ECLI:NL:PHR:2025:249

Parket bij de Hoge Raad

Datum uitspraak
18 maart 2025
Publicatiedatum
19 februari 2025
Zaaknummer
23/01708
Instantie
Parket bij de Hoge Raad
Type
Conclusie
Rechtsgebied
Strafrecht
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Deelneming aan terroristische organisatie The Base en opruiing

In deze zaak is de verdachte, geboren in 2001, veroordeeld door het gerechtshof Den Haag voor deelname aan de terroristische organisatie The Base en opruiing. Het hof legde een gevangenisstraf op van 24 maanden, waarvan 16 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 3 jaren. De verdachte heeft in hoger beroep geklaagd over de bewezenverklaring van de feiten, met name dat hij niet op de hoogte was van het terroristische oogmerk van The Base. De verdediging voerde aan dat de verdachte dacht dat The Base een survivalgroep was en dat er onvoldoende bewijs was voor zijn wetenschap van de terroristische activiteiten. Het hof heeft echter vastgesteld dat de verdachte deel uitmaakte van een organisatie die gericht was op het plegen van terroristische misdrijven, en dat hij actief betrokken was bij de activiteiten van The Base. De verdediging heeft ook geklaagd over de motivering van het hof, maar het hof heeft de bewezenverklaring voldoende gemotiveerd. De zaak is uiteindelijk in cassatie gebracht, waarbij de Procureur-Generaal heeft geconcludeerd tot vernietiging van de opgelegde gevangenisstraf, maar tot verwerping van het beroep voor het overige. De zaak illustreert de juridische complexiteit rondom deelname aan terroristische organisaties en de vereisten voor bewijs van opzet en wetenschap.

Conclusie

PROCUREUR-GENERAAL
BIJ DE
HOGE RAAD DER NEDERLANDEN
Nummer23/01708
Zitting18 maart 2025
CONCLUSIE
A.E. Harteveld
In de zaak
[verdachte] ,
geboren in [geboorteplaats] op [geboortedatum] 2001,
hierna: de verdachte
1. De verdachte is bij arrest van 20 april 2023 door het gerechtshof Den Haag, wegens onder 1 “deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van terroristische misdrijven”, onder 2, onder A (i) eerste en tweede gedachtestreepje “in het openbaar, bij geschrift en bij afbeelding, tot enig strafbaar feit opruien, terwijl het strafbare feit waartoe wordt opgeruid een terroristisch misdrijf inhoudt, meermalen gepleegd” en onder 2, onder A (i) derde gedachtestreepje en onder B “de eendaadse samenloop van in het openbaar, bij afbeelding, tot enig strafbaar feit opruien, terwijl het strafbare feit waartoe wordt opgeruid een terroristisch misdrijf inhoudt en een afbeelding waarin een terroristisch misdrijf wordt opgeruid, verspreiden en in voorraad hebben ter verspreiding, terwijl hij weet dat in de afbeelding zodanige opruiing voorkomt”, veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 24 maanden, waarvan 16 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 3 jaren, met aftrek van voorarrest. Aan het voorwaardelijke deel van de gevangenisstraf heeft het hof een viertal bijzondere voorwaarden verbonden, zoals nader in het arrest omschreven. Het hof heeft daarbij bepaald dat de opgelegde bijzondere voorwaarden dadelijk uitvoerbaar zijn.

2.Het eerste en het tweede middel

2.1
Het eerste middel bevat de klacht dat de bewezenverklaring van het onder 1 ten laste gelegde feit ontoereikend is gemotiveerd. In het bijzonder wordt geklaagd dat uit de door het hof gebezigde bewijsmiddelen niet kan worden afgeleid dat de verdachte wetenschap had van het oogmerk van de organisatie The Base. Het tweede middel bevat de klacht dat het hof niet in het bijzonder de redenen heeft opgegeven waarom het is afgeweken van het uitdrukkelijk onderbouwde standpunt van de verdediging dat de verdachte niet wist dat The Base het oogmerk had tot het plegen van terroristische misdrijven. De middelen lenen zich voor een gezamenlijke bespreking.
2.2
Aan de verdachte is onder 1 ten laste gelegd dat:
“hij in of omstreeks de periode van 1 oktober 2019 tot en met 27 oktober 2020 te Zwijndrecht en/of elders in Nederland,
tezamen en in vereniging met een of meer ander(en) en/of alleen,
heeft deelgenomen aan een organisatie, te weten “The Base” (een internationaal netwerk van rechts-extremisten), welke organisatie tot oogmerk had en/of heeft het plegen van terroristische misdrijven, te weten,
A. het opzettelijk brand stichten en/of een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel en/of levensgevaar voor een ander te duchten is en/of dit feit iemands dood ten gevolge heeft (zoals bedoeld in artikel 157 Wetboek van Strafrecht), (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of
B. doodslag (te) begaan met een terroristisch oogmerk (zoals bedoeld in artikel 288a van het Wetboek van Strafrecht) en/of;
C. moord (te) begaan met een terroristisch oogmerk (zoals bedoeld in artikel 289/ 289 jo. 83 van het Wetboek van Strafrecht) en/of;
D. de samenspanning en/of opzettelijke voorbereiding van en/of bevordering tot eerder vermelde misdrijven (zoals bedoeld in artikel 176a en/of 289a en/of 96 lid 2 van het Wetboek van Strafrecht) en/of;
E. het voorhanden hebben van een of meerdere wapens en/of munitie van de categorieën II en/of III (zoals bedoeld in artikel 26 lid 1 van de Wet wapens en munitie) (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (zoals bedoeld in artikel 55 lid 1 en/of lid 5 van de Wet wapens en munitie);”
2.3
Uit het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 22 maart 2023 blijkt dat de raadsman van de verdachte het woord tot verdediging heeft gevoerd overeenkomstig de overgelegde en in het procesdossier gevoegde pleitaantekeningen. Deze pleitaantekeningen houden onder meer in (met weglating van voetnoten):

[verdachte] geen opzet op deelneming
65. Tot slot wil ik over feit 1 nog opmerken dat cliënt geen opzet heeft gehad op deelneming aan een terroristische organisatie.
66. Cliënt dacht dat The Base een survivalgroep betrof. En er zijn ook bewijsmiddelen waaruit blijkt dat cliënt daarvan uitging. Ik heb dit in eerste aanleg aangevoerd en handhaaf het verweer in hoger beroep.
67. Zo heb ik aangevoerd dat het opzet bij cliënt ontbreekt, omdat The Base zelf nota bene in propagandavideo’s aangeeft geen militie of paramilitaire organisatie te zijn. Verder blijkt uit een chat van cliënt dat zij (The Base dus) niet doen aan antifa’s ‘killen’ en blijkt dat zij meer aan survival doen.
68. Het enige dat The Base van cliënt en [betrokkene 1] verlangde was dat zij af en toe ‘meeten’ en daar komt bij dat is gebleken dat de interne chats vooral bol stonden van grappen en grollen.
69. Het klopt dat cliënt geïnteresseerd was in wapens, maar hij zat op sites voor replica’s hetgeen gezien zijn VEVA-achtergrond (opleiding tot een baan bij defensie) en zijn interesses niet vreemd te noemen is.
70. Samenvattend is niet komen vast te staan dat het oogmerk van The Base was het plegen van terroristische misdrijven. Ook is niet komen vast te staan dat gezegd kan worden dat cliënt een aandeel had in, dan wel heeft ondersteund, gedragingen die strekten tot of rechtstreeks verband hielden met de verwezenlijking met het terroristische oogmerk. Evenmin blijkt van opzet van cliënt op het deelnemen aan een terroristische organisatie.
71. Ik verzoek u daarom cliënt vrij te spreken van feit 1.”
2.4
In deze pleitaantekeningen wordt in een voetnoot verwezen naar de randnummers 62 t/m 74 van de pleitnota die is voorgedragen op de terechtzitting in eerste aanleg van 12 november 2021. Deze pleitnota luidt onder meer (met weglating van voetnoten):
“62. Voor zover The Base een dergelijk oogmerk zou hebben, geldt dat cliënt daarvan niet op de hoogte was. Hij dacht dat het een survivalgroep was. Dat is ook hoe zij bekend staan. Dat staat op rekruteringsflyers. Zie bijvoorbeeld de propagandavideo van The Base waarin wordt gezegd dat The Base geen militie of paramilitaire organisatie is.
63. Voor het opzet van cliënt is verder relevant het chatgesprek tussen hem en een zekere [betrokkene 2] waarin ze het hebben over het toelatingsgesprek van die [betrokkene 1] . Daarin wordt gezegd of zij (waarmee gedoeld wordt op The Base) vroegen of hij antifa’s wilde killen, waarop hij zegt ja, maar ik begrijp dat jullie dat niet zo doen. Cliënt zegt dan dat zij hem hebben gevraagd of hij illegale dingen zou doen waarop cliënt heeft gezegd dat hij dat niet doet, omdat dat niet bij hen past.
64. Laten er in het gesprek vraagt [betrokkene 1] nogmaals: Jij en [betrokkene 1] zitten er al in toch? [verdachte] zegt hierop hierop dat ‘ze’ willen dat zij af en toe meeten, maar dat [betrokkene 1] het druk heeft met defensie. [betrokkene 1] weet nog niet of ze echt een groep voor hem zijn omdat ze ‘survvuvalist’ zijn en hij meer ‘direct action’ is.”
65. Nou kun je nog zeggen, allemaal leuk en aardig maar als je er eenmaal in zit, dan moet je er toch wel gauw genoeg achter zijn gekomen dat het niet geen survival was. Dat dat alleen maar een façade was. Niet dus, want dit gesprek vond plaats op 8 maart 2020. Client was toen al maanden lid. En voor zover hij was het enige dat je moest doen af en toe ‘meeten’. Waarom zou hij daarover liegen tegen tegen [betrokkene 2] .
66. Nog los van de vraag of het een façade was, zijn er aanwijzingen in het dossier dat niet zo was dat eenmaal toegelaten de leden opeens deelgenoot werden gemaakt van misdrijven die men zou hebben beoogd. Integendeel.
67. Op pagina 226 lezen we:
“Deze externe communicatie staat in contrast met de interne communicatie van de organisatie - die door backs en lekken breed toegankelijk is. Waar naar buiten toe een stevig militair karakter wordt neergezet, blijkt intern een groot deel van de chats gevuld met grappen, alledaagse gesprekjes, en “shitposting” (...)”
68. Dit past naadloos bij wat cliënt heeft verklaard. Op de vraag waar ze over aan het chatten waren zegt cliënt: “Gewoon hoe de dag was, hoe het gaat, watje ging doen.” Overigens nam cliënt niet of nauwelijks deel aan de chats. Dit is niet wat alleen wij beweren, maar wordt bevestigd door het onderzoek naar de chats.
69. Kortom: er werd ook intern niet gesproken over het plegen van misdrijven. Sterker nog Nazzaro gaat er prat op dat hij binnen de wettelijke kaders handelde. We zagen dat eerder. Zie ook andere voorbeelden:
[{"type":"Text","content":"Roman was aight, he knew about our worldview, he didnt encourage anything illegal and his aims with the network was legit. If he did set up TB as a fed plot then it would've been a lot more glowie. ")] 06-25-20 07:33 PM
[account 1] :
[{"type":"Text","content":"We are a survivalist and training network, we can survive a few lowly rats. We have been on point with policing our own posts. There has not been any fed posting or OPSEC slips that I have seenn since the last arrest wave. Don't think there is: anything to worry about with this one. "}] 06-25-20 04:40 PM
[{"type"."Text","content":"I doubt roman set up TB as an entrapment plot. From what I understand he never encouraged any illegal activity."}] 06-25-20 03:07 PM
[{"type":"Text","content":"Remember what this non-organisation was set up to be. Do not break the law, avoid, and report fedposters and glowies a d be honourable men and support and protect your brothers."}] 06-25-20 09:53 PM
70. Hoe zit het dan met het bericht van cliënt dat hij een Luger wil en zijn zoekgeschiedenis waarin - weliswaar in beperkte mate, maar toch - is gezocht naar (airsoft) wapens en wat handleidingen enz.?
71. Dat was uit interesse. Er zijn zoveel jongens van 18 die wapens interessant vinden. En al helemaal als zij net als cliënt een VEVA-opleiding, een opleiding ter voorbereiding op de landmacht, volgen. Het zou mij daarom verbazen als die interesse er niet zou zijn.
72. Ook de adresregel van de site van een van de bezochte pagina’s is veelzeggend. Het eindigt nl. op “replica wapenmodellen kopen”. Iemand die echt op zoek is naar wapens kijkt niet op een site voor replica’s.
73. In elk geval had cliënt zeker geen intentie om over te gaan tot strafbare feiten met een terroristisch oogmerk. Dat is ook af te zien aan wat er zoal is aangetroffen, of juist niet aangetroffen bij de doorzoeking.
74. Het zijn vlaggen, kleren, spelden, boeken etc. Maar géén wapens of messen of iets van dien aard. Dat wijst er duidelijk op dat cliënt geen intentie had om ook maar een persoon een haar te krenken, laat staan dat hij dat met een terroristisch oogmerk zou willen doen.”
2.5
Het hof heeft ten laste van de verdachte onder 1 bewezenverklaard dat:
“hij in de periode van 1 oktober 2019 tot en met 27 oktober 2020 te Zwijndrecht en/of elders in Nederland,
heeft deelgenomen aan een organisatie, te weten “The Base” (een internationaal netwerk van rechts-extremisten), welke organisatie tot oogmerk had het plegen van terroristische misdrijven, te weten,
A. het opzettelijk brand stichten en/of een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel en/of levensgevaar voor een ander te duchten is en/of dit feit iemands dood ten gevolge heeft (zoals bedoeld in artikel 157 Wetboek van Strafrecht), (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of
B. doodslag (te) begaan met een terroristisch oogmerk (zoals bedoeld in artikel 288a van het Wetboek van Strafrecht) en/of;
C. moord (te) begaan met een terroristisch oogmerk (zoals bedoeld in artikel 289 / 289 jo. 83 van het Wetboek van Strafrecht) en/of;
D. de samenspanning en/of opzettelijke voorbereiding van en/of bevordering tot eerder vermelde misdrijven (zoals bedoeld in artikel 176a en/of 289a en/of 96 lid 2 van het Wetboek van Strafrecht) en/of;
E. het voorhanden hebben van een of meerdere wapens en/of munitie van de categorieën II en/of III (zoals bedoeld in artikel 26 lid 1 van de Wet wapens en munitie) (te) begaan met een terroristisch oogmerk en/of met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (zoals bedoeld in artikel 55 lid 1 en/of lid 4 van de Wet wapens en munitie);”
2.6
Deze bewezenverklaring steunt op elf bewijsmiddelen, die zijn opgenomen in de bijlage bij het bestreden arrest. Ik volsta hier, ten behoeve van de bespreking van de cassatiemiddelen, met de weergave van een selectie uit die bewijsmiddelen:

1.De verklaring van de verdachte.
De verdachte heeft ter terechtzitting in hoger beroep van 22 maart 2023 verklaard -zakelijk weergegeven-:
[…]
Het klopt dat ik ‘ [account 2] ’ ben en [betrokkene 1] ‘ [account 3] ’.
U houdt mij een bericht met als bijlage een video van The Base voor en de beschrijving van de beelden. Ik kan mij de video herinneren. De beelden waren militairachtig.
[…]
4.Een proces-verbaal van bevindingen, Team Generieke Opsporing 11 (DLR), nummer LERGB20017-110. Dit proces-verbaal houdt onder meer in – zakelijk weergegeven – (blz. 451 e.v.) :
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaar:
Op 27 oktober 2020 vond in het kader van het onderzoek “26Herk” een doorzoeking in de woning c.q. slaapkamer van de aangehouden verdachte [betrokkene 1] plaats. Daarbij werd onder andere een smartphone Samsung Galaxy S9, voorzien van beslagcode TU.052.01 inbeslaggenomen. Uit deze telefoon werd een “WIRE database” gekopieerd inhoudende 949 regels met berichten. Deze berichten waren door personen gebruikmakend van 18 verschillende gebruikersnamen verstuurd in de periode tussen 31 oktober 2019 en 13 februari 2020.
De persoon achter “ [account 3] ” is geïdentificeerd als [betrokkene 1] .
De persoon achter “ [account 2] ” is geïdentificeerd als [verdachte] .
[…]
Ik zag dat op 23 december 2019 tussen 19:00 uur en 19:08 uur een gesprek plaatsvond tussen personen met de gebruikersnamen [account 3] , [account 2] , [account 4] en [account 5] .
Ik zag in het gesprek dat [account 4] en [account 5] voornamelijk vragen stellen en dat [account 2] en [account 3] antwoorden gaven.
Enkele vragen en antwoorden:
- [account 4] vraagt: “Heeft the base dan leden in nederland”,
o [account 2] antwoord “Ja”
o [account 3] antwoord: “sinds kort ja”
- [account 5] vraagt: “ok, hoe sluit ik me aan bij the base”,
o [account 3] antwoord: Ik stuur well hun vid”
- [account 5] vraagt: “wat houden operaties zoal in” en “posters plakken en graffiti?”
o [account 2] antwoord: “the base is net geen atomwaffen”.
[…]
Ik zag in de database dat [account 3] op 23-12-2019 om 19:09 uur een bericht stuurt zonder tekst, met een attachement (een bijlage). Ik zag dat het een video van The Base was. Het beeld start met het logo van the Base en een voice-over die spreekt over the Base. Afwisselend worden beelden getoond van Amerikaanse politici die hun zorg uiten over The Base met trainingsbeelden waarop wordt geschoten met automatische vuurwapens en explosieven worden gebruikt. Er worden ook beelden getoond waarop met een vuistvuurwapen op een Jodenster wordt geschoten.
Ik zag dat [account 2] in een gesprek met [account 6] op 17 december 2019 tussen 10:01 uur en 10:40 uur enkele uitspraken deed of uitspraken bevestigde over het breken van het systeem en het als Lone Wolf plegen van moorden.
[account 6] , [account 4] , [account 2] , [account 8] , [account 7] , [account 5]
[account 2]
klopt 1 moord helpt niet dan moeten we meer manschappen hebben
17-12-2019 10:09
[account 6] , [account 4] , [account 2] , [account 8] , [account 7] , [account 5]
[account 2]
bijvoorbeeld 5 man
17-12-2019 10:09
[account 6] , [account 4] , [account 2] , [account 8] , [account 7] , [account 5]
[account 2]
het moet minstens 20 man
17-12-2019 10:09
[account 6] , [account 4] , [account 2] , [account 8] , [account 7] , [account 5]
[account 6]
als je elke dag ineentje een moordpleeg dan kan de politie snel achterkomen
17-12-2019 10:10
[account 6] , [account 4] , [account 2] , [account 8] , [account 7] , [account 5]
[account 2]
ik denk wel dat we als lone wolfs moeten werken met hulp van anderen soms, als we georganiseerd zijn komen er ook snel politie achter
17-12-2019 10:11
[account 6] , [account 4] , [account 2] , [account 8] , [account 7] , [account 5]
[account 2]
klopt
17-12-2019 10:11
[account 6] , [account 4] , [account 2] , [account 8] , [account 7] , [account 5]
[account 2]
lone wolfs maar dan hulp van andere
17-12-2019 10:11
[account 6] , [account 4] , [account 2] , [account 8] , [account 7] , [account 5]
[account 2]
in je eentje kan je de systeem niet breken
17-12-2019 10:12
[account 6] , [account 4] , [account 2] , [account 8] , [account 7] , [account 5]
[account 2]
bijvoorbeeld 1 iemand in elke stad of provincie
17-12-2019 10:13
[…]
5.Een proces-verbaal van bevindingen, Team Opsporing (RT), documentcode 2010281440.OIG. Dit proces-verbaal houdt onder meer in – zakelijk weergegeven – (blz. 587 e.v.):
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaar:
In een Whatsapp-groep met de naam ‘Der Hollandsche Menschen’ wordt onder andere gesproken over Siege. [verdachte] geeft op 3 april 2019 aan dat hij Siege een heel goed boek vindt en benoemt verder dat dit boek is geschreven door James Mason en dat het gedachtengoed is gericht op het verkrijgen van macht door een gewapende strijd.
[…]
Opmerking verbalisant: ‘Siegepilled’ is een variant op de blue/red pill en personen die claimen de Siege pill te nemen zijn klaar om ten strijde te trekken voor het doel en om de Siege cultuur te verspreiden in de wereld.
[…]
6.Een proces-verbaal van bevindingen, Team Opsporing (RT), documentcode 2010291243.AMB. Dit proces-verbaal houdt onder meer in – zakelijk weergegeven – (blz. 611 e.v.):
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaar:
[…]
Op 25 november 2019 vraagt iemand met een Russische accountnaam hoe hij lokale nationaal socialistische groeperingen kan vinden in het echte leven. Hierop reageert [account 2] met “The Base”.
[…]
7.Een proces-verbaal van bevindingen, Team Opsporing (RT), nummer 2012180844.AMB. Dit proces-verbaal houdt onder meer in – zakelijk weergegeven – (blz. 774 e.v.):
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaar:
[…]
Op 27 oktober 2019 is in de applicatie Wire een kort gesprek zichtbaar tussen [account 2] en een account met de naam “ [account 9] ” waarin wordt afgesproken dat [verdachte] in de avond wordt toegevoegd in een gesprek genaamd “an interview room” waarin 6 andere leden van The Base zitten. Het account “ [account 9] ” beschrijft dat hij waarschijnlijk met hem een gesprek heeft en mogelijk nog een of twee andere leden.
[…]
Vervolgens is zichtbaar dat [account 2] op 27 oktober 2019 wordt toegevoegd in een groep genaamd “Vetting Room”. Opmerking verbalisant: Vetting is een Engelse term wat volgens Wikipedia vertaald kan worden als: Doorlichten, het proces waarbij iemand een achtergrondcontrole uitvoert voordat hij/zij een baan aanbiedt, een prijs toekent of een feitencontrole uitvoert voordat hij een beslissing neemt. Bovendien worden activia bij het verzamelen van informatie doorgelicht om hun nut te bepalen.
[…]
Uit bovenstaande berichten kan worden opgemaakt dat de gebruiker “ [account 9] ” [verdachte] op 15 december 2019 officieel uitnodigt voor The Base. [verdachte] accepteert deze uitnodiging. Hierop krijgt hij toegang tot de hoofd chatroom.
Op 13 februari 2020 ontvangt [verdachte] een chatverzoek van een account genaamd “ [account 1] ”, [verdachte] accepteert dit verzoek. Uit de berichten die op 14 februari 2020 tussen beide accounts zijn uitgewisseld kan worden opgemaakt dat [betrokkene 1] en [verdachte] de enige twee leden zijn van The Base in Nederland.
[account 1]
Text
[account 1]
When would be a good time for us to get your vetting completed?
14-02-2020 11:16
[account 1]
Text
[account 2]
my vetting is completed by roman
14-02-2020 15:07
[account 1]
Text
[account 1]
No, we are re-vetting all members in voice. How have you not been aware of that? I have been asking for times for weeks now
14-02-2020 15:13
[account 1]
Text
[account 2]
oh sure iam not aware of it
14-02-2020 15:13
[account 1]
Text
[account 1]
Who is your cell leader?
14-02-2020 15:14
[account 1]
Text
[account 2]
dutchthedutchman and I are the only two members in the Netherlands
14-02-2020 15:15
[account 1]
Text
[account 1]
Ok that makes sense. Neither of you are cell leaders then? After both your vettings I will have to decide a temporary one at least if you two
14-02-2020 15:16
[account 1]
Text
[account 2]
alright
14-02-2020 15:17
Vervolgens vindt er op 17 februari 2020 een groepsgesprek plaats tussen [account 2] ( [verdachte] ), [account 1] (onbekend lid van The Base) en [betrokkene 1] . […] Ook geeft [verdachte] aan dat er een jongen is die mogelijk ook wil meedoen en ze 1 poster hebben gemaakt met Nederlandse propaganda. [account 1] vraagt om de gegevens van het nieuwe recruitment, [verdachte] geeft aan dat hij hem zal vragen of hij klaar is.
Een uur na het gesprek met [account 1] wordt contact gelegd door [verdachte] met het account van [account 1] . Vervolgens legt [verdachte] een chatcontact aan via The Wire met het account genaamd “ [account 10] ”. Uit die contacten kan worden afgeleid dat [verdachte] een persoon met de gebruikersnaam “ [account 10] ” instructies geeft hoe hij contact kan leggen met [account 1] en welke vragen er gesteld worden.
[…]
[account 1] , [onleesbaar]
Text
[account 1]
Is your guy wanting to join ready to be vetted? Has he read siege?
17-02-2020 21:00
[account 1] , [onleesbaar]
Text
[account 2]
yes
17-02-2020 21:01
[account 1] , [onleesbaar]
Text
[account 2]
i will ask to him that he is ready
17-02-2020 21:01
[account 1] , [onleesbaar]
Text
[account 2]
and our first propaganda poster created by dutch
17-02-2020 21:03
Op 18 februari 2020 gaat het gesprek tussen “ [account 1] ”, [verdachte] en [betrokkene 1] verder.
[account 1] , [onleesbaar]
Text
[account 2]
@ [account 1] i try recruit two more people for the dutch cell one readed siege and another begin read siege” […]
18-02-2020 12:42
[account 1] , [onleesbaar]
[account 2]
then have we 4 members
18-02-2020 12:43
[…]
[…]
Op 18 februari 2020 vindt een gesprek plaats tussen “ [account 11] ” en [verdachte] waaruit kan worden opgemaakt dat [account 1] een lid van de Base is uit de Verenigde Staten volgens [verdachte] .
[…]
[account 11]
Text
[account 11]
[account 1] , is dat van EU of VS?
18-02-2020 14:01
[account 11]
Text
[account 2]
VS
18-02-2020 14:01
[account 11]
Text
[account 11]
Je zei dat het NLD was maar komt over als een VS
18-02-2020 14:01
[account 11]
Text
[account 11]
Ah
18-02-2020 14:01
[account 11]
Text
[account 2]
the base heb in verschillende landen groepen
18-02-2020 14:01
[…]
10.Een proces-verbaal van bevindingen, Team Opsporing (RT), nummer 201228091.AMB. Dit proces-verbaal houdt onder meer in – zakelijk weergegeven – (blz. 853 e.v.):
als relaas van de betreffende opsporingsambtenaar:
[…]
In het beslag van [verdachte] is een groep chat zichtbaar in WhatsApp waar [verdachte] in zit met nog zes andere Nederlanders. De naam van de groep heet: “Meeting NL”. Op 26 januari 2020 worden de volgende berichten uitgewisseld.
[telefoonnummer] @s whatsapp met [betrokkene 3] jullie zijn allemaal siegepilled
[telefoonnummer] @s whatsapp met ~ [verdachte] ~ ik wel
[telefoonnummer] @s whatsapp met ~ [verdachte] ~ ik zit in 2 siegepilled groepen
[telefoonnummer] @s whatsapp met ~ [verdachte] ~ 1 the base en feuerkrieg die is uit atomwaffen bedacht
[verdachte] geeft hieraan siegepilled te zijn en in 2 siegepilled groepen te zitten, the base en feuerkrieg.
11.Een geschrift, te weten
‘Kennisdocument The Base’d.d. 10 mei 2021 van dr. A.P. van Veldhuizen. Dit geschrift houdt onder meer in – zakelijk weergegeven – (blz. 220 e.v.):
2. Ontstaan, leiderschap, rekrutering en lidmaatschap
The Base is in juli 2018 opgericht door de Amerikaan Rinaldo Nazzaro (1973). […] Ook is duidelijk hoe het proces van rekrutering (tot januari 2020, daarna wijzigde het enigszins) na de eerste kennismaking verliep. Wie lid wilde worden meldde zich via een WordPress-website aan voor een
vetting-procedure die uit een aantal stappen bestond. In het online aanmeldformulier werden alvast enkele vragen gesteld over onder meer de leeftijd en de etniciteit van de kandidaat-lid en diens ervaring met wapens en eventuele lidmaatschappen van andere organisaties. Wie als serieuze kandidaat werd beoordeeld kreeg de opdracht om literatuur te lezen (o.a. James Mason en Adolf Hitler).
[…]
5. Accelerationisme
Wie het accelerationisme aanhangt meent dat de westerse samenleving gecorrumpeerd is door joodse, liberale, socialistische en multiculturele invloeden en daarom onafwendbaar afglijdt naar krachteloosheid en betekenisloosheid.
Accelerationisten spannen zich daarom in voor de versnelling (acceleratie) van het proces dat westerse staten tot hopeloze “failed states” maakt. Onafhankelijk opererende (accelerationistische) cellen hebben het oogmerk om westerse overheden omver te werpen door willekeurige geweldsdaden te plegen die sociale spanningen aanjagen en uiteindelijk maatschappelijke chaos en burgeroorlog veroorzaken. […] Enkele in het oog springende actoren die zichzelf als vertegenwoordigers van het accelerationisme beschouwen, zijn organisaties als de Atomwaffen Division, de Feuerkrieg Division (…) en The Base.”
2.7
Het hof heeft inzake het onder 1 bewezenverklaarde feit in het bestreden arrest het volgende overwogen (met weglating van voetnoten):

Nadere (bewijs)overweging feit 1
Aan de verdachte is onder 1 tenlastegelegd deelname aan een terroristische organisatie, te weten aan The Base.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft ter terechtzitting in hoger beroep - overeenkomstig de door hem overgelegde pleitaantekeningen - bepleit dat de verdachte dient te worden vrijgesproken van het onder 1 tenlastegelegde.
De raadsman heeft hiertoe - kort gezegd - aangevoerd dat:
a) wettig en overtuigend bewijs ontbreekt dat The Base een terroristische organisatie is;
b) dat de verdachte geen bijdrage heeft geleverd aan The Base en
c) dat bij de verdachte geen opzet aanwezig was op het deelnemen aan een terroristische organisatie.
Juridisch kader
Deelname aan een terroristische organisatie
Het hof stelt voorop dat van deelneming aan een organisatie als bedoeld in artikel 140a van het Wetboek van Strafrecht slechts dan sprake kan zijn, indien de verdachte behoort tot het samenwerkingsverband en een aandeel heeft in, dan wel ondersteunt, gedragingen die strekken tot of rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van het in dat artikel bedoelde oogmerk. Een dergelijk aandeel kan bestaan uit het (mede)plegen van enig misdrijf, maar ook uit het verrichten van handen spandiensten die op zichzelf niet strafbaar hoeven zijn, maar wel strekken tot verwezenlijking van het oogmerk van de organisatie. Voldoende is dat betrokkene in zijn algemeenheid - in de zin van onvoorwaardelijk opzet - weet dat de organisatie het plegen van terroristische misdrijven tot oogmerk heeft. Niet is vereist dat betrokkene enige vorm van opzet heeft op de door de terroristische organisatie beoogde concrete misdrijven. Evenmin is vereist dat betrokkene zelf heeft meegedaan of meedoet aan het plegen van misdrijven die door (leden van) de organisatie zijn of worden gepleegd.
Beoordeling door het hof
Ad a) The Base een terroristische organisatie
Uit de zich in het dossier bevindende stukken, waaronder het Kennisdocument The Base, opgemaakt door dr. A.P. van Veldhuizen, en in hoger beroep aan het dossier toegevoegde stuk ‘Beantwoording van vragen The Base’ van dr. A.P. van Veldhuizen - komt het volgende over The Base naar voren.
The Base is in juli 2018 opgericht door de Amerikaan Rinaldo Nazzaro (in digitale kanalen, van The Base opererend onder de aliassen “Roman Wolf” en “Norman Spear”).
The Base is een relatief goed georganiseerde en internationaal vertakte rechts-extremistische organisatie: naast leider en oprichter Nazzaro zijn er vertrouwelingen, cellen (twee tot vier man) in verschillende westerse landen, ‘lone wolves’ en een groot aantal Telegram-volgers.
Bovendien zouden bepaalde personen aangewezen zijn of optreden als recruiter. Het wervingsproces begon met een sterke werving op de rechts-extremistische website Fascist Forge. Daarnaast worden nieuwe leden gezocht via social media en flyers.
Er is een team dat virtuele sollicitatiegesprekken (vetting) afneemt waarbij Nazzaro de leiding heeft. Nieuwe leden die in hetzelfde land of dezelfde staat wonen, worden door de centrale organisatie in contact met elkaar gebracht om cellen te vormen. Ook levert de internationale organisatie een chat-kanaal per cel op de app Wire. Andere taken van de staforganisatie zijn, onder andere het verspreiden van propaganda ter werving en als geweldsoproepen, het hosten van de digitale omgeving en het aanbieden van literatuur en handleidingen.
Het voorgaande leidt het hof met de rechtbank tot de vaststelling dat The Base een internationaal samenwerkingsverband is met een zekere duurzaamheid en structuur tussen meerdere personen en dus een organisatie als bedoeld in artikel 140 van het Wetboek van Strafrecht.
Oogmerk
Uit het dossier blijkt dat The Base streeft naar het versnellen van een ineenstorting van ‘het systeem’, het uitlokken van een rassenoorlog en het instellen van een witte etnostaat. Volgens The Base is deze ontwikkeling al in gang gezet en dient zij die te bespoedigen. Deze doelstelling is te kenmerken als de algemene idee van het rechts-extremistische accelerationisme.
Wie het rechts-extremistische gebruik van de term accelerationisme aanhangt, meent dat de westerse samenleving gecorrumpeerd is door Joodse, liberale, socialistische en multiculturele invloeden en daarom geleidelijk maar onafwendbaar afglijdt naar krachteloosheid en betekenisloosheid. Accelerationisten spannen zich daarom in voor de versnelling (acceleratie), van het proces dat westerse staten tot hopeloze “failed states” maakt. Onafhankelijk opererende (accelerationistische) cellen hebben het oogmerk om westerse overheden omver te werpen door willekeurige geweldsdaden te plegen die sociale spanningen aanjagen en uiteindelijk maatschappelijke chaos en burgeroorlog veroorzaken.
The Base-leider Nazzaro zegt het zelf als volgt:
“We want things to accelerate, we want things to get worse in the United States. And from that point, by virtue of the chaos that ensues, that would naturally present some opportunities for us. Law and order starts breaking down, power vacuums start emerging for those who are organized and ready, to take advantage of these.”
Dit verzet tegen de overheid komt voort uit de overtuiging dat de elites - volgens James Mason (auteur van ‘Siege’) geleid door Joden - de geschiedenis, de bezittingen en de belangen van het superieure witte ras te grabbel gooien. Zodra de overheid is ingestort en deze elites machteloos zijn, kan er een nieuwe start worden gemaakt. Het uiteindelijke doel van de accelerationisten is dan ook de vestiging van een etnostaat waarin witte mensen de dienst uitmaken en waarin maatschappelijke posities primair op grond van ras en etniciteit worden bepaald. Alle bevolkingsgroepen die dit ideaal bewust of onbewust ondermijnen - denk aan moslims, Joden en mensen die horizontale solidariteit voorstaan, zoals marxisten - zijn de natuurlijke vijanden van de accelerationist.
De formele doelstelling van The Base is survivaltraining. Echter, paramilitaire survivaltraining is in de VS vaak een middel tot een omstreden doel. Dat is ook bij The Base het geval, waar training dient ter voorbereiding op wat de accelerationistische ideologie nastreeft: het moet de leden geestelijk en lichamelijk voorbereiden op de aanstaande burgeroorlog. Dat wil zeggen dat van deelnemers zowel een intellectuele als een fysieke inspanning wordt gevraagd. Rinaldo Nazzaro zocht naar eigen zeggen geen “toetsenbordhelden”, maar mensen die daadwerkelijk aan hun militaire vaardigheden wilden werken en tot actie wilden overgaan. Het motto van The Base luidt “Learn, Train, Fight”. Die toon is terug te zien in trainingsvideo’s, waarin de organisatie zichzelf als nazistische militie presenteert voorzien van vuurwapens, vlag en Hitlergroet.
In de VS werden op 22 en 23 september 2019 twee synagogen beklad door twee leden van The Base. Als één van hen wordt verhoord, verklaart hij dat hij had overwogen om grotere aanslagen te plegen en een voorbeeld te nemen aan Timothy McVeigh die in 1995 door het plegen van een aanslag 168 mensen vermoordde.
In de laatste maanden van 2019 ontwikkelen drie andere The Base-leden het voornemen om twee aanhangers van Antifa, een extreemlinkse organisatie, om het leven te brengen door hun huis in brand te steken. Dit plan kon door de FBI tijdig worden verijdeld.
Ook zijn The Base-leden in juni 2020 zwaar bewapend op een Black Lives Matter-demonstratie verschenen.
Vanuit de centrale organisatie van The Base worden handelingen verricht om mensen overal ter wereld aan te sporen tot actie en geweld. Naast oproepen biedt de organisatie op haar website ook een uitgebreide collectie handleidingen voor potentieel gewelddadige eenlingen, wapengebruik en wapenfabricatie die geweldsdaden effectiever zouden maken.
Dit alles vindt steun in een recente (openbare) publicatie van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) getiteld ‘Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland nr. 55’ van oktober 2021, waarin staat (pagina 16) :
“(...) Deze kleine offline organisatie (circa 50 leden) met een online presentie, waarmee The Base zich onderscheidt van de hier beschreven netwerken die zich voornamelijk online manifesteren, kreeg in 2019 en 2020 meer bekendheid toen de FBI tien aanhangers arresteerde. Hierdoor kreeg de organisatie een behoorlijke klap. Niet alleen vanwege het aantal arrestanten, maar ook omdat een belangrijke leider werd opgepakt. De organisatie is in de Verenigde Staten, Canada en Groot-Brittannië als terroristisch aangemerkt. De oorspronkelijke leider en oprichter Rinaldo Nazarro verblijft momenteel in Rusland en vanuit dat land probeert hij nog steeds leden te werven en aan te zetten tot terroristische daden.”
Het doel van The Base is het ontketenen van een rassenoorlog/burgeroorlog. Door middel van geweld en gebruik van (vuur)wapens moet een blanke etnostaat worden gesticht waarin geen plaats is voor Joden, moslims en mensen met een donkere huidskleur.
Tegen de achtergrond van deze rechts-extremistische ideologie, leveren voormelde feiten en omstandigheden, in onderling verband en samenhang bezien, voldoende grond op om te oordelen dat bij The Base sprake is van een terroristisch oogmerk, bestaande uit het aanjagen van vrees bij (een deel van) de bevolking en/of het ernstig ontwrichten/vernietigen van fundamentele politieke, constitutionele, economische en sociale structuren.
Ad b) Deelname van de verdachte aan The Base
De verdachte heeft in oktober 2019 via de chatapplicatie genaamd “Wire” berichten uitgewisseld over The Base. Daarin bericht hij dat hij en [betrokkene 1] de eerste twee Nederlanders in The Base zijn. Ook komt uit deze berichten naar voren dat de verdachte met succes een ‘vetting-procedure’ heeft doorlopen en dat hij in diezelfde periode in een interview room zat met zes leden van The Base uit andere landen.
Op 31 oktober 2019 chatten de verdachte en [betrokkene 1] over het doen van een opdracht met posters of het Iogo van The Base “spray painten” op een verlaten gebouw, waarna zij officiële leden zijn. De verdachte heeft ter terechtzitting in eerste aanleg en in hoger beroep bekend dat hij daadwerkelijk op een muur een ‘spray paint’ met logo van The Base heeft gemaakt in opdracht van de The Base.
Voorts blijkt uit diverse Telegramcontacten dat de verdachte andere personen met The Base in contact heeft gebracht. Zo heeft de verdachte op 25 november 2019 op de vraag hoe een lokaal nationaal socialistische groepering in het echte leven kan worden gevonden, geantwoord met ‘The Base’.
Op 23 december 2019 hebben de verdachte en [betrokkene 1] met twee anderen gechat. In die chatgesprekken hebben zij vragen omtrent The Base beantwoord, onder andere de vraag hoe men lid kan worden van The Base. Ook hebben zij gezegd dat zij de enige leden van The Base in Nederland zijn en de leiders van de Nederlandse cel. Op diezelfde dag heeft [betrokkene 1] ook een propagandavideo van The Base verstuurd met trainingsbeelden waarin wordt geschoten met automatische vuurwapens en explosieven worden gebruikt. Ook worden beelden getoond waarop met een vuistvuurwapen op een Jodenster wordt geschoten.
Op 29 januari 2020 heeft de verdachte in een WhatsAppgesprek gezegd dat hij in twee ‘Siege-groepen‘ zit, te weten Feuerkrieg en The Base.
Ten slotte blijkt uit Wire-contacten dat de verdachte in februari 2020 in ieder geval twee personen voor The Base heeft gerekruteerd.
Ad c) Opzet van de verdachte
De stelling van de verdediging dat de verdachte slechts dacht dat The Base een survivalgroep betrof wordt door de inhoud van de bewijsmiddelen weerlegd.
Op grond van het voorgaande, in onderlinge samenhang beschouwd, is het hof van oordeel dat de verdachte heeft behoord tot The Base, een op het plegen van terroristische misdrijven gericht samenwerkingsverband en dat hij daarnaast ook een aandeel heeft gehad in gedragingen die verband hielden met de verwezenlijking van het binnen die organisatie bestaande oogmerk.
Daarmee komt het hof tot een bewezenverklaring van het onder 1 tenlastegelegde.”
2.8
Voorts bevat de bewijsmiddelenbijlage de volgende nadere bewijsoverweging:
“Nadere bewijsoverweging
Het hof leidt uit deze chats af dat de verdachte vanaf het begin van de tenlastegelegde periode wist dat het The Base om meer ging dan alleen om kamperen of survival-training in militaire stijl, namelijk om de fundamentele en politieke en constitutionele structuren ernstig te ontwrichten.”
2.9
Het oordeel van het hof dat The Base een organisatie is die tot oogmerk heeft het plegen van terroristische misdrijven wordt in cassatie niet bestreden. Het hof heeft in dat verband vastgesteld dat het doel van The Base het ontketenen van een rassenoorlog/burgeroorlog is. Door middel van geweld en gebruik van (vuur)wapens moet een “blanke” [aanhalingstekens AEH] etnostaat worden gesticht, waarin geen plaats is voor joden, moslims en mensen met een donkere huidskleur. De doelstelling van The Base is te kenmerken als het rechts-extremistische accelerationisme. Onafhankelijk opererende (accelerationistische) cellen hebben het oogmerk om westerse overheden omver te werpen door willekeurige geweldsdaden te plegen die sociale spanningen aanjagen en uiteindelijk maatschappelijke chaos en burgeroorlog veroorzaken.
2.1
Evenmin wordt opgekomen tegen het oordeel van het hof dat de verdachte heeft behoord tot The Base en daarnaast ook een aandeel heeft gehad in gedragingen die verband hielden met de verwezenlijking van het binnen die organisatie bestaande oogmerk. Ten aanzien hiervan heeft het hof onder meer vastgesteld dat de verdachte:
- op 23 december 2019 in chatgesprekken heeft gezegd dat [betrokkene 1] en hij de enige leden van The Base in Nederland zijn en de leiders zijn van de Nederlandse cel;
- op een muur ‘spray paint’ met het logo van The Base heeft gemaakt in opdracht van The Base;
- andere personen met The Base in contact heeft gebracht;
- vragen over The Base heeft beantwoord, onder andere hoe men lid kan worden van The Base;
- in ieder geval twee personen heeft gerekruteerd.
2.11
Wel centraal staat (de verwerping van het verweer over) het opzet van de verdachte op het oogmerk van The Base om terroristische misdrijven te plegen. Wat de raadsman van de verdachte hierover naar voren heeft gebracht, kan niet anders worden opgevat dan als een uitdrukkelijk onderbouwd standpunt dat duidelijk, door argumenten ondersteund en voorzien van een ondubbelzinnige conclusie aan het hof is voorgelegd. [1]
2.12
Het hof is van dit uitdrukkelijk onderbouwde standpunt afgeweken. Het heeft deze afwijking gemotiveerd. Allereerst heeft het hof in het bestreden arrest overwogen dat de stelling van de verdediging dat de verdachte slechts dacht dat The Base een survivalgroep betrof wordt weerlegd door de inhoud van de bewijsmiddelen. Daarnaast heeft het hof in de nadere bewijsoverweging die is opgenomen in de bewijsmiddelenbijlage overwogen dat het uit “deze chats” [2] afleidt dat de verdachte vanaf het begin van de tenlastegelegde periode wist dat het The Base om meer ging dan alleen om kamperen of survivaltraining in militaire stijl, namelijk om de fundamentele en politieke en constitutionele structuren ernstig te ontwrichten.
2.13
Het is de vraag of het hof hiermee de afwijking van het uitdrukkelijk onderbouwde standpunt en de bewezenverklaring toereikend heeft gemotiveerd.
2.14
Ten behoeve van de beantwoording van die vraag stel ik allereerst voorop dat de omvang van de motiveringsplicht in geval van een uitdrukkelijk onderbouwd standpunt afhankelijk is van onder meer de inhoud en de indringendheid van de argumenten die naar voren zijn gebracht. Niet op ieder detail van de argumentatie hoeft te worden ingegaan. [3] De motivering van de afwijking van een uitdrukkelijk onderbouwd standpunt kan ook besloten liggen in de bewijsmiddelen of in een aanvullende bewijsmotivering. [4]
2.15
Daarnaast stel ik het volgende voorop. In art. 140 Sr is deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven strafbaar gesteld. Deelneming aan een organisatie die specifiek het plegen van terroristische misdrijven tot oogmerk heeft, is apart strafbaar gesteld in art. 140a Sr. Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat de bestanddelen van art. 140a Sr op dezelfde manier moeten worden uitgelegd als de bestanddelen van art. 140 Sr. [5] Van “deelneming” aan de organisatie is sprake wanneer de betrokkene behoort tot het samenwerkingsverband en hij daarnaast een aandeel heeft in gedragingen, dan wel gedragingen ondersteunt, die strekken tot of rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van het binnen de organisatie bestaande oogmerk. [6] In het bestanddeel “deelneming” aan de organisatie ligt ook het opzet van de verdachte besloten. Daarvoor is voldoende dat de betrokkene in zijn algemeenheid weet (in de zin van onvoorwaardelijk opzet) dat de organisatie tot oogmerk het plegen van misdrijven heeft. Niet vereist is dat de betrokkene wetenschap heeft van één of verscheidene concrete misdrijven die door de organisatie worden beoogd. [7] Ten aanzien van art. 140a Sr gaat het om wetenschap dat de organisatie tot oogmerk had het plegen van terroristische misdrijven. [8] Terroristische misdrijven zijn (specifieke) misdrijven die zijn opgesomd in art. 83 Sr, mits begaan met het in art. 83a Sr omschreven terroristisch oogmerk. [9] Art. 83a Sr luidt als volgt:
“Onder terroristisch oogmerk wordt verstaan het oogmerk om de bevolking of een deel der bevolking van een land ernstige vrees aan te jagen, dan wel een overheid of internationale organisatie wederrechtelijk te dwingen iets te doen, niet te doen of te dulden, dan wel de fundamentele politieke, constitutionele, economische of sociale structuren van een land of een internationale organisatie ernstig te ontwrichten of te vernietigen.”
2.16
De verdachte moet dus in zijn algemeenheid weten (in de zin van onvoorwaardelijk opzet) dat het oogmerk van de organisatie gericht is op het plegen van (specifieke) misdrijven die zijn opgesomd in art. 83 Sr, begaan met het in art. 83a Sr omschreven terroristisch oogmerk.
2.17
In de toelichting op de het eerste middel wordt aangevoerd dat uit het kennisdocument over The Base niet kan volgen dat de verdachte wist dat het oogmerk van The Base het plegen van terroristische misdrijven was. Dit zou ook niet kunnen volgen uit de video van The Base, omdat niet is vastgesteld dat dit de video is waarover de verdachte heeft verklaard en niet uit deze video kan worden afgeleid dat The Base een terroristisch oogmerk had. Volgens de steller van het middel kan het opzet van de verdachte op het oogmerk evenmin worden afgeleid uit de chatgesprekken. Uit de chat met [account 6] komt The Base niet ter sprake. In de toelichting op het tweede middel wordt betoogd dat het hof ontoereikend heeft gerespondeerd op het uitdrukkelijk onderbouwd standpunt, nu het niet is ingegaan op de stelling van de verdachte dat hem duidelijk was dat The Base zich niet bezighield met het vermoorden van tegenstanders en binnen de wettelijke kaders opereerde.
2.18
Uit de inhoud van de door het hof gebruikte bewijsmiddelen blijkt onder meer het volgende:
- De verdachte heeft ter terechtzitting in hoger beroep van 22 maart 2023 verklaard dat hij zich een video van The Base kan herinneren, waarbij de verdachte heeft opgemerkt dat de beelden “militairachtig” waren (bewijsmiddel 1);
- Op 23 december 2019 heeft [account 3] een video van The Base gestuurd waarin afwisselend beelden worden getoond van Amerikaanse politici die hun zorg uiten over The Base met trainingsbeelden waarop wordt geschoten met automatische vuurwapens en explosieven worden gebruikt en waarin tevens beelden worden getoond waarop met een vuistvuurwapen op een Jodenster wordt geschoten (bewijsmiddel 4);
- [account 2] , die is geïdentificeerd als de verdachte, heeft op 23 december 2019 op de vraag: “wat houden operaties zoal in”, afkomstig van “ [account 5] ” geantwoord: “the base is net geen atomwaffen”. In dit gesprek stelde “ [account 4] ” tevens vragen over The Base (bewijsmiddel 4);
- De Atomwaffen Division is een van de in het oog springende actoren die zichzelf als vertegenwoordigers van het accelerationisme beschouwen (bewijsmiddel 9). Accelerationisten menen dat de westerse samenleving gecorrumpeerd is door joodse, liberale, socialistische en multiculturele invloeden en daarom afwendbaar afglijdt naar krachteloosheid en betekenisloosheid en dat dit proces versneld moet worden door willekeurige geweldsdaden te plegen die sociale spanningen aanjagen en uiteindelijk maatschappelijke chaos en burgeroorlog veroorzaken (bewijsmiddel 9);
- [account 2] heeft op 17 december 2019 in een chat waarin ook “ [account 5] ” en “ [account 4] ” zaten, uitspraken gedaan over het breken van het systeem en het als lone wolf plegen van moorden (bewijsmiddel 4);
- Het proces van rekrutering van The Base verliep (tot januari 2020) via een aanmelding voor een vetting-procedure, waarbij in het online aanmeldingsformulier vragen werden gesteld over onder meer ervaring met wapens. Wie als serieuze kandidaat werd beoordeeld kreeg de opdracht om literatuur te lezen (o.a. James Mason en Adolf Hitler) (bewijsmiddel 9);
- [account 2] is op 27 oktober 2019 uitgenodigd voor de groep ‘Vetting Room’ en is op 15 december 2019 officieel uitgenodigd voor The Base (bewijsmiddel 7);
- De verdachte heeft op 3 april 2019 in een WhatsAppgroep aangegeven dat hij “Siege” een goed boek vindt en dat het gedachtengoed van dit boek is gericht op het verkrijgen van macht door een gewapende strijd (bewijsmiddel 5);
- “Siegepilled” is een variant op de blue/red pill en personen die claimen de Siege pill te nemen zijn klaar om ten strijde te trekken voor het doel en om de Siege cultuur te verspreiden in de wereld (bewijsmiddel 5);
- Op 29 januari 2020 heeft de verdachte in een WhatsAppgesprek gezegd dat hij in twee “Siegepilled groepen” zit, te weten Feuerkrieg en The Base (bewijsmiddel 10);
- Op 17 februari 2020 vraagt [account 1] , blijkens bewijsmiddel 6 een lid van The Base, aan [account 2] : “Is your guy wanting to join ready to be vetted? Has he read siege?” (bewijsmiddel 7);
- De verdachte heeft op 25 november 2019 als reactie op de vraag hoe hij lokale nationaalsocialistische groeperingen kan vinden in het echte leven geantwoord: “The Base” (bewijsmiddel 6).
2.19
Ik meen dat de motivering van de verwerping van het uitdrukkelijk onderbouwde standpunt in voldoende mate besloten ligt in de door het hof gebruikte bewijsmiddelen, bezien in onderlinge samenhang en dat de bewezenverklaring hiermee toereikend is gemotiveerd. Uit de bewijsmiddelen volgt immers dat (i) de verdachte de vetting-procedure van The Base heeft doorlopen, terwijl vragen over ervaring met wapens en het lezen van literatuur van Jason Mason en Adolf Hitler onderdeel van deze procedure was, (ii) de verdachte wist dat het lezen van het boek “Siege”, dat volgens de verdachte gaat over het verkrijgen van macht door een gewapende strijd, een voorwaarde was om lid te worden van The Base, (iii) de verdachte operaties van The Base omschrijft als “net geen atomwaffen” en de Atomwaffen Division zich als vertegenwoordiger van het accelerationisme beschouwt, (iv) de verdachte aangeeft dat The Base een “siegepilled groep” is en personen die claimen de “Siege pill” te nemen zijn klaar om ten strijde te trekken om de Siege cultuur te verspreiden in de wereld, (v) de verdachte op de vraag hoe je een lokale nationaalsocialistische groepering kan vinden antwoordt “The Base” en (vi) hij in een groep met daarin personen die vragen stellen over The Base spreekt over het breken van het systeem en het als lone wolf plegen van moorden. Gelet op de inhoud van hetgeen de verdediging heeft aangevoerd, in de kern inhoudende dat de verdachte dacht dat The Base een survivalgroep was, was het hof mijns inziens niet tot een nadere motivering gehouden.
2.2
Hetgeen de steller van het middel voorts nog heeft aangevoerd, doet daaraan niet af. Het hof heeft het opzet van de verdachte niet (alleen) afgeleid uit het kennisdocument. Ten aanzien van de video merk ik op dat uit het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep van 22 maart 2023 blijkt dat de video waarover de verdachte heeft verklaard: “Ik kan mij de video herinneren” en “De beelden waren militairachtig”, zoals opgenomen in bewijsmiddel 1, ook beelden van het schieten op een Jodenster en politici die hun zorgen uiten bevat. Gelet hierop, is het kennelijke oordeel van het hof dat de video die is opgenomen in bewijsmiddel 4, de video betreft waarop de verklaring van de verdachte in bewijsmiddel 1 betrekking heeft, niet onbegrijpelijk. Voor wat betreft de chats met [account 6] merk ik op dat hier weliswaar niet met zoveel woorden wordt gesproken over The Base, maar dat uit de bewijsmiddelen wel blijkt dat de verdachte deze uitlatingen heeft gedaan in een groep waarin ook “ [account 5] ” en “ [account 4] ” zaten, die op 23 december 2019 vragen stelden over The Base. Ten aanzien van hetgeen de steller van het middel heeft aangevoerd met betrekking tot het tweede middel, merk ik op dat door het hof niet op elk detail van de argumentatie behoefde te worden ingegaan.
2.21
De beide middelen falen.

3.Het derde middel

3.1
Het middel bevat de klacht dat de berechting van de verdachte niet heeft plaatsgevonden binnen een redelijke termijn, als bedoeld in art. 6 lid 1 EVRM, nu de inzendtermijn in cassatie is overschreden.
3.2
Op 27 april 2023 is namens de verdachte beroep in cassatie is ingesteld. De stukken van het geding zijn op 6 augustus 2024 op de griffie van de Hoge Raad ontvangen. Dit brengt mee dat de inzendtermijn van acht maanden is overschreden met ruim zeven maanden. Dit dient te leiden tot vermindering van de opgelegde gevangenisstraf. [10]
3.3
Het middel slaagt.
4. De eerste twee middelen falen en kunnen worden afgedaan met de aan art. 81 lid 1 RO ontleende motivering. Het derde middel slaagt.
5. Ambtshalve heb ik geen gronden aangetroffen die tot vernietiging van de bestreden uitspraak aanleiding behoren te geven.
6. Deze conclusie strekt tot vernietiging van het bestreden arrest, maar uitsluitend wat betreft de aan de verdachte opgelegde gevangenisstraf, tot vermindering daarvan aan de hand van de gebruikelijke maatstaf en tot verwerping van het beroep voor het overige.
De Procureur-Generaal
bij de Hoge Raad der Nederlanden
AG

Voetnoten

1.Zie o.a. HR 5 november 2024, ECLI:NL:HR:2024:1558, r.o. 2.3.
2.Met “deze chats” verwijst het hof kennelijk naar de chats die zijn opgenomen in de bewijsmiddelen die voorafgaan aan de nadere bewijsoverweging van het hof. Dit betreffen enkel de chats die zijn opgenomen in bewijsmiddel 4 en 5.
3.Zie o.a. HR 27 juni 2023, ECLI:NL:HR:2023:982, r.o. 3.3 en HR 11 april 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU9130,
4.HR 11 april 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU9130,
6.Zie t.a.v. art. 140 Sr HR 21 december 2010, ECLI:NL:HR:2010:BM4415, r.o. 3.5.2 en t.a.v. art. 140a Sr HR 3 juni 2012, ECLI:NL:HR:2012:BW5178,
7.HR 5 september 2006, ECLI:NL:HR:2006:AV4122,
8.HR 6 december 2011, ECLI:NL:HR:2011:BR1144,
9.HR 8 januari 2019, ECLI:NL:HR:2019:12,
10.HR 17 juni 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD2578,