijfkosten wegens het bijwonen en voorbereiden van de zittingen. Hij heeft zich in hoger beroep ook ten aanzien van deze vordering opnieuw gevoegd voor het bedrag van de oorspronkelijke vordering. Ter terechtzitting in hoger beroep is aangevoerd dat deze kosten ofwel vergoed dienen te worden door de staat ofwel als proceskosten aangemerkt dienen te worden.
Affectieschade
Zoals het hof hierboven heeft vooropgesteld is vergoeding van affectieschade op grond van artikel 6:108 BW slechts mogelijk ten aanzien van schadeveroorzakende gebeurtenissen die plaatsvinden na de inwerkingtreding van deze wetswijziging per 1 januari 2019. Nu [slachtoffer 1] is overleden op 1 januari 2016 is vergoeding op deze grond niet mogelijk. Gelet daarop zal het hof de vordering tot vergoeding van de immateriële (affectie)schade afwijzen.
Reis- en verblijfkosten
Onder verwijzing naar hetgeen hiervoor ten aanzien van de benadeelde partij [benadeelde 3] is overwogen met betrekking tot reis- en verblijfkosten zal het hof deze kosten als proceskosten aanmerken. Gelet op het feit dat de vordering van de benadeelde partij in zijn geheel is afgewezen bepaalt het hof dat de benadeelde partij en de verdachte ieder hun eigen proceskosten dragen.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde 1]
De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 3.185,00. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep toegewezen tot een bedrag van € 2.185,00. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van de oorspronkelijke vordering.
De gestelde schade bestaat uit:
kleding € 300,00
eigen risico ziektekostenverzekering € 385,00
immateriële schade € 2.500,00
Standpunt van de advocaat-generaal
De advocaat-generaal heeft zich op het standpunt gesteld dat de kostenposten 1 en 2 dienen te worden toegewezen. De immateriële schade dient te worden toegewezen tot een bedrag van € 1.500,00. De benadeelde partij dient wat betreft het meer gevorderde niet-ontvankelijk in zijn vordering te worden verklaard.
Standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft de vordering van de benadeelde partij niet gemotiveerd betwist en refereert zich te dien aanzien aan het oordeel van het hof.
Oordeel van het hof
Uit het onderzoek ter terechtzitting is voldoende gebleken dat de benadeelde partij als gevolg van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde handelen van de verdachte rechtstreeks materiële schade heeft geleden, zodat het hof de onder 1 en 2 genoemde schadeposten toewijsbaar acht. De verdachte is tot vergoeding van die schade gehouden zodat de vordering zal worden toegewezen. Het hof overweegt ten aanzien van de gestelde schade aan de kleding dat, hoewel die schade niet nader is onderbouwd met stukken, uit het proces-verbaal van sporenonderzoek (Forensisch dossier, Map 2, p. 262, 263 en 276-278) genoegzaam is gebleken dat de jas en het T-shirt van de benadeelde partij als gevolg van de steekpartij zijn beschadigd en zijn broek en schoenen bebloed zijn geraakt.
Daarnaast komt het hof vergoeding van de immateriële schade tot een bedrag van € 2.500,- billijk voor gelet op de onderbouwing van de vordering en het verhandelde ter terechtzitting, waarbij het hof in het bijzonder in aanmerking heeft genomen dat de steekpartij, waarbij de benadeelde partij zelf meerdere steekverwondingen heeft opgelopen, een grote impact op hem heeft gehad.
Schadevergoedingsmaatregel
Om te bevorderen dat de schade door de verdachte wordt vergoed, zal het hof de maatregel van artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht opleggen op de hierna te noemen wijze.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde 2]
De benadeelde partij heeft zich in eerste aanleg in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding. Deze bedraagt € 6.721,45. De vordering is bij het vonnis waarvan beroep toegewezen tot een bedrag van € 4.476,45. De benadeelde partij heeft zich in hoger beroep opnieuw gevoegd voor het bedrag van de oorspronkelijke vordering, met dien verdachte dat de onder 7 en 8 genoemde schadeposten bestaande uit ‘parkeerkosten hoger beroep’ ter hoogte van € 85,- en de ‘parkeerkosten eerste aanleg’ ter hoogte van € 110,- niet meer als zelfstandige posten worden gevorderd, maar onder de verblijfkosten dienen te worden geschaard.
De gestelde schade bestaat uit:
1. kleding € 300,00
2. behandeling ziekenhuis € 2.136,45
3. pijnstillers € 15,00
4. bio oil (littekens) € 25,00
5. reiskosten eerste aanleg € 75,00
6. reiskosten hoger beroep € 50,00
7. parkeerkosten eerste aanleg € 110,00
8. parkeerkosten hoger beroep € 85,00
9. immateriële schade € 3.850,00
De benadeelde partij heeft in eerste aanleg tevens een vordering tot schadevergoeding ingediend tegen de Staat van € 299,64 wegens materiële schade, bestaande uit gemaakte verblijfskosten wegens het bijwonen en voorbereiden van de zittingen. Hij heeft zich in hoger beroep ook ten aanzien van deze vordering opnieuw gevoegd met dien verstande dat de vergoeding in hoger beroep is bijgesteld naar €476,70. Daar dienen de kostenposten 7 en 8 bij te worden opgeteld zodat de totale gevorderde vergoeding €671,70 bedraagt.
Standpunt van de advocaat-generaal
De advocaat-generaal heeft zich op het standpunt gesteld dat de onder 1, 2, 3 en 4 genoemde schadeposten voor toewijzing vatbaar zijn. Ten aanzien van de onder 5, 6, 7 en 8 genoemde schadeposten heeft de advocaat-generaal verzocht deze op € 25,- per schadepost te schatten en voor het overige niet-ontvankelijk te verklaren. Met betrekking tot de gevorderde immateriële schadevergoeding acht de advocaat-generaal een bedrag van € 2.000,- toewijsbaar en voor het overige verzoekt hij deze schadepost niet-ontvankelijk te verklaren. De gevorderde reiskostenvergoeding van de Staat acht de advocaat-generaal niet voor toewijzing vatbaar nu dit niet mogelijk is onder geldend recht, zodat de benadeelde partij te dien aanzien niet-ontvankelijk moet worden verklaard. Tot slot heeft de advocaat-generaal gevorderd dat de hoofdelijke aansprakelijkheid zal worden gelast voor de toegewezen schadevergoeding.
Standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft de vordering van de benadeelde partij niet gemotiveerd betwist en refereert zich te dien aanzien aan het oordeel van het hof.
Oordeel van het hof
Materiële schade
Uit het onderzoek ter terechtzitting is het hof voldoende gebleken dat de benadeelde partij als gevolg van het onder 1 en 2 bewezen verklaarde handelen van de verdachte rechtstreeks materiële schade heeft geleden, zodat het hof de onder 1, 2, 3 en 4 genoemde schadeposten toewijsbaar acht. Het hof overweegt ten aanzien van de gestelde schade aan de kleding dat, hoewel die schade niet nader is onderbouwd met stukken, uit het proces-verbaal van sporenonderzoek (Forensisch dossier, Map 2, p. 260, 261 en 267-272) genoegzaam is gebleken dat twee jassen, waaronder één van het merk ‘Stone Island’, een vest en het T-shirt van de benadeelde partij als gevolg van de steekpartij zijn beschadigd. Voorts komen de opgevoerde kosten met betrekking tot medicatie het hof niet onredelijk voor. De gevorderde materiële schadevergoeding zal voor het totale bedrag van deze posten van € 2.476,45 worden toegewezen.
Immateriële schade
Daarnaast komt het hof vergoeding van de immateriële schade tot een bedrag van € 2.500,- billijk voor gelet op de onderbouwing van de vordering en het verhandelde ter terechtzitting, waarbij het hof in het bijzonder in aanmerking heeft genomen dat de benadeelde partij bij de steekpartij zelf meerdere steekverwondingen heeft opgelopen.
De verdachte is tot vergoeding van die schade, te weten een totaalbedrag van € 4.976,45, gehouden zodat de vordering tot dat bedrag zal worden toegewezen. Het hof zal de vordering voor het overige niet-ontvankelijk verklaren. Dat deel van de vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Reis- en verblijfkosten
De advocaat van de benadeelde partij heeft ter terechtzitting in hoger beroep aangevoerd dat de schadeposten 7 en 8 die zien op de parkeerkosten in eerste aanleg en hoger beroep onder de verblijfkosten dan wel proceskosten dienen te worden geschaard en niet als op zichzelf staande posten moeten worden beschouwd. Onder verwijzing naar hetgeen hiervoor ten aanzien van de benadeelde partij [benadeelde 3] is overwogen met betrekking tot reis- en verblijfkosten begrijpt het hof dat de benadeelde partij de gevorderde reiskosten eerste aanleg en hoger beroep, zoals genoemd onder 5 en 6, ook als proceskosten heeft willen opvoeren nu deze kosten in de onderhavige procedure niet als schadeposten kunnen worden toegewezen, zodat de totale vergoeding voor reis- en verblijfkosten €796,70 bedraagt
Het hof zal, gelet op hetgeen hiervoor overwogen, ook bij deze benadeelde partij aan de hand van de opgevoerde kostenposten, die verband houden met het invullen van het voegingsformulier en het bijwonen van de zittingen waarop de strafzaak inhoudelijk wordt behandeld, schattenderwijs een bedrag bepalen waarvoor een proceskostenveroordeling zal worden uitgesproken.
Bij de bepaling van de hoogte van het bedrag zal het hof in het bijzonder acht slaan op de afstanden die de benadeelde partij heeft moeten afleggen voor bezoek aan de advocaat en het bijwonen van deze zittingsdagen. Gelet op het vorenstaande zal de verdachte worden veroordeeld in de kosten die de benadeelde partij [benadeelde 2] heeft gemaakt tot op heden begroot op € 215,-.
Schadevergoedingsmaatregel
Om te bevorderen dat de schade door de verdachte wordt vergoed, zal het hof de maatregel van artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht opleggen op de hierna te noemen wijze.
Toepasselijke wettelijke voorschriften
De op te leggen straf is gegrond op de artikelen 36f, 45, 47, 57, 141 en 287 van het Wetboek van Strafrecht.
BESLISSING
Het hof:
Verklaart de verdachte niet-ontvankelijk in het hoger beroep, voor zover gericht tegen de beslissing tot
vrijspraak van de onder 2 cumulatief/alternatief tenlastegelegde openlijke geweldpleging tegen [slachtoffer 2] .
Vernietigt het vonnis waarvan beroep voor zover aan het oordeel van het hof onderworpen en doet in zoverre opnieuw recht:
Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1 en 2 tenlastegelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is tenlastegelegd dan hierboven is bewezenverklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Verklaart het onder 1 en 2 bewezenverklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.
Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
3 (drie) jaren en 6 (zes) maanden.
gevangenisstrafvoor de duur van
3 (drie) jaren en 6 (zes) maanden.
Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde 3]
Wijst toe de vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij [benadeelde 3] ter zake van het onder 2 bewezenverklaarde tot het bedrag van
€ 6.104,75 (zesduizend honderdvier euro en vijfenzeventig cent) ter zake van materiële schade, waarvoor de verdachte met de mededader(s) hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
€ 6.104,75 (zesduizend honderdvier euro en vijfenzeventig cent) ter zake van materiële schade, waarvoor de verdachte met de mededader(s) hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
Wijst de vordering van de benadeelde partij tot schadevergoeding voor het overige af.
Veroordeelt de verdachte in de door de benadeelde partij gemaakte en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten, tot aan de datum van deze uitspraak begroot op
€103,75 (honderddrie euro en vijfenzeventig cent).
€103,75 (honderddrie euro en vijfenzeventig cent).
Legt aan de verdachte de verplichting op om aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer, genaamd [benadeelde 3] , ter zake van het onder 2 bewezenverklaarde een bedrag te betalen van € 6.104,75 (zesduizend honderdvier euro en vijfenzeventig cent) als vergoeding voor materiële schade, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
Bepaalt de duur van de gijzeling op ten hoogste 65 (vijfenzestig) dagen. Toepassing van die gijzeling heft de verplichting tot schadevergoeding aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer niet op.
Bepaalt dat indien en voor zover de verdachte of zijn mededader(s) aan een van beide betalingsverplichtingen hebben voldaan, de andere vervalt.
Bepaalt de aanvangsdatum van de wettelijke rente voor de materiële schade op 1 januari 2016.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde 4]
Wijst de vordering van de benadeelde partij [benadeelde 4] tot schadevergoeding af.
Bepaalt dat de benadeelde partij en de verdachte ieder hun eigen kosten dragen.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde 5]
Wijst de vordering van de benadeelde partij [benadeelde 5] tot schadevergoeding af.
Bepaalt dat de benadeelde partij en de verdachte ieder hun eigen kosten dragen.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde 1]
Wijst toe de vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij [benadeelde 1] ter zake van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde tot het bedrag van
€ 3.185,00 (drieduizend honderdvijfentachtig euro) bestaande uit € 685,00 (zeshonderdvijfentachtig euro) materiële schade en € 2.500,00 (tweeduizend vijfhonderd euro) immateriële schade, waarvoor de verdachte met de mededader(s) hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
€ 3.185,00 (drieduizend honderdvijfentachtig euro) bestaande uit € 685,00 (zeshonderdvijfentachtig euro) materiële schade en € 2.500,00 (tweeduizend vijfhonderd euro) immateriële schade, waarvoor de verdachte met de mededader(s) hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
Veroordeelt de verdachte in de door de benadeelde partij gemaakte en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten, tot aan de datum van deze uitspraak begroot op nihil.
Legt aan de verdachte de verplichting op om aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer, genaamd [benadeelde 1] , ter zake van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde een bedrag te betalen van € 3.185,00 (drieduizend honderdvijfentachtig euro) bestaande uit € 685,00 (zeshonderdvijfentachtig euro) materiële schade en € 2.500,00 (tweeduizend vijfhonderd euro) immateriële schade, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
Bepaalt de duur van de gijzeling op ten hoogste 41 (eenenveertig) dagen. Toepassing van die gijzeling heft de verplichting tot schadevergoeding aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer niet op.
Bepaalt dat indien en voor zover de verdachte of zijn mededader(s) aan een van beide betalingsverplichtingen hebben voldaan, de andere vervalt.
Bepaalt de aanvangsdatum van de wettelijke rente voor de materiële en de immateriële schade op 1 januari 2016.
Vordering van de benadeelde partij [benadeelde 2]
Wijst toe de vordering tot schadevergoeding van de benadeelde partij [benadeelde 2] ter zake van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde tot het bedrag van
€ 4.967,45 (vierduizend negenhonderdzevenenzestig euro en vijfenveertig cent) bestaande uit € 2.467,45 (tweeduizend vierhonderdzevenenzestig euro en vijfenveertig cent) materiële schade en € 2.500,00 (tweeduizend vijfhonderd euro) immateriële schade, waarvoor de verdachte met de mededader(s) hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
€ 4.967,45 (vierduizend negenhonderdzevenenzestig euro en vijfenveertig cent) bestaande uit € 2.467,45 (tweeduizend vierhonderdzevenenzestig euro en vijfenveertig cent) materiële schade en € 2.500,00 (tweeduizend vijfhonderd euro) immateriële schade, waarvoor de verdachte met de mededader(s) hoofdelijk voor het gehele bedrag aansprakelijk is, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
Verklaart de benadeelde partij voor het overige niet-ontvankelijk in de vordering en bepaalt dat de benadeelde partij in zoverre de vordering slechts bij de burgerlijke rechter kan aanbrengen.
Veroordeelt de verdachte in de door de benadeelde partij gemaakte en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken kosten, tot aan de datum van deze uitspraak begroot op
€215,00 (driehonderdtwintig euro).
€215,00 (driehonderdtwintig euro).
Legt aan de verdachte de verplichting op om aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer, genaamd [benadeelde 2] , ter zake van het onder 1 en 2 bewezenverklaarde een bedrag te betalen van € 4.967,45 (vierduizend negenhonderdzevenenzestig euro en vijfenveertig cent) bestaande uit € 2.467,45 (tweeduizend vierhonderdzevenenzestig euro en vijfenveertig cent) materiële schade en € 2.500,00 (tweeduizend vijfhonderd euro) immateriële schade, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de hierna te noemen aanvangsdatum tot aan de dag der voldoening.
Bepaalt de duur van de gijzeling op ten hoogste 59 (negenenvijftig) dagen. Toepassing van die gijzeling heft de verplichting tot schadevergoeding aan de Staat ten behoeve van het slachtoffer niet op.
Bepaalt dat indien en voor zover de verdachte of zijn mededader(s) aan een van beide betalingsverplichtingen hebben voldaan, de andere vervalt.
Bepaalt de aanvangsdatum van de wettelijke rente voor de materiële en de immateriële schade op 1 januari 2016.
Dit arrest is gewezen door de meervoudige strafkamer van het gerechtshof Amsterdam, waarin zitting hadden mr. N.A. Schimmel, mr. M.J.A. Plaisier en mr. N. van der Wijngaart en, in tegenwoordigheid van, mr. F. van den Brink, griffier, en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van dit gerechtshof van 20 juli 2021.
=========================================================================
[…]