ECLI:NL:RBNHO:2025:8606

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Handel, Kanton en Insolventie

locatie Haarlem

Zaaknr./rolnr.: 11701581 \ AO VERZ 25-68

Uitspraakdatum: 12 augustus 2025

Beschikking in de zaak van:

[verzoeker]wonende te [plaats]

verzoekende partij

verder te noemen: [verzoeker]

gemachtigde: mr. M.H. Horst

tegen

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Axxicom Airport Caddy B.V.

gevestigd te Schiphol

verwerende partij

verder te noemen: Axxicom

gemachtigde: mr. S. Meulstee-van den Berg

De zaak in het kort

In deze zaak gaat het om een passagiers-assistent die op staande voet is ontslagen omdat zij in strijd met de regels haar Schipholpas voor privédoeleinden heeft gebruikt. De kantonrechter vernietigt het ontslag op staande voet, omdat het gelet op alle omstandigheden van het geval een te zware sanctie is. De arbeidsovereenkomst is echter wel van rechtswege geëindigd, omdat de intrekking van de Schipholpas als ontbindende voorwaarde in de arbeidsovereenkomst was vermeld. Aan de werkneemster wordt een transitievergoeding toegekend.

1.Het procesverloop

1.1.

[verzoeker] heeft een verzoek gedaan om een ontslag op staande voet te vernietigen. Axxicom heeft een verweerschrift en een (voorwaardelijk) tegenverzoek ingediend.

1.2.

Op 15 juli 2025 heeft een zitting plaatsgevonden. Partijen hebben daar hun standpunten toegelicht en vragen beantwoord. De griffier heeft daarvan aantekeningen gemaakt.

2.Feiten

2.1.

Axxicom is een organisatie die gespecialiseerd is in het bieden van assistentie aan passagiers met een mobiliteitsbeperking op Schiphol.

2.2.

[verzoeker] is op 25 juli 2016 bij Axxicom in dienst getreden als Passagiers Assistent. De overeengekomen arbeidsomvang bedroeg acht uur per week.

2.3.

[verzoeker] voerde haar werkzaamheden uit binnen het beveiligde gebied van Schiphol. De beveiligde gebieden op Schiphol zijn uitsluitend toegankelijk voor medewerkers die over een geldige, persoonsgebonden Schipholpas beschikken.

2.4.

In artikel 5 van de arbeidsovereenkomst is bepaald dat de arbeidsovereenkomst van rechtswege eindigt indien de Schipholpas wordt ingetrokken of ongeldig wordt verklaard:

Artikel 5Je arbeidsovereenkomst eindigt onder de ontbindende voorwaarde van rechtswege, zonder dat opzegging is vereist, op de dag dat de Schipholpas niet aan jou wordt verstrekt, wordt ingetrokken of ongeldig wordt verklaard door Schiphol Nederland BV althans op de dag dat je niet meer over een geldige Schipholpas beschikt.”

2.5.

In het “
Toegangsbeleid Beperkt toegankelijke en Beschermde gebieden Amsterdam Airport Schiphol” en de Schipholregels is (onder meer) bepaald dat de Schipholpas niet mag worden gebruikt voor privédoeleinden zoals het ophalen, uitzwaaien en wegbrengen van familieleden of vrienden.

2.6.

Op 1 maart 2025 heeft [verzoeker], tijdens haar werkpauze en zonder opdracht of toestemming van Axxicom, haar zus (een passagier) opgezocht bij de gate en haar het vliegtuig in begeleid.

2.7.

Op 1 maart 2025 heeft Axxicom voormeld incident met [verzoeker] besproken naar aanleiding van een klacht van de luchtvaartmaatschappij KLM. [verzoeker] is, hangende het verdere onderzoek, per direct geschorst.

2.8.. Op 3 maart 2025 is de Schipholpas van [verzoeker] voor de duur van één jaar door de ‘Airport Security Office’ van Schiphol ingenomen.

2.9.. Op 6 maart 2025 heeft Axxicom nogmaals met [verzoeker] gesproken over het incident. Op 11 maart 2025 heeft de bedrijfsrecherche met [verzoeker] gesproken, waarna deze op 13 maart 2025 aan Axxicom heeft meegedeeld dat het besluit tot intrekking van de Schipholpas gehandhaafd werd. Vervolgens is [verzoeker] op diezelfde dag op staande voet ontslagen:

“Hierbij delen wij u mede dat wij genoodzaakt zijn uw arbeidsovereenkomst per direct te beëindigen wegens een ernstig verwijtbare gedraging. Dit ontslag op staande voet volgt op een formele klacht die wij op 1 maart 2024 van KLM hebben ontvangen over het oneigenlijk gebruik van uw Schipholpas. Op 1 maart 2024 hebben wij u hierover meerdere malen gesproken en is uw Schipholpas tot nader order ingenomen, mede omdat er een melding is gemaakt bij de bedrijfsrecherche over dit voorval. Inmiddels heeft Schiphol besloten uw Schipholpas voor een jaar in te nemen, en bovendien aangegeven dat u daarna geen werkzaamheden meer mag uitvoeren op Schiphol.

Op donderdag 6 maart 2024 heeft u in een gesprek met ons en mevrouw [betrokkene] (People Lead) verklaard dat u zich aan boord van een toestel heeft begeven zonder dat u hiervoor een geldige werkopdracht had. Dit handelen is in strijd met de regels van Axxicom, de werkinstructies en het Schipholpasbeleid. Dergelijke overtredingen worden als ernstig beschouwd en kunnen niet worden getolereerd binnen onze organisatie.

(…)

Gezien deze bepalingen en de ernst van de situatie kunnen wij niet anders dan u per direct ontslag op staande voet verlenen. Mocht om welke reden dan ook blijken dat dit ontslag geen standhoudt, dan eindigt uw arbeidsovereenkomst alsnog van rechtswege vanwege de inname van uw Schipholpas.”

2.10.Bij besluit van 16 april 2025 heeft de Sanctioneringscommissie de duur van de intrekking van de Schipholpas verkort naar een periode van zes maanden (tot 1 september 2025). Daarnaast is besloten dat de restrictie dat aan [verzoeker] in de toekomst geen Schipholpas meer zal worden verstrekt voor werkzaamheden voor of namens Schiphol Group, komt te vervallen.

2.11.

[verzoeker] is (alleenstaande) moeder van twee kinderen. De oudste van 14 jaar is uit huis geplaatst en woont bij een zus van [verzoeker] op Sint-Maarten. De jongste van 2 jaar woont bij [verzoeker]. [verzoeker] had naast haar werk op Schiphol een andere betaalde baan in [plaats]. Dat dienstverband was al eerder geëindigd waardoor [verzoeker] aanspraak maakte op een WW-uitkering. [verzoeker] maakt gebruik van een vrijwillig schuldsaneringstraject.

3.Het verzoek

3.1.

[verzoeker] verzoekt de kantonrechter het ontslag op staande voet te vernietigen. Aan dit verzoek legt [verzoeker] ten grondslag – kort weergegeven – dat geen sprake is van een rechtsgeldig ontslag op staande voet, omdat de dringende reden ontbreekt. [verzoeker] erkent dat zij een fout heeft gemaakt door zich zonder werkopdracht aan boord van een vliegtuig te begeven, maar ontslag op staande voet is (mede gelet op haar persoonlijke omstandigheden) een veel te vergaande reactie hierop.

4.Het verweer en het tegenverzoek

4.1.

Axxicom verweert zich tegen het verzoek. Zij heeft – kort samengevat – het volgende aangevoerd.

4.2.

Er is geen grond voor vernietiging van het aan [verzoeker] gegeven ontslag op staande voet. Gezien het zwaarbeveiligde karakter van Schiphol en de bijzondere positie van medewerkers die zich in deze omgeving begeven, kan het misbruik van de Schipholpas niet anders worden gezien dan als een dringende reden voor ontslag op staande voet.

4.3.

Voor het geval het ontslag op staande voet geen stand houdt, heeft Axxicom primair een verklaring voor recht gevorderd dat de arbeidsovereenkomst tussen partijen van rechtswege is geëindigd door het intreden van de ontbindende voorwaarde, namelijk de intrekking van de Schipholpas. Subsidiair heeft zij de kantonrechter verzocht de arbeidsovereenkomst met [verzoeker] te ontbinden op de e-grond, de h-grond dan wel de g-grond, zonder toekenning van een transitievergoeding.

5.De beoordeling

het verzoek

Het ontslag op staande voet

5.1.

Het gaat in deze zaak in de eerste plaats om de vraag of het ontslag op staande voet moet worden vernietigd. Dat is het geval gelet op het navolgende.

5.2.

Een ontslag op staande voet is alleen geldig als daarvoor een dringende reden bestaat.^[1]De kantonrechter moet bij de beoordeling van de dringende reden alle omstandigheden van het geval in aanmerking nemen, in onderling verband en samenhang.^[2]Daarbij moet in de eerste plaats rekening worden gehouden met de aard en de ernst van de dringende reden. Verder zijn onder meer van belang de aard en de duur van de dienstbetrekking, het functioneren van de werknemer, en de persoonlijke omstandigheden van de werknemer, zoals de leeftijd en de gevolgen die een ontslag op staande voet heeft.

5.3.

Ontslag op staande voet is een ultimum remedium dat, gelet op de verstrekkende gevolgen, slechts gegeven mag worden als van de werkgever niet gevergd kan worden de arbeidsovereenkomst met de betreffende werknemer nog langer te laten voortduren.

5.4.

Het uitgangspunt is dat de in de ontslagbrief (2.8.) vermelde redenen maatgevend zijn voor de beoordeling van de vraag of het ontslag op staande voet rechtsgeldig is gegeven. De ontslagbrief ‘fixeert’ als het ware de reden voor het ontslag op staande voet. Het gaat bij de beoordeling van het ontslag dus om het oneigenlijk gebruik en de intrekking van de Schipholpas. De overige verwijten (zoals het opgeven van een valse naam en het niet melden van het incident) zijn niet aan het ontslag op staande voet ten grondslag gelegd en zullen daarom ook niet worden meegewogen.

5.5.

[verzoeker] heeft over het incident verklaard dat zij (onverwachts) bericht kreeg van haar zus dat zij op dat moment op Schiphol was. De zus was vanuit Dubai (haar woonplaats) op doorreis naar de Antillen, om daar de uitvaart van hun overleden nichtje bij te wonen. [verzoeker] wilde daar zelf ook graag bij zijn, maar had daar de financiële middelen niet voor. Omdat de gate dichtbij was, besloot [verzoeker] om haar zus in haar pauze op te zoeken. In de gate hebben de zussen kort gepraat en emoties gedeeld over het overlijden. De zus van [verzoeker] heeft diabetes en gaf aan zich niet zo lekker te voelen. [verzoeker] heeft daarom aangeboden om haar te helpen met haar bagage. Bij het boarden heeft [verzoeker] aan de purser gevraagd of zij haar zus tot aan haar stoel mocht begeleiden. Dat was akkoord. De zus had een stoel achterin het vliegtuig. Vanwege de drukte in het vliegtuig kon [verzoeker] (na het helpen van haar zus) niet gelijk terug naar de uitgang. Op het moment dat zij door het gangpad (terug) naar voren liep, realiseerde de purser zich dat [verzoeker] nog aan boord was. De deuren van het vliegtuig waren toen al gesloten en de brug was al losgekoppeld. De purser heeft vervolgens contact opgenomen met de grondafhandelaar om de brug weer aan te laten sluiten. [verzoeker] heeft het vliegtuig verlaten en is weer aan het werk gegaan.

5.6.

Axxicom heeft de door [verzoeker] geschetste gang van zaken niet betwist en deze sluit ook aan op de klacht van KLM, met dien verstande dat daarin ook is vermeld dat de vlucht hierdoor een vertraging van 15 minuten heeft opgelopen. Axxicom voert aan dat het gebruik van de Schipholpas voor privé-initiatieven in geen geval kan worden getolereerd. Het betreden van een vliegtuig is uitsluitend toegestaan op basis van een taakgerichte opdracht. Elke afwijking van het protocol vormt een beveiligingsrisico, en veiligheid is niet onderhandelbaar.

5.7.

De kantonrechter oordeelt als volgt. Uitgangspunt is dat [verzoeker] haar werkzaamheden moet uitvoeren in een streng beveiligde omgeving met grote veiligheidsrisico’s. Het correcte gebruik van de voor die werkzaamheden noodzakelijke Schipholpas is in dat verband essentieel. De regels voor het gebruik en het belang daarvan zijn op meerdere manieren aan [verzoeker] kenbaar gemaakt en zij heeft ook niet ontkend dat zij daarvan op de hoogte was. Vast staat dat [verzoeker] heeft gehandeld in strijd met die regels door zonder opdracht, instemming of medeweten van Axxicom met gebruikmaking van haar Schipholpas haar zus tot in het vliegtuig te begeleiden. Dat kan [verzoeker] worden aangerekend.
Desalniettemin is dit handelen van [verzoeker] in het licht van de verdere omstandigheden van het geval niet zodanig ernstig dat daarmee de hoge lat van de dringende reden wordt gehaald. Die verdere omstandigheden zijn de volgende:
- de context waarin [verzoeker] tot haar handelen is gekomen, te weten het weerzien van een zus die ver weg woont in het licht van het overlijden van een nicht, waarbij [verzoeker] haar zus heeft willen helpen en dus niet eigen (financieel of ander) gewin nastreefde of kwade intenties had;
- de verklaring van [verzoeker] dat zij toestemming aan de purser had gevraagd en verkregen en uit het dossier niet van het tegendeel blijkt;
- er is sprake van een weliswaar ernstige maar ook eenmalige fout van [verzoeker] waarbij aannemelijk is dat zij die nooit meer zal maken;
- de consequenties van die fout zijn alleen al vanwege het intrekken van de Schipholpas waardoor [verzoeker] geen aanspraak heeft op loon, zeer groot;
- het dienstverband van negen jaar is tot op dit incident vlekkeloos geweest;
- [verzoeker] is alleenstaande moeder van twee minderjarige kinderen en kostwinner en haar financiële situatie is niet rooskleurig.
Verder is ook niet gebleken dat van Axxicom (uitsluitend) vanwege het intrekken van de Schipholpas redelijkerwijs niet gevergd kon worden de arbeidsovereenkomst te laten voortduren. Gelet op het voorgaande had Axxicom met een minder zware sanctie kunnen (en moeten) volstaan.

5.8.

De conclusie is dat [verzoeker] ten onrechte op staande voet is ontslagen omdat aan het ontslag geen dringende reden ten grondslag ligt. Het verzoek van [verzoeker] tot vernietiging van dat ontslag zal worden toegewezen.

het tegenverzoek

De ontbindende voorwaarde

5.9.

De vernietiging van het ontslag op staande voet betekent dat de voorwaarde waaronder Axxicom haar voorwaardelijk tegenverzoek heeft gedaan, is vervuld, zodat dit verzoek zal worden beoordeeld. De vraag die voorligt is of de arbeidsovereenkomst gelet op het beroep van Axxicom op de ontbindende voorwaarde, al dan niet tot een rechtsgeldig einde is gekomen.

5.10.

De voor de arbeidsovereenkomst kenmerkende bescherming van de werknemer, die onder meer tot uiting komt in het wettelijk stelsel van het ontslagrecht, brengt mee dat de geldigheid van een ontbindende voorwaarde in een arbeidsovereenkomst slechts bij uitzondering kan worden aanvaard. Door de Hoge Raad is geoordeeld dat het opnemen van een ontbindende voorwaarde in de arbeidsovereenkomst onder bepaalde omstandigheden mogelijk is, als is voldaan aan drie elementen. Het opnemen van een ontbindende voorwaarden mag geen strijdigheid opleveren met het stelsel van het ontslagrecht, de vervulling van de ontbindende voorwaarde dient objectief te worden bepaald en na de vervulling van de ontbindende voorwaarden moet geen invulling meer kunnen worden gegeven aan de arbeidsovereenkomst.^[3]

5.11.

De kantonrechter is van oordeel dat het opnemen van een ontbindende voorwaarde voor het geval dat de Schipholpas wordt ingetrokken op zichzelf genomen niet in strijd is met het ontslagstelsel, enige wettelijke bepaling of een opzegverbod. Vaststaat dat de beveiligde gebieden van Schiphol uitsluitend toegankelijk zijn voor medewerkers die over een geldige Schipholpas beschikken, en dat alle werkzaamheden van een ‘passagiers-assistent’ bij Axxicom binnen dit beveiligde gebied worden uitgevoerd. Er kan dan ook geen invulling worden gegeven aan de arbeidsovereenkomst als de werknemer niet over een Schipholpas beschikt. De bevoegdheid tot het verlenen en/of intrekken van een Schipholpas is uitsluitend in handen van Schiphol. Het intreden van de ontbindende voorwaarde is dus niet (mede) afhankelijk van het (subjectieve) oordeel van Axxicom.

5.12.

[verzoeker] betwist dat haar arbeidsovereenkomst een lege huls is geworden, omdat bij beslissing op bezwaar is bepaald dat zij vanaf 1 september 2025 een nieuwe Schipholpas kan aanvragen. Daarmee gaat [verzoeker] voorbij aan het feit dat de arbeidsovereenkomst tussen [verzoeker] en Axxicom reeds rechtsgeldig tot een einde is gekomen met de intrekking van de Schipholpas per 3 maart 2025. Dit wordt niet anders doordat op een later moment (mogelijk) een nieuwe Schipholpas wordt verkregen. Daarmee wordt immers niet ongedaan gemaakt dat de Schipholpas per 3 maart 2025 was ingetrokken en dat dit vanaf die dag eraan in de weg stond dat [verzoeker] de bedongen arbeid verrichtte.^[4]

5.13.

De conclusie is dat de arbeidsovereenkomst tussen [verzoeker] en Axxicom met het intreden van de ontbindende voorwaarde is geëindigd.

Transitievergoeding

5.14.

Op grond van de wet is een werkgever aan de werknemer een transitievergoeding verschuldigd indien de arbeidsovereenkomst op initiatief van de werkgever is geëindigd. In dit geval is de arbeidsovereenkomst geëindigd door een ontbindende voorwaarde die op initiatief van Axxicom in de arbeidsovereenkomst is opgenomen. Bovendien is het intreden van een ontbindende voorwaarde vergelijkbaar met de situatie waarin een arbeidsovereenkomst na verloop van een tijdelijk contract van rechtswege eindigt en dan ook recht heeft op een transitievergoeding. Dat betekent dat ook bij een einde van de arbeidsovereenkomst als gevolg van de vervulling van een ontbindende voorwaarde de werknemer in beginsel aanspraak kan maken op een transitievergoeding.

5.15.

De werknemer kan zijn recht op een transitievergoeding slechts kwijtraken in uitzonderlijke gevallen, waarin evident is dat het handelen of nalaten van de werknemer niet slechts als verwijtbaar, maar als ernstig verwijtbaar moet worden aangemerkt. De kantonrechter heeft hiervoor geoordeeld dat het ontslag op staande voet niet terecht is gegeven, omdat daarvoor geen dringende reden aanwezig was. Een dringende reden valt niet zonder meer samen met ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van een werknemer. Maar bij gebreke van een dringende reden en gelet op de hiervoor vastgestelde feiten en omstandigheden is er geen grond om te oordelen dat het eindigen van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van
ernstigverwijtbaar handelen of nalaten van [verzoeker]. Dat betekent dat de transitievergoeding verschuldigd is. Ter zitting zijn partijen het erover eens geworden dat de transitievergoeding € 2.791,00 bedraagt. Dit is dan ook het bedrag dat zal worden toegewezen.

Ontbindingsverzoek

5.16.

De kantonrechter komt niet toe aan het verzoek van Axxicom om de arbeidsovereenkomst met [verzoeker] (voorwaardelijk) te ontbinden.

de proceskosten in het verzoek en het tegenverzoek

5.17.

Nu partijen over en weer op punten in het ongelijk zijn gesteld, is de kantonrechter van oordeel dat het redelijk is dat partijen ieder de eigen proceskosten dragen.

6.De beslissing

De kantonrechter:

het verzoek

6.1.

vernietigt het ontslag op staande voet;

6.2.

bepaalt dat iedere partij de eigen proceskosten draagt;

6.3.

verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad;

het tegenverzoek

6.4.

verklaart voor recht dat de arbeidsovereenkomst tussen partijen van rechtswege is geëindigd door het intreden van de ontbindende voorwaarde;

6.5.

veroordeelt Axxicom om aan [verzoeker] een transitievergoeding te betalen van € 2.791,00 bruto;

6.6.

bepaalt dat iedere partij de eigen proceskosten betaalt;

6.7.

verklaart de beschikking uitvoerbaar bij voorraad.

Deze beschikking is gewezen door mr. J.J. Dijk, kantonrechter en op 12 augustus 2025 in het openbaar uitgesproken in aanwezigheid van de griffier.

De griffier De kantonrechter

Ontslag op staande voet van passagiers-assistent bij Axxicom Airport Caddy B.V. en de gevolgen van de intrekking van de Schipholpas