Uitspraak
RECHTBANK DEN HAAG
Zittingsplaats Groningen
Bestuursrecht
zaaknummer: NL22.23033
uitspraak van de enkelvoudige kamer in de zaak tussen
[naam], eiser,
geboren op [geboortedatum],
van Mauritaanse nationaliteit,
V-nummer: [v-nummer]
(gemachtigde: mr. L.M. Straver),
en
de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, verweerder,
(gemachtigde: S. Becks).
Procesverloop
Eiser is op 11 augustus 2021 opgenomen in de nationale asielprocedure, na het niet tijdig overdragen van eiser aan de autoriteiten van Duitsland in het kader van de Dublinverordening. Eiser heeft vervolgens op 24 augustus 2021 een aanvraag tot het verlenen van een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd ingediend.
Bij brief van 14 oktober 2022 heeft verweerder de asielaanvraag kennelijk ongegrond verklaard. Hiertegen heeft eiser op 11 november 2022 beroep ingesteld. Tijdens de zitting van 4 april 2023 aangaande dit beroep, heeft verweerder de beschikking van 14 oktober 2022 ingetrokken. Bij brief van 18 april 2023 is deze intrekking door verweerder bevestigd. Eiser heeft op 18 april 2023 het beroep gewijzigd naar een beroep tegen het niet tijdig nemen van een besluit.
Verweerder heeft op 26 april 2023 een verweerschrift ingediend.
Overwegingen
1. De rechtbank doet op grond van artikel 8:54 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) uitspraak zonder zitting.
2. In artikel 6:2, aanhef en onder b, van de Awb is bepaald dat, voor de toepassing van wettelijke voorschriften over bezwaar en beroep, het niet tijdig nemen van een besluit met een besluit wordt gelijkgesteld.
3. In artikel 6:12, tweede lid, van de Awb, voor zover hier van belang, is bepaald dat een beroepschrift gericht tegen het niet tijdig nemen van een besluit kan worden ingediend zodra het bestuursorgaan in gebreke is om op tijd een besluit te nemen en twee weken zijn verstreken nadat een schriftelijke ingebrekestelling door het bestuursorgaan is ontvangen.
4. In artikel 6:12, derde lid, van de Awb, is bepaald dat een ingebrekestelling niet vereist is, indien redelijkerwijs niet van belanghebbende kan worden gevergd dat hij het bestuursorgaan in gebreke stelt.
5. Op grond van artikel 42, eerste lid, van de Vreemdelingenwet 2000 (Vw) moet verweerder binnen zes maanden na ontvangst van de aanvraag beslissen.
6. Wat betreft de ontvankelijkheid van het beroep tegen het niet tijdig beslissen overweegt de rechtbank het volgende. Verweerder was bekend met het feit dat, na het intrekken van de beschikking van 14 oktober 2022, de situatie zou ontstaan dat op de aanvragen van eiser niet tijdig is beslist. Gelet op artikel 6:12, derde lid, van de Awb kon redelijkerwijs niet van eiser worden gevergd dat hij voorafgaand aan het beroep tegen het niet tijdig beslissen verweerder in gebreke stelde. Daarom is in dit geval geen ingebrekestelling vereist. De rechtbank acht het beroep tegen het niet tijdig beslissen ontvankelijk.
7. Het beroep is daarom kennelijk gegrond.
8. In artikel 1 van de Tijdelijke wet opschorting dwangsommen IND (hierna: de Tijdelijke wet) is bepaald dat de artikelen 4:17 tot en met 4:19, afdeling 8.2.4a en artikel 8:72, zesde lid, van de Awb niet van toepassing zijn op de aanvragen tot het verlenen van een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd.
9. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) heeft zich in twee uitspraken van 30 november 2022 (ECLI:NL:RVS:2022:3352 en ECLI:NL:RVS:2022:3353) uitgelaten over de verbindendheid van artikel 1 van de Tijdelijke wet voor zover dat artikel de mogelijkheid uitsluit dat in de asielprocedure de staatssecretaris een dwangsom verbeurt wanneer hij na ingebrekestelling niet tijdig een besluit neemt op een asielaanvraag (de bestuurlijke dwangsom) en dat de bestuursrechter bepaalt dat de staatssecretaris een in een uitspraak vast te stellen dwangsom verbeurt (de rechterlijke dwangsom). Naar het oordeel van de ABRvS is het uitsluiten van het verbeuren van een bestuurlijke dwangsom niet in strijd met het Unierecht. Dit betekent dat de staatssecretaris geen bestuurlijke dwangsom verbeurt als hij niet binnen twee weken na ingebrekestelling alsnog een besluit neemt op de asielaanvraag van de vreemdeling. Het afschaffen van de rechterlijke dwangsom in asielzaken heeft de ABRvS wél in strijd met het Unierecht geacht. Artikel 1 van de Tijdelijk wet is in zoverre onverbindend.
10. Omdat het beroep gegrond is, zal de rechtbank met toepassing van artikel 8:72, vierde lid, aanhef en onder b, van de Awb bepalen dat verweerder alsnog een besluit bekend dient te maken op de asielaanvraag van eiser. In de uitspraak van 8 juli 2020 (ECLI:NL:RVS:2020:1560) heeft de ABRvS verweerder gevolgd in het standpunt dat een termijn van acht weken voor het houden van een eerste gehoor en een termijn van acht weken voor het bekend maken van een besluit op de aanvraag (het 8+8-wekenmodel) passend is.
11. Verweerder geeft in zijn verweerschrift van 26 april 2023 aan van plan te zijn eiser aanvullend te horen. Voor het inplannen van dit verhoor is verweerder eerst nog in afwachting van de uitslag van medisch advies. Verweerder verzoekt een nieuwe beslistermijn van veertien weken, acht voor het aanvullend gehoor en zes voor het beslissen op de asielaanvraag. In bovengenoemde uitspraak van de ABRvS is benadrukt dat bij bepaling van de nadere termijn van belang is dat de zorgvuldigheid van de besluitvorming zwaar weegt. De rechtbank stelt dus geen nadere termijn waarvan op voorhand vaststaat dat het bestuursorgaan die niet kan halen zonder onzorgvuldig te werk te gaan. Vanwege de ingetrokken beschikking acht de rechtbank het des te meer van belang dat de beslissing door verweerder zorgvuldig wordt genomen. Daarom draagt de rechtbank verweerder op binnen veertien weken na de dag van verzending van deze uitspraak alsnog een beslissing te maken op de aanvraag van eiser.
12. Met toepassing van artikel 8:55d, tweede lid, van de Awb bepaalt de rechtbank dat verweerder een dwangsom van € 100,- moet betalen voor elke dag waarmee de beslistermijn wordt overschreden door verweerder. Daarbij geldt wel een maximum van € 7.500,-.
Proceskostenveroordeling
13. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten. Deze zijn als volgt opgebouwd.
14. Ter zitting van 4 april 2023 heeft verweerder aangeboden de door eiser gemaakte proceskosten te vergoeden. Bij brief van 18 april 2023 zijn deze proceskosten door verweerder vastgesteld op een bedrag van € 2.511,-. Verweerder heeft in die brief voorts vermeld dat de uitbetaling zou worden afgewacht, indien eiser om een uitspraak zou verzoeken. Dit betreft een proceskostenveroordeling voor het indienen van beroep tegen het besluit, het indienen van de gronden en het indienen van het verzoek om een voorlopige voorziening. Aangezien eiser in de onderhavige zaak bij de rechtbank om uitspraak heeft verzocht, zal de rechtbank verweerder bij deze opdragen deze proceskosten van eiser, van een bedrag van € 2.511,-, te vergoeden.
15. Daarnaast wijst de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand nog een bedrag van € 418,50 voor het indienen van het beroepschrift tegen het niet tijdig beslissen van 18 april 2023 (1 punt voor het beroepschrift, met een waarde van €837 per punt en een wegingsfactor van 0,5).
16. De rechtbank draagt verweerder op de proceskosten van eiser te vergoeden, tot een totaalbedrag van € 2.929,50.
Beslissing
De rechtbank:
- verklaart het beroep gegrond;
- vernietigt het, met een besluit gelijk te stellen, niet tijdig nemen van een besluit;
- draagt verweerder op binnen veertien weken na de dag van verzending van deze uitspraak alsnog een besluit op de aanvraag bekend te maken;
- bepaalt dat verweerder aan eiser een dwangsom van € 100,- moet betalen voor elke dag waarmee hij de hiervoor genoemde termijn overschrijdt, met een maximum van € 7.500,-;
- veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiser tot een bedrag van € 2.929,50.
Deze uitspraak is gedaan door mr. J. Boerlage – van den Bosch, rechter, in aanwezigheid van N.G. Fuller, griffier en openbaar gemaakt door middel van geanonimiseerde publicatie op rechtspraak.nl.
De uitspraak is bekendgemaakt op:
Bent u het niet eens met deze uitspraak?
Als u het niet eens bent met deze uitspraak, kunt u een brief sturen naar de rechtbank waarin u uitlegt waarom u het er niet mee eens bent. Dit heet een verzetschrift. U moet dit verzetschrift indienen binnen 6 weken na de dag waarop deze uitspraak is verzonden. U ziet deze datum hierboven. Als u graag een zitting wilt waarin u uw verzetschrift kunt toelichten, kunt u dit in uw verzetschrift vermelden.