ECLI:NL:RBAMS:2022:6909

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
9 november 2022
Publicatiedatum
24 november 2022
Zaaknummer
13/058417-22
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste en enige aanleg
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Overlevering op basis van Europees Aanhoudingsbevel met betrekking tot Poolse justitie

Op 9 november 2022 heeft de Rechtbank Amsterdam uitspraak gedaan in een zaak betreffende de overlevering van een opgeëiste persoon op basis van een Europees Aanhoudingsbevel (EAB) uitgevaardigd door de Regional Court in Rybnik, Polen. De vordering tot overlevering werd ingediend door de officier van justitie op 19 september 2022 en betreft een vrijheidsstraf van één jaar en twee maanden, opgelegd bij een vonnis van 12 oktober 2018. De rechtbank heeft vastgesteld dat de opgeëiste persoon, geboren in 1995, de Poolse nationaliteit heeft en dat zijn identiteit is bevestigd tijdens de zitting op 26 oktober 2022, waar hij werd bijgestaan door zijn raadsman en een tolk.

De rechtbank heeft de argumenten van de verdediging, die zich baseerden op mogelijke schendingen van de grondrechten van de opgeëiste persoon en de evenredigheid van de overlevering, zorgvuldig overwogen. De verdediging stelde dat er structurele problemen zijn met de Poolse rechtsstaat, maar de rechtbank oordeelde dat er geen bewijs was dat deze problemen een directe invloed hadden op de zaak van de opgeëiste persoon. De rechtbank concludeerde dat de overlevering niet in strijd was met de rechten van de opgeëiste persoon en dat er geen weigeringsgronden waren op basis van de Overleveringswet (OLW).

Uiteindelijk heeft de rechtbank besloten de overlevering toe te staan, omdat het EAB voldeed aan de eisen van de OLW en er geen omstandigheden waren die een weigering rechtvaardigden. De uitspraak werd gedaan door een meervoudige kamer, onder leiding van voorzitter mr. M.E.M. James-Pater, en is definitief, aangezien er geen gewoon rechtsmiddel openstaat tegen deze beslissing.

Uitspraak

RECHTBANK AMSTERDAM

INTERNATIONALE RECHTSHULPKAMER

Parketnummer: 13/058417-22
RK nummer: 22/4202
Datum uitspraak: 9 november 2022
UITSPRAAK
op de vordering ex artikel 23 Overleveringswet (OLW), ingediend door de officier van justitie bij deze rechtbank. Deze vordering dateert van 19 september 2022, met een correctie ten aanzien van de personalia van de opgeëiste persoon van 20 oktober 2022, en betreft onder meer het in behandeling nemen van een Europees aanhoudingsbevel (EAB).
Dit EAB is uitgevaardigd op 12 oktober 2021 door de
Regional Court in Rybnik 3rd Criminal Division(Polen) en strekt tot de aanhouding en overlevering van:
[opgeëiste persoon],
geboren te [geboorteplaats] (Polen) op [geboortedag] 1995,
verblijvende te: [adres], [plaats],
hierna te noemen de opgeëiste persoon.

1.Procesgang

De vordering is behandeld op de openbare zitting van 26 oktober 2022. Het verhoor heeft plaatsgevonden in tegenwoordigheid van de officier van justitie mr. K. van der Schaft. De opgeëiste persoon is bijgestaan door zijn raadsman, mr. A.M.C.J. Baaijens, advocaat te Utrecht en door een tolk in de Poolse taal.

2.Identiteit van de opgeëiste persoon

De rechtbank heeft de identiteit van de opgeëiste persoon onderzocht. De opgeëiste persoon heeft ter zitting verklaard dat de bovenvermelde personalia juist zijn en dat hij de Poolse nationaliteit heeft.

3.Grondslag en inhoud van het EAB

In het EAB wordt melding gemaakt van een vonnis van de
District Court of Rybnikvan
12 oktober 2018 (III K 663/17).
De overlevering wordt verzocht ten behoeve van de tenuitvoerlegging van een vrijheidsstraf voor de duur van één jaar en twee maanden, door de opgeëiste persoon te ondergaan op het grondgebied van de uitvaardigende lidstaat. Van deze straf resteren volgens het EAB nog één jaar, één maand en 29 dagen. De vrijheidsstraf is aan de opgeëiste persoon opgelegd bij het hiervoor genoemde vonnis.
Dit vonnis betreft de feiten zoals die zijn omschreven in onderdeel e) van het EAB.

4.Weigeringsgrond als bedoeld in artikel 12 OLW

De rechtbank stelt vast dat het EAB strekt tot de tenuitvoerlegging van een vonnis terwijl de verdachte niet in persoon is verschenen bij het proces dat tot die beslissing heeft geleid, en dat - kort gezegd - is gewezen zonder dat zich één van de in artikel 12, sub a tot en met c, OLW genoemde omstandigheden heeft voorgedaan en evenmin een garantie als bedoeld in artikel 12, sub d, OLW is verstrekt.
Gelet daarop kan de overlevering ex artikel 12 OLW worden geweigerd.
De rechtbank ziet echter aanleiding om af te zien van haar bevoegdheid om de overlevering te weigeren. Zij acht daarbij het volgende van belang.
In het EAB is vermeld dat de opgeëiste persoon in persoon aanwezig is geweest op een aantal zittingen in de eerste fase van het proces. Daaruit blijkt dat hij op de hoogte was van de strafrechtelijke procedure tegen hem. De oproep voor de zitting waar hij niet aanwezig was, is verstuurd naar het adres dat de opgeëiste persoon had opgegeven als correspondentieadres. Deze oproep is, ondanks twee notificaties, niet opgehaald. De opgeëiste persoon is geïnstrueerd over zijn verplichting om de autoriteiten op de hoogte te stellen van een eventuele wijziging van zijn woon- of verblijfplaats en over de consequenties van het niet naleven van die verplichting.
Gelet op deze omstandigheden kan niet worden gezegd dat overlevering een schending van de verdedigingsrechten van de opgeëiste persoon inhoudt, omdat hij, zo hij al niet uit eigen beweging stilzwijgend afstand heeft gedaan van zijn recht om in persoon te verschijnen bij het proces, minst genomen kennelijk onzorgvuldig is geweest met betrekking tot de ontvangst van officiële correspondentie over de strafrechtelijke procedure.
De rechtbank ziet af van haar bevoegdheid om de overlevering te weigeren op grond van artikel 12 OLW.

5.Strafbaarheid

Feiten waarvoor dubbele strafbaarheid is vereist
De uitvaardigende justitiële autoriteit heeft de feiten niet aangeduid als feiten waarvoor het vereiste van toetsing van dubbele strafbaarheid niet geldt. Overlevering kan in dat geval worden toegestaan, indien voldaan wordt aan de kaderbesluitconform uitgelegde eisen die in artikel 7, eerste lid, aanhef en onder b, OLW juncto artikel 7, eerste lid, onder a 2°, OLW zijn neergelegd.
De rechtbank stelt vast dat hieraan is voldaan.
De feiten leveren naar Nederlands recht op:
telkens: diefstal door twee of meer verenigde personen, waarbij de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van braak;
telkens: poging tot diefstal door twee of meer verenigde personen, waarbij de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van braak;
diefstal, waarbij de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van braak.

6.Artikel 11 OLW

De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat er sprake is van een dreigende schending van de grondrechten van de opgeëiste persoon zoals gewaarborgd in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (het Handvest). Ter onderbouwing van dit standpunt heeft de raadsman verwezen naar de problematiek ten aanzien van de Poolse rechtsstaat die volgens de raadsman al sinds 2015 aan de orde is. De raadsman heeft de rechtbank primair verzocht de zaak aan te houden teneinde de uitvaardigende justitiële autoriteit om nadere informatie te vragen. Subsidiair heeft de raadsman de rechtbank verzocht geen gevolg te geven aan het EAB.
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat artikel 11 OLW geen beletsel vormt om de overlevering toe te staan.
De rechtbank oordeelt als volgt. De overlevering wordt verzocht ten behoeve van de tenuitvoerlegging van een vonnis van 12 oktober 2018.
De rechtbank heeft eerder vastgesteld dat, vanwege structurele of fundamentele gebreken in de Poolse rechtsorde, in Polen een algemeen reëel gevaar bestaat van schending van het grondrecht op een eerlijk proces voor een onafhankelijk en onpartijdig gerecht dat vooraf bij wet is ingesteld. [1]
Nu de opgeëiste persoon geen elementen heeft aangevoerd waaruit blijkt dat – noch die doen vermoeden dat – die structurele of fundamentele gebreken een concrete invloed hebben gehad op de behandeling van zijn strafzaak, is niet aangetoond dat sprake is van een individueel reëel gevaar van schending van het grondrecht op een eerlijk proces voor een onafhankelijk en onpartijdig gerecht dat vooraf bij wet is ingesteld en bestaat er ook geen aanleiding om aanvullende gegevens op te vragen. [2]

7.Evenredigheid

De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat de overlevering geweigerd dient te worden omdat de uitvaardiging van het EAB niet evenredig is. Nu de meeste in het EAB vermelde feiten dateren uit 2015 en er in Polen rechtsstatelijke problemen spelen, kan er niet op worden vertrouwd dat de uitvaardigende justitiële autoriteit de evenredigheid van de uitvaardiging van het EAB heeft getoetst.
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat het aan de uitvaardigende justitiële autoriteit is om te beoordelen of de uitvaardiging van een EAB evenredig is en dat er geen aanleiding bestaat om te veronderstellen dat de uitvaardigende justitiële autoriteit die toets niet heeft uitgevoerd. De officier van justitie heeft de rechtbank verzocht de overlevering toe te staan.
De rechtbank oordeelt als volgt. In lijn met eerdere uitspraken van deze rechtbank dient voor de vraag of sprake is van (on)evenredigheid van de overlevering een onderscheid te worden gemaakt tussen de zogenoemde stelselevenredigheid van de OLW en de evenredigheid in een concreet geval. Het stelsel van de OLW is, op de voet van het daaraan ten grondslag liggende Kaderbesluit 2002/582/JBZ (hierna: Kaderbesluit), gebaseerd op het uitgangspunt dat het gebruik van de bevoegdheid tot overlevering, in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel, niet verder gaat dan nodig is om de doelstelling van het Kaderbesluit te verwezenlijken. Daarbij is het in beginsel aan de uitvaardigende autoriteit om de evenredigheid van het uitvaardigen van een EAB te toetsen. Gelet hierop kan een beroep op de onevenredigheid van een EAB slechts onder uitzonderlijke omstandigheden slagen. [3]
Uit het EAB volgt dat in dit concrete geval geen sprake is van dergelijke uitzonderlijke omstandigheden. Er bestaat geen aanleiding om te veronderstellen dat de uitvaardigende justitiële autoriteit de evenredigheid van het uitvaardigen van het EAB niet zou hebben getoetst. De rechtbank verwerpt het verweer.

8.Slotsom

Nu is vastgesteld dat het EAB voldoet aan de eisen van artikel 2 OLW, er ook overigens geen weigeringsgronden aan de overlevering in de weg staan en er geen sprake is van een geval waarin aan het EAB geen gevolg mag worden gegeven, dient de overlevering te worden toegestaan.

9.Toepasselijke wetsbepalingen

Artikel 45 en 311 Wetboek van Strafrecht en de artikelen 2, 5, 7 en 12 OLW.

10.Beslissing

STAAT TOEde overlevering van
[opgeëiste persoon]aan de
Regional Court in Rybnik 3rd Criminal Division(Polen) voor de feiten zoals die zijn omschreven in onderdeel e) van het EAB.
Aldus gedaan door
mr. M.E.M. James-Pater, voorzitter,
mrs. J.P.W. Helmonds en D. Segbedzi, rechters,
in tegenwoordigheid van mr. M.A. Dijk, griffier,
en uitgesproken ter openbare zitting van 9 november 2022.
Ingevolge artikel 29, tweede lid, OLW staat tegen deze uitspraak geen gewoon rechtsmiddel open.

Voetnoten

1.Rb. Amsterdam 10 februari 2021, ECLI:NL:RBAMS:2021:420, r.o. 5.3.1-5.3.3 en Rb. Amsterdam 6 april 2022, ECLI:NL:RBAMS:2022:1794, r.o. 4.4.
2.Vgl. Rb. Amsterdam 6 april 2022, ECLI:NL:RBAMS:2022:1793, onder verwijzing naar HvJ EU 22 februari 2022, C-562/21 PPU en C-563/21 PPU, ECLI:EU:C:2022:100 (
3.Zie bijvoorbeeld de uitspraak van deze rechtbank van 1 maart 2013, ECLI:NL:RBAMS:2013:BZ3203.