Uitspraak
GERECHTSHOF DEN HAAG
1.[appellant 1]
[appellant 2],
1.De zaak in het kort
2.Procesverloop in hoger beroep
- de dagvaarding van 14 juli 2023, waarmee [appellanten] in hoger beroep zijn gekomen van het vonnis van de kantonrechter in de rechtbank Rotterdam van 1 juni 2023;
- de memorie van grieven van [appellanten], met bijlagen;
- het arrest van dit hof van 7 november 2023, waarin een mondelinge behandeling is gelast;
- het proces-verbaal van de mondelinge behandeling van 11 januari 2024;
- de memorie van antwoord van HW Wonen, met bijlagen.
3.Feitelijke achtergrond
De gerenoveerde badkamer grenst aan de slaapkamer van [appellanten] Na de renovatie heeft [appellant 1] bij HW Wonen geklaagd over wat hij noemt “
slaapcyclusverstorende geluiden” vanuit die badkamer, zoals geluid van nachtelijk douchen en doortrekken van de wc.
asociale buren”, “
de treiteraar”, “
middels een beïnvloedingstraining een ex-agent naar binnen lullen”, “
psychopaten”, “
leugenaars”, “
hufter”,“
#treiteren door #treiterburen”, “
je bedenkt hoe ziek iemand moet zijn” en “
een gesprek van de #Hufter_buurman op visite bij de andere naaste buurman”. Hij plaatste hierbij soms een vanuit zijn woning gemaakte geluids- of beeldopname van de Straat. Ook noemde hij de woonconsulente van HW Wonen bij naam op een pagina. Soms noemde hij een huisnummer of de naam van een buurman. De betrokkenen lieten aan [appellant 1] weten dat zij het niet wilden.
In februari 2023 hebben [appellanten] in contra-enquête zichzelf, hun kinderen en twee oud-buren doen horen.
4.Procedure bij de rechtbank
5.Vorderingen in hoger beroep
- (grief 1): [appellanten] maakten slechts wat kortdurende beeld- en geluidsopnamen vanuit hun eigen woning en zij hebben het recht dat te doen. De opnamen behelsden meer dan de gebruikelijke woon- en leefgeluiden van de buren en het betreden van de voortuin en zij dienen een zakelijk doel (geluidsoverlast weg laten nemen en eigendommen beschermen). Zij schenden de privacy en het woongenot van de buren niet. En als er al een tekortkoming zou zijn door het maken van beeld- en geluidsopnamen, is die niet zo ernstig dat ontbinding van de huurovereenkomst in de rede ligt.
- (grief 2): De onderzoekster en de wijkagent verklaren alleen ‘van horen zeggen’ en hebben zelf geen overlast waargenomen. Dat de buurt [appellant 1] werkelijk ‘vreest’ is niet aangetoond en ‘vrees’ zegt ook niets over overlast.
- (grief 3): De Facebookberichten zijn zodanig geformuleerd dat omwonenden niet herkenbaar zijn. Bovendien heeft gebruik van sociale media niets te maken met gebruik van de woning. In de berichten geven [appellanten] hun waarneming, mening en visie weer. Dat mogen zij op grond van hun recht op vrijheid van meningsuiting en is ook niet onrechtmatig jegens HW Wonen.
- (grief 4): Ten onrechte heeft de kantonrechter de belangen van [appellanten] en hun kinderen niet meegewogen. [appellanten] zijn al wat ouder, één van hen is gepensioneerd en heeft ernstige gezondheidsklachten als gevolg van de nachtelijke verstoringen en chronische stress. Hen wordt voor langere tijd recht op betaalbare woonruimte ontnomen. De fysieke en psychische gezondheid van [appellanten] en hun kinderen is ernstig aangetast door de jarenlange overlast gevende woonomstandigheden, de ontruiming en het ontbreken van enig perspectief op eigen zelfstandige betaalbare woonruimte.
6.Beoordeling in hoger beroep
Juridisch kader
[naam]” en “
[naam]”), soms een huisnummer op te geven (zoals “
buren op [huisnummer 3]”) en soms hun beroep te vermelden (zoals een “
AIVD gescreende kamerbewaarder”).
- Tijdens deze verhoren verklaarde de woonconsulente dat de omwonenden zich door het handelen van [appellant 1] geïntimideerd voelen. Zij verklaarde dat de vorige en eerdere bewoners van [huisnummer 1] zijn verhuisd vanwege dit gedrag van [appellant 1].
- De huidige bewoonster van [huisnummer 1] verklaarde als getuige dat zij had overwogen om te verhuizen in verband met het gedrag van [appellant 1], dat haar vriend buitenshuis was gaan douchen naar aanleiding van de klachten van [appellant 1] en dat zij zelf in het bijzonder geraakt was door de beschuldigingen die [appellant 1] op
- De onderzoekster verklaarde dat de meeste bewoners bij haar aangaven last te hebben van het gedrag van [appellant 1] en daarover klaagden. Uit haar onderzoek bleek haar dat de bewoners echt bang zijn dat privacygevoelige informatie op straat komt te liggen als [appellant 1] hoort wat zij in huis bespreken en dat een aantal van hen niet in hun eigen tuin durven te komen in verband met de opnames. Bewoners zijn bang voor pesterijen en zijn aan het eind van hun latijn, zo verklaarde de onderzoekster.
- De wijkagent verklaarde dat de leefbaarheid in de Straat tot een dieptepunt was gedaald, (deels) doordat [appellant 1] informatie op
- Een buurman verklaarde dat het gedrag van [appellant 1] voor hem heel zwaar is. Hij voelt zich continu bekeken als gevolg van de Facebookberichten, die volgens hem dermate gedetailleerd zijn dat deze niet anders kunnen zijn verkregen dan door opnames of eigen waarnemingen.
- De oud-buurvrouw van [huisnummer 1] verklaarde als getuige dat haar leefgenot beperkt werd door [appellant 1]: hij luisterde haar af, maakte opnames van haar nieuwe huis en deed volgens haar melding bij Veilig Thuis waardoor zij veel stress ervaarde en haar dochtertje van wie zij zwanger was verloor. Zij voelde zich voortdurend bekeken en aangetast in haar privacy en is daarom verhuisd, zo verklaarde zij.
U staat mij nu te filmen meneer [appellant 1] en dat vind ik niet prettig. En wat u op Facebook schrijft vind ik ook niet prettig, meneer [appellant 1].” Van een andere buurman zijn enkele door [appellanten] gemaakte beeldopnamen overgelegd. Deze tonen – naast de getuigenverklaringen en de inhoud van de Facebookberichten – de grote negatieve impact op de directe woonomgeving van de berichtgeving door [appellant 1] (en het niet daarop aanspreekbaar zijn). Ze laten overigens ook zien dat de zorgen die de onderzoekster uitte toen zij verklaarde “
Ik maak mij ernstig zorgen over de veiligheid van meneer [appellant 1] zelf”, niet zonder grond waren. De situatie werd onhoudbaar.
social mediavalt onder de vrijheid van meningsuiting, maar niet als het gaat om het gebruik van intimiderende teksten en scheldwoorden met het enkele doel om te beledigen en ook niet als het gaat om schending van de privacy. Voor zover [appellant 1] de berichtgeving niet heeft gebruikt met het enkele doel om zijn buren en de Woonconsulente te beledigen, geldt dat de vrijheid van meningsuiting onderworpen is aan beperkingen, mits deze bij wet voorzien zijn en noodzakelijk (proportioneel en subsidiair) zijn in een democratische samenleving (voorzover hier relevant:) in het belang van de bescherming van de goede naam of de rechten van anderen. Daaronder valt de bescherming van buren en medewerkers van de verhuurster tegen smaad en laster.
7.Beslissing
- bekrachtigt het tussen partijen gewezen vonnis van de kantonrechter in de rechtbank Rotterdam van 1 juni 2023;
- veroordeelt [appellanten] in de kosten van de procedure in hoger beroep, aan de zijde van HW Wonen begroot op € 3.389,-, en bepaalt dat als [appellanten] niet binnen veertien dagen na aanschrijving aan dit arrest hebben voldaan en dit arrest vervolgens wordt betekend, zij ook de extra kosten van die betekening moeten betalen plus € 92,00 voor extra nakosten.