Uitspraak
RECHTBANK AMSTERDAM
INTERNATIONALE RECHTSHULPKAMER
Parketnummer: 13/165378-25 (EAB I)
Datum uitspraak: 4 september 2025
UITSPRAAK
op de vordering van 20 juni 2025 van de officier van justitie bij deze rechtbank tot het in behandeling nemen van een Europees aanhoudingsbevel (EAB).
Dit EAB is uitgevaardigd op 20 januari 2025 door de
Prosecutor General’s Office of the Republic of Lithuania(hierna: de uitvaardigende justitiële autoriteit) en strekt tot de aanhouding en overlevering van:
Prosecutor General’s Office of the Republic of Lithuania(hierna: de uitvaardigende justitiële autoriteit) en strekt tot de aanhouding en overlevering van:
[opgeëiste persoon],
geboren in [geboorteplaats] (Litouwen) op [geboortedag] 1985,
zonder vaste woon- of verblijfplaats in Nederland,
[P.I.],
hierna ‘de opgeëiste persoon’.
1.Procesgang
De behandeling van het EAB heeft plaatsgevonden op de zitting van 15 juli 2025, in aanwezigheid van mr. W.M.L. van Poll, officier van justitie. De opgeëiste persoon is verschenen en is bijgestaan door zijn raadsvrouw, mr. E.G.S. Rozestraten advocaat te Utrecht en door een tolk in de Litouwse taal.
De rechtbank heeft de termijn waarbinnen zij op grond van de Overleveringswet (OLW) uitspraak moet doen over de verzochte overlevering met dertig dagen verlengd. [1]
Tevens heeft de rechtbank voor sluiting van het onderzoek ter zitting de gevangenhouding bevolen.
De rechtbank heeft op 29 juli 2025 een tussenuitspraak gewezen, waarbij het onderzoek is heropend en voor onbepaalde geschorst, waarbij de beslissing over de overlevering op grond van artikel 11, tweede lid, OLW is aangehouden.
Verder heeft de rechtbank de termijn waarbinnen zij uitspraak moet doen op grond van artikel 22, vierde lid, onder c, OLW met 60 dagen verlengd, onder gelijktijdige verlenging van de gevangenhouding op grond van artikel 27, derde lid, OLW.
De behandeling van het EAB is – met toestemming van partijen in gewijzigde samenstelling – voortgezet op de zitting van 4 september 2025, in aanwezigheid van mr. A.L. Wagenaar, officier van justitie. De opgeëiste persoon is verschenen en bijstaan door zijn raadsvrouw en een tolk in Litouwse taal.
2.Identiteit van de opgeëiste persoon
Ter zitting heeft de opgeëiste persoon verklaard dat de bovenvermelde persoonsgegevens juist zijn en dat hij de Litouwse nationaliteit heeft.
3.Tussenuitspraak 29 juli 2025
De rechtbank stelt vast dat bij de tussenuitspraak van deze rechtbank van 29 juli 2025 [2] reeds is geoordeeld over de grondslag en inhoud van het EAB en de strafbaarheid van de feiten. Hetgeen de rechtbank in deze tussenuitspraak heeft overwogen kan als hier herhaald en ingelast worden beschouwd.
4.Artikel 11 OLW; detentieomstandigheden
Partijen hebben zich op het standpunt gesteld dat de aanvullende informatie onvoldoende is om het gevaar weg te nemen en dat daarom geen gevolg moet worden gegeven aan het EAB.
De rechtbank verwijst allereerst naar haar overwegingen in de tussenuitspraak van 29 juli 2025 ten aanzien van de detentieomstandigheden, die hier als herhaald en ingelast worden beschouwd.
In de aanvullende informatie van de Litouwse autoriteiten van 14 augustus 2025 staat:
We provide information on the issues raised. If [opgeëiste persoon]'s preventive measure – detention – is extended, he will be transferred to a prison within the jurisdiction of the court that imposed this preventive measure. Persons subject to detention may be held in Vilnius Prison, Kaunas Prison, Šiauliai Prison, and Panevėžys Prison (women).
At this stage, it is not possible to determine in which prison [opgeëiste persoon] would serve his sentence if convicted. Please note that convicts are sent to specific places of imprisonment depending on the length of the sentence, the danger and nature of the crime committed, the convict's health, psychological characteristics, age, ability to work, profession, and, if possible, the permanent place of residence of the convicted person or his relatives.
It should be noted that in 2018, in order to reduce the influence of the informal prison hierarchy, strengthen the security and supervision of prisoners, more effectively prevent violations of prison rules, and increase the safety of prison staff, inmates who had a negative influence on other inmates (leaders of informal prison hierarchies and their accomplices, drug dealers) were transferred to separate prison sectors and isolated from other convicts (a total of about 200 people). In order to control violence among prisoners, leaders of the informal prison hierarchy, their accomplices, and other prisoners who have a negative influence on other prisoners are kept separate from other easily influenced prisoners as much as possible. Leaders of the informal prison hierarchy are isolated on separate floors and in separate locked cells.
A zero-tolerance policy is applied to any form of violence against detainees (convicts). During regular prison staff training sessions and during each briefing before the start of a shift, prison officers are specifically instructed that it is strictly prohibited to use special measures, excessive force, verbal abuse, or threats against detainees (convicts) without good reason, or to treat them in a disrespectful or provocative manner and that if an employee is found guilty, disciplinary, administrative, or even criminal liability will be applied.
It should be noted that training is provided to all staff members, focusing on promoting the creation and maintenance of a positive culture in prisons. We want to ensure that prison staff do not tolerate any inappropriate behaviour among detainees (convicts). If a detainee (convict) experiences inappropriate behaviour, threats, or feels unsafe, he or she can contact the prison administration directly at any time. Please note that in all such cases, an internal investigation is launched and the prisoner is immediately isolated (i.e., placed in a single cell or another safe environment) while his or her complaint is being investigated. If the prisoner's statements are confirmed, he or she is transferred to another prison sector or to another prison.
(…)
In de aanvullende informatie van 1 september 2025 staat:
(…)
Should the preventive measure - detention, imposed on [opgeëiste persoon] be extended, he shall be placed in the prison within the territory of jurisdiction of the court imposing such preventive
measure. Since detention was imposed on [opgeëiste persoon] bv the Kaunas Regional Court should the said court extend detention, in the event of his surrender further to the EAW issued by the
Prosecutor General’s Office of the Republic of Lithuania [opgeëiste persoon] would be held in the Kaunas Prison.
(…)
Even though statistical data does not so far show reduction of inter-convict violence in prisons, please note that the latter could be related to improved system of detection of conflicts and
encouragement to inform of any cases of violence. We hone that the effect of the measures for
reduction of violence being implemented shall be more visible in the nearest future. We continue
with our efforts to secure safe environment and reduce the cases of violence.
De rechtbank is van oordeel dat uit de voormelde aanvullende informatie geen gewijzigde omstandigheden blijken. Er is nog steeds geen sprake van concrete garanties voor de opgeëiste persoon die het gevaar op schending van grondrechten in detentie in Litouwen voor hem wegnemen. Met name zijn geen concrete maatregelen benoemd die ten aanzien van opgeëiste persoon het gevaar van de vernederende gevolgen van de informele hiërarchie in detentie-instellingen, in het bijzonder in gemeenschappelijke ruimtes en bij gezamenlijke activiteiten, afdoende wegnemen. Bovendien blijft onduidelijk in welke gevangenis de opgeëiste persoon na zijn feitelijke overlevering zal worden geplaatst.
De rechtbank zal daarom geen gevolg geven aan het EAB en de officier van justitie niet-ontvankelijk verklaren in de vordering tot het in behandeling nemen van het EAB, waarmee de overleveringsprocedure wordt beëindigd.
5.Toepasselijke wetsartikelen
De artikelen 2, 5, 7 en 11 OLW.
6.Beslissing
GEEFTgeen gevolg aan het EAB;
VERKLAARTde officier van justitie niet-ontvankelijk in de vordering tot het in behandeling nemen van het EAB;
STELT VASTdat de overleveringsdetentie is beëindigd.
Deze uitspraak is gedaan door
mr. A.K. Glerum, voorzitter,
mrs. M. Westerman en E.M. de Bie, rechters,
in tegenwoordigheid van mr. C.W. van der Hoek, griffier,
en in het openbaar uitgesproken op de zitting van 4 september 2025.
Ingevolge artikel 29, tweede lid, OLW staat tegen deze uitspraak geen gewoon rechtsmiddel open.