ECLI:NL:HR:2021:523

• Datum uitspraak: 9 april 2021
• Publicatiedatum: 8 april 2021
• Zaaknummer: 20/01623
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: R.J. Koopman; M.A. Fierstra; J. Wortel; A.F.M.Q. Beukers-van Dooren; P.A.G.M. Cools
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Cassatie over aftrek premies voor lijfrenten en fiscale kwalificatie van rechtshandelingen

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 9 april 2021 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure over de aftrekbaarheid van premies voor lijfrenten. De belanghebbende, een beherend vennoot van een commanditaire vennootschap, had in 2012 een besloten vennootschap opgericht en daarin zijn onderneming ingebracht. In het kader van deze overdracht had hij lijfrenten bedongen bij de BV voor de behaalde stakingswinst en de afbouw van fiscale oudedagsreserves. De premies voor deze lijfrenten bedroegen in totaal € 249.305, welke bedragen door de belanghebbende op de bankrekening van de BV waren gestort.

De centrale vraag in deze procedure was of de belanghebbende recht had op aftrek van de premies voor lijfrenten. Het Gerechtshof Amsterdam had geoordeeld dat de stortingen voor de premies moesten worden gekwalificeerd als het schuldig blijven van lijfrentepremies, wat betekent dat deze niet voor aftrek in aanmerking kwamen. De Hoge Raad bevestigde deze kwalificatie en oordeelde dat de middelen van cassatie van de belanghebbende faalden. De Hoge Raad oordeelde dat de wetgever had beoogd dat lijfrentepremies niet aftrekbaar zijn indien zij schuldig zijn gebleven, ongeacht of de schuld rentedragend is.

De Hoge Raad verklaarde het beroep in cassatie ongegrond en zag geen aanleiding voor een veroordeling in de proceskosten. Dit arrest is gewezen door de vice-president en vier raadsheren, en werd openbaar uitgesproken op 9 april 2021.

Uitspraak

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

BELASTINGKAMER

Nummer 20/01623

Datum 9 april 2021

ARREST

in de zaak van

[X] te [Z] (hierna: belanghebbende)

tegen

de STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

op het beroep in cassatie tegen de uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam van 7 april 2020, nr. 19/00207 op het hoger beroep van belanghebbende tegen een uitspraak van de Rechtbank Noord-Holland (nr. HAA 18/1986), betreffende de aan belanghebbende voor het jaar 2011 opgelegde aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

1. Geding in cassatie

Belanghebbende, vertegenwoordigd door J.J. Vetter, heeft tegen de uitspraak van het Hof beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Staatssecretaris, vertegenwoordigd door [P], heeft een verweerschrift ingediend.

Namens belanghebbende is de zaak schriftelijk toegelicht door J.J. Vetter voornoemd, advocaat te Amsterdam.

De Advocaat-Generaal R.E.C.M. Niessen heeft op 22 oktober 2020 geconcludeerd tot ongegrondverklaring van het beroep in cassatie. ^[1]

Belanghebbende heeft schriftelijk op de conclusie gereageerd.

2. Uitgangspunten in cassatie

2.1

Belanghebbende was beherend vennoot van de commanditaire vennootschap [D] (hierna: de CV).

2.2

Belanghebbende heeft op 15 februari 2012 [E] B.V. (hierna: de BV) opgericht en daarin de door hem voorheen binnen de CV gedreven onderneming ingebracht. De tot het ondernemingsvermogen van de CV behorende bedrijfspanden zijn niet ingebracht in de BV maar overgeboekt naar privé en vervolgens aan de BV ter beschikking gesteld.

2.3

In verband met de overdracht van de onderneming aan de BV en de overboeking van de bedrijfspanden heeft belanghebbende lijfrenten bedongen bij de BV voor de door hem behaalde stakingswinst en de afbouw van de door hem opgebouwde fiscale oudedagsreserves. De overeengekomen premie voor de lijfrenten bedroeg € 249.305. Belanghebbende heeft op 6 juni 2012 en op 27 juni 2012 in totaal € 249.305 gestort op de bankrekening van de BV met als omschrijving ‘volstorting lijfrente’. In vervolg op een op 22 juni 2012 door belanghebbende en de BV ondertekende akte van geldlening heeft de BV op 7 juni 2012 en 2 juli 2012 hetzelfde bedrag op de bankrekening van belanghebbende gestort met als omschrijving ‘verstrekking lening.’

3. Procedure voor het Hof

3.1

Voor het Hof was onder meer in geschil of belanghebbende recht heeft op aftrek van premies voor lijfrenten.

3.2

Het Hof heeft aanleiding gezien voor een zelfstandige fiscale kwalificatie van de rechtshandelingen in die zin dat het geheel van stortingen over en weer voor de toepassing van artikel 3.130, lid 1, Wet IB 2001 wordt aangemerkt als het schuldig blijven van lijfrentepremies. Daartoe heeft het Hof overwogen dat uit de wetsgeschiedenis van artikel 3.130, lid 1, Wet IB 2001 onmiskenbaar volgt dat de wetgever uitdrukkelijk heeft beoogd lijfrentepremies niet voor aftrek in aanmerking te laten komen indien zij schuldig zijn gebleven, ook niet als de desbetreffende schuld rentedragend is en (ook overigens) niet kan worden gezegd dat bij het aangaan van de schuld onzakelijke voorwaarden zijn overeengekomen. Het economische resultaat van de storting van de lijfrentepremies en de nagenoeg direct daaropvolgende verstrekking van de geldlening is gelijk aan het resultaat waarbij belanghebbende de premies niet zou hebben gestort, maar schuldig zou zijn gebleven onder de voorwaarden van de akte van geldlening van 22 juni 2012. Daarom moet het geheel van stortingen over en weer voor de toepassing van artikel 3.130, lid 1, Wet IB 2001 worden aangemerkt als het schuldig blijven van de lijfrentepremies, aldus het Hof.

4. Beoordeling van de middelen

4.1

Belanghebbende bestrijdt de beslissing van het Hof met twee middelen van cassatie.

4.2

De middelen falen op de gronden die zijn vermeld in de rechtsoverwegingen 4.2.2 en 4.3 van het arrest dat de Hoge Raad vandaag heeft uitgesproken in de zaak met nummer 20/01619 (ECLI:NL:HR:2021:412), waarvan een geanonimiseerd afschrift aan dit arrest is gehecht.

5. Proceskosten

De Hoge Raad ziet geen aanleiding voor een veroordeling in de proceskosten

6. Beslissing

De Hoge Raad verklaart het beroep in cassatie ongegrond.

Dit arrest is gewezen door de vice-president R.J. Koopman als voorzitter, en de raadsheren M.A. Fierstra, J. Wortel, A.F.M.Q. Beukers-van Dooren en P.A.G.M. Cools, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier F. Treuren, en in het openbaar uitgesproken op 9 april 2021.

Voetnoten

1. ECLI:NL:PHR:2020:977.