ECLI:NL:GHDHA:2025:453

Uitspraak

GERECHTSHOF DEN HAAG

Civiel recht

Team Handel

Zaaknummer hof : 200.312.673/01

Zaaknummer rechtbank : C/10/610966 / HA ZA 21-1

Arrest van 21 januari 2025

in de zaak van

1.Anaconda Beheer B.V.,

gevestigd in Eindhoven,

2.
[appellant 2],

wonend in [woonplaats],

appellanten,

advocaat: mr. R. van Rijswijk, kantoorhoudend in Amsterdam,

tegen

KPN B.V.,

gevestigd in Rotterdam,

verweerster,

advocaat: mr. J.L. Naves, kantoorhoudend in 's-Gravenhage.

Het hof zal partijen hierna Anaconda c.s. en KPN noemen. Appellanten zullen afzonderlijk Anaconda en [appellant 2] worden genoemd.

1.De zaak in het kort

KPN heeft onder een overeenkomst met Secufone activa gekocht. Volgens Anaconda c.s. heeft Secufone door de activa te verkopen zonder de daarvoor contractueel vereiste toestemming van [appellant 2] wanprestatie gepleegd en heeft KPN door van die wanprestatie te profiteren onrechtmatig gehandeld jegens [appellant 2]. De rechtbank heeft de vorderingen van Anaconda c.s. afgewezen omdat deze waren verjaard. Het hof oordeelt dat ook voor zover ervan uit zou moeten worden gegaan dat de vorderingen niet zouden zijn verjaard, de vorderingen van Anaconda niet toewijsbaar zijn omdat hetgeen is aangevoerd onvoldoende is om te kunnen concluderen dat door KPN onrechtmatig is gehandeld tegenover [appellant 2].

2.Procesverloop in hoger beroep

Het verloop van de procedure in hoger beroep blijkt uit de volgende stukken:

de dagvaarding van 29 juni 2022, waarmee Anaconda c.s. in hoger beroep is gekomen van het vonnis van de rechtbank Rotterdam van 6 april 2022 (hierna: het vonnis);
de memorie van grieven van Anaconda c.s., met bijlagen;
de memorie van antwoord van KPN.

3.Feitelijke achtergrond

3.1

De rechtbank heeft in het vonnis onder 2 (2.1 t/m 2.16) een aantal feiten vermeld die zij tot uitgangspunt heeft genomen. Deze feiten zijn tussen partijen niet in geschil en dienen daarom ook het hof tot uitgangspunt. Voor zover in hoger beroep van belang en waar nodig aangevuld met andere feiten die als enerzijds gesteld en anderzijds niet of onvoldoende betwist zijn komen vast te staan, komen de feiten neer op het volgende.

3.2

Anaconda is enig certificaathouder van BiQ Group N.V. (hierna: BiQ) en was tot 1 juni 2016 haar enig bestuurder. [appellant 2] is enig aandeelhouder en zelfstandig bevoegd bestuurder van Anaconda.

3.3

BiQ was (indirect) actief op de semafoniemarkt. De gebruiker van een semafoon kan toon-, numerieke of tekstberichten versturen of ontvangen. Het semafonienetwerk is zeer bedrijfszeker en wordt veel gebruikt voor alarmdiensten.

3.4

Het landelijk dekkende semafonienetwerk wordt in stand gehouden door KPN. KPN is als aanbieder van diensten eveneens zelf actief op de semafoniemarkt. Zij heeft een zeer groot marktaandeel.

3.5

Alle aandelen in Euromessage B.V. (hierna: Euromessage) werden gehouden door BiQ. Sinds 15 juli 2012 was [A] (hierna: [A]) gevolmachtigde en [B], zoon van [A] (hierna: [B]), middellijk bestuurder van Euromessage.

3.6

Secufone AG (hierna: Secufone) is een vennootschap naar Zwitsers recht. In het Zwitserse equivalent van het handelsregister van de Kamer van Koophandel is vermeld dat [C] (hierna: [C]) zelfstandig bevoegd is de vennootschap Secufone te vertegenwoordigen en dat zowel [A] als [B] daartoe gezamenlijk met een ander bevoegd is.

3.7

BiQ heeft op 12 september 2012 een licentieovereenkomst gesloten met Euromessage. Daarbij heeft BiQ de exploitatie van onder meer de frequenties en 06-nummers ten behoeve van de semafoniediensten in licentie gegeven aan Euromessage.

3.8

Op 21 november 2013 hebben Secufone, [appellant 2] en [A] een aandeelhoudersovereenkomst gesloten, die onder meer inhoudt dat na herstructurering van Secufone [appellant 2] 70% van de aandelen in Secufone bezit en [A] 30%.

3.9

Op 31 maart 2014 heeft BiQ een overeenkomst gesloten met Secufone waarbij BiQ al haar aandelen in Euromessage heeft verkocht aan Secufone.

3.1

Eveneens op 31 maart 2014 hebben BiQ en Secufone een overeenkomst gesloten waarbij BiQ een deel van de activa die zij eerder uit hoofde van de licentieovereenkomst aan Euromessage ter beschikking had gesteld, heeft verkocht aan Secufone (hierna: de activa-overeenkomst).

In bijlage 1 bij de activa-overeenkomst zijn de over te nemen activa opgesomd en daar is voorts vermeld:

Tot de over te nemen activa behoort niet de SS7 KPN (rand)apparatuur en de daaraan verbonden hardware.

In bijlage 2 bij de activaovereenkomst - die op grond van artikel 9 onlosmakelijk aan de overeenkomst is verbonden - is in artikel 9 onder meer het volgende opgenomen:

9.2

Het is koper op voorhand niet toegestaan om de overgenomen activa binnen 5 jaren door te verkopen, over te dragen en/of te verpanden aan een derden, zonder toestemming van haar aandeelhouders.

9.3

verkoper gaat uitsluitend akkoord met deze overeenkomst en de gestelde voorwaarden indien bij ondertekening de heer [appellant 2], […], in privé voor meer dan 51% aandeelhouder is van de kopende partij, indien anders blijkt is deze overeenkomst nietig en ongeldig.

3.11

Op 29 oktober 2014 hebben Secufone en KPN een overeenkomst gesloten waarbij Secufone (onder meer) de van BiQ overgenomen activa (hierna: de activa) heeft verkocht aan KPN (hierna: de koopovereenkomst). De activa-overeenkomst maakt als bijlage A deel uit van deze overeenkomst. In artikel 10 van de koopovereenkomst is opgenomen:

Secufone staat er jegens KPN voor in dat onderstaande Garanties ten tijde van de datum van ondertekening juist zijn:

1.
Secufone is de enig eigenaar en/of rechthebbende met betrekking tot de Activa en de Activa zijn niet op enigerlei wijze bezwaard of beslagen;

2.
Secufone is ten aanzien van de Activa volledig beschikkingsbevoegd;

3.
Secufone is beschikkingsbevoegd en bezit de vennootschappelijke bevoegdheid, die vereist is voor het aangaan en nakomen van deze Overeenkomst en voor de overdracht van de Activa;

[…]

3.12

BiQ is op 27 september 2016 in staat van faillissement verklaard. Bij akte van cessie heeft de curator in het faillissement de vorderingen van BiQ op onder meer Secufone en KPN aan Anaconda gecedeerd.

4.Procedure bij de rechtbank

4.1

Anaconda heeft KPN gedagvaard en gevorderd, samengevat,

I. voor recht te verklaren dat KPN onrechtmatig heeft gehandeld jegens BiQ;

II. KPN te veroordelen tot vergoeding van de door BiQ als gevolg van het onrechtmatige handelen van KPN geleden schade aan Anaconda, nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet en te vermeerderen met de wettelijke rente daarover en vermeerderen met buitengerechtelijke incassokosten;

III. KPN te veroordelen in de kosten van de procedure, te vermeerderen met de wettelijke rente.

4.2

[appellant 2] heeft als tussenkomende partij gevorderd, samengevat,

1. voor recht te verklaren dat KPN onrechtmatig heeft gehandeld jegens [appellant 2];

2. KPN te veroordelen tot vergoeding van de door [appellant 2] als gevolg van het onrechtmatige handelen van KPN geleden schade, aan [appellant 2], nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet en te vermeerderen met de wettelijke rente;

3. KPN te veroordelen in de kosten van de procedure, te vermeerderen met de wettelijke rente.

4.3

De rechtbank heeft de vorderingen van [appellant 2] afgewezen en hem in de proceskosten veroordeeld. Ten aanzien van de vorderingen van Anaconda heeft de rechtbank voor recht verklaard dat KPN jegens BiQ onrechtmatig heeft gehandeld en aansprakelijk is voor de schade die door BiQ is geleden als gevolg van het gebruik van de SS7 KPN (rand)apparatuur en KPN veroordeeld tot vergoeding aan Anaconda van die schade. KPN is veroordeeld in de proceskosten van Anaconda. De overige vorderingen van Anaconda heeft de rechtbank afgewezen.

5.Vorderingen in hoger beroep

Anaconda c.s. is in hoger beroep gekomen omdat zij het niet eens is met het vonnis. Zij heeft drie grieven tegen het vonnis aangevoerd. Anaconda c.s. vordert hetzelfde als bij de rechtbank, met veroordeling van KPN in de proceskosten in hoger beroep, te vermeerderen met de wettelijke rente.

6.Beoordeling in hoger beroep

6.1

De door Anaconda c.s. aangevoerde grieven richten zich tegen de overwegingen van de rechtbank die leiden tot haar oordeel dat de vordering van [appellant 2] is verjaard (grief I); dat de overige geschilpunten tussen KPN en [appellant 2] daarmee geen bespreking behoeven (grief II); en dat [appellant 2] in de proceskosten ter zake van de tussenkomst moet worden veroordeeld (grief III).

Anaconda

6.2

Het hof stelt vast dat - zoals ook door Anaconda c.s. verklaard - de grieven zich niet richten tegen (overwegingen van de rechtbank die ten grondslag liggen aan) het vonnis jegens Anaconda. Anaconda is daarmee niet-ontvankelijk in het hoger beroep.

[appellant 2]

6.3

Het hof bespreekt vervolgens de vordering van [appellant 2]. Het hof gaat er daarbij eerst veronderstellenderwijze van uit dat de vordering van [appellant 2] niet is verjaard. In dat geval slaagt grief II en moet hetgeen (overigens) is aangevoerd ten aanzien van die vordering worden beoordeeld. Het hof overweegt als volgt.

6.4

[appellant 2] baseert zijn vordering op onrechtmatige daad. Hij voert aan dat Secufone wanprestatie heeft gepleegd onder de activa-overeenkomst en dat KPN daar op onrechtmatige wijze van heeft geprofiteerd. Volgens [appellant 2] was Secufone op grond van de activa-overeenkomst niet gerechtigd tot doorverkoop van de activa aan KPN omdat in die overeenkomst is vastgelegd dat deze niet binnen vijf jaar mocht worden doorverkocht zonder toestemming van [appellant 2]. Die toestemming ontbrak.

6.5

Daarbij stelt [appellant 2] dat KPN bekend moet zijn geweest met het toestemmingsrecht van [appellant 2] toen zij de koopovereenkomst met Secufone sloot, omdat de activa-overeenkomst integraal als bijlage bij de koopovereenkomst was gevoegd. Desondanks heeft KPN niet bij [appellant 2] nagevraagd of hij instemde met de verkoop. [appellant 2] is hierdoor als aandeelhouder van Secufone door KPN benadeeld.

6.6

KPN heeft - onder meer - aangevoerd dat zij niet wist en ook niet hoefde te weten dat Secufone wanprestatie pleegde jegens [appellant 2]. Secufone was een professionele partij, die de feitelijke beschikking had over de activa, en die bevoegdelijk werd vertegenwoordigd. KPN stelt - onvoldoende betwist door Anaconda c.s. - het register van de Nederlandse en Zwitserse Kamer van Koophandel te hebben gecontroleerd, waarin niets was opgenomen over de aandeelhouders van Secufone, maar waarin wel was opgenomen dat de ondertekenaars bevoegd waren de koopovereenkomst te sluiten. Bovendien heeft KPN een garantie verkregen van Secufone dat zij bevoegd was de koopovereenkomst te sluiten (zie 3.11 hierboven). KPN heeft een marktconforme prijs betaald voor de activa.

6.7

Het hof neemt tot uitgangspunt dat ingevolge vaste rechtspraak van de Hoge Raad het handelen met iemand terwijl men weet dat deze door dat handelen een door hem met een derde gesloten overeenkomst schendt, op zichzelf jegens die derde niet onrechtmatig is (HR 12 januari 1962, NJ 1962, 246). Van onrechtmatigheid is pas sprake indien die aangesproken partij weet of behoort te weten dat zijn wederpartij door het sluiten van de desbetreffende overeenkomst, kort gezegd, wanprestatie pleegt jegens een derde, en bovendien sprake is van bijkomende omstandigheden (ECLI:NL:HR:2007:AZ1084). Tegen die achtergrond en veronderstellenderwijze uitgaande van de juistheid van de stelling van Anaconda c.s. dat er sprake was van de gestelde wanprestatie door Secufone onder de activa-overeenkomst, wordt het volgende overwogen.

6.8

Anaconda c.s. heeft nadat zij onder meer op de hiervoor aangehaalde arresten heeft gewezen, in haar memorie van grieven (onder 51) een aantal stellingen ingenomen, die door haar als ‘relevante bijkomende omstandigheden’ zijn aangeduid. Deze omstandigheden zijn naar het oordeel van het hof, in het licht van hetgeen KPN heeft aangevoerd, echter onvoldoende om tot het oordeel te komen dat KPN onrechtmatig heeft gehandeld. Het hof licht dit toe.

6.9

Anaconda c.s. verwijt KPN dat zij, in strijd met de zorgvuldigheid die zij in het maatschappelijk verkeer moet betrachten, zich er niet van heeft vergewist dat [appellant 2] de in de activa-overeenkomst opgenomen toestemming (zie 3.10) heeft gegeven. In de visie van Anaconda c.s. behoorde KPN te weten dat Secufone met het aangaan van de koopovereenkomst een wanprestatie onder de activa-overeenkomst pleegde.

6.1

Het hof gaat daar niet in mee. KPN mocht afgaan op de door Secufone in artikel 10 van de koopovereenkomst (zie 3.11), op verzoek van KPN, gegeven garanties ten aanzien van haar bevoegdheid de koopovereenkomst te sluiten. Gesteld noch gebleken is dat er destijds enige reden was voor KPN om te twijfelen aan de juistheid van deze door Secufone afgegeven garantie. Anders dan Anaconda c.s. stelt, kon van KPN niet worden gevergd dat zij in aanvulling op de verstrekte garanties, en op het hierboven genoemde onderzoek bij de Nederlandse en Zwitserse Kamer van Koophandel, nog specifiek bij [appellant 2] of bij een gevolmachtigde van hem, zou nagaan of hij had ingestemd met de verkoop van de activa aan KPN.

6.11

Bovendien kan niet worden vastgesteld dat er sprake is van de hierboven in 6.7 bedoelde bijkomende omstandigheden. Dat, zoals Anaconda c.s. stelt, KPN zich ervan bewust was dat [appellant 2] een aanmerkelijk nadeel zou lijden als gevolg van de koopovereenkomst, is niet komen vast te staan. Reeds omdat de transactie tussen Secufone en BiQ meer aspecten omvatte dan de verkoop van de activa – [appellant 2] zou meerderheidsaandeelhouder worden in Secufone – hoefde dit voor KPN niet zonder meer inzichtelijk te zijn. Het goedkeuringsrecht van [appellant 2] is in de gegeven omstandigheden, waarbij ook geen omstandigheden zijn gesteld of gebleken op grond waarvan een bijzondere zorgplicht van KPN jegens [appellant 2] kan worden aangenomen, onvoldoende om vast te stellen dat KPN heeft gehandeld in strijd met de zorgvuldigheid die zij in het maatschappelijk verkeer behoort te betrachten. Andere omstandigheden die de conclusie zouden kunnen dragen dat KPN onrechtmatig heeft gehandeld zijn door Anaconda c.s. in onvoldoende mate gesteld.

6.12

De slotsom is dat niet is komen vast te staan dat KPN onrechtmatig heeft gehandeld en dat de vorderingen van [appellant 2] dus moeten worden afgewezen.

6.13

Het bovenstaande brengt met zich dat grief I niet hoeft te worden besproken omdat [appellant 2] daar geen belang bij heeft. Ook indien zou komen vast te staan dat de rechtbank ten onrechte heeft geoordeeld dat zijn vordering uit onrechtmatige daad verjaard is, en de grief zou slagen, moet zijn vordering worden afgewezen.

6.14

Grief III neemt tot uitgangspunt dat [appellant 2] in het gelijk moet worden gesteld. Nu dit niet het geval is, slaagt deze grief niet.

6.15

Het hof passeert het bewijsaanbod van Anaconda c.s. omdat er geen feiten te bewijzen zijn aangeboden die tot toewijzing van de vordering kunnen leiden. Ook is onvoldoende duidelijk gemaakt van welke specifieke stellingen die voor de uitkomst van het geding relevant zijn, bewijs wordt aangeboden.

Conclusie en proceskosten

6.16

De conclusie is dat het hoger beroep van Anaconda c.s. niet slaagt. Daarom zal het hof het vonnis bekrachtigen. Het hof zal Anaconda c.s. als de in het ongelijk gestelde partij veroordelen in de proceskosten van het hoger beroep.

6.17

Die proceskosten worden begroot op:

griffierecht € 783,-

salaris advocaat € 2.428,- ((2 punten × tarief II)

nakosten € 178,-(plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)

Totaal € 3.389,-

De gevorderde wettelijke rente over de proceskosten wordt toegewezen zoals vermeld in de beslissing
.

7.Beslissing

Het hof:

verklaart Anaconda niet-ontvankelijk in het hoger beroep;
bekrachtigt het vonnis van de rechtbank Rotterdam van 6 april 2022, voor zover gewezen tussen [appellant 2] en KPN;
veroordeelt Anaconda c.s. in de kosten van de procedure in hoger beroep, aan de zijde van KPN begroot op € 3.389,-, vermeerderd met de wettelijke rente over deze kosten als Anaconda c.s. deze niet binnen veertien dagen na heden heeft voldaan;
bepaalt dat als Anaconda c.s. niet binnen veertien dagen na aanschrijving aan de uitspraak heeft voldaan en dit arrest vervolgens wordt betekend, Anaconda c.s.de kosten van die betekening moet betalen, plus extra nakosten van € 92,-, vermeerderd met de wettelijke rente over deze kosten als Anaconda c.s. deze niet binnen veertien dagen na betekening heeft voldaan;
verklaart deze kostenveroordelingen uitvoerbaar bij voorraad.

Dit arrest is gewezen door mr. P. Volker, mr. A.J.P. Schild en mr. R.W. Polak en in het openbaar uitgesproken op 21 januari 2025 in aanwezigheid van de griffier.