ECLI:NL:GHAMS:2025:921

Uitspraak

GERECHTSHOF AMSTERDAM

afdeling civiel recht en belastingrecht, team I

zaaknummer : 200.330.101/01

zaaknummer rechtbank Noord-Holland : 10319656\CV EXPL 23-648

arrest van de meervoudige burgerlijke kamer van 8 april 2025

in de zaak van

[appellant] ,

handelend onder de naam [bedrijf 4] ,

wonende te [plaats 1] ,

appellant,

advocaat: mr. J.H. Heerebout te Hoofddorp,

tegen

[geïntimeerde] ,

handelend onder de naam [bedrijf 1] ,

wonende te [plaats 2] ,

geïntimeerde,

advocaat: mr. S. Yadegari te Amsterdam.

Partijen worden hierna [appellant] en [geïntimeerde] genoemd.

1.De zaak in het kort

De zaak gaat over de koop van een tweedehands auto, een [merk] . Anders dan de kantonrechter oordeelt het hof dat geen sprake is van een consumentenkoop en van non-conformiteit. Het hof vernietigt het bestreden vonnis en wijst de vordering tot ontbinding van de koopovereenkomst alsnog af.

2.Het geding in hoger beroep

[appellant] is bij dagvaarding van 18 juli 2023 in hoger beroep gekomen van een vonnis van 19 april 2023 van de kantonrechter in de rechtbank Noord-Holland, locatie Alkmaar (hierna: de kantonrechter), onder bovenvermeld zaaknummer gewezen tussen [geïntimeerde] als eiser en [appellant] als gedaagde (hierna: het bestreden vonnis).

Partijen hebben daarna de volgende stukken ingediend:

- memorie van grieven, met producties;

- akte overlegging productie zijdens [appellant] (productie 8);

- memorie van antwoord, met producties;

- akte overlegging productie zijdens [appellant] (productie 9);

- antwoordakte zijdens [geïntimeerde] , met een productie;

- akte uitlating productie en nieuwe stellingen zijdens [appellant] ;

- akte overlegging productie zijdens [appellant] (productie 10).

Partijen hebben de zaak tijdens de mondelinge behandeling van 22 januari 2025 laten toelichten, [appellant] door mr. Heerebout en [geïntimeerde] door mr. Yadegari.

Ten slotte is arrest gevraagd.

[appellant] heeft geconcludeerd dat het hof het bestreden vonnis zal vernietigen en – uitvoerbaar bij voorraad – zal bepalen dat al hetgeen [appellant] aan [geïntimeerde] op grond van het bestreden vonnis heeft voldaan door [geïntimeerde] aan [appellant] moet worden terugbetaald en [geïntimeerde] hiertoe zal worden veroordeeld, met veroordeling van [geïntimeerde] in de wettelijke rente over de door [appellant] aan [geïntimeerde] betaalde bedragen en in de kosten van het geding in beide instanties met daarbij een bedrag voor salaris gemachtigde en advocaat met nakosten.

[geïntimeerde] heeft geconcludeerd dat het hof het bestreden vonnis zal bekrachtigen en [appellant] zal veroordelen tot zekerheidsstelling ten behoeve van de proceskosten.

[appellant] heeft in hoger beroep bewijs van zijn stellingen aangeboden.

3.Feiten

De kantonrechter heeft in het bestreden vonnis onder 2.1 tot en met 2.12 de feiten vastgesteld die zij tot uitgangspunt heeft genomen. Deze feiten zijn niet in geschil en dienen derhalve ook het hof als uitgangspunt. Samengevat en waar nodig aangevuld met andere feiten die tussen partijen niet in geschil zijn, komen de feiten neer op het volgende.

3.1

[geïntimeerde] heeft omstreeks 12 oktober 2022 een tweedehands auto van [appellant] gekocht voor een bedrag van € 14.500,00. Het gaat om een bedrijfsauto ( [merk] ) uit april 2011 met een kilometerstand van 238.000 (hierna: de auto). De laatste APK goedkeuring was op 23 mei 2022.

3.2

De auto is op 12 oktober 2022 aan [geïntimeerde] geleverd. Diezelfde dag ging het motorstoringslampje branden en op 13 oktober 2022 deden de parkeersensoren het niet.

3.3

[geïntimeerde] heeft vervolgens een diagnose laten maken door [bedrijf 2] (hierna: [bedrijf 2] ). Op de factuur van [bedrijf 2] van 15 oktober 2022 staat: ‘
Overmatige olielekkage compleet motorruimte, Parkeersensoren defect A, Waterlekkage Raam Dubbelcabine L.A, Turbo defect.’ De factuur van [bedrijf 2] bedroeg € 100,00 exclusief btw.

3.4

Op 17 oktober 2022 heeft [geïntimeerde] aan [appellant] per WhatsApp geschreven dat hij ontevreden is. De tekst van dit bericht luidt als volgt, voor zover van belang: ‘
Ik ben jammer genoeg erg ontevreden. De auto lekt olie, lekt van alle kanten bij de achter ruimte water. Er komt gelukt uit de onderkant van de auto’.

3.5

Op 18 oktober 2022 heeft [geïntimeerde] aan [appellant] per WhatsApp geschreven dat hij van de koop wil afzien.

3.6

Omdat [appellant] heeft aangegeven dat hij naar de auto wil kijken, heeft [geïntimeerde] de auto op 19 oktober 2022 bij [appellant] gebracht. In overleg is ervoor gekozen om de turbo te reviseren. [geïntimeerde] heeft per WhatsApp geschreven dat [appellant] op zijn gemak ‘de sensoren zoeken en maken’ kan.

3.7

Op 31 oktober 2022 heeft [geïntimeerde] de auto opgehaald. Dezelfde dag heeft [geïntimeerde] aan [appellant] per WhatsApp geschreven dat de auto nu goed rijdt en er tot nu toe geen olie lekkage is, maar dat er niks is gedaan aan de waterlekkage.

3.8

Omstreeks 8 november 2022 heeft [geïntimeerde] de auto weer naar [appellant] gebracht voor reparatie. Op 25 november 2022 was de auto klaar. Op 28 november 2022 heeft [appellant] aan [geïntimeerde] per WhatsApp bericht wat hij aan de auto heeft gedaan, namelijk: ‘
De ramen er uit gehaald en op nieuw geplakt, turbos uitgehaald gereviseerd en terug gezet olie lekkage nagekinken stank nagelijken’. Daarna heeft [geïntimeerde] de auto opgehaald.

3.9

Vanaf 30 november 2022 heeft [geïntimeerde] herhaaldelijk contact gezocht met [appellant] , maar dat is niet gelukt.

3.1

In een brief van 9 december 2022 heeft de advocaat van [geïntimeerde] [appellant] in gebreke gesteld en hem de gelegenheid gegeven de gebreken (olielekkage, turboproblemen, raamlekkage en defecte sensoren) binnen zeven dagen te herstellen.

3.11

Op 16 december 2022 heeft [geïntimeerde] een ‘Wettelijke Garantie Diagnose’ laten verrichten door [bedrijf 2] . In het formulier staat onder andere dat de turbo lekt, het zijraam lekt, de parkeersensoren defect zijn en de ‘complete motor onder de olie’ is. Bij de vraag of de auto zonder reparatie normaal te gebruiken is, is het antwoord ‘Nee, is (ernstig) onveilig’ omcirkeld.

3.12

Op 22 december 2022 heeft [appellant] afwijzend op de brief van 9 december 2022 gereageerd.

3.13

Tijdens een zitting in kort geding op 13 september 2023 zijn partijen ter gedeeltelijke beëindiging van het geschil overeengekomen dat [appellant] door [geïntimeerde] in het bezit zou worden gesteld van twee autosleutels en het kentekenbewijs van de auto. [appellant] heeft de auto vervolgens bij [geïntimeerde] opgehaald.

3.14

Op 29 maart 2024 is de auto beoordeeld door [naam 1] (hierna: [naam 1] ) van [bedrijf 3] te [plaats 3] . Het daarvan opgemaakte en door [naam 1] ondertekende rapport luidt als volgt:

“(…) Ik heb op 29 maart 2024 op locatie van het garagebedrijf van de heer [appellant] te [plaats 4] de bedrijfswagen [merk] , met [kenteken] gekeurd. Mede aan de hand van het diagnoserapport van [bedrijf 2] van 16 december 2022 dat mij ter beoordeling is gevraagd. (…) Ik trof de [merk] aan met een volkomen lege accu en kon aan de banden en het vuil (opliggende zand op de wielen) en de roest op de remschijven zien dat er al tijden niet mee was gereden. (…)

Ik ben er vervolgens mee gaan rijden tot wel 140 km/h op de snelweg om de [merk] te testen. De DSG automaatbak werd daarmee getest en die functioneert prima. Daarna heb ik handmatigde koppeling getest door deze handmatig in hogere versnellingen dus met lage toeren door te trekken. Het maximale koppel van een diesel ligt bij 2000 toeren per minuut.

Omdat bij mij vanuit mijn werk bepaalde problemen bekend zijn bij deze [merk] met de CFC motor heb ik de [merk] 15 minuten met warme motor laten draaien in stilstand. Vervolgens heb ik voor twee seconden volgas gegeven in neutraal circa 4500 toeren per minuut. Zo kan men zien of er olie wordt verbruikt en of er een bepaald mankement is dat zichtbaar zou worden door grote rookontwikkeling via de uitlaat. Ik zag dat dat niet het geval was. Ook het roetfilter zat niet verstopt.

De [merk] trilde licht op de snelweg. Dat komt door de roest op de remschijven en de roest op andere delen, alsmede de vervorming van de banden door het lange stilstaan (vierkante banden). Dat trillen verdween dan ook geleidelijk omdat de roest werd afgesleten en de banden de gebruikelijke vorm weer aannamen.

Waterlekkage:ik heb een filmpje gezien waaruit waterlekkage zou blijken. Deze plek is echter van een raam dat losgemaakt kan worden. Bij het raam kan ik geen enkele maar dan ook geen enkele speling ontdekken. Zou er eerder of de laatste maanden met veel regenval in de winter (de auto staat buiten) waterlekkage zijn geweest dan zou dat ook zichtbaar moeten zijn door sporen aan de binnenzijde van de auto. Deze heb ik niet waargenomen.

Ik merk op dat het mogelijk is het raam open te zetten, eventueel op een heel klein kiertje. Als je er dan water op spuit kan er water naar binnen komen. Dat is dan echter geen lekkage in de zin van een gebrek. Zoals ik optisch heb geconstateerd is het onmogelijk dat bij een gesloten raam water naar binnen sijpelt. Het filmpje dat ik heb gezien moet daarom berusten op een raam dat op een kier staat waarin vervolgens water wordt gespoten.

Uitlaatgassen in de auto

Ik ben met de [merk] nadat ik de motor een kwartier warm heb laten lopen en de accu heb opgeladen de snelweg opgegaan en heb er zeker 60 minuten mee gereden, ook binnen de bebouwde kom. NB: dat ik de accu moest opladen betekent dat er lange tijd niet mee is gereden. Het is complete onzin dat er uitlaatgassen de auto binnen komen of dat dit mogelijk zou zijn. De uitlaatgassen verlaten de motor op de normale manier via de uitlaat. Uiteraard zal je in een stad altijd uitlaatgassen ruiken maar dat (…) door een gebrek van de auto uitlaatgassen in de auto komen is buitengewoon ongeloofwaardig en naar mijn mening een valse voorstelling van zaken.

Olievlekken op de grond

Die waren bij de koop ongetwijfeld ook zichtbaar geweest als ze er al zaten. (…)

Olievlekken op de motor

Op de film/foto van de koper zie je olievlekken, maar dat kan niet van de motor afkomstig zijn. Het is immers een dieselmotor. Ik zal uitleggen. Op zichtniveau is immers te constateren dat de olie op de foto verse olie betreft. Deze lijkt er dan ook opgegooid te zijn. Bij een dieselmotor zoals deze [merk] raakt de olie direct vervuild en de olie krijgt dan meteen een gehele andere kleur. Bovendien stroom olie naar beneden en niet naar boven…

Dat hier een probleem zou zijn betwist ik. Ik heb sterk de indruk dat hier sprake is geweest van het bewust vervuilen van de motor met olie.

Bijgeluid motor/turbo

Ik heb geen vreemde geluiden waargenomen. Uit mijn ervaring met dit soort auto’s weet ik dat de turbo een probleem kan zijn maar ik constateer dat dat bij deze [merk] niet het geval is. Deze [merk] heeft bovendien slechts ca 241.000 km gereden. Dat is gezien de leeftijd van de auto een hele lage kilometerstand. (…)

De turbo lekt niet en zag er goed uit.

Kleppendeksel pakking: geen lekkage.

Carter pakking: niks aan de hand, hij voldoet gewoon.

Parkeersensoren: deze zijn gebruikt en werken volledig.

Deur slot defect: het slot van de deur werkt gewoon.

Chassis gaat rotten bij het raam: dit begrijp ik niet. Het chassis is het onderdeel aan de onderkant van de auto. Ik zie geen problemen met het chassis.

Dit verwijt is heel vreemd en kan ik niet thuis brengen.

Conclusie:

De beweerde gebreken lijken veroorzaakt door een valse voorstelling van zaken. Ik vind dat de [merk] - gezien de mij bekende problemen met dit type - boven verwachting reed. Een kenteken uit 2011 en slechts 241.000 km op de teller, goed onderhouden. De motor maakt een frisse indruk en olieverbruik is gering. Het geluid was zonder meer in orde en ik vind dat een dergelijk auto voor een dergelijk aankoopbedrag voldoet aan wat men er van mag verwachten. (…)”

3.15

Naar aanleiding van het rapport van [naam 1] heeft de gemachtigde van [geïntimeerde] gesproken met [naam 2] van [bedrijf 2] . In het daarvan opgemaakte gespreksverslag worden de bevindingen van [naam 1] betwist en wordt de mogelijkheid geopperd dat een of meer gebreken nadien zijn hersteld.

4.Eerste aanleg

4.1

[geïntimeerde] heeft in eerste aanleg – samengevat – gevorderd om bij vonnis – voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad – de koopovereenkomst te ontbinden en dat [appellant] wordt veroordeeld tot (terug)betaling van de koopprijs (€ 14.500,00), een schadevergoeding (€ 234,62 en € 95,19 per maand), de buitengerechtelijke incassokosten (€ 920,00) en een dwangsom van € 500,00 per dag dat [appellant] de auto niet ophaalt en/of geen vrijwaringsbewijs verschaft, met de wettelijke rente en de proceskosten. Subsidiair heeft [geïntimeerde] herstel door een derde gevorderd en meer subsidiair nakoming van de koopovereenkomst door [appellant] . [geïntimeerde] heeft – kort gezegd – aan de vorderingen ten grondslag gelegd dat sprake is van een consumentenkoop en dat de auto niet aan de overeenkomst beantwoordt, omdat de auto gebreken heeft die hij niet hoefde te verwachten. [appellant] heeft nagelaten tot deugdelijk herstel over te gaan en is daarom tekortgeschoten in de nakoming van de koopovereenkomst, aldus [geïntimeerde] . [appellant] heeft verweer gevoerd.

4.2

De kantonrechter heeft – samengevat – geoordeeld dat sprake is van een consumentenkoop en dat de auto niet aan de koopovereenkomst beantwoordt. De kantonrechter heeft de koopovereenkomst ontbonden en [appellant] veroordeeld tot terugbetaling van de koopsom van € 14.5400,- met wettelijke rente alsmede tot betaling van € 771,14 ter zake van schadevergoeding en het verstrekken van een vrijwaringsbewijs, alles met veroordeling van [appellant] in de proceskosten en met afwijzing van het meer of anders gevorderde. De veroordelingen zijn uitvoerbaar bij voorraad verklaard.

5.Beoordeling

5.1

[appellant] heeft in hoger beroep vier grieven aangevoerd. Met de grieven 1 en 2 bestrijdt [appellant] het oordeel van de kantonrechter dat sprake is van een consumentenkoop en de grieven 3 en 4 strekken ten betoge dat de kantonrechter ten onrechte heeft geoordeeld dat de auto non-conform is.

Consumentenkoop

5.2

De vraag die eerst beantwoord moet worden is of de koop van de auto omstreeks 12 oktober 2022 betiteld kan worden als een consumentenkoop in de zin van artikel 7:5 lid 1 onder a BW, zodat de beschermende bepalingen inzake consumentenkoop van toepassing zijn, waaronder het bewijsvermoeden van artikel 7:18a lid 2 BW. Onder een consumentenkoop in de zin van artikel 7:5 lid 1 onder a BW wordt verstaan de koop met betrekking tot een roerende zaak die wordt gesloten door een verkoper die handelt in het kader van zijn handels-, bedrijfs-, ambachts- of beroepsactiviteit (een handelaar) en een koper zijn de een natuurlijk persoon die handelt voor doeleinden buiten zijn bedrijfs- of beroepsactiviteit (een consument).

5.3

Gelet op de omstandigheden ten tijde van de koop is het hof van oordeel dat [geïntimeerde] niet handelde als consument. [geïntimeerde] heeft in eerste aanleg gesteld dat het zijn bedoeling was om de auto als gezinsauto te gebruiken en dat dit voor [appellant] ook duidelijk was omdat ‘het zeer ongebruikelijk is om een bedrijfsauto zonder btw te verkopen aan een ondernemer’. [appellant] heeft dat gemotiveerd betwist, stellende dat [geïntimeerde] hem expliciet heeft medegedeeld dat hij de auto nodig had voor zijn bedrijf en dat sprake was van een marge-auto (zonder aftrekbare btw). Vaststaat dat [geïntimeerde] [appellant] op 12 oktober 2022 per WhatsApp heeft verzocht een bon te maken voor de auto en daartoe de naam- en adresgegevens van [bedrijf 1] heeft doorgegeven. [appellant] heeft de bon ook daadwerkelijk op naam van [bedrijf 1] opgemaakt. Deze omstandigheden brengen met zich dat [appellant] er niet aan hoefde te twijfelen dat [geïntimeerde] namens [bedrijf 1] handelde en de auto zakelijk heeft aangeschaft met het doel de auto zakelijk te gebruiken. Dat [geïntimeerde] bij de koop zich heeft voorgedaan als zakelijke koper vindt ook steun in de verzonden ingebrekestelling van 9 december 2022 waarin hij zich - bij monde van zijn advocaat - als een zakelijke koper heeft gemanifesteerd. Dat [geïntimeerde] mogelijk de bedoeling had om de auto privé te gebruiken, kon en hoefde [appellant] in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs niet te begrijpen. Er is dan ook geen sprake van een consumentenkoop en de beschermende bepalingen inzake consumentenkoop zijn niet van toepassing.

Non-conformiteit en ontbinding

5.4

[geïntimeerde] heeft primair ontbinding van de koopovereenkomst gevorderd, naar het hof aanneemt op grond van artikel 6:265 BW jo artikel 7:17 BW. Krachtens artikel 7:17 lid 2 BW beantwoordt een zaak niet aan de overeenkomst indien zij, mede gelet op de aard van de zaak en de mededelingen die de verkoper over de zaak heeft gedaan, niet de eigenschappen bezit die de koper op grond van de overeenkomst mocht verwachten. De koper mag verwachten dat de zaak de eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik daarvan nodig zijn en waarvan hij de aanwezigheid niet behoefde te betwijfelen.

5.5

[geïntimeerde] heeft van [appellant] omstreeks 12 oktober 2022 een tweedehands [merk] gekocht voor een bedrag van € 14.500,00. De auto was ten tijde van de koop ruim elf jaar oud en had een kilometerstand van 238.000. Tijdens de mondelinge behandeling in hoger beroep heeft [geïntimeerde] bevestigd dat hij voor de koop nog een proefrit met de auto heeft gemaakt. [appellant] heeft op de auto geen garantie gegeven. Gelet op de aard van de zaak moest [geïntimeerde] erop bedacht zijn dat sprake kon zijn van gebreken en hij heeft dat risico aanvaard door geen nader onderzoek te (laten) doen.

5.6

Volgens [geïntimeerde] bestaan de gebreken uit olielekkage, turboproblemen, raamlekkage en defecte sensoren. [geïntimeerde] heeft evenwel niet aangetoond dat deze gebreken, indien al aanwezig, zodanig zijn dat een normaal gebruik van de auto daardoor niet mogelijk is. Gelet erop dat [appellant] met het hiervoor onder 3.14 genoemde rapport van [naam 1] gemotiveerd heeft bestreden dat de auto niet aan de overeenkomst beantwoordde ten tijde van de aflevering, had het op de weg van [geïntimeerde] gelegen om te onderbouwen waarom de auto niet de eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik daarvan nodig zijn. Met de factuur van [bedrijf 2] van 15 oktober 2022 is [geïntimeerde] daarin niet geslaagd nu die factuur slechts een summiere beschrijving van de gebreken bevat zonder dat daaruit duidelijk wordt dat de auto vanwege die gebreken niet geschikt was voor een normaal gebruik. Ook met de reactie van [bedrijf 2] op het rapport van [naam 1] , welke reactie een betwisting behelst van de onderzoeksbevindingen van [naam 1] zonder dat daaraan een eigen feitelijk onderzoek ten grondslag heeft gelegen, heeft [geïntimeerde] de gestelde non conformiteit niet aangetoond. Het hof oordeelt derhalve dat geen sprake is van non-conformiteit, zodat voor de gevorderde ontbinding geen grond is. Gelet op het voorgaande is er ook geen grond voor herstel door een derde of nakoming van de koopovereenkomst door [appellant] .

5.7

De slotsom is dat de grieven slagen. Het bestreden vonnis zal worden vernietigd en de vordering van [geïntimeerde] zal alsnog worden afgewezen. Ten tijde van de mondelinge behandeling heeft [appellant] desgevraagd verklaard dat hij de koopsom nog niet had terugbetaald aan [geïntimeerde] . Voor het geval dit inmiddels wel is gebeurd, zal [geïntimeerde] worden veroordeeld de koopsom opnieuw aan [appellant] te voldoen. Hoewel [geïntimeerde] geen daartoe strekkende vordering heeft ingesteld, betekent deze uitkomst van de procedure dat [appellant] gehouden is de auto weer aan [geïntimeerde] af te geven en dat [geïntimeerde] een vrijwaringsbewijs dient te verstrekken aan [appellant] . [geïntimeerde] is in het hoger beroep in het ongelijk gesteld en zal daarom worden veroordeeld in de proceskosten van het geding in beide instanties.

6.Beslissing

Het hof:

vernietigt het bestreden vonnis;

en opnieuw rechtdoende:

wijst de vorderingen van [geïntimeerde] af;

veroordeelt [geïntimeerde] tot terugbetaling aan [appellant] van al hetgeen [appellant] ter uitvoering van het bestreden vonnis aan [geïntimeerde] heeft voldaan;

veroordeelt [geïntimeerde] in de kosten van het geding in beide instanties, tot op heden aan de zijde van [appellant] vastgesteld op:

- € 792,- voor de eerste aanleg,

- € 3.035,- voor het hoger beroep,

- € 178,- voor nasalaris,

te vermeerderen met € 92,- voor nasalaris en de kosten van het betekeningsexploot ingeval betekening van dit arrest plaatsvindt;

verklaart dit arrest ten aanzien van bovenstaande kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad;

wijst af het meer of anders gevorderde.

Dit arrest is gewezen door mrs. A.S. Arnold, M.L.D. Akkaya en I.A. van der Burg en door de rolraadsheer in het openbaar uitgesproken op 8 april 2025.