ECLI:NL:RBZWB:2020:362

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

Strafrecht

Zittingsplaats: Breda

parketnummer: 02/820567-18

vonnis van de meervoudige kamer van 29 januari 2020

in de strafzaak tegen

[verdachte]

geboren op [geboortedag] 1997 te [geboorteplaats]

wonende aan de [adres 1]

gedetineerd te P.I. Zuid Oost HvB Roermond

raadsman mr. J.B. van Faassen, advocaat te Amsterdam

1.Onderzoek van de zaak

De zaak is inhoudelijk behandeld op de zitting van 20, 22, 26 en 29 november 2019 waarbij de officieren van justitie mr. Schreurs en mr. Gudde en de verdediging hun standpunten kenbaar hebben gemaakt. Ter zitting van 15 januari 2020 is het onderzoek gesloten.

2.De tenlastelegging

De tenlastelegging is gewijzigd overeenkomstig artikel 313 van het Wetboek van Strafvordering. Verdachte staat, met inachtneming hiervan, terecht ter zake dat

hij op of omstreeks 8 april 2018 te Breda, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk een persoon genaamd [slachtoffer] van het leven heeft beroofd, immers heeft/hebben verdachte en/of (een of meer van) zijn mededader(s) opzettelijk met een (automatisch) vuurwapen een of meer kogel(s) in de hals/nek/rug en/of het lichaam van die [slachtoffer] geschoten, tengevolge waarvan voornoemde [slachtoffer] is overleden,

welke vorenomschreven doodslag werd gevolgd, vergezeld en/of voorafgegaan van enig strafbaar feit, te weten

- een diefstal met geweld (in vereniging)
van een hoeveelheid hennep en/of hash en/of een tas (met inhoud waaronder een paspoort en/of gsm en/of een rijbewijs(strafbaar gesteld in (de) artikel(en) 312/310 van het Wetboek van strafrecht)

en welke doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en/of aan de andere deelnemer(s) straffeloosheid en/of het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;

art 287 Wetboek van Strafrecht

art 288 Wetboek van Strafrecht

art 47 lid 1 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht

subsidiair, althans, indien het vorenstaande onder 1 niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

[medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 4] op of omstreeks 8 april 2018 te Breda, althans in Nederland tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk een persoon genaamd [slachtoffer] van het leven heeft/hebben beroofd, immers heeft/hebben [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 4] opzettelijk die [slachtoffer] met een (automatisch) vuurwapen een of meer kogel(s) in de hals/nek/rug en/of het lichaam geschoten, tengevolge waarvan die [slachtoffer] is overleden,

welke vorenomschreven doodslag werd gevolgd, vergezeld en/of voorafgegaan van enig strafbaar feit, te weten

- een diefstal met geweld (in vereniging) (strafbaar gesteld in (de) artikel(en) 312/310 van het Wetboek van Strafrecht)

tot en/of bij het plegen van welk misdrijf hij, verdachte, in de periode van 1 maart 2018 tot en met 2 mei 2018 te Breda en/of elders in Nederland en/of Duitsland medeplichtig is geweest door het opzettelijk verschaffen van gelegenheid, middelen en/of inlichtingen en/of door opzettelijk behulpzaam te zijn, welke medeplichtigheid (onder meer) hieruit heeft bestaan dat hij, verdachte

- met de medeverdachten plannen heeft gemaakt tot het plegen van een ripdeal en/of

- een of meer vuurwapen(s) en/of een of meer kogelvrij(e) vest(en) en/of een of meer bivakmuts(en) in zijn appartement heeft bewaard en/of

- op 6 april 2018 en/of 7 april 2018 en/of 8 april 2018 met een of meer medeverdachte(n) naar Breda is gereden om daar - overeenkomstig de afspraken - een "ripdeal" te plegen en/of een (grote) hoeveelheid drugs op te halen en/of te versjouwen en/of

- steeds (telefonisch en/of via whatsapp-berichten) contact heeft onderhouden met de medeverdachte(n) over de levering van die drugs en/of te plegen "ripdeal" en/of

- bij de plaats delict heeft staan wachten en/of op de uitkijk heeft gestaan en/of

- in de buit heeft gedeeld en/of met een of meer medeverdachte(n) mee naar Spanje is gegaan (van de opbrengst) en/of

- met een of meer medeverdachte(n) heeft gezocht naar een of meer bij de "ripdeal" gebruikte vuurwapen(s) die na het feit door hen uit de auto zijn gegooid;

art 287 Wetboek van Strafrecht

art 45 lid 1 Wetboek van Strafrecht

art 48 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht

art 47 lid 1 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht

tweede subsidiair, althans, indien het vorenstaande onder 1 niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

hij op of omstreeks 08 april 2018 te Breda tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, een (grote) hoeveelheid hennep en/of hash en/of een tas (met inhoud waaronder een paspoort en/of een gsm en/of een rijbewijs), in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer] en/of [naam 1] , in elk geval aan een ander dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), heeft/hebben weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, terwijl deze diefstal werd voorafgegaan, vergezeld en/of gevolgd van geweld en/of bedreiging met geweld tegen [slachtoffer] en/of [naam 1] en/of [naam 2] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden of gemakkelijk te

maken, of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, immers heeft verdachte en/of een of meer van zijn mededader(s) daartoe

- ( hard) tegen een deur van een woning (gelegen aan de [adres 2] ) geduwd, terwijl hij/zij daarbij een of meerdere vuurwapen(s) vasthadden en/of

- daarbij die [naam 1] naar achteren getrokken en/of

- ( daarbij en/of vervolgens) met een (automatisch) vuurwapen (meerdere) kogel(s) afgevuurd door de deur en/of langs de deur en/of door een open deur van die woning, alwaar op dat moment [naam 1] en/of [naam 2] zich bevonden (welke kogel(s) in elk geval in die woning terecht is/zijn gekomen en/of in de zeer directe nabijheid van die [naam 1] en/of [naam 2] en/of

- met een (automatisch) vuurwapen een of meer kogel(s) in de hals/nek/rug en/of het lichaam van [slachtoffer] geschoten

welk feit de dood van die [slachtoffer] tengevolge heeft gehad;

art 312 lid 3 Wetboek van Strafrecht

art 310 Wetboek van Strafrecht

derde subsidiair, althans, indien het vorenstaande onder 1 niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

[medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 4] op of omstreeks 08 april 2018 te Breda, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, een hoeveelheid hennep en/of hash en/of een tas (met inhoud waaronder een paspoort en/of een gsm en/of een rijbewijs), in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer] en/of [naam 1] , in elk geval aan een ander dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), heeft/hebben weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen,

terwijl deze diefstal werd voorafgegaan, vergezeld en/of gevolgd van geweld en/of bedreiging met geweld tegen [slachtoffer] en/of [naam 1] en/of [naam 2] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, immers heeft/hebben [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 4] daartoe

- ( hard) tegen een deur van een woning (gelegen aan de [adres 2] ) geduwd, terwijl hij/zij daarbij een of meerdere vuurwapen(s) vasthad(den) en/of

- daarbij die [naam 1] naar achteren getrokken en/of

- ( daarbij en/of vervolgens) met een (automatisch) vuurwapen een of meer kogel(s) afgevuurd door de deur en/of langs de deur en/of door een open deur van die woning, alwaar op dat moment [naam 1] en/of [naam 2] zich bevonden (welke kogel(s) in elk geval in die woning terecht is/zijn gekomen en/of in de zeer directe nabijheid van die [naam 1] en/of [naam 2] ) en/of

- met een (automatisch) vuurwapen een of meer kogel(s) in de hals/nek/rug en/of het lichaam van [slachtoffer] geschoten

welk feit de dood van die [slachtoffer] tengevolge heeft gehad

- met de medeverdachten plannen heeft gemaakt tot het plegen van een ripdeal en/of

- een of meer vuurwapen(s) en/of een of meer kogelvrij(e) vest(en) en/of een of meer bivakmuts(en) in zijn appartement heeft bewaard en/of

- op 6 april 2018 en/of 7 april 2018 en/of 8 april 2018 met een of meer medeverdachte(n) naar Breda is gereden om daar - overeenkomstig de afspraken - een "ripdeal" te plegen en/of een hoeveelheid drugs op te halen en/of te versjouwen en/of

- steeds (telefonisch en/of via whatsapp-berichten) contact heeft onderhouden met de medeverdachte(n) over de levering van die drugs en/of te plegen "ripdeal" en/of

- bij de plaats delict heeft staan wachten en/of op de uitkijk heeft gestaan en/of

- in de buit heeft gedeeld en/of met een of meer medeverdachte(n) mee naar Spanje is gegaan (van de opbrengst) en/of

- met een of meer medeverdachte(n) heeft gezocht naar een of meer bij de "ripdeal" gebruikte vuurwapen(s) die na het feit door hen uit de auto zijn gegooid;

art 310 Wetboek van Strafrecht

art 312 lid 1 Wetboek van Strafrecht

art 312 lid 2 ahf/sub 2 Wetboek van Strafrecht

art 48 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht

art 48 ahf/sub 2 Wetboek van Strafrecht

hij op of omstreeks 8 april 2018 te Breda ter uitvoering van het door verdachte en/of zijn mededader(s) voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk [naam 1] en/of [naam 2] van het leven te beroven, hebbende

verdachte en/of (een of meer van) zijn mededader(s) met dat opzet daartoe

- ( hard) tegen een deur van een woning (gelegen aan de [adres 2] ) geduwd, terwijl hij/zij daarbij een of meerdere vuurwapen(s) vasthad(den) en/of

- daarbij die [naam 1] naar achteren getrokken en/of

terwijl de uitvoering van dit voorgenomen misdrijf niet is voltooid

welke vorenomschreven poging doodslag werd gevolgd, vergezeld en/of voorafgegaan van enig strafbaar feit, te weten diefstal met geweld in vereniging van een hoeveelheid hennep en/of hash en/of een tas (met inhoud waaronder een paspoort en/of een gsm en/of een rijbewijs)

en welke poging doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van

dat feit voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en/of aan de andere deelnemer(s) straffeloosheid en/of het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren;

art 287 Wetboek van Strafrecht

art 288 Wetboek van Strafrecht

art 47 lid 1 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht

subsidiair, althans, indien het vorenstaande onder 2 niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

[medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 4] op of omstreeks 8 april 2018 te Breda ter uitvoering van het door hem/haar/hen voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk [naam 1] en/of [naam 2] van het leven te beroven, hebbende [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 4] met dat opzet daartoe

- ( hard) tegen een deur van een woning (gelegen aan de [adres 2] ) geduwd, terwijl hij/zij daarbij een of meerdere vuurwapen(s) vasthadden en/of

- daarbij die [naam 1] naar achteren getrokken en/of

terwijl de uitvoering van het voorgenomen misdrijf niet is voltooid en

welke vorenomschreven poging doodslag werd gevolgd, vergezeld en/of voorafgegaan van enig strafbaar feit, te weten diefstal van een (grote) hoeveelheid hennep en/of hash en/of een tas (met inhoud waaronder een paspoort en/of een gsm en/of een rijbewijs) en welke poging doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en/of gemakkelijk te maken en/of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf en/of aan de andere deelnemer(s) straffeloosheid en/of het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren,

- met de medeverdachten plannen heeft gemaakt tot het plegen van een ripdeal en/of

- een of meer vuurwapen(s) en/of een of meer kogelvrij(e) vest(en) en/of een of meer bivakmuts(en) in zijn appartement heeft bewaard en/of

- steeds (telefonisch en/of via whatsapp-berichten) contact heeft onderhouden met de medeverdachte(n) over de levering van die drugs en/of te plegen "ripdeal" en/of

- bij de plaats delict heeft staan wachten en/of op de uitkijk heeft gestaan en/of

- in de buit heeft gedeeld en/of met een of meer medeverdachte(n) mee naar Spanje is gegaan (van de opbrengst) en/of

- met een of meer medeverdachte(n) heeft gezocht naar een of meer bij de "ripdeal" gebruikte vuurwapen(s) die na het feit door hen uit de auto zijn gegooid;

art 287 Wetboek van Strafrecht

art 288 Wetboek van Strafrecht

tweede subsidiair, althans, indien het vorenstaande onder 2 niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

hij op of omstreeks 08 april 2018 te Breda tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, een hoeveelheid hennep en/of hash en/of een tas (met inhoud waaronder een paspoort en/of een gsm en/of een rijbewijs), in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer] en/of [naam 1] , in elk geval aan een ander dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), heeft/hebben weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen,

terwijl deze diefstal werd voorafgegaan, vergezeld en/of gevolgd van geweld en/of bedreiging met geweld tegen [slachtoffer] en/of [naam 1] en/of [naam 2] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, immers heeft/hebben verdachte en/of een of meer van zijn mededader(s) daartoe

- ( hard) tegen een deur van een woning (gelegen aan de [adres 2] ) geduwd, terwijl hij/zij daarbij een of meerdere vuurwapen(s) vasthad(den) en/of

- daarbij die [naam 1] naar achteren getrokken en/of

- met een (automatisch) vuurwapen een of meer kogel(s) in de hals/nek/rug en/of het lichaam van [slachtoffer] geschoten

welk feit de dood van die [slachtoffer] tengevolge heeft gehad;

art 312 lid 3 Wetboek van Strafrecht

art 310 Wetboek van Strafrecht

derde subsidiair, althans, indien het vorenstaande onder 2 niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

[medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 4] op of omstreeks 8 april 2018 te Breda, althans in Nederland tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen een hoeveelheid hennep en/of hash en/of een tas (met inhoud waaronder een paspoort en/of een gsm en/of een rijbewijs), in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer] en/of [naam 1] , in elk geval aan een ander dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), heeft/hebben weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, terwijl deze diefstal werd voorafgegaan, vergezeld en/of gevolgd van geweld

en/of bedreiging met geweld tegen [slachtoffer] en/of [naam 1] en/of E. [naam 2] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren, immers heeft/hebben [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 4]

- ( hard) tegen een deur van een woning (gelegen aan de [adres 2] ) geduwd, terwijl hij/zij daarbij een of meerdere vuurwapen(s) vasthad(den) en/of

- daarbij die [naam 1] naar achteren getrokken en/of

en/of het lichaam van [slachtoffer] geschoten

welk feit de dood van die [slachtoffer] tengevolge heeft gehad

- met de medeverdachten plannen heeft gemaakt tot het plegen van een ripdeal en/of

- een of meer vuurwapen(s) en/of een of meer kogelvrij(e) vest(en) en/of een of meer bivakmuts(en) in zijn appartement heeft bewaard en/of

- steeds (telefonisch en/of via whatsapp-berichten) contact heeft onderhouden met de medeverdachte(n) over de levering van die drugs en/of te plegen "ripdeal" en/of

- bij de plaats delict heeft staan wachten en/of op de uitkijk heeft gestaan en/of

- in de buit heeft gedeeld en/of met een of meer medeverdachte(n) mee naar Spanje is gegaan (van de opbrengst) en/of

- met een of meer medeverdachte(n) heeft gezocht naar een of meer bij de "ripdeal" gebruikte vuurwapen(s) die na het feit door hen uit de auto zijn gegooid;

art 310 Wetboek van Strafrecht

art 312 lid 1 Wetboek van Strafrecht

art 312 lid 2 ahf/sub 2 Wetboek van Strafrecht

art 48 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht

art 48 ahf/sub 2 Wetboek van Strafrecht

3.De voorvragen

De dagvaarding is geldig.

De rechtbank is bevoegd.

De officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging.

Er is geen reden voor schorsing van de vervolging.

4.De beoordeling van het bewijs

4.1

Het standpunt van de officieren van justitie

De officieren van justitie achten het primair onder 1 en 2 tenlastegelegde wettig en overtuigend bewezen. Uit het onderzoek is gebleken dat op 8 april 2018 zes personen voor een ripdeal naar Breda zijn gegaan. Omdat er rekening werd gehouden met een gewelddadige confrontatie zijn er zwaardere wapens en kogelvrije vesten meegenomen. Bij die ripdeal zijn tassen met wiet en het tasje van [slachtoffer] (verder: [slachtoffer] ) weggenomen. [slachtoffer] is hierbij als gevolg van opgelopen verwondingen door schoten overleden. Die schoten waren afkomstig uit de Zastava die [medeverdachte 5] bij zich had. [medeverdachte 5] wist, toen hij voor de voordeur stond, dat [naam 1] (verder: [naam 1] ) en [slachtoffer] achter die voordeur stonden. De officieren van justitie achten het niet aannemelijk dat [medeverdachte 5] vooraf de bedoeling had om iemand van het leven te beroven, maar de kans dat er wordt geschoten met een meegebracht wapen tijdens een ripdeal is naar algemene ervaringsregels aanmerkelijk is te noemen. [medeverdachte 5] en zijn medeverdachten hebben deze kans voor lief genomen, waardoor er sprake is van voorwaardelijk opzet op de dood van [slachtoffer] . Dezelfde redenering geldt ook ten aanzien van het slachtoffer [naam 1] die geraakt had kunnen worden, waardoor ten aanzien van hem sprake is van poging tot doodslag. Van [naam 2] (verder: [naam 2] ) kan niet met voldoende zekerheid worden vastgesteld waar zij zich in de woning bevond tijdens het schieten, waardoor onduidelijk is of zij geraakt had kunnen worden en ten aanzien van haar vrijspraak moet volgen. De voltooide doodslag en poging tot doodslag zijn gepleegd met het oogmerk op en ook daadwerkelijk gevolgd door de diefstal van tassen met hennep en het tasje van [slachtoffer] , waarbij het niet anders kan dan dat die tas met geweld van het lichaam van het slachtoffer is getrokken, waardoor er sprake is van gekwalificeerde doodslag en poging tot gekwalificeerde doodslag.

De officieren van justitie zijn van mening dat [verdachte] , hoewel hij geen directe betrokkenheid heeft gehad bij de daadwerkelijke uitvoering van de ripdeal, hiervan toch als medepleger kan worden aangemerkt, aangezien zijn bijdrage aan de feiten daarvoor van voldoende gewicht is geweest. Zo heeft hij zijn woning beschikbaar gesteld als stashplaats onder meer voor wapens en voor het voeren besprekingen. Hij is bij het maken van de plannen aanwezig geweest. Hij had aanvankelijk een belangrijke rol, namelijk die van overvaller. Het moment van terugtrekken, enkele minuten voor de daadwerkelijke rip kan op grond van het arrest van de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2014:3474) niet worden aangemerkt als daartoe geëigend tijdstip. Hij heeft zich tot en met de uitvoering van de rip en het lossen van de schoten in de directe omgeving opgehouden. Vervolgens heeft zich direct na het feit in zijn woning weer bij de mededaders gevoegd, waarna vanuit zijn woning de gestolen wiet is verkocht. Hij heeft mee geprofiteerd van de opbrengst en heeft geholpen om de opsporing van het strafbare feit te bemoeilijken.

4.2

Het standpunt van de verdediging

De verdediging bepleit integrale vrijspraak. Daartoe wordt in de eerste plaats aangevoerd dat [verdachte] er geen wetenschap van heeft gehad dat er een ripdeal zou plaatsvinden. [verdachte] verkeerde in de veronderstelling dat het om een drugsdeal ging. Daarop was zijn intentie dan ook gericht en daarvoor heeft hij zijn woning beschikbaar gesteld wat hij overigens wel vaker deed vanwege de schimmige zaakjes waarmee hij zich bezig hield. Dat is ook de reden dat hij alle dagen is meegereden naar Breda. Zijn rol hierin was die van beveiliger en het pakken van de tassen. Dat er een dubbele bedoeling achter het plan zat, namelijk een ripdeal, heeft [verdachte] vanwege zijn beperkte intelligentie niet zelf kunnen doorgronden. Dat moet expliciet aan hem worden verteld. Enkel [medeverdachte 3] heeft anders over de wetenschap van [verdachte] verklaard. Haar verklaring is niet alleen onvoldoende concreet, maar is ook tot stand gekomen op basis van invullingen en gevolgtrekkingen van haar kant en aldus onvoldoende. Andere medeverdachten ondersteunen bovendien de verklaring van [verdachte] dat hij van niets wist.

Wanneer dit verweer niet wordt gevolgd, wordt aangevoerd dat [verdachte] geen opzet heeft gehad op de samenwerking. Hij is immers op het moment dat hij wapens en kogelwerende vesten zag vrijwillig teruggetreden nog voordat het delict was voltooid. Hij wilde hieraan niet mee doen omdat hij niet wilde dat er mensen zouden worden overvallen. Ook de anderen heeft hij nog gezegd dat ze moesten stoppen. Dit kan niet anders worden vertaald dan het ontbreken van een wilsbesluit om de aanmerkelijke kans dat er personen zouden komen te overlijden willens en wetens aanvaard. Er kan dus geen opzet op de dood worden aangenomen en ook geen oogmerk op het plegen van diefstal met geweld. Nu zijn rol in zowel de voorbereiding als achteraf slechts marginaal is geweest, kan [verdachte] niet ondanks zijn terugtred door wat er daarna is gebeurd alsnog als medepleger worden aangemerkt.

4.3

Het oordeel van de rechtbank

4.3.1

Vaststaande feiten

Op zondag 8 april 2018 om 20.21 uur kwam er een melding bij de meldkamer binnen dat er vermoedelijk zou zijn geschoten aan de [adres 2] te Breda. De politie trof ter plaatse een dode man aan in voornoemde woning die door een misdrijf bleek te zijn omgekomen. De man bleek na identificatie te zijn: [slachtoffer]^[1].

Het forensisch onderzoek

Uit het pathologisch onderzoek is gebleken dat [slachtoffer] als gevolg van letsel veroorzaakt door schoten om het leven is gekomen. Bij hem zijn in totaal vier huidperforaties door schotletsels geconstateerd, passend bij twee inschoten en één doorschot. Het schotkanaal van het doorschot liep van de achterzijde van de rechterschouder naar de voorzijde van het lichaam. De twee inschotopeningen bevonden zich aan de strekzijde van de linker pols en hoog aan de rug rechts. Bij het schotkanaal van het laatst genoemde inschot werden meerdere verbrijzelde borst- en halswervels en complete verbrijzeling van het ruggenmerg ter plekke geconstateerd. Als gevolg van deze beschadiging van het ruggenmerg is [slachtoffer] overleden^[2].

In en bij de woning aan de [adres 2] te Breda zijn diverse sporen van schoten aangetroffen. De belangrijkste daarvan zijn de volgende. Op de galerij bij de voordeur van de woning zijn drie hulzen^[3]met afvuursporen aangetroffen^[4]. In de slaapkamerdeur zijn twee perforaties aangetroffen die zijn veroorzaakt door projectielen^[5]. Tussen de fauteuil en de rechtermuur van de woonkamer is een kogelpunt aangetroffen^[6]. In de bosschages onder woning [adres 2] is een vierde huls aangetroffen^[7]. Deze huls en de drie aangetroffen hulzen op de galerij voor woning [adres 2] waren gelijksoortig^[8].

Op grond van de aangetroffen hulzen op de galerij, de gaten in de slaapkamerdeur en de beschadigingen in de slaapkamermuur en de aangetroffen kogel in de woonkamer heeft de politie geconcludeerd dat er zeer waarschijnlijk vanuit de richting van de galerij met een vuurwapen schoten zijn afgevuurd in de woning of in de richting van de woning^[9].

Op de in de woning gevonden kogelpunt is DNA-materiaal aangetroffen dat matcht met het DNA van [slachtoffer] .^[10]^[11]

Uit het onderzoek is gebleken dat de vier aangetroffen hulzen zijn afgevuurd met het in de berm van de oprit naar de A58 aangetroffen vuurwapen^[12]^[13]. Van dat wapen^[14]is gebleken dat het een centraalvuur/automatisch aanvalsgeweer van het merk Zastava betrof. De totale lengte van het wapen is 65,5 centimeter, met uitgeklapte schoudersteun 90 centimeter. De aanvoer van de patronen gebeurt door een uitneembaar magazijn. Het wapen is voorzien van een vuurregelaar met de standen “U” blokkeerstand, “R” automatisch en “J” semi-automatisch. In de “R” stand schiet het wapen bij het vasthouden van de trekker automatisch, totdat het magazijn leeg is. De lege hulzen worden naar rechts uitgeworpen. De vuurregelaar stond bij het aantreffen op deze “R” stand. Het wapen was niet doorgeladen en er zat geen patroon in de kamer. Het wapen functioneerde mechanisch naar behoren en was voor direct gebruik geschikt. Bij dit wapen werd een specifiek voor dit wapen bestemd patroonmagazijn in beslag genomen dat geladen was met 25 patronen maar geschikt was om 30 patronen te bevatten^[15].

In diezelfde berm als waar de Zastava is aangetroffen, is later, op aanwijzen van [medeverdachte 5] , tevens een vuurwapen van het merk Beretta aangetroffen^[16]. Het wapen was werkend en had een magazijn met 6 patronen.^[17]

Ook heeft er DNA-onderzoek plaatsgevonden aan bemonsteringen van de aangetroffen hulzen. Op een van de hulzen is materiaal dat matcht met het DNA van [verdachte] aangetroffen^[18].

Ripdeal

Op grond van het dossier kan worden vastgesteld dat er in de woning aan [adres 2] te Breda een ripdeal met dodelijke afloop heeft plaatsgevonden, waarvoor verdachte en zijn mededaders van te voren plannen hebben gemaakt. Daarover blijkt uit het dossier het volgende.

De rechtbank heeft waar nodig aansluiting gezocht bij objectieve bewijsmiddelen of verklaringen van getuigen, aangezien de verklaringen van verdachten over wat er in het weekend van 6 t/m 8 april 2018 is gebeurd weliswaar grotendeels overeen komen maar op een aantal punten verschillend en tegenstrijdig zijn. Dit kan komen doordat verdachten een belang hebben om hun eigen aandeel te beperken.

Vrijdag 6 april 2018

Op vrijdag 6 april 2018 zijn [naam 3] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 5] en [verdachte] met een Mercedes die eerder al was gehuurd naar Breda gegaan. [naam 3] en [medeverdachte 3] zijn daar rond gaan rijden met de Mercedes om een drugsdealer aan te trekken, zodat zij daarmee een deal konden maken en vervolgens de afgesproken hoeveelheid wiet van de dealer konden stelen. Zij zijn aldaar in contact gekomen met [slachtoffer] . Er is toen aan hen een monster wiet getoond, waarop [medeverdachte 3] haar goedkeuring heeft gegeven en er vervolgens acht kilo hennep is besteld. Afgesproken werd dat de deal de volgende dag zou worden gesloten^[19]^[20].

Zaterdag 7 april 2018

Naar aanleiding van de afspraak van 6 april 2018 zou de deal, en daarmee de rip, op 7 april 2018 gaan plaatsvinden. Op die dag heeft [medeverdachte 4] wegens omstandigheden de plaats van [naam 3] ingenomen^[21]^[22]. [medeverdachte 4] wist dat het om een ripdeal ging en dat hij er voor moest zorgen dat de deal tot stand kwam en de hennep beschikbaar zou komen^[23]. [medeverdachte 4] is door [medeverdachte 3] , [medeverdachte 5] en [verdachte] met de Mercedes opgehaald. Vervolgens hebben zij [medeverdachte 5] bij [medeverdachte 2] afgezet^[24]. Ondertussen heeft [verdachte] [medeverdachte 6] benaderd om naar Breda te rijden voor € 100,- om iets weg te brengen^[25]^[26]. [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] hebben vervolgens [medeverdachte 6] opgehaald en zijn daarna samen met haar de Opel Corsa van [medeverdachte 3] gaan ophalen. Vanaf het moment dat de Opel Corsa is opgehaald, is [medeverdachte 4] de Mercedes gaan besturen^[27]. [medeverdachte 6] en [verdachte] zijn samen in de Opel Corsa gestapt waarmee zij, evenals [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] in de Mercedes, vervolgens terug naar de woning van [verdachte] zijn gereden^[28]. Daar heeft [medeverdachte 5] een tas met vuurwapens, te weten de Zastava (verdachte [medeverdachte 5] spreekt in zijn verklaring weliswaar over een Kalasjnikov, maar de rechtbank begrijpt uit het dossier dat hij hiermee doelt op de aangetroffen Zastava, zijnde een nabootsing van een Kalasjnikov geweer) en de Beretta, kogelwerende vesten en bivakmutsen achter in de Opel Corsa gezet^[29]^[30]. Vervolgens zijn [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] met de Mercedes, [medeverdachte 6] en [verdachte] met de Opel Corsa en [medeverdachte 2] en [medeverdachte 5] met de Toyota Yaris van de moeder van [medeverdachte 2] naar Breda gereden^[31]^[32]. De Opel is ergens in Breda geparkeerd^[33]. [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] zijn naar het [naam 4] gegaan waar zij [slachtoffer] zouden ontmoeten. [medeverdachte 3] droeg daarbij een blonde pruik. [medeverdachte 6] , [verdachte] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 5] zijn achter gebleven. [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] kregen echter van [slachtoffer] te horen dat de deal die dag niet door kon gaan, omdat het te laat was. Daarop zijn [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] terug naar de anderen gegaan^[34]^[35]. Met het oog op het risico dat werd gelopen door nog een keer met de Opel Corsa, met daarin onder meer de vuurwapens, op en neer te rijden is besloten om de Opel Corsa in Breda te laten staan^[36]. Omdat de volgende dag opnieuw naar Breda afgereisd zou worden, heeft [medeverdachte 6] bij [verdachte] , in zijn woning, geslapen^[37].

Zondag 8 april 2018

Op zondag zijn [medeverdachte 4] , [medeverdachte 3] , [verdachte] en [medeverdachte 6] in de Mercedes en [medeverdachte 2] en [medeverdachte 5] in de Toyota wederom naar Breda vertrokken^[38]^[39]. [medeverdachte 3] heeft onderweg haar blonde pruik opnieuw opgezet^[40]. In Breda aangekomen is [medeverdachte 6] bij de Opel Corsa afgezet en is [verdachte] bij [medeverdachte 2] en [medeverdachte 5] ingestapt^[41]^[42]. [medeverdachte 5] heeft de tas met daarin onder meer de vuurwapens uit de Opel Corsa gehaald en in de Toyota Yaris gezet^[43]. [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] zijn weer naar [slachtoffer] gegaan^[44]. [medeverdachte 6] fungeerde als zogenaamde “geldauto” en zou ook naar [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] komen als de deal gesloten moest worden^[45]^[46]. Uiteindelijk zijn [slachtoffer] samen met [naam 1] en [naam 2] in een auto, [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] in de Mercedes en [medeverdachte 6] met de Opel Corsa achter elkaar aan naar de [adres 2] te Breda gereden^[47]. Onderweg heeft [slachtoffer] nog in de auto van [medeverdachte 6] gekeken^[48]. Al die tijd onderhield [medeverdachte 3] telefonisch contact met [medeverdachte 5] en [medeverdachte 5] met [medeverdachte 6]^[49]. De bedoeling was dat [medeverdachte 2] , [medeverdachte 5] en [verdachte] hen op afstand zouden volgen maar zij zijn op enig moment de weg kwijtgeraakt^[50]. [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] hebben in de [adres 2] geparkeerd^[51]. [medeverdachte 6] parkeerde op aanwijzing^[52]in de [straatnaam]^[53]. In eerste instantie is alleen [medeverdachte 4] mee de woning in gegaan. [medeverdachte 3] en [naam 2] moesten achter blijven^[54]. [medeverdachte 3] heeft buiten nog een sigaret met [medeverdachte 6] gerookt en met haar gesproken^[55]. Ook heeft zij telefonisch nog aan [medeverdachte 5] het adres doorgegeven^[56]^[57]. [medeverdachte 4] heeft in de woning telefonisch met de oom van [naam 1] gesproken waarmee hij eerder gedetineerd heeft gezeten. Daarna is [medeverdachte 4] de woning uitgegaan terug naar [medeverdachte 3] . Aan haar heeft hij verteld over het telefoongesprek met de oom van [naam 1] . Desondanks is besloten met het plan door te gaan. [medeverdachte 3] en [naam 2] mochten vervolgens ook de woning in komen^[58]^[59]. [medeverdachte 4] heeft bij het terug gaan naar de woning nog een vuilniszak met hennep meegenomen die voor [slachtoffer] door een onbekende persoon werd afgegeven^[60]. De bedoeling was dat de rippers in actie zouden komen, maar [medeverdachte 2] , [medeverdachte 5] en [verdachte] waren er op dat moment nog niet^[61]. In de woning is de deal verder gesloten. [medeverdachte 3] is vervolgens naar buiten gegaan, zogenaamd om het geld te gaan halen bij [medeverdachte 6] . Op dat moment waren [medeverdachte 2] , [medeverdachte 5] en [verdachte] net gearriveerd^[62]. [medeverdachte 2] had bij het uitstappen uit de auto zijn vuurwapen, een Sig Sauer, uit het dashboardkastje gepakt. [verdachte] is direct bij het uitstappen weggelopen in de richting van [naam 8] , omdat hij niet meer mee wilde doen^[63]^[64]. [medeverdachte 3] heeft [medeverdachte 6] op dat moment naar huis gestuurd^[65]^[66]. [medeverdachte 3] is terug gelopen en heeft [medeverdachte 5] en [medeverdachte 2] het flatgebouw binnengelaten^[67]^[68]. Beiden droegen een kogelwerend vest dat ze onderweg in de auto hadden aangetrokken. In het trapportaal heeft [medeverdachte 5] de Zastava uit de tas gehaald^[69]. [medeverdachte 3] is de woning ingegaan en vervolgens voor een telefoongesprek opnieuw naar buiten gelopen. [naam 1] is achter haar aangelopen, omdat hij het niet vertrouwde en zag toen twee mannen aankomen, beiden met een bivakmuts op en een wapen^[70]. Hij heeft de deur van de woning toen willen sluiten, maar werd door [medeverdachte 4] achterover, naar de grond, getrokken^[71]. Er ontstond een worsteling aan de deur waarbij aan de buitenzijde van de deur [medeverdachte 5] aan de linkerkant stond en [medeverdachte 2] meer rechts^[72]en aan de binnenzijde [naam 1] en [slachtoffer]^[73]. Tijdens de worsteling is het glas in de deur kapot gegaan en zijn er schoten met het automatische wapen (Zastava) dat [medeverdachte 5] met de schoudersteun tegen zijn lichaam aan had geplaatst, gelost^[74]. [medeverdachte 2] is op enig moment tijdens die worsteling weggerend^[75]. [medeverdachte 4] is op enig moment de woning uit gerend^[76]. [medeverdachte 5] en [medeverdachte 3] hebben vervolgens in de woonkamer de hennep gepakt en zijn ook de flat uit gerend^[77]. [medeverdachte 2] was inmiddels al weggereden in de Toyota Yaris. [medeverdachte 4] stond met de Mercedes met draaiende motor te wachten. [medeverdachte 5] is vervolgens achterin gestapt en [medeverdachte 3] voorin. Vervolgens zijn zij met hoge snelheid weggereden^[78]^[79]. Onderweg zijn diverse goederen uit de Mercedes gegooid waaronder de Zastava^[80]en de Beretta^[81], het kogelvrije vest van [medeverdachte 5]^[82]en diverse goederen uit het tasje van [slachtoffer]^[83]^[84]. Het tasje dat [slachtoffer] om had gehad op het moment van de chaos, bleek naar de auto te zijn meegenomen^[85]. [medeverdachte 2] heeft de telefoon van [medeverdachte 5] die bij hem in de auto lag, weggegooid^[86]. [medeverdachte 4] , [medeverdachte 5] en [medeverdachte 3] hebben [verdachte] opgehaald en zijn naar de woning van [verdachte] gegaan. Iedereen behalve [medeverdachte 2] en [medeverdachte 6] heeft zich in de woning van [verdachte] verzameld^[87]. [verdachte] heeft [medeverdachte 6] telefonisch benaderd om ook daar naartoe te komen^[88]^[89]. Zij zijn die nacht bij [verdachte] gebleven^[90]. De weggenomen hennep is verkocht^[91]^[92]en vervolgens zijn [medeverdachte 5] , [medeverdachte 3] en [verdachte] naar Spanje vertrokken^[93]. Om het verblijf daar te bekostigen, is opbrengst van de hennepverkoop gebruikt.^[94]Nadat zij weer terug waren hebben zij samen met de broer van [medeverdachte 5] nog gezocht naar de weggegooide wapens^[95].

Na enkele weken onderzoek zijn de verdachten [medeverdachte 5] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [verdachte] en [medeverdachte 6] aangehouden. Zes weken later is ook [medeverdachte 2] als verdachte aangehouden in deze zaak.

4.3.2

Bewijsoverweging

Tussenconclusie op basis van de vaststaande feiten

Op grond van het voorgaande stelt de rechtbank vast dat [medeverdachte 5] samen met anderen een van te voren geplande ripdeal heeft gepleegd, waarbij een hoeveelheid hennep en het tasje van [slachtoffer] is weggenomen. Hij heeft daarbij een automatisch vuurwapen meegenomen, en vast gehad toen dat minimaal vier keer is afgegaan. [slachtoffer] is door drie kogels uit dat wapen geraakt en als gevolg van één van die schotverwondingen overleden. Op het moment dat het wapen afging, bevond [naam 1] zich in de hal van de woning.

Vast staat verder dat [medeverdachte 5] vanaf de galerij met de Zastava de gang van de woning in heeft geschoten waarin [slachtoffer] , [naam 1] en [medeverdachte 4] zich bevonden.

Op grond van het voorgaande stelt de rechtbank bovendien vast dat [verdachte] op vrijdag 6 april 2018 daadwerkelijk bij het plan van de ripdeal betrokken is geraakt.

Opzet en oogmerk

Alvorens zich uit te laten over of sprake is geweest van opzet en oogmerk bij verdachte zal de rechtbank eerst de vraag beantwoorden of [medeverdachte 5] , degene die heeft geschoten, opzet heeft gehad op de dood van [slachtoffer] , [naam 1] en [naam 2] en of sprake was van oogmerk gericht op de diefstal.

[medeverdachte 5] zelf is de enige die heeft verklaard over de wijze waarop het wapen zou zijn afgegaan. Hij heeft verklaard dat hij tegen de deur duwde, sloeg en schopte, met de Zastava in de hand. [medeverdachte 5] had zijn vinger op de trekker en tijdens het “kloten” bij de deur is het wapen per ongeluk afgegaan. Hij moest naar binnen, omdat zijn vriendin [medeverdachte 3] naar binnen was geglipt en hij haar uit de woning moest halen. Naar zijn zeggen was het op dat moment niet meer de bedoeling de hennep te stelen. Het was op dat moment ‘mission failed’ verklaart verdachte. Meerdere raadslieden hebben aangevoerd dat dit een contra-indicatie voor voorwaardelijk opzet op de dood van [slachtoffer] oplevert, ook omdat hij nooit de kans zou hebben aanvaard om [medeverdachte 3] te raken.

De rechtbank overweegt dat de uiterlijke verschijningsvorm tegenspreekt dat er sprake van is geweest dat [medeverdachte 5] het plan om hennep te stelen heeft laten varen. Uit de bewijsmiddelen blijkt immers dat hij, nadat hij had geschoten, de woning binnen is gegaan, langs het lichaam van [slachtoffer] is gelopen en samen met [medeverdachte 3] de hennep heeft gepakt en meegenomen. Eén van de daders heeft ook het tasje van [slachtoffer] meegenomen.

Daar komt bij dat de rechtbank het onaannemelijk acht dat [medeverdachte 3] zich ten tijde van het schieten in de woning bevond. [medeverdachte 5] en [medeverdachte 3] hebben hierover verklaard en ook [medeverdachte 2] heeft verklaard dat hij [naam 1] en [medeverdachte 3] naar binnen heeft zien gaan. Zijn verklaring wijkt in zoverre af dat [medeverdachte 5] en [medeverdachte 3] hebben verklaard dat [medeverdachte 3] tijdens de worsteling om de deur kans zag naar binnen te glippen terwijl [medeverdachte 3] volgens de verklaring van [medeverdachte 2] naar binnen zou zijn gegaan voordat het geschreeuw en geduw begon.

Daar staan tegenover de verklaringen van [naam 1] . Hij is meerdere malen als getuige gehoord en heeft consistent verklaard dat [medeverdachte 3] niet in de woning was op het moment van het schieten. In zijn eerste verklaring verklaart hij dat het meisje (de rechtbank begrijpt: [medeverdachte 3] ) ineens een telefoontje aan moest pakken en daarvoor naar buiten liep de galerij op. [naam 1] is achter haar aan gelopen en op het moment dat hij naar links keek, zag hij jongens met wapens aan komen. Daarop wilde hij de deur dicht gooien, maar [verdachte] achter hem pakte hem van achteren vast waardoor hij viel. Hij was druk bezig met de deur dicht te houden^[96]. Dat herhaalt hij in zijn volgende verklaring van 12 april 2018. Hij verklaart dat op het moment dat het meisje weer naar buiten loopt om te bellen, hij in de gaten had dat het niet goed was en er achter aan liep om de deur dicht te doen maar dat hij werd tegengehouden door de andere man. Omdat hij en [slachtoffer] de deur dicht hielden duurde het even voordat de mannen met de bivakmutsen en wapens naar binnen konden. Het meisje was buiten op de galerij toen de Mercedesman (de rechtbank begrijpt: [medeverdachte 4] ) hem tegenhield toen hij de deur dicht probeerde te doen. [naam 1] verklaart dat hij gefocust was op de deur en die mannen die binnen wilden komen^[97]. Op 17 mei 2018 verklaart [naam 1] opnieuw dat het meisje op de galerij stond, ditmaal meer specifiek aan de voor hem rechterkant^[98]. Tot slot herhaalt hij zijn verklaring dat het meisje buiten op de galerij was bij de rechter-commissaris op 7 maart 2019^[99]. Volgens hem liep het meisje naar buiten de galerij op en is gelijk naar rechts gegaan. Met zijn hand op de deurklink keek [naam 1] naar links en zag toen [verdachte] aankomen met de wapens waarop hij probeerde de deur dicht te gooien. De rechtbank ziet niet welk belang [naam 1] zou hebben om op dit punt een ongeloofwaardige verklaring af te leggen en acht zijn verklaring dan ook betrouwbaar.

Dit geldt temeer omdat daaruit blijkt dat [naam 1] vanaf het moment dat [medeverdachte 3] de woning uitliep tot het moment van de schoten niet bij de voordeur weg is geweest. Zijn hand lag zelfs op de deurklink op het moment dat hij de mannen van links zag aankomen waarna hij de deur heeft geprobeerd dicht te gooien en de worsteling bij de deur ontstond. Het betreft een zeer smalle hal, nauwelijks breder dan de deur.^[100]De focus van [naam 1] was continu op de voordeur van de woning gericht, teneinde de mannen met de bivakmutsen buiten de woning te houden. Dat de mannen met de wapens en bivakmutsen niet gelijk binnen konden komen, terwijl [medeverdachte 3] desondanks een kans zou hebben gezien om toch opnieuw de woning in te glippen wat dan niet door [naam 1] zou zijn gezien, acht de rechtbank volstrekt onaannemelijk.

Daar komt bij dat de verklaringen van [naam 1] steun vinden in de verklaringen van [medeverdachte 4] . Ook hij heeft meermalen verklaard dat [medeverdachte 3] buiten stond. Als getuige ter zitting op 22 november 2019 verklaarde hij dat [medeverdachte 3] buiten stond op het moment dat [medeverdachte 4] met [naam 1] in de gang bij de voordeur aan het worstelen was. Ook als getuige bij de rechter-commissaris op 20 mei 2019 heeft hij verklaard dat, toen de deur open ging en hij naar buiten rende, [medeverdachte 3] buiten naast de man met het grote wapen stond.

De rechtbank acht de geschetste contra-indicatie dat paniek om de deur te openen om [medeverdachte 3] te bevrijden maakte dat het wapen is afgegaan, dan ook onaannemelijk.

Er zijn ook kanttekeningen te plaatsen bij de verklaring van [medeverdachte 5] dat het wapen per ongeluk is afgegaan. Uit de verklaring van [medeverdachte 5] blijkt dat dat de schoudersteun van de Zastava was uitgeklapt en dat hij deze tegen zijn lichaam had. Uit de hoogte van de in de woonkamer en de slaapkamer aangetroffen perforaties (tussen 90 cm en 1.70 m)^[101]en het treffen van [slachtoffer] hoog aan de rug leidt de rechtbank af dat [medeverdachte 5] het wapen op het moment van schieten kennelijk naar voren gericht hield, hetgeen betekent dat hij, gezien de lengte van het wapen -90 centimeter met uitgeklapte schoudersteun- tenminste op een afstand van 90 centimeter van de deur moet hebben gestaan. Dat het wapen per ongeluk in het gedrang om de deur is afgegaan, zoals door de verdediging gesteld, acht de rechtbank gelet op deze omstandigheid onaannemelijk.

Daar komt bij dat de rechtbank van oordeel is dat bij verdachte en zijn mededaders reeds voorafgaand aan het schieten voorwaardelijk opzet aanwezig was. Uit de bewijsmiddelen blijkt dat [medeverdachte 5] en zijn mededaders een ripdeal hebben gepleegd die zij van te voren hebben gepland. [medeverdachte 5] heeft verklaard dat het de bedoeling was om boeven te pakken. Ze hebben daarvoor vuurwapens, waaronder de Zastava en kogelvrije vesten meegenomen. Daaruit blijkt dat zij er rekening mee hielden dat zij op tegenstand van de tegenpartij konden stuiten, die daarbij wellicht ook vuurwapens zou gebruiken. Anders is het gebruik van kogelvrije vesten ook niet te verklaren. Uit de verklaring van [medeverdachte 5] blijkt ook dat hiermee rekening werd gehouden. Hij verklaart dat het link zou zijn met een handwapen, zeker als zij (rechtbank begrijpt: de tegenpartij) ook een handwapen en kogelvrije vesten zouden hebben. Daarom hebben ze de Zastava meegenomen en zijn ze zo grof te werk gegaan. [medeverdachte 5] wist ook dat de Zastava geladen was.^[102]

Gelet op het feit dat [medeverdachte 5] er rekening mee hield dat de tegenpartij over vuurwapens zou beschikken en hij en zijn mededader zelf geladen vuurwapens hebben meegenomen en kogelwerende vesten hebben aangetrokken, kan het niet anders dan dat [medeverdachte 5] er rekening mee heeft gehouden dat tijdens of na de overval zodanig verzet zou worden gepleegd dat moest worden geschoten in de richting van de tegenpartij en dat deze mogelijkheid deel uitmaakte van het plan. Dat [medeverdachte 5] niet zou hebben geweten dat het wapen was doorgeladen doet niet ter zake. Hij wist dat het wapen was geladen en heeft naar eigen zeggen het wapen verder niet gecontroleerd en desondanks zijn vinger op de trekker gehouden, terwijl hij wist dat zich op dat moment personen in de hal achter de deur bevonden.

Conclusie

Uit het voorgaande volgt dat bij [medeverdachte 5] sprake is geweest van voorwaardelijk opzet op de dood van [slachtoffer] en [naam 1] . Ook volgt daaruit dat de doodslag ten aanzien van [slachtoffer] en de poging tot doodslag ten aanzien van [naam 1] is gepleegd met het oogmerk om de ripdeal mogelijk te maken. Het voorwaardelijk opzet ziet immers enkel op de doodslag, niet op het oogmerkvereiste voor de diefstal.

Opzet en oogmerk bij verdachte

Uit de onder vaststaande feiten aangehaalde bewijsmiddelen en de overwegingen ten aanzien van het opzet en oogmerk van [medeverdachte 5] blijkt dat een ripdeal, die op 8 april 2018 heeft plaats gevonden, op 6 en 7 en 8 april 2018 is voorbereid en dat [verdachte] daarbij was en daar een rol in heeft gehad. Gebleken is dat voor de ripdeal wapens zijn meegenomen waaronder een automatisch vuurwapen, waarmee zou worden afgedreigd. Daarmee is op enig moment ook geschoten.

[verdachte] heeft aanvankelijk telkens verklaard dat hij niet anders wist dan dat de bedoeling van het ritje naar Breda die zondag was om er gezellig tussenuit te gaan. Hij is uit de Mercedes gekomen, niet uit de Toyota en in de buurt afgezet om naar de [naam 8] te gaan. Hij was in het geheel niet betrokken bij hetgeen de andere verdachten gingen doen. Eerst bij de rechter-commissaris en later ter zitting heeft hij verklaard dat hij meeging voor een drugsdeal als beveiliger en de tassen wiet zou dragen. Hij is hiervoor door iemand, van wie hij de naam niet wil noemen, benaderd. Hij zou er een paar honderd euro mee kunnen verdienen. Hij is op de parkeerplaats overgestapt in de Toyota maar heeft niet gezien dat de tas in de Toyota werd gelegd. Hij heeft ook niet gemerkt dat met de Toyota andere auto’s werden gevolgd. Bij beide anderen heeft hij in de auto een bivakmuts gezien, maar zelf had hij geen bivakmuts. Pas toen hij in de Toyota onderweg naar de [adres 2] zag dat er wapens werden gepakt, begreep hij dat er meer aan de hand was en is hij weggegaan. Eerder wist hij niets van een voorgenomen ripdeal of het voornemen om wapens te gebruiken.

Wetenschap

Voor wat betreft het door [verdachte] betwiste element van de wetenschap constateert de rechtbank allereerst dat er in het dossier een belastende verklaring van [medeverdachte 3] ligt. [medeverdachte 3] heeft verklaard dat alle verdachten op de hoogte waren van- en betrokken waren bij het plan van de ripdeal. Meer specifiek over [verdachte] verklaart ze dat [verdachte] de zakken wiet zou pakken. Over de rolverdeling was van te voren gesproken.^[103]Dat dit de rol van [verdachte] bij de rip zou zijn, blijkt ook uit de verklaring van [medeverdachte 4] die heeft verklaard dat drie jongens de tassen zouden komen stelen en dat hij van [medeverdachte 5] had gehoord dat dit de rol van [verdachte] was.^[104]

Daar komt bij dat de woning van [verdachte] naar zijn eigen zeggen fungeerde als stash voor wapens en andere spullen^[105]. De bij de ripdeal gebruikte Zastava, de Beretta, de kogelwerende vesten en de bivakmutsen waren afkomstig uit de woning van [verdachte]^[106]^[107]. [medeverdachte 5] heeft verklaard dat hij deze spullen in die woning in een tas heeft gepakt en in de Opel Corsa heeft gezet.

[medeverdachte 5] heeft bovendien verklaard dat ze iemand anders met de wapens wilden laten rijden^[108]. Dit is op zaterdagavond besproken toen [medeverdachte 5] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] en [verdachte] bij de woning van [medeverdachte 2] waren.^[109][verdachte] was daar dus op dat moment ook en heeft toen, ook naar eigen zeggen, [medeverdachte 6] gebeld of ze wilde rijden. Uit de WhatsApp-gesprekken van [medeverdachte 6] met [naam 9] daarover blijkt dat [medeverdachte 6] haar op 7 april 2018 om 18.22 uur appt: “Belt [verdachte] me ineens of k met hem na Breda kan rijden voor barkie”. Op de vraag van [naam 9] wat ze daar moet doen, antwoordt [medeverdachte 6] om 18.23 uur: “Geen idee, iets wegbrengen” en “Ik zo pak die huurauto hij zo nee kan niet valt te veel op”^[110]. Om 19.05 uur appt [medeverdachte 6] naar [naam 9] : “Krijg barkie [verdachte] heeft auto gefixt”^[111]. [verdachte] heeft dus [medeverdachte 6] gebeld met de vraag of ze voor een barkie (de rechtbank begrijpt: 100 euro) iets met een auto wilde gaan wegbrengen en dat dit met de huurauto niet kon, omdat het belangrijk was om niet op te vallen. Waarom hij [medeverdachte 6] heeft gevraagd iets weg te brengen en wat dit dan was als het enkel om een drugsdeal zou gaan, heeft [verdachte] niet duidelijk kunnen maken. De rechtbank maakt uit dit gesprek van [verdachte] op dat hij op dat moment al weet dat het voor het voorgenomen wegbrengen van “iets” belangrijk was om niet een opvallende auto te gebruiken.

[medeverdachte 6] is daarna opgehaald en vervolgens is de Opel Corsa van [medeverdachte 3] , waarmee zij naar Breda zou rijden, opgehaald. [medeverdachte 6] en [verdachte] hebben samen de Opel Corsa naar de woning van [verdachte] gereden. Daar zijn vervolgens onder andere de wapens achterin de Opel Corsa gezet waarna [verdachte] met [medeverdachte 6] met deze auto naar Breda is gereden.

Die avond is, nadat duidelijk werd dat de rip die avond niet zou doorgaan, besloten de Opel Corsa in Breda achter te laten vanwege het risico dat het vervoeren van wapens met zich meebrengt. [medeverdachte 3] heeft daarover verklaard dat dit toen werd besproken en dat [verdachte] daarbij was.^[112]

Op zondag zijn [verdachte] en [medeverdachte 6] met [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] naar Breda gereden. [medeverdachte 3] heeft toen in de auto, dus in het bijzijn van [verdachte] , haar pruik opgezet.

Verder is het DNA van [verdachte] aangetroffen op één van de met de Zastava verschoten hulzen. Die huls lag op de plaats delict, waar [verdachte] zelf niet is geweest. [verdachte] heeft daar geen verklaring voor gegeven. Dit wijst erop dat [verdachte] munitie van de Zastava die bij de ripdeal is gebruikt, tevoren in handen heeft gehad.

Alleen al op grond van de genoemde verklaring van [medeverdachte 3] en aangehaalde omstandigheden in onderlinge samenhang bezien, acht de rechtbank de verklaring van [verdachte] dat hij niet wist van een ripdeal en dat er wapens zouden worden gebruikt, volstrekt ongeloofwaardig. Dat wordt nog versterkt door het gegeven dat de rechtbank op de camerabeelden van de [naam 8] heeft gezien dat [verdachte] daar iets in zijn hand houdt wat na bestudering van de bewegende beelden naar het oordeel van de rechtbank op grond van de uiterlijke kenmerken een bivakmuts moet zijn geweest^[113]. Het is zeker niet het tasje van [verdachte] , zoals hij zelf beweert. Dat hangt immers zichtbaar aan de linkerkant van zijn lichaam. Een bivakmuts is geen item wat nodig is bij het enkel sluiten van een drugsdeal. Dat [verdachte] een bivakmuts nodig zou hebben past wel bij een toegekende taak als derde ripper die tassen zou dragen. Dat [medeverdachte 3] meent dat er drie bivakmutsen zijn meegegaan in de tas vanuit de woning van [verdachte] vormt nog een verdere bevestiging.^[114]

Bovendien blijkt hieruit dat [verdachte] ter zitting niet de waarheid heeft gesproken toen hij ontkende dat hij een bivakmuts had gehad. Daarmee boet de rest van zijn verklaring ook aan geloofwaardigheid in. De rechtbank hecht om genoemde redenen meer geloof aan de verklaring van [medeverdachte 3] en gaat er vanuit dat [verdachte] wel degelijk op de hoogte was van de plannen voor de rip en dat hem daarbij een rol als ripper was toebedacht.

Daarmee acht de rechtbank eveneens vaststaan dat de opzet van verdachte niet gericht was op een drugsdeal maar op een ripdeal en dat hij wist dat daarvoor wapens zouden worden gebruikt.

Medeplegen

Eerder is aangehaald dat [verdachte] heeft verklaard dat hij is weggegaan toen hij zag dat er wapens werden gepakt en dat hij toen pas begreep wat er aan de hand was. Dat betekent naar het oordeel van de verdediging dat [verdachte] de overval niet heeft medegepleegd, omdat hij zich op tijd heeft gedistantieerd van zijn medeverdachten.

Voor de kwalificatie medeplegen is vereist dat sprake is van nauwe en bewuste samenwerking. Daarvoor is op grond van het overzichtsarrest van de Hoge Raad van 2 december 2014 en het arrest van de Hoge Raad van 20 september 2016 vereist dat de intellectuele en/of materiële bijdrage van verdachte aan het delict van voldoende gewicht moet zijn. Daarbij kan rekening worden gehouden met onder meer de intensiteit van de samenwerking, de onderlinge taakverdeling, de rol in de voorbereiding, de uitvoering of de afhandeling van het delict en het belang van de rol van de verdachte, diens aanwezigheid op belangrijke momenten en het zich niet terugtrekken op een daartoe geëigend tijdstip. Verder dient een geringe rol of het ontbreken van enige rol in de uitvoering van het delict in dergelijke uitzonderlijke gevallen wel te worden gecompenseerd, bijvoorbeeld door een grote(re) rol in de voorbereiding.

De rechtbank constateert op grond van hetgeen hiervoor is overwogen dat het de bedoeling was dat [verdachte] een rol in de uitvoering van de rip zou hebben, maar dat hij de toebedachte taak op het laatste moment niet heeft verricht.

Omtrent de rol van [verdachte] in de voorbereiding is gebleken dat hij vanaf het begin tot het einde aanwezig geweest, dat hij de plannen kende, zijn huis ter beschikking stelde als stashplaats voor de vuurwapens en dat hij [medeverdachte 6] heeft benaderd om een rol in de ripdeal te vervullen door -tegen vergoeding- samen met hem de wapens, bivakmutsen en kogelwerende vesten naar Breda te vervoeren.

Het ontbreken van enige rol in de daadwerkelijke uitvoering van de rip wordt naar het oordeel van de rechtbank voldoende gecompenseerd. Temeer nu [verdachte] ook handelingen heeft verricht na afloop van het delict. Als zodanig leveren die handelingen geen bijdrage aan het delict op, maar zij kunnen voor medeplegen wel een indicatie opleveren. Zoals hiervoor reeds overwogen, heeft hij zijn woning ter beschikking gesteld aan alle betrokkenen behalve [medeverdachte 2] , om daar na de ripdeal samen te verblijven en is vanuit zijn woning de hennep verkocht. Vervolgens is hij van de buit samen met [medeverdachte 3] en [medeverdachte 5] naar Spanje gegaan en heeft hij na terugkomst nog helpen zoeken naar de uit de Mercedes weggegooide vuurwapens, onder andere vanwege daarop mogelijk achtergebleven vingerafdrukken.

Op grond daarvan is de rechtbank van oordeel dat, gelet op de gedragingen van [verdachte] en de anderen voor, tijdens en na het plaatsvinden van de ripdeal, de daarbij gevolgde werkwijze, één en ander in onderling verband bezien, er met betrekking tot het feit sprake is van een zodanig hechte en intensieve samenwerking dat de bijdrage van [verdachte] aangemerkt kan worden als medeplegen.

Opzet

De verklaring van [verdachte] dat hij uit gewetensbezwaar is afgehaakt, volgt de rechtbank niet, aangezien die in tegenspraak is met de uiterlijke verschijningsvorm die blijkt uit het dossier. Als [verdachte] inderdaad een probleem had gehad met het meedoen aan de uitvoering van een rip, zou te verwachten zijn dat hij zich al op een veel eerder moment had gedistantieerd. Uit voorgaande blijkt immers dat hij al vanaf het begin wist wat de bedoeling was. Volgens [medeverdachte 2] heeft [verdachte] toen ze op het adres kwamen gezegd: “ik ben bang, ik wil niet meer en is toen uit de auto gestapt.^[115]

De rechtbank leidt uit de beelden bij [naam 8] af dat [verdachte] , ter uitvoering van het plan, de bivakmuts kennelijk al onder zich had en die nog steeds in zijn hand had. Daarna bleef [verdachte] gedurende de rip in de buurt en is op een plek gaan staan waar hij zicht had op de woning. Dat hij de trein pakte was volgens zijn eigen verklaring omdat hij bang was toen hij de schoten had gehoord en duidt meer op het uit eigen belang even uit de buurt te blijven dan op een wilsbesluit zich te distantiëren. Dat van echt afstand nemen geen sprake van was wordt ook bevestigd door de hierboven beschreven gang van zaken na de ripdeal.

Alles wijst erop dat [verdachte] zich niet door gewetensbezwaren maar uit angst, gedurende een korte periode heeft teruggetrokken, waarna hij weer met de anderen is voort gegaan. Niets in het dossier, behalve de verklaring van verdachte -die de rechtbank om voornoemde redenen ongeloofwaardig acht- wijst erop dat hij op enig moment geen opzet meer heeft gehad op het door hen gezamenlijk beoogde doel.

De rechtbank is van oordeel dat ook [verdachte] de aanmerkelijke kans bewust heeft aanvaard dat de door [medeverdachte 5] en ook [medeverdachte 2] de meegebrachte wapens zouden gebruiken om het verzet bij de rip van de hennep te breken en dat daarbij iemand geraakt zou kunnen worden. In het meenemen van vuurwapens waaronder een automatisch vuurwapen naar een voorgenomen ripdeal en waarmee vervolgens ook is geschoten ligt aldus het voorwaardelijk opzet op de dood van [slachtoffer] en [naam 1] besloten.

Aldus is wettig en overtuigend bewezen dat [verdachte] zich tezamen met de medeverdachten schuldig hebben gemaakt aan het primair tenlastegelegde onder 1 en 2.

Vrijspraak [naam 2]

Ten aanzien van de onder 2 primair tenlastegelegde poging tot doodslag ten aanzien van [naam 2] is de rechtbank met de officieren van justitie en de verdediging van oordeel dat daarvan vrijspraak dient te volgen. Niet kan worden vastgesteld of [naam 2] zich in de buurt van de schootsbanen heeft bevonden, waardoor zij geraakt had kunnen worden en had kunnen komen te overlijden. Van de onder 2 primair tenlastegelegde poging tot doodslag van [naam 2] dient verdachte daarom te worden vrijgesproken.

4.4

De bewezenverklaring

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte

op 8 april 2018 te Breda, tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk een persoon genaamd [slachtoffer] van het leven heeft beroofd, immers heeft verdachte en/of (een of meer van) zijn mededader(s) opzettelijk met een automatisch vuurwapen kogels in de hals/nek/rug en het lichaam van die [slachtoffer] geschoten, ten gevolge waarvan voornoemde [slachtoffer] is overleden,

welke voren omschreven doodslag werd vergezeld van enig strafbaar feit, te weten

- een diefstal met geweld in vereniging van een hoeveelheid hennep en hash en een tas met inhoud waaronder een paspoort en gsm en een rijbewijs

en welke doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en gemakkelijk te maken;

op 8 april 2018 te Breda ter uitvoering van het door verdachte en zijn mededaders voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk [naam 1] van het leven te beroven, hebbende verdachte en een of meer van zijn mededaders met dat opzet daartoe (hard) tegen een deur van een woning (gelegen aan de [adres 2] ) geduwd, terwijl zij daarbij vuurwapens vasthadden en die [naam 1] naar achteren getrokken en vervolgens met een automatisch vuurwapen kogels afgevuurd, alwaar op dat moment [naam 1] zich bevond welke kogels in elk geval in die woning terecht zijn gekomen en in de zeer directe nabijheid van die [naam 1] ,

terwijl de uitvoering van dit voorgenomen misdrijf niet is voltooid

welke voren omschreven poging doodslag werd vergezeld van enig strafbaar feit, te weten diefstal met geweld in vereniging van een hoeveelheid hennep en hash en een tas met inhoud waaronder een paspoort en een gsm en een rijbewijs

en welke poging doodslag werd gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en gemakkelijk te maken.

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in zijn verdediging geschaad.

De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

5.De strafbaarheid

Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten. Dit levert de in de beslissing genoemde strafbare feiten op.

Verdachte is strafbaar, omdat niet is gebleken van een omstandigheid die zijn strafbaarheid uitsluit.

6.De strafoplegging

6.1

De vordering van het openbaar ministerie

De officieren van justitie vorderen op grond van hetgeen zij bewezen achten aan verdachte op te leggen een gevangenisstraf van 14 jaar met aftrek van voorarrest. Voor wat betreft de aard en ernst van de feiten houden zij er rekening mee dat er sprake is van een professioneel voorbereide ripdeal, waarbij gebruik is gemaakt van zware bewapening, kogelwerende vesten en bivakmutsen. Die ripdeal heeft aan één persoon het leven gekost en een tweede persoon liep de aanmerkelijke kans zijn leven te verliezen, waarbij [medeverdachte 5] de schutter is geweest. Ondanks dat het mis is gegaan is de wiet en het tasje van [slachtoffer] uit de woning meegenomen, waaruit blijkt van vastberadenheid. De officieren van justitie zetten dan ook vraagtekens bij de gestelde paniek nu er immers wel helderheid van geest was om bewijsmateriaal weg te maken. Zo ook bij de schuldbewustheid en spijt. Geen van de verdachten heeft zich immers vrijwillig bij de politie gemeld en ook na de aanhouding was er sprake van een berekenende houding. Dat verdachte op het moment suprême niet aanwezig is geweest, werkt, gelet op zijn overige rol bij de feiten enigszins maar héél beperkte strafmatigend. De officieren van justitie achten een langdurige gevangenisstraf zoals gevorderd dan ook gerechtvaardigd.

6.2

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft aangevoerd dat als een straf zou moeten volgen, dan rekening gehouden moet worden met de marginale rol in de voorbereidingen en het feit dat hij geen rol had in de uitvoering. Het is dan meer passend om aan te sluiten bij straffen die worden opgelegd voor voorbereidingshandelingen of een poging, te weten tussen drie en vijf jaar gevangenisstraf.

6.3

Het oordeel van de rechtbank

Aard en ernst van de feiten

Verdachte heeft zich op 8 april 2018 te Breda samen met de medeverdachten schuldig gemaakt aan doodslag ten aanzien van [slachtoffer] en een poging tot doodslag ten aanzien van [naam 1] . Deze doodslag en poging tot doodslag werden vergezeld door diefstal van hennep en het tasje van het slachtoffer. Deze feiten zijn voortgekomen uit het plan van verdachte en zijn medeverdachten om een ripdeal te plegen. Het doel daarvan was het op een snelle manier geld verdienen door drugdealers te beroven, omdat de drugsdealers toch geen aangifte zouden doen van hun weggenomen hennep. De ripdeal stuitte echter op voorzienbaar verzet aan de voordeur van de woning waarbij [medeverdachte 5] schoten heeft gelost met het automatisch wapen, met als gevolg dat [slachtoffer] dodelijk is geraakt. Desondanks hebben [medeverdachte 5] en [medeverdachte 3] de hennep en heeft één van hen danwel [medeverdachte 4] het tasje van [slachtoffer] uit de woning weggenomen en zijn vervolgens samen met [medeverdachte 4] die al in de auto zat, gevlucht. Om uit handen van de politie te blijven is er bewijsmateriaal weggemaakt en van de opbrengst van de buit zijn [medeverdachte 5] , [medeverdachte 3] en [verdachte] zelfs naar Spanje gereisd.

Verdachte en de medeverdachten hebben met hun gedragingen het slachtoffer [slachtoffer] zijn kostbaarste bezit, het leven, ontnomen. Met dit handelen hebben zij intens verdriet en onherstelbaar leed aan de nabestaanden van het slachtoffer toegebracht. Ter terechtzitting heeft [benadeelde partij 1] , de broer van het slachtoffer, gebruik gemaakt van het spreekrecht. Hij heeft gesproken over de gevolgen die het door verdachten gepleegde misdrijf bij hen teweeg heeft gebracht, waaronder het immense gemis dat hij en zijn familie nu moeten ervaren. Ook de moeder van het slachtoffer, [benadeelde partij 2] , heeft gebruik gemaakt van het spreekrecht, waarin zij vanuit haar moedergevoel elke verdachte heeft aangesproken om eerlijk te zijn omwille van dat zij haar zoon van haar en haar familie hebben afgenomen, wat hen ontzettend veel pijn doet.

Daarnaast spreekt het voor zich dat deze gedragingen voor [naam 1] , ondanks dat hij moet hebben geweten dat de handel in softdrugs het gevaar van onder meer ripdeals met zich meebrengt, zeer traumatisch moeten zijn geweest. Op het moment van de schoten bevond hij zich in de gang van de woning waardoor hij net als zijn vriend [slachtoffer] dodelijk geraakt had kunnen worden. Bovendien is hij ter plekke geconfronteerd met de onomkeerbare gevolgen hiervan voor zijn vriend. Dit alles heeft tot psychische klachten bij [naam 1] geleid.

Dergelijke feiten zijn ook zeer schokkend voor de buurtbewoners en de maatschappij in het algemeen. Het brengt gevoelens van onrust, angst en onveiligheid teweeg hetgeen ook is gebleken uit diverse getuigenverklaringen. De feiten hebben bovendien opnieuw pijnlijk duidelijk gemaakt dat de drugshandel hand in hand gaat met geweld.

Verdachte en zijn medeverdachten hebben op geen enkel moment stilgestaan bij al deze gevolgen. Zij hebben enkel oog gehad voor hun eigen belang en zich daarbij laten leiden door het gemak van het snelle criminele geld.

Bij het bepalen van de strafmaat in de zaak van verdachte weegt de rechtbank mee dat hij vanaf het begin bij het plan betrokken is geweest en daarin een ondersteunende rol heeft gehad. Ook bij de daadwerkelijke uitvoering van de rip had verdachte een rol toebedeeld gekregen die hij uit angst uiteindelijk niet heeft vervuld. Hij heeft zich na de rip echter niet van de groep gedistantieerd. Verder weegt de rechtbank mee dat verdachte slechts deels openheid van zaken heeft gegeven.

Op dit samenstel van feiten past geen andere sanctie dan een gevangenisstraf van aanzienlijke duur.

Persoon van de verdachte

Met betrekking tot de persoon van verdachte heeft de rechtbank het strafblad van verdachte gezien. Daaruit blijkt dat verdachte eerder met justitie in aanraking geweest maar dat er geen sprake is van recidive.

De rechtbank weegt in strafmatigende zin mee dat uit het dossier naar voren komt dat er aanwijzingen zijn dat verdachte beschikt over een beperkte intelligentie. De rechtbank zou eventuele persoonlijkheidsproblematiek van verdachte mogelijk nog meer hebben kunnen laten meewegen als verdachte had meegewerkt aan een psychologisch onderzoek en zodoende meer informatie voorhanden was geweest.

Straf

Een gekwalificeerde doodslag behoort tot de ernstigste delicten uit het Wetboek van Strafrecht. Dat is door de wetgever tot uitdrukking gebracht in het strafmaximum van een levenslange gevangenisstraf. Daarmee is een gekwalificeerde doodslag qua strafmaat gelijkgesteld aan moord. Voor feiten als deze bestaan binnen de rechtspraak geen landelijke oriëntatiepunten. Bestudering van de jurisprudentie in soortgelijke zaken leert dat er straffen worden opgelegd binnen een bandbreedte van twaalf en achttien jaar.

Bij het bepalen van de strafmaat heeft de rechtbank tevens gelet op het feit dat verdachte op grond van artikel 6, eerste lid, van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM) het recht heeft om binnen een redelijke termijn te worden berecht. De Hoge Raad heeft hierover in zijn arrest van 17 juni 2008 (LJN: BD2578) bepaald dat wat betreft de berechting in eerste aanleg als uitgangspunt heeft te gelden dat de behandeling van de zaak ter terechtzitting van een verdachte die zijn berechting in vrijheid afwacht dient te zijn afgerond met een eindvonnis binnen twee jaar nadat de op zijn redelijkheid te beoordelen termijn is aangevangen. Voor een verdachte die zijn berechting in voorlopige hechtenis afwacht, is die termijn op zestien maanden gesteld. Er kunnen echter bijzondere omstandigheden zijn waardoor van deze termijnen afgeweken kan worden. Deze bijzondere omstandigheden zijn volgens de Hoge Raad gelegen in:

a. a) De ingewikkeldheid van de zaak: Daartoe kan bijvoorbeeld worden gerekend de omvang van het onderzoek en de gelijktijdige berechting van zaken tegen medeverdachten en/of andere zaken tegen de verdachte;

b) De invloed van de verdachte en/of zijn raadsman op het procesverloop;

c) De (voortvarendheid van de) wijze waarop de zaak door de bevoegde autoriteiten is behandeld.

Voor de aanvang van de redelijke termijn dient te worden gerekend vanaf het moment dat vanwege de Nederlandse Staat jegens de betrokkene een handeling is verricht waaraan deze in redelijkheid de verwachting kan ontlenen dat tegen hem ter zake van een bepaald strafbaar feit door het Openbaar Ministerie een strafvervolging zal worden ingesteld. De inverzekeringstelling van de verdachte dient onder meer als een dergelijke handeling te worden aangemerkt, hetgeen de rechtbank ook hier als uitgangspunt zal nemen.

De rechtbank stelt op grond daarvan vast dat de redelijke termijn op 29 mei 2018 is aangevangen en in beginsel op 29 september 2019 zou verstrijken waardoor er sprake zou zijn van een overschrijding van de redelijke termijn van berechting met vier maanden. In deze zaak is echter sprake geweest van een omvangrijk onderzoek, waarin zes personen als verdachte zijn aangemerkt, waarbij (op verzoek van de verdediging) veel getuigen bij de rechter-commissaris zijn gehoord en een onderzoek door het Pieter Baan Centrum heeft plaats gevonden. Die omstandigheden zijn naar het oordeel van de rechtbank onder de onder a) genoemde bijzondere omstandigheid te brengen, waardoor zij de langere duur tot het moment van berechting niet als overschrijding van de redelijke termijn beoordeelt.

Gelet op de bandbreedte die eerder is genoemd en de rol van verdachte in het geheel, die tijdens de feitelijke ripdeal niet zijn beoogde rol heeft vervuld, is de rechtbank van oordeel dat oplegging van een gevangenisstraf van acht jaar met aftrek van voorarrest passend en geboden is. Zij ziet geen ruimte voor een andere of lichtere sanctie.

7.De benadeelde partijen

7.1

De vorderingen van de benadeelde partijen

7.1.1

[benadeelde partij 3]

De benadeelde partij [benadeelde partij 3] vordert voor feit 1 een schadevergoeding van € 31.977,81. Deze vordering bestaat uit de volgende posten:

Immateriële schade: € 15.000,-
Materiële schade: € 16.977,81

Bestaande uit:

 Kosten uitvaart: € 7.763,17

 Medische kosten: € 770,-

 Huishoudelijke hulp: € 876,80

 Zelfredzaamheid: € 34,67

 Reiskosten: € 33,17

 Lening: € 7.500,-

Gevorderd wordt deze schade toe te wijzen, vermeerderd met de wettelijke rente en oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.

Tevens worden kosten voor rechtsbijstand gevorderd voor een bedrag van € 3.793,02.

7.1.2

[benadeelde partij 2]

De benadeelde partij [benadeelde partij 2] vordert voor feit 1 een schadevergoeding van

€ 18.498,13. Deze vordering bestaat uit de volgende posten:

Immateriële schade: € 15.000,-
Materiële schade: € 3.498,13

Bestaande uit:

 Schade interieur: € 150,-

 Rekeningen: € 1.422,20

 Medische kosten: € 770,-

 Huishoudelijke hulp: € 1.028,30

 Zelfredzaamheid: € 104,18

 Reiskosten: € 23,45

Gevorderd wordt deze schade toe te wijzen, vermeerderd met de wettelijke rente en oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.

Tevens worden kosten voor rechtsbijstand gevorderd voor een bedrag van € 4.184,19.

7.1.3

[naam 1]

De benadeelde partij [naam 1] vordert voor feit 2 een schadevergoeding van € 14.975,-. Deze vordering bestaat uit de volgende posten:

Materiële schade bestaande uit kleding: € 1.000,-
Immateriële schade

Bestaande uit:

 Immateriële schade: € 3.975,-

 Schokschade: € 10.000,-

Gevorderd wordt deze schade toe te wijzen, vermeerderd met de wettelijke rente en oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.

7.2

Het standpunt van de officieren van justitie

De officieren van justitie achten de vorderingen van de benadeelde partijen redelijk en billijk en ook voldoende onderbouwd. Dit met uitzondering van de door [benadeelde partij 2] gevorderde interieurkosten van € 150,- waarvoor het causaal verband met het feit ontbreekt. Voor deze post dient [benadeelde partij 2] niet-ontvankelijk te worden verklaard in de vordering. Voor het overige dienen de vorderingen hoofdelijk te worden toegewezen, vermeerderd met de wettelijke rente en oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.

7.3

Het standpunt van de verdediging

Gelet op het gevoerde verweer tot integrale vrijspraak stelt de verdediging dat de vorderingen van de benadeelde partijen niet-ontvankelijk moeten worden verklaard. In het geval er wel tot een veroordeling van [verdachte] wordt gekomen, dan sluit de verdediging zich aan bij de verweren die zijn gevoerd door mr. Steeg in de zaak van medeverdachte [medeverdachte 4] .

Die verweren houden het volgende in:

7.3.1

[benadeelde partij 3]

De verdediging stelt over de door [benadeelde partij 3] gevorderde immateriële schade dat deze is opgevoerd als shockschade, maar grotendeels is onderbouwd met een beschrijving van affectieschade, waarvoor geen wettelijke basis bestaat om deze toe te kennen. Hoewel de raadsvrouw ter zitting heeft aangevoerd dat het wel degelijk gaat om shockschade, is deze naar het oordeel van de verdediging onvoldoende onderbouwd en moet de vordering voor dat gedeelte worden afgewezen. De twee uitspraken waarnaar in de vordering wordt verwezen, zijn niet vergelijkbaar met de onderhavige zaak. Bovendien is het geestelijk letsel van [benadeelde partij 3] onvoldoende onderbouwd.

Over de kosten van de uitvaart stelt de verdediging dat deze niet kunnen worden getoetst, omdat de overgelegde bonnen onleesbaar zijn. Bovendien zijn de kosten voor de vliegtickets niet onderbouwd. Deze post dient daarom te worden afgewezen.

Ook van de gevorderde medische kosten stelt de verdediging dat deze afgewezen moeten worden wegens onvoldoende onderbouwing. Er is immers slechts een algemeen overzicht bijgevoegd en geen persoonlijke facturen. Ook is niet bekend of het eigen risico reeds op 8 april 2018 was gebruikt.

Voor de posten van huishoudelijke hulp en zelfwerkzaamheid refereert de verdediging zich aan het oordeel van de rechtbank.

Over de gevorderde proceskosten stelt de verdediging dat de reiskosten die zijn opgevoerd voor het bijwonen van de rechtszittingen niet als schadepost kunnen worden toegewezen, omdat deze onder proceskosten ex. artikel 592a Sv vallen. Deze kosten dienen daarom te worden afgewezen.

Tot slot stelt de verdediging dat de post kosten van rechtsbijstand een toekomstige schadepost betreft, omdat onzeker is of de toevoeging later zal worden ingetrokken. Subsidiair stelt de verdediging dat het liquidatietarief voor Kantonzaken moet worden toegepast. De vordering is niet dusdanig complex dat daarvan moet worden afgeweken.

7.3.2

[benadeelde partij 2]

Ook over de door [benadeelde partij 2] gevorderde immateriële schade stelt de verdediging dat deze is opgevoerd als shockschade, maar grotendeels is onderbouwd met een beschrijving van affectieschade, waarvoor geen wettelijke basis bestaat om deze toe te kennen. Hoewel de raadsvrouw ter zitting heeft aangevoerd dat het wel degelijk gaat om shockschade, is deze naar het oordeel van de verdediging onvoldoende onderbouwd en moet de vordering voor dat gedeelte worden afgewezen. De twee uitspraken waarnaar in de vordering wordt verwezen, zijn niet vergelijkbaar met de onderhavige zaak. Bovendien is het geestelijk letsel van [benadeelde partij 2] onvoldoende onderbouwd.

Over de materiële schadepost bestaande uit schade aan het interieur en de openstaande nota’s van [benadeelde partij 3] stelt de verdediging dat deze moet worden afgewezen, omdat deze schade geen of onvoldoende verband houdt met het delict. Het feit dat deze schade is ontstaan en dat deze nota’s niet op tijd zijn betaald kan en mag niet voor rekening van verdachte komen.

Voor de posten van de gevorderde medische kosten en de proceskosten waaronder reiskosten voert de verdediging dezelfde verweren als bij de vordering van [benadeelde partij 3] .

Voor de posten van huishoudelijke hulp en zelfwerkzaamheid refereert de verdediging zich aan het oordeel van de rechtbank.

7.3.3

[naam 1]

De verdediging stelt dat de vordering van [naam 1] integraal moet worden afgewezen.

Over de gevorderde materiële schade betreffende beschadigde dure merkkleding stelt de verdediging dat deze post onvoldoende is onderbouwd.

Over de gevorderde immateriële schade stelt de verdediging dat hiervoor 2 posten zijn opgevoerd die qua onderbouwing een overlap vertonen hetgeen vragen oproept. Daar komt bij dat het geestelijk letsel van [naam 1] onvoldoende is onderbouwd.

7.4

Het oordeel van de rechtbank

7.4.1

Algemene overwegingen

Bij de beoordeling van de vorderingen van de benadeelde partijen zijn de volgende overwegingen van belang over wie zich als benadeelde partij in het strafproces kunnen voegen voor het doen van een vordering tot schadevergoeding, wat zij kunnen vorderen en wat er wordt verstaan onder shockschade en affectieschade.

Allereest is van belang wie zich als benadeelde partij kunnen voegen in het strafproces voor het indienen van een vordering tot schadevergoeding. Op grond van artikel 51f lid 1 van het Wetboek van Strafvordering (verder: Sv) zijn dat personen die rechtstreekse schade hebben geleden door een strafbaar feit.

Verder kunnen op grond van het tweede lid van voornoemd artikel erfgenamen van de in lid 1 bedoelde persoon die als gevolg van het strafbare feit is overleden zich voegen ter zake van hun onder algemene titel verkregen vorderingen. Daarmee worden bedoeld de vorderingen die de overledene zelf had kunnen doen wanneer hij niet was komen te overlijden.

Vanaf 1 januari 2019 kunnen tevens personen als bedoeld in artikel 108, eerste en tweede lid, van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek (verder: BW) terzake de daar bedoelde vorderingen zich als benadeelde partij in het strafproces voegen.

Voor de vraag of sprake is van rechtstreekse schade is van belang of er voldoende verband bestaat tussen het bewezenverklaarde handelen van verdachte en de door de benadeelde geleden schade. Daarbij zijn de concrete omstandigheden van het geval bepalend.

Sinds het Taxibus-arrest van de Hoge Raad, bekend onder ECLI:NL:HR:2002:AD5356, is het ook mogelijk om shockschade te vorderen. In datzelfde arrest heeft de Hoge Raad daarvoor de volgende criteria geformuleerd. Het moet gaan om schade die is ontstaan:

- door het waarnemen van een ongeval of door de directe confrontatie met de ernstige gevolgen hiervan (het confrontatievereiste) waardoor;

- een hevige emotionele schok wordt teweeggebracht bij de naaste/nabestaande;

- waaruit geestelijk letsel (in de zin van een psychiatrisch erkend ziektebeeld) voortvloeit.

Wanneer aan alle drie de vereisten is voldaan, heeft de dader ook een onrechtmatige daad gepleegd tegen de naaste/nabestaande die hierdoor recht heeft op vergoeding van zijn schade.

Tot slot zijn per 1 januari 2019 de artikelen 6:107 en 6:108 van het BW gewijzigd, waardoor het aanspraak maken op smartengeld door naasten van iemand die door andermans toedoen (zeer) ernstig blijvend letsel heeft opgelopen, respectievelijk door nabestaanden van iemand die door een gebeurtenis waarvoor een ander aansprakelijk is, is overleden, mogelijk is. De aanspraak is een naar omvang beperkte vergoeding van ander nadeel dan vermogensschade, die vooral beoogt het leed van de naasten en nabestaanden te erkennen, hetgeen ook wel affectieschade wordt genoemd. Tot 1 januari 2019 konden zij op grond van artikel 6:107 BW slechts aanspraak maken op vergoeding van door derden ten behoeve van de gekwetste gemaakte kosten en op grond van 6:108 BW de derving van levensonderhoud en kosten van lijkbezorging. Degenen die door kwetsing van een ander schade lijden, hebben dus geen recht op volledige vergoeding van al hun schade. Verlies van eigen arbeidsvermogen en kosten van eigen behandeling komen als zodanig – dat wil zeggen behalve wanneer en voor zover zij als ten behoeve van de gekwetste gemaakte kosten kunnen worden gepresenteerd, niet voor vergoeding in aanmerking; ander nadeel evenmin ‘volledig’, maar tot de bij wettelijk besluit vastgestelde bedragen. Met de wetswijziging is niet in overgangsrecht voorzien.

7.4.2

[benadeelde partij 3]

Immateriële schade

Op grond van het voorgaande overweegt de rechtbank ten aanzien van de door [benadeelde partij 3] gevorderde immateriële schade dat die is opgevoerd als shockschade. Met de verdediging is zij echter van oordeel dat de daarvoor in de vordering gegeven onderbouwing, gezien de daarvoor geldende criteria, niet ziet op shockschade, maar op het leed dat bij hem is veroorzaakt, vanwege het gemis van zijn zoon, waardoor er sprake is van affectieschade. Zoals hiervoor reeds overwogen is het vorderen van affectieschade pas sinds 1 januari 2019 mogelijk en wel voor strafbare feiten die op of na die datum zijn begaan en is in overgangsrecht niet voorzien. Wettelijk gezien is er daardoor geen mogelijkheid voor [benadeelde partij 3] om affectieschade te vorderen en dient hij voor deze post niet-ontvankelijk te worden verklaard.

Kosten van de uitvaart

Deze opgegeven schadepost bestaat uit twee bedragen namelijk de kosten van de uitvaart voor een bedrag van € 3.263,17 en kosten van vliegtickets voor een bedrag van € 4.500,-.

De rechtbank overweegt over de kosten van de uitvaart dat die zijn onderbouwd met diverse nota’s die volgens de raadsvrouw zouden zien op eten en drinken voor de bijeenkomst alsmede de laatste kleding voor het slachtoffer. Dit betreffen echter in de Turkse taal opgestelde nota’s zonder vertaling. Op grond daarvan is er geen controle mogelijk, waardoor het totale bedrag van de geleden schade onvoldoende is onderbouwd. Omdat de rechtbank er wel van uitgaat dat er kosten voor eten en drinken bij de uitvaart zijn gemaakt, zal zij deze kosten schatten en hiervoor een bedrag van € 1.000,- toewijzen.

De kosten van de vliegtickets zien volgens de vordering op tien tickets voor onder andere de moeder van het slachtoffer, zijn broer en zusje, peetoom en peettante en [benadeelde partij 3] zelf voor het bijwonen van de uitvaart in Turkije. De overige vier personen waarvoor de benadeelde partij tickets zou hebben gekocht zijn niet genoemd. Gelet op de ticketprijzen die volgen uit algemeen toegankelijke bronnen is de rechtbank van oordeel dat het gevorderde bedrag gematigd moet worden, nu enig bewijs omtrent de aanschaf van de tickets ontbreekt. Op grond daarvan stelt de rechtbank het bedrag per ticket vast op € 300,-, hetgeen zij zal toekennen voor de zes in de vordering genoemde personen. Dat maakt dat de rechtbank voor de kosten van de vliegtickets een bedrag van € 1.800,- zal toewijzen.

De rechtbank is van oordeel dat de schade onder deze post tot voornoemde bedragen een rechtstreeks gevolg is van dit bewezen verklaarde feit en acht verdachte aansprakelijk voor die schade. Het gevorderde acht zij tot dat bedrag voldoende aannemelijk gemaakt en zij zal de vordering tot dat bedrag toewijzen. Voor het overige acht de rechtbank het gevorderde bedrag onvoldoende aannemelijk gemaakt en zij zal de benadeelde partij daarom voor dat deel niet-ontvankelijk verklaren in de vordering.

Medische kosten

Over de gevorderde medische kosten bestaande uit tweemaal het eigen risico van de zorgverzekering overweegt de rechtbank dat deze kosten niet zijn onderbouwd met een overzicht of nota’s van de daadwerkelijk gemaakte kosten. Bovendien kan daardoor de vraag of sprake is van een rechtstreeks verband tussen die gemaakte kosten en het feit niet worden beantwoord. De rechtbank verklaart de benadeelde partij daarom voor deze post niet-ontvankelijk.

Huishoudelijke hulp en zelfwerkzaamheid

Over deze gevorderde posten overweegt de rechtbank dat deze schadeposten kennelijk voortkomen uit de omstandigheden die de benadeelde partij in de vordering heeft aangeduid als shockschade. Nu de rechtbank de benadeelde partij om eerder genoemde redenen in die post niet-ontvankelijk heeft geacht, geldt dat ook ten aanzien van deze posten en verklaart de rechtbank de benadeelde partij daarom niet-ontvankelijk.

Lening

Over de gevorderde schade betreffende de lening die de benadeelde partij samen met zijn zoon is aangegaan, is de rechtbank van oordeel dat deze schade niet in rechtstreeks verband staat met het feit. De benadeelde partij zal daarom voor deze post niet-ontvankelijk worden verklaard in de vordering.

Reiskosten

Als reiskosten zijn gevorderd kosten van bezoeken aan de huisarts, de rechtbank, de psycholoog, het politiebureau, de gemeente en de raadsvrouw. Op grond van hetgeen nabestaanden op grond van artikel 6:107 en 6:108 BW (oud) aan schadevergoeding kunnen vorderen is de rechtbank van oordeel dat slechts de reiskosten van de bezoeken aan de rechtbank en de advocaat in de zin van proceskosten voor toewijzing in aanmerking komen, te weten een bedrag van € 17,94. De overige kosten betreffen vermogensschade waarvoor de benadeelde partij niet-ontvankelijk in de vordering moet worden verklaard.

Kosten van rechtsbijstand

Over de gevorderde kosten van rechtsbijstand is de rechtbank tot slot van oordeel dat deze afgewezen moeten worden. Gebleken is dat er thans wordt geprocedeerd op basis van gesubsidieerde rechtsbijstand. Op de vraag of deze gesubsidieerde rechtsbijstand achteraf al dan niet wordt afgewezen kan bij de beoordeling van deze kostenpost niet worden vooruitgelopen.

7.4.3

[benadeelde partij 2]

Immateriële schade

Evenals bij de vordering van [benadeelde partij 3] is de rechtbank over de gevorderde immateriële schade van oordeel dat het geen shockschade betreft, maar affectieschade. Op grond van dezelfde overwegingen als voor [benadeelde partij 3] komt de rechtbank tot een niet-ontvankelijk verklaring van [benadeelde partij 2] voor deze schadepost.

Materiële schade bestaande uit interieurkosten en nota’s slachtoffer

Over de gevorderde schade aan het interieur en de betaalde nota’s van het slachtoffer is de rechtbank van oordeel dat deze schade niet in rechtstreeks verband staat met het feit. De benadeelde partij zal daarom voor deze post niet-ontvankelijk worden verklaard in de vordering.

Medische kosten

Evenals bij [benadeelde partij 3] overweegt de rechtbank dat de gevorderde medische kosten bestaande uit tweemaal het eigen risico van de zorgverzekering niet zijn onderbouwd met een overzicht of nota’s van de daadwerkelijk gemaakte kosten. Bovendien kan daardoor de vraag of er sprake is van een rechtstreeks verband tussen die gemaakte kosten en het feit niet worden beantwoord. De rechtbank verklaart de benadeelde partij daarom voor deze post niet-ontvankelijk.

Huishoudelijke hulp en zelfwerkzaamheid

Evenals bij de vordering van [benadeelde partij 3] geldt voor deze gevorderde posten dat deze voortkomen uit de omstandigheden die de benadeelde partij in de vordering heeft aangeduid als shockschade. Nu de rechtbank om eerder genoemde redenen de benadeelde partij in die post niet-ontvankelijk heeft geacht, geldt dat ook ten aanzien van deze posten en verklaart de rechtbank de benadeelde partij daarom niet-ontvankelijk.

Proceskosten: reiskosten en kosten van rechtsbijstand

Nu de benadeelde partij in haar vordering niet-ontvankelijk is verklaard, bepaalt de rechtbank dat de benadeelde partij en de verdachte ieder hun eigen proceskosten dragen.

7.4.4

[naam 1]

Materiële schade

[naam 1] heeft onder materiële schade opgegeven de door afgevuurde kogels onherstelbaar beschadigde kleding van hem. Het zou om ongeveer 30 stuks met name dure merkkleding gaan van onder meer Philipp Plein en DSquared. De hierdoor ontstane schade zou een bedrag van € 1.000,- betreffen. De beschadigde kleding is reeds door [naam 1] weggegooid.

De rechtbank heeft op de foto’s in het dossier weliswaar geconstateerd dat in de woning van [naam 1] kledingstukken aan een rek in de slaapkamer hingen die door kogels beschadigd zijn geraakt. Het merk van deze kledingstukken is op de foto’s echter niet te achterhalen en ook is niet duidelijk hoe oud de kleding is. Enkel het in de vordering noemen dat het met name beschadigde merkkleding zou betreffen met de daarbij gevoegde foto’s van een website, acht de rechtbank, gezien het standpunt van de verdediging, onvoldoende onderbouwing voor het gevorderde bedrag. Aangezien wel aannemelijk is dat schade is geleden zal de rechtbank de hoogte daarvan schatten en wel op een bedrag van € 300,-. Zij acht de schade tot dit bedrag een rechtstreeks gevolg van de bewezen verklaarde feiten, acht verdachte aansprakelijk voor die schade en zal de vordering tot dat bedrag toewijzen. Nu benadeelde heeft aangegeven niet over meer informatie te beschikken zal de rechtbank de vordering voor het overige afwijzen.

Immateriële schade: psychische schade en shockschade

[naam 1] heeft onder immateriële schade twee posten opgegeven te weten psychische schade (€ 3.975,00) en shockschade (€ 10.000,-). Beide posten komen voort uit de feiten die in zijn woning hebben plaatsgevonden waarbij de psychische schade ziet op zijn eigen slachtofferschap en de shockschade op het feit dat hij is geconfronteerd met het overlijden van zijn vriend in zijn woning.

Shockschade

De rechtbank stelt voorop dat uit de eerder genoemde jurisprudentie van de Hoge Raad volgt, dat in het algemeen voor het bewijs van het bestaan van shockschade noodzakelijk is dat vast staat dat bij de benadeelde sprake is van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld door de rechtstreekse confrontatie met de gruwelijke gevolgen van de schadeveroorzakende gebeurtenis. De rechtbank kan, gelet op deze jurisprudentie en de gemotiveerde betwisting namens verdachte, op basis van de thans aan de vordering gegeven onderbouwing niet vaststellen dat het bewezenverklaarde op de hiervoor bedoelde wijze bij de benadeelde partij heeft geleid tot een in de psychiatrie erkend ziektebeeld dat (louter) het gevolg is van het bewezenverklaarde. Daarbij betrekt de rechtbank dat over het algemeen in civiele procedures over soortgelijke schades bij onenigheid over de vraag of van (zuivere) shockschade sprake is een onafhankelijke (door de beide partijen gezamenlijk of door de rechter te benoemen) deskundige (een psychiater) wordt geraadpleegd en niet (zonder meer) wordt afgegaan op informatie van behandelaren van de benadeelde. Nader partijdebat ter vaststelling van eventuele shockschade in de hiervoor bedoelde zin zou een onevenredige belasting vormen voor het strafproces. Voor zover de gevraagde schadevergoeding (smartengeld, gederfde inkomsten, medische kosten en een deel van de reiskosten) verband houdt met shockschade, kan de benadeelde partij daarom in haar vordering niet worden ontvangen en kan zij haar vordering slechts bij de burgerlijke rechter aanbrengen.

Psychische schade

Met betrekking tot de overige gevorderde immateriële schade overweegt de rechtbank dat sprake is geweest van een poging tot gekwalificeerde doodslag ten aanzien van benadeelde. Benadeelde slaapt sindsdien slecht en heeft ‘s nachts last gehad van angst en paniek, voelde zich somber en had nergens energie voor.

Onder deze omstandigheden is naar het oordeel van de rechtbank sprake van “aantasting in de persoon op andere wijze” van de benadeelde partij zoals bedoeld in art. 6:106, eerste lid aanhef en onder b BW, omdat het feit een ernstige inbreuk op zijn persoonlijke integriteit heeft meegebracht. In een dergelijk geval is niet vereist dat geestelijk letsel (in de zin van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld) is aangetoond (daargelaten of uit het overgelegde journaal fragment al dan niet kan worden afgeleid dat sprake is van PTSS ten gevolge van het jegens benadeelde gepleegde feit.) Met betrekking tot de hoogte van het smartengeld acht de rechtbank onvoldoende duidelijk of de psychische gevolgen in de uit de smartengids aangehaalde uitspraak, vergelijkbaar zijn met de gevolgen die benadeelde heeft ondervonden. Dat maakt dat de rechtbank over de post immateriële schade van oordeel is dat, gelet op hetgeen over de aard en de ernst van de (nog steeds voortdurende) gevolgen van het bewezenverklaarde feit bekend is en gelet op de aard van de aansprakelijkheid, in het licht van de bedragen aan immateriële schadevergoeding die Nederlandse rechters in vergelijkbare gevallen plegen toe te kennen, toekenning van een bedrag van € 1500,- billijk is. Voor het overige acht de rechtbank het gevorderde bedrag onvoldoende aannemelijk gemaakt en zij zal de benadeelde partij daarom voor dat deel niet-ontvankelijk verklaren in de vordering.

Met betrekking tot de toegekende bedragen van de vorderingen van de benadeelde partijen [benadeelde partij 3] , [benadeelde partij 2] en [naam 1] zal de rechtbank tevens de schadevergoedingsmaatregel opleggen.

8.De wettelijke voorschriften

De beslissing berust op de artikelen 36f, 45, 47, 57 en 288 van het Wetboek van Strafrecht.

9.De beslissing

De rechtbank:

Bewezenverklaring

- verklaart het ten laste gelegde bewezen, zodanig als hierboven onder 4.4 is omschreven;

- spreekt verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd;

Strafbaarheid

- verklaart dat het bewezen verklaarde de volgende strafbare feiten oplevert:

feit 1:Medeplegen van doodslag, vergezeld door een strafbaar feit en gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en gemakkelijk te maken;

feit 2:Medeplegen van een poging tot doodslag, vergezeld door een strafbaar feit en gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden en gemakkelijk te maken;

- verklaart verdachte strafbaar;

Strafoplegging

- veroordeelt verdachte tot
een gevangenisstraf van acht jaar;

- bepaalt dat de tijd die verdachte voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in voorarrest heeft doorgebracht in mindering wordt gebracht bij de tenuitvoerlegging van de opgelegde gevangenisstraf;

Benadeelde partijen

[benadeelde partij 3]

- veroordeelt verdachte tot betaling aan de benadeelde partij [benadeelde partij 3] van € 2.800,-, ter zake van materiële schade en vermeerderd met de wettelijke rente, berekend vanaf 8 april 2018 tot aan de dag der algehele voldoening;

- bepaalt dat voor zover dit bedrag door één of meer mededaders is betaald, verdachte niet gehouden is dit bedrag aan de benadeelde partij te betalen.

- verklaart de benadeelde partij in het overige gedeelte van de vordering niet-ontvankelijk en bepaalt dat de vordering voor dat gedeelte bij de burgerlijke rechter kan worden aangebracht;

- veroordeelt verdachte in de kosten die de benadeelde partij ter zake van proceskosten heeft gemaakt, te weten € 17,94;

- wijst de gevorderde proceskosten voor het overige af en bepaalt dat voor die overige kosten, de benadeelde partij en de verdachte ieder hun eigen kosten dragen;

- legt aan verdachte de verplichting op aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer [benadeelde partij 3] (feit 1), € 2.800,- te betalen en vermeerderd met de wettelijke rente, berekend vanaf 8 april 2018 tot aan de dag der algehele voldoening, bij niet betaling te vervangen door 38 dagen gijzeling, met dien verstande dat toepassing van de gijzeling de betalingsverplichting niet opheft;

- bepaalt dat voor zover dit bedrag door één of meer mededaders is betaald, verdachte niet gehouden is dit bedrag aan de Staat te betalen;

- bepaalt dat bij voldoening van de schadevergoedingsmaatregel de betalingsverplichting aan de benadeelde partij vervalt en omgekeerd;

[benadeelde partij 2]

- verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 2] niet-ontvankelijk in de vordering en bepaalt dat de vordering bij de burgerlijke rechter kan worden aangebracht;

- bepaalt dat de benadeelde partij en de verdachte ieder hun eigen proceskosten dragen;

[naam 1]

- veroordeelt verdachte tot betaling aan de benadeelde partij [naam 1] van € 1.800, waarvan € 300,- ter zake van materiële schade en € 1.500,- ter zake van immateriële schade en vermeerderd met de wettelijke rente, berekend vanaf 8 april 2018 tot aan de dag der algehele voldoening;

- bepaalt dat voor zover dit bedrag door één of meer mededaders is betaald, verdachte niet gehouden is dit bedrag aan de benadeelde partij te betalen.

- verklaart de benadeelde partij in het overige gedeelte van de vordering niet-ontvankelijk en bepaalt dat de vordering voor dat gedeelte bij de burgerlijke rechter kan worden aangebracht;

- veroordeelt verdachte tevens in de kosten van de benadeelde partij tot nu toe gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken, tot op heden begroot op nihil;

- legt aan verdachte de verplichting op aan de Staat, ten behoeve van het slachtoffer [naam 1] (feit 2), € 1.800,- te betalen en vermeerderd met de wettelijke rente, berekend vanaf 8 april 2018 tot aan de dag der algehele voldoening, bij niet betaling te vervangen door 28 dagen gijzeling, met dien verstande dat toepassing van de gijzeling de betalingsverplichting niet opheft;

- bepaalt dat voor zover dit bedrag door één of meer mededaders is betaald, verdachte niet gehouden is dit bedrag aan de Staat te betalen;

- bepaalt dat bij voldoening van de schadevergoedingsmaatregel de betalingsverplichting aan de benadeelde partij vervalt en omgekeerd.

Dit vonnis is gewezen door mr. Van Kralingen, voorzitter, mr. Van der Linden en mr. Hoekstra, rechters, in tegenwoordigheid van mr. De Jonge , griffier, en is uitgesproken ter openbare zitting op 29 januari 2020.

ECLI:NL:RBZWB:2020:362

Medeplegen van doodslag en poging tot doodslag tijdens gewapende ripdeal met diefstal

Uitspraak

RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT

1.Onderzoek van de zaak

2.De tenlastelegging

3.De voorvragen

4.De beoordeling van het bewijs

5.De strafbaarheid

6.De strafoplegging

7.De benadeelde partijen

8.De wettelijke voorschriften

9.De beslissing

Voetnoten